KIJKDAGEN
bij ZONNERANDA
te Wolphaa/tsdijk
de Golfbaan
Snuffelhoek
Giftig
rsi
n
'n Pittig feestje
bouw je op
Tel. 418653
Strandkuilen gaan verhuren
CROE
NKALENDER
E L K 1
E W
E
E K
H U
IS AA
N
HUIS 0
P W A L C
H
E R
E N
RIGA'S DANSENSEMBLE VERBLIJFT IN GOES EN TREEDT OP IN BELGIË EN NEDERLAND
MIDDELBURGSE NAALDKUNSTENAAR BEOEFENT Z'N VAK MET LIEFDE
Tandarts
LU
3^4 0-1
Scheldebode bij Omroep Zeeland
Stroopwafels: lekker, maar duur
Nu is er een veranda voor iedereen
van ZATERDAG 30 aug. t/m
ZATERDAG 6 sept. j^rTó^T*
ook op ZONDAG 31 ai
Het Zwarte Zee Don Ko-
zakkenkoor zingt don
derdagavond 14 augus
tus in de hervormde
kerk van Domburg.
Een oogstdemonstratie
in Middelburg. Schitte
rende paarden, krachtig
en stoer komen 12 au
gustus in aktie.
Riet Boone uit Koudeker-
ke heeft inmiddels haar
zevende gedichtenbun
del in eigen beheer uit
gegeven.
Perfect
Programma
Professioneel
Taboesfeer
Liefde
V
Ringetje
Tongpiercing
LU
O
O
v,
.«UtNSUAL. bAULiUSIUS 1W
Burg. v. Woelderenlaan 5 - Vlissingen b
'Ik heb een vriend met een gouden idee. Hij gaat een bedrijf
beginnen dat strandkuilen verhuurt.
Hij wil daartoe de komende lente eerst overal kuilen graven
van verschillende omvang. Zo kan een Duitser een kuil be
komen van vier meter doorsnee, maar ook een van tien.'
Cees Maas in zijn 'observaties-kolom' in De Stem.
MIDDELBURG - Omroep Zeeland is morgen, donderdag, met
het live-radioprogramma in Middelburg aanwezig. Om vijf over
negen begint Zet'm op Zeeland. Een gevarieerd zomers pro
gramma vanaf lokatie. De Scheldebode is voor deze morgen uit
genodigd om over het weekblad te komen praten. Vrijdag is de
omroep in Colijnsplaat, maandag in Domburg en dinsdag in
Goes.
De Snuffelhoek is bestemd
voor gratispublicatie over leuke dingetjes. Dat kunnen nieuw
tjes zijn maar ook zo maar aardige hebbedingetjes.
Een tafeltje
om aan een
autostoel te
monteren. De
ANWB ver
koopt ze aan
haar leden
voor f 29,95.
(niet-leden
49,95). Een
handige speel-
en schrijftafel,
past om elke
autostoel.
Men krijgt er
een gratis ver
rassingspak
ket bij.
MIDDELBURG - De 22-jarige Amsterdammer lust wel een
stroopwafeltje. Hij stapte een winkel aan de Glacisstraat bin
nen en nam een pak (waarde f 1,49) mee zonder te betalen. Dat
leverde hem wel een boete van 220 gulden op.
I
•3-581 601 ZQjjNERANDA
DE VERANDA VOOR ALLE SEIZOENEN
S T 1 C H T 1
NC HET ZEEUWSE
LANDSCHAPl
Planten hebben een 'soft' imago. Dat blijkt onder andere uit
hun symboolfunctie voor schoonheid, reinheid, puurheid en
niet te vergeten de liefde. Naast mooi, zijn planten vooral weer
loos. Zeker vergeleken met dieren, die vaak letterlijk van zich
af kunnen bijten. Planten, zo lijkt het, zijn nauwelijks bestand
tegen een aanval van bladluizen en malende koeienkiezen.
Toch gooien planten wel degelijk effectieve wapens in de strijd.
Bekend zijn de brandbaren van de brandnetel, die als venijnige
mini-injectienaalden bijtend zuur in de huid injecteren. Ook
dorens en stekels van rozen, meidooms en kattedooms, nodi
gen niet bepaald uit tot consumptief gedrag. Maar het meest ef
fectief blijkt een zeer breed arsenaal aan chemische stoffen,
waarover veel planten beschikken. Veel van die stoffen blijken
zowel insecten als zoogdieren te kunnen weren. Jacobskruid
bijvoorbeeld, is zo'n plant die om die reden gemeden wordt. Het
valt gewoon op dat koeien deze gele plant bekend van duinen
en zandige dijken volkomen ongemoeid laten. Uit onderzoek
blijkt dat kruiskruid beschikt over zogenaamde alkaloïden,
stoffen die giftig zijn voor dieren omdat ze lijken op verbindin
gen die een rol spelen bij het functioneren van het zenuwstelsel.
De giftige eigenschap van planten blijkt een doeltreffende me
thode te zijn om te ontsnappen aan de vraatzucht van planten-
eters. In hun evolutie hebben dieren geleerd om de giftigheid
van planten door geur en smaak waar te nemen. Zelden laat die
herkenning hen in de steek. Slachtoffers vallen er nauwelijks,
of het moet zijn door gebrek aan ander voedsel, waardoor ze
moeten kiezen uit een mogelijke vergiftiging of de hongerdood.
Ook bij mensen is de herkenning en afwijzing genetisch 'mee-
gebakken'. Weerzinwekkende geuren, scherpe, maar vooral ook
bittere smaken, zijn vaak een reden tot afwijzing. Kinderen zijn
op dit punt in hun reactie veel natuurlijker dan volwassenen.
Want ouderen kunnen vaak wel degelijk genieten van hete sam
bal of een bitter aperitief je. Hoe ouder, hoe minder afwijzend de
gevoelszenuwen op chemische stoffen reageren. Nu begrijpt u
waarom u niet giftig hoeft te worden, als uw kinderen hun neus
optrekken voor... spruitjes!
SCHELDEBODE
i»
ftt ff" ft* i
.ij
Volkskunst uit Letland staat centraal
ZEELAND - Van 12 tot en met
22 augustus is het folkloristi
sche dansensemble Liesma uit
het Letlandse Riga in Zeeland.
De groep logeert in Goes en
treedt op in België en Neder
land.
In totaal zijn er acht voorstellin
gen. De vijfentwintig dansers en
danseressen, vijf zangers en
zangeressen, zes muzikanten,
een assistent-choreograaf en
twee chauffeurs is hier op uitno
diging van de stichting Zeeuwse
Klederdracht en volksdansver
eniging Vodago. Deze Goese
vereniging, aangesloten bij de
IOV, (de Internationale Organi
satie voor Volksculturen) kent
de eisen die tegenwoordig wor
den gesteld aan de presentatie
van nationale en internationale
folklore-ensembles. Het is niet
van dë laatste jaren dat Oost-
Europese ensembles worden
uitgenodigd. Dit keer staat de
volkskunst uit Letland centraal.
Liesma heeft zich terdege voor
bereid op het verblijf in Neder
land.
Perfect uitgewerkte dansen
krijgt men te zien van het in
1946 opgerichtte ensemble. Lei
der en 'ziel' van Liesma is cho
reograaf Imants Magone. Onder
zijn leiding zijn de hoogste titels
behaald, werd er veel op tv op
getreden en in allerlei landen.
De gehele voorstelling wordt
uitgevoerd in de karakteristieke
klederdracht uit de streken:
Kurzeme, Latgales, Zemgale en
Vidzeme. De begeleiding is van
de kokle, trejdeksnis, duivel-
trommel, viool, fluit en accor
deon, waarvan de laatste zeker
bekend in de oren klinken.
De optredens zijn: 13 augustus
om 20.00 uur in de Grote Kerk
van Veere; 14 augustus in Bar-
neveld om 10.45 uur: 16 augus
tus in Nieuwpoort (15.00 uur) en
17 augustus in Oostduinkerke
(11.00 uur).
Vervolgens op maandag 18 au
gustus in Renesse (20.00 uur) en
19 augustus in Westkapelle
(19.00 uur). Woensdag 20 augus
tus in Dendermonde (20.00 uur)
en de laatste is donderdag 21
augustus om 12.00 uur in Burgh
Haamstede.
0Liesma uit Riga in Letland,
het vermaarde dansensemble,
heeft diverse optredens op het
programma staan.
'Tatoeëren zit echt in je'
MIDDELHARNIS - Het adres: Vlasmarkt 43, in een
schilderachtig straatje ten westen van het stadhuis.
Een pandje waarvan de rolluiken tot drie uur gesloten
blijven. Daarna is het druk, heel druk zelfs. De Tattoo-
Studio van Rinus en Loes heeft blijkbaar in de loop der
jaren een reputatie opgebouwd. Positief weliswaar,
want het echtpaar levert vakwerk. Rinus met het zetten
van tatoeëringen, Loes met haar piercing-afdeling.
In Japan is het tot hoogwaardige
kunst verheven, de Maori's in
Nieuw Zeeland tatoeëerden hun
gelaat. Er bestaat ook een zoge
noemde scarificatie, dat betreft
een littekentattoo. Maar in alle
gevallen gaat het om een
schoonheidsmiddel.
„We zijn er dus al een tijdje mee
bezig. Het is van oudsher een ri
tueel. Aan de tattoo's was des
tijds het aanzien of de rang van
de persoon af te lezen."
Rinus begon ooit met naalden,
later schafte hij professionele
apparatuur aan. In feite kan er
overal getatoeëerd worden. Als
de maat maar goed is en de klant
het zelf ook echt wil. Je moet
geen plaatje laten zetten om er
bij te horen. Er zijn mensen fa
liekant tegen of absoluut voor.
Beïnvloeding door anderen is
een verkeerde beslissing", weet
Rinus uit ervaring.
Voor de Middelburger, die zich
zelf zeker geen zakenman vindt,
is tatoeëren een lust. „Maar het
mag geen last voor een ander
door
Ben
Donkers
Twee fanaten in hun vak. Of
moeten we zeggen 'hobby'. Bei
den werken met veel plezier en
enthousiasme. Dat blijkt uit hun
verhaal. Er komt nauwelijks een
eind aan het gesprek, en dat ter
wijl Loes zei 'kom maar om twee
uur, dan kunnen we rustig een
uurtje praten'. Het duurde iets
langer.
Rinus Souisa is nu acht jaar pro
fessioneel met het 'zetten van
tattoos' in de weer, zoals dat
Rinus en Loes, beiden fanaten op hun vakgebied: tatoeages en piercing.
Het zijn kunstwerkjes die Rinus waar dan ook op het lichaam aan
kan brengen.
heet. „Ik werk er al vanaf mijn
dertiende mee. Toen zat ik nog
met een stift een beetje op mijn
arm te tekenen. Ooit had ik wel
eens plaatjes gezien. Het fasci
neerde me, en trouwens nog
steeds."
Tatoeages zijn al zo oud als Me-
thusalem. Zo'n 4000 jaar voor
Christus kwamen ze al voor.
Ze zijn over heel de wereld ver
spreid. Oplosbare kleurstoffen
worden in de huid ingebracht.
worden."
Heel lang heeft de tatoeage voor
een breed publiek in de taboe
sfeer gezeten. „Het is door de
mensen zelf in een hokje ge
stopt, het werd ook altijd geas
socieerd met criminaliteit. Maar
dat was en is een totaal verkeerd
beeld. Er komen hier zelfs
omaatjes."
Meestal krijgen de bezoekers,
die voor het eerst de zaak bin
nenstappen, een totaal ander
beeld te zien dan ze verwacht
hadden. „De zaak is betegeld,
ziet er netjes uit en het ruikt lek
ker. Hygiëne staat bij ons hoog
in het vaandel. Daar stellen we
zelf hoge eisen aan."
„De hygiëne moet je onder de
knie hebben, dat is uiterst be
langrijk. We dragen handschoe
nen, zijn lid van de Nederlandse
Tattoo-bond en worden elk jaar
beoordeeld en al dan niet voor
zien van een certificaat. Toch
een teken van bekwaamheid. Er
komen namelijk steeds meer
thuiswerkers en die rommelen
veelal maar een beetje raak."
„Ik doe mijn vak met liefde, ge
bruik de beste materialen, de
nieuwste naalden en de aller
beste kleuren, en in dat laatste
zit het geheim van de smid. Ove
rigens zijn er tijdens de interna
tionale tattoo-conventies weinig
geheimen. Zoals in Sao Paulo
waar 64 tatoeëerders uit de hele
wereld hun ervaringen uitwis
selden. Rinus was er ook bij. Hij
loopt trouwens overal waar hij
komt altijd wel een 'shop' bin
nen.
Rob en Sito zijn op het ogenblik
bij hem aan het werk als gast-
tatoeëerder. „We wisselen
ideeën uit, leren van elkaar, en
dat is erg belangrijk."
Maar Rinus denkt ook aan de
toekomst, hij is bezig met een
kledinglijn, bedrukt t-shirts met
eigen ontwerpen of afbeeldin
gen.
„Zodra ik geen rechte lijn meer
kan zetten, stop ik onmiddellijk
met tatoeëren. Dan houdt het
voor mij op. Ik wil perfect werk
leveren. Dat kan een grote af
beelding van Marilyn Monroe
zijn zoals op de rug bij Loes, of
een hondenkop en een huilend
babytje. Het maakt niet uit, het
moet gewoon goed zijn.
Het kan een paar uurtjes tijd
vergen, maar dat maakt niet uit.
Of je nu voor honderd of dui
zend gulden een tattoo wil, de
klant moet uiterst tevreden
weggaan.
Dat vindt Loes ook. Achter de
tattoo-shop heeft ze haar eigen
piercing-afdeling. Daar worden
op alle mogelijke lichaamsdelen
ringetjes van chirurgisch staal
geplaatst.
Loes was vroeger doktersassis
tente en aangezien ze zelf dia
beet is weet ze hoe je een naald
in een lichaam moet steken.
„Ik spuit al 26 jaar. Ben op ge
heel vrijwillige basis met pier
cing bezig. Hier in de zaak werd
er vaak om gevraagd. Doen jul
lie dat ook? Als er veel vraag is
waarom zou je daar dan niet op
inhaken. De link wordt vaak ge
legd tussen tattoo's en piercing,
maar het zijn twee totaal ver
schillende werelden."
„Bij Rinus, die overigens doods
bang is van een spuit, heb ik een
tongpiercing aangebracht. Het
was een proefstuk. Het is twee
weken afzien. Daar waarschu
wen we ook voor. We moeten
ook weten of iemand medicijnen
gebruikt. Bloedverdunners bij
voorbeeld kunnen tot hachelijke
situaties leiden, dat willen we
voorkomen."
Loes heeft zelf een navelpier
cing en staat op haar bovenar
men en rug onder de tatoeages.
Ze heeft er al diverse fotosessies
van laten maken en staat op en
kele covers van weekbladen.
„Je moet zelf uitzoeken wat je
mooi vindt. We hebben er volop
voorbeelden van in huis. Men
kan hier rustig in boeken
snuffelen, zo maar een kijkje ko
men nemen of inlichtingen vra
gen. Het verplicht tot niets."
Overigens is de begeleiding na
de 'behandeling' een van de
sterke onderdelen van het be
drijfje. Om een maximaal resul
taat te bereiken met tattoo's of
piercing, krijgt iedereen na af
loop een verzorgings-beschrij-
ving mee naar huis. Zo moet een
tattoo langdurig met lauw water
FOTO'S PIET DAVID SE
(zonder zeep) worden gewassen.
Een piercing moet twee keer per
dag met een anti-bacteriële zeep
worden bewerkt.
„We beheersen alle stijlen en
technieken. De nazorg is be
langrijk. Wij besteden veel aan
dacht aan hygiëne, maar de
mensen moeten het zelf ook
doen."
LU
De tandarts, voor velen een noodzakelijke, maar soms
geen populaire visite. Het rijmpje is oud en luidt: "De
mens lijdt dikwijls nog het meest door het lijden dat hij
vreest." De wachtkamers zijn gelukkig niet meer zo
steriel als vroeger, maar de geluiden van uit de praktij
kruimte die blijven. Het hoge snerpen van de tandarts
boor of minischuurmachine tegen tandsteen blijven je
trommelvliezen teisteren. Gelukkig heb je toch alle da
gen minstens een keer gepoetst. Met die pas gepoetste
tanden verdiept, zeg maar verstopt, in de aanwezige
lectuur, gaat de bel, trrrrang. Je kijkt op, je bent alleen
en aan de beurt. Gelukkig is het tegenwoordig altijd
lente in de ogen van de tandartsassistente en voor velen
is dat ook zo. Die gaan gewoon welgemoed naar bin
nen, vlijen zich in de behandelstoel waar de tandarts al
wacht met in zijn rubberhandschoenen zo'n gemeen
haakje en een minispiegel. Terwijl hij de lamp bijstelt
zegt hij "Doe de mond eens open". Als hij zijn rondje
maakt, overigens knap, alles in spiegelbeeld, denk ik
aan een vraag van een collega. 'Wat zou je gaan missen
als je een jaar op een onbewoond eiland zat?' De tan
darts, dacht ik. Want ja, waar moet je naar toe als je
vulling het begeeftOf je hebt door een gaatje in je kies
rechtstreekse verbinding met een blootliggende zenuw.
Mijn tandheel(des)kundige peutert wat lang op een
plek en roept dan A6 naar de assistente. De boor wordt
in stelling gebracht, een oude vulling is aan vervanging
toe. Ik wacht af tot het echt zeer gaat doen maar dat
komt niet. Stilte en "Spoelt U maar". Het afscheid is
altijd hetzelfde. "Het is een goed gebitje, ga zo door,
zegt hij. "Graag, ik poets me rot", is het antwoord.
Cameleon.