Forse daling bezoekers 'trekt gelukkig weer aan'
„Eén walcherse gemeente onontkoombaar"
MNWF
OP
OP
3-oa3-c
|fS™rl
dQ Golfbaan
tér qeleqenheid m de opening
in uuxinqen om 21c ueïiiginq
al om zomerkleding im
jam, sweaters, hemden, truien, enl.
i
vamaf 2s juhl as.
aahmq iso uur.
Resultaatsbeloning
Z
WEEK HUIS AAN HUIS OP WALCHE
E N
Zeeuws museum in
moeilijk gebouw, zo onder het poortje"
Afgifte Spuistraat: „Vlissingen
kan niet zonder scheldebode"
GROENKALENDER
Spahr van der Hoek: manager, calvinist, familyman, burgemeester
MAR: BADHUISSTRAAT 24 m M/EUER UOt/EM
:ou
„PARDOES" l
Bejaard
LU
IM
UI
O
O
woensdag 25 juni 1997
'n Pittifi feestj
bouw je op
Tel. 418653
Jeugdbeleid Vlissingen
word onder de loep
genomen
Waterpaviljoen
nieuwste attractie
op Neeltje Jans
Een dader, een
slachtoffer, de politie
en HA|.T over de 'in
grijpende' HALT-me-
thode
Zeeuwse schatkamer
De echte
zomer moet nog
beginnen...
en dan tóch al
vakantie-koopjes!!!
kinti<?rmQ<te
326c, fl-6
Burg. v. Woelderenlaan 5 - Vlissingen
CHELDEBODE
VLISSINGEN Toen het kantoor aan de Scheldestraat 7-9
afgelopen maandag leeg werd geruimd, dreigde De Scheldebo
de Vlissingen voorgoed te verlaten. Maar dat gaat niet gebeu
ren, want Vlissingen krijgt een afgiftepunt voor advertenties,
redactionele artikelen en foto's aan de Spuistraat 94 bij kan
toorboekhandel Van der Hoeven, want 'Vlissingen kan niet
zonder De Scheldebode', meent Gijs van der Hoeven (op de fo
to), die samen met broer Jaap, eigenaar is.
Het is een centraal punt in de stad en er is voldoende parkeer
gelegenheid. Dat alles was nog niet genoeg reden om het afgif
tepunt bij Van der Hoeven te realiseren, want zoals bladma
nager Kees Maas het formuleert, gaat De Scheldebode 'terug
naar haar roots'. De vader van Jaap en Gijs van der Hoeven
was namelijk in vroeger tijden eigenaar van dit huis-aan-huis-
blad.
De Scheldebode was er al voor de Tweede-Wereldoorlog, maar
in 1948 nam Jacobus van der Hoeven de administratie onder
zijn hoede. Daarna werd de Scheldebode ook gedrukt door
Van der Hoeven Knuijt, wel bekend bij de trouwste lezers.
De krant groeide echter, en de kleine drukkerij kon het grote
aantal pagina's niet meer behappen en Van der Hoeven sr. be
sloot De Scheldebode te verkopen. Nu is de Scheldebode weer
een beetje terug bij de familie Van der hoeven, namelijk als af
giftepunt bij Jaap en Gijs van de kantoorboekhandel.
De redactie, acquisitie en administratie hebben de Schelde
straat inmiddels verruilt voor het kantoor aan de Vrijland
straat 33d, 4337 EA in Middelburg -postbus 7011, 4330 GA in
Middelburg. Het centrale telefoonnummer is 0118-652700, het
faxnummer: 652701. Het afgiftepunt in Vlissingen is aan de
Spuistraat 94.
MIDDELBURG - Zal de voor
uitziende blik van Ineke Spaan
der, directeur van het museum,
uitkomen Een bezoek aan het
Zeeuws Museum in de Abdij
van Middelburg in het jaar
2000. 'In het 'Rijksarchief' zijn
nieuwe grote tentoonstellings
ruimten, publieksruimten, een
winkel, een restaurant en de
pots. Het huidige museum is ge
heel heringericht met een nieu
we presentatie van de collec
ties. De gebouwen van Histora-
ma zijn een publieksattractie en
dienen als informatiecentrum
over de historische Abdij.'
door Tannie van Eek
Met deze prognose eindigt
Spaander haar publicatie 'Een
toekomst voor het verleden' ter
gelegenheid van het 25-jarig
bestaan van het Zeeuws Mu
seum. Afgelopen vrijdag werd
het eerste exemplaar overhan
digd aan de Commissaris van de
Koningin in Zeeland, drs. W.T.
van Gelder. De publicatie is te
vens verschenen als extra bijla
ge in het Zeeuws Tijdschrift
van juni.
Op 20 juni 1972 nam het
Zeeuws Museum haar intrek in
de Abdij van Middelburg. Het
behoort tot de alleroudste mu
sea in Nederland. Al in 1801 is
sprake van een Museum 'Me-
dioburgenese'. Een kwart eeuw
geleden was Piet van Daalen de
eerste directeur, Ineke Spaan
der is de tot nu toe laatste. „We
zitten in een moeilijk gebouw",
zegt ze. „Van buitenaf is niet
goed te zien waar in de Abdij
het Museum is gevestigd. Onder
het poortje door, ja, maar je ziet
het poortje niet. Hebben we de
mensen dan eenmaal binnen
dan is het zaak dat ze hier te
rugkomen."
Een goed beleid, een zeer doel
matige aanpak is een eerste
voorwaarde. Waren er acht jaar
terug, toen Spaander directeur
werd, nog 55.000 bezoekers per
jaar, na een daling met forse
sprongen, zijn dat er nu nog
35.000. Ineke: „Het trekt geluk
kig weer aan en het is ook een
landelijk beeld."
Twee jaar terug werd een mar
keting plan ontwikkeld en aan
'Zeeuws Museum' werd 'Schat
kamer van Zeeland' toege
voegd. Dat zegt meer over de
collecties van het museum. Die
zó uniek zijn, omdat ze stoelen
op het aparte karakter van het
deltagebied van de Schelde,
wat Zeeland is. Land verdrinkt,
wordt gewonnen, voormalige
eilanden zijn verbonden door
bruggen en dammen. Van ouds
her zijn er bovendien banden
van Zeeland met Vlaanderen.
Dit alles is te zien en te herken
nen in de schatkamer.
Spaander noemt de zestiende-
eeuwse serie wandtapijten met
afbeeldingen op de Schelderi-
vieren tussen Watergeuzen en
Spanjaarden. Wandtapijten die
in opdracht van de Staten van
Zeeland in Delft en Middelburg
zijn geweven. Alle zijn geres
taureerd, één tapijt komt pas na
2000 terug. Deze restauratie
duurt zes jaar.
LEES VERDER OP DE
PAGINA VARIA
In het eerste exemplaar van 'Een toekomst voor het verleden' blikt directeur Ineke Spaander voor
uit op het Zeeuws Museum anno 2000. Ze overhandigde de publicatie afgelopen vrijdag aan Commis
saris van de Koningin W.T. van Gelder in de tapijtzaal van het museum. foto piet davidse
I
STICHTING HET ZEEUWSE
LANDSCHAP
Dotterbloemen zijn zeldzaam in Zeeland en het is te hopen dat
dat altijd zo blijft. Dat lijkt misschien een rare uitspraak voor
een natuurliefhebber want op het eerste gezicht lijkt het alsof
de uitbreiding van een zeldzame plant alleen maar positief is.
Maar dat is een grote vergissing. Het water in de Zeeuwse pol
dersloten is brak en dat brakke karakter is uit natuur oog\punt
heel bijzonder. Niet omdat in brak water heel veel planten en
dierjsoorten voorkomen; het tegendeel is het geval. Er zijn
maar weinig soorten die zich in een brak milieu weten te vesti
gen en handhaven. Maar dat zijn dan ook steevast soorten die
op nationale of op wereldschaal bekeken heel bijzonder zijn.
We praten dan bijvoorbeeld over brakwatergarnaaltjes, de wa
terplant Ruppia en vogels als de kluut en de strandplevier.De
aanwezigheid van die soorten houdt tegelijkertijd in dat een
veel groter aantal andere soorten zelden of nooit voorkomt.
Dotterbloem, zwanebloem, watergras, kleine modderkruiper,
watersnip en zomertaling zijn in Zeeland nooit talrijk geweest,
en zolang ons binnenwater brak blijft zullen ze ook niet talrijk
worden.Het ontbreken van soorten is niet per definitie een te
ken van armoede, maar niet zelden van rijkdom, van een totaal
eigen karakter. Het verschijnen van eekhoorns, vossen en
ree-n is beslist niet iets om te juichen als tegelijkertijd de ka
rakteristieke, streekeigen Noordse woelmuis op uitsterven
staat.In dat licht bezien speelt er bij de overheidssubsidi -ring
van het natuurjbeheer een wat merkwaardige discussie. Men
wil naar een systeem van resultaatsbeloning: de boer of de na
tuurbeheerder krijgt meer subsidie, naarmate er meer "doel-
soorten" aanwezig zijn. Lijsten met doelsoorten zijn landelijk
bepaald. Het grote gevaar is daarbij dat het ontbreken van dot
terbloemen in het Groene hart van Holland (een gevolg van
overbemesting) gelijkge'Asteld wordt met het ontbreken van
dotterbloemen in de Yerseke Moer (een gevolg van een heel
zeldzaam, brak milieu).Bij proeven met resultaatsbeloning
kwam nog een ander gevaar aan het licht. Dotterbloemen langs
de slootkant bleken in veel van de aangetroffen gevallen te
wortelen in potgrond. Bij de tuincentra in de wijde omgeving
was de dotterbloem uitverkocht.
MIDDELBURG Het is zijn derde week als burge
meester van Middelburg. Toch heeft hij al grootse
plannen met de provinciestad: Spahr van der Hoek
(50) is voorstander van één gemeente op Walcheren,
stadsgewest Middelburg/Vlissingen. In het Drentse
Coevorden bewees hij zijn kwaliteiten als bekwaam
bestuurder. Daar bracht Spahr van der Hoek de werk
loosheid flink terug en kreeg hij binnen no time vijf
heringedeelde gemeentes op één lijn.
Een portret van de man met de ambtsketting: family
man en fanatieke manager die internationaal denkt
én lobbyt.
door Michiel Elands
„In Drachten -waar ik altijd als
kleine jongen langs de slootjes
hep- vestigde Philips zich in de
jaren '50. De komst van de multi
national had een witte-tomado-
effect. Tien jaar later ontwikkel
de het dorp op alle niveaus, er
ontstond enorme werkgelegen
heid. Veel families van buiten
vestigden zich in Drachten en
werden lid van de verenigingen.
Het winkelareaal werd enorm
voorzien. Dat vond ik spannend."
Bert Spahr van der Hoek werd
vijftig jaar geleden -als zoon van
een gemeenteraadslid- geboren in
Drachten. De vestiging van Phi
lips staat hem ruim veertig jaar
later nog in het geheugen gegrift.
Politiek en bedrijfsleven lagen
aan de basis van Spahrs carrière
als 'promotie en acquisitieburge
meester'. Een titel die hij na de
dertienjarige ambtsperiode in het
sweAiemwe ti
Drentse kreeg toebedeeld.
De loopbaan van Middelburgs
nieuwe eerste burger begon in
Purmerend waar hij secretaris
van een projectbureau werd. In
het Brabantse Helmond werkte
hij bij een regionale ontwikke
lingsmaatschappij. Spahr van der
Hoek stimuleerde de werkgele
genheid. „Helmond was geen
sterke stad en kampte met grote
werkloosheid."
Spahr -sterk georiënteerd op het
bedrijfsleven- maakte tegen eigen
verwachting in de overstap naar
de politiek. „Coevorden kende
een hele grote werkloosheid. De
WD zocht daarom een burge
meester met veel praktische erva
ring op dat gebied."
Meer dan twee ambtstermijnen
zwaaide Spahr van der Hoek de
scepter in het stadhuis van Coe
vorden. „Om de hele club eigen
mensen op één lijn te krijgen,
daar kon ik wel dertien jaar voor
gebruiken. Een jaar of zes heb je
als burgemeester sowieso nodig.
Het is een enorme klus, anno nu."
De werkloosheid in Coevorden
daalde -onder supervisie van
Spahr van der Hoek- van 26 naar
- m
Bert Spahr van der Hoek: „Burgemeesterschap is een enorme
klus, anno nu. foto piet davidse
25
Segeerstraat 26, Middelburg
tel. 0118-640481
12%. Onder hem kwam het Ame
rikaanse diervoederconcem
IAMS naar de stad in het noorden
des lands, waarmee hij honder
den banen creëerde. „LAMS kost
te 250.000 gulden aan acquisitie,
een reëel bedrag. De centrale
voorzieningen in Coevorden zijn
vernieuwd en het leef- en woon
klimaat zijn verbeterd. Zo kwam
er een Amerikaans winkelcen
trum, want daar scoor je mee bij
de buitenlandse investeerders."
Spahr van der Hoek loopt in zijn
nieuwe werkkamer -het stadhuis
van Middelburg- naar zijn bu
reau en pakt een stapel papieren
uit de bovenste la. Hij legt een
schema met Engelse termen op de
grote tafel in zijn kantoor neer.
„Dit zijn de punten waar Ameri
kaanse bedrijven op letten als ze
zich in het buitenland willen ves
tigen, een paar honderd factoren
tellen mee." Zijn strategie: „Dan
moet je eerst hier orde op zaken
hebben (een goed woon- en leef
klimaat hebben -ME), op het juis
te moment je gezicht laten zien -
Amerikaanse bedrijven kennen
namelijk het verschil tussen Ne
derland en Denemarken vaak
niet- én zakelijk zijn. Dat ben ik
wel." Hij gaat erbij zitten, schuift
de stoel wat naar voren en stipt
met zijn vinger de belangrijkste
items aan.
„Het zijn maar een paar mensen
die ik in Amerika ken, drie om
precies te zijn, en daar ga ik naar
toe. Verder zijn de aandeelhou
ders in de Verenigde Staten be
langrijk. Daarom gaf ik tijdens
een van mijn reizen een korte pre
sentatie voor hen, op Manhattan
Island, park Island, 32 hoog."
„Er wordt nogal wat gereisd door
Haagse, provincie- en gemeente-
politici, maar niet voor concrete
doelen. Ze gaan bijvoorbeeld op
oriëntatiereis naar Singapore om
te kijken hoe een winkelcentrum
gebouwd wordt", zegt Spahr van
der Hoek breedlachend. „Ik ga
nooit zomaar op reis, daar ben ik
teveel calvinist voor."
„De sociale economische situatie
in Walcheren past bij mijn type
aanpak." De nieuwe burgemees
ter ziet dan ook volop mogelijk
heden in hét Zeeuwse, vooral wat
betreft het stimuleren van 'be
drijvigheid'. Hij wijst op de goede
infrastructuur (het spoor, de ha-
Zomer nieuws
In jaü en augustus
zijn wij v.a. 9.00 U-
en elke avond
geopend.
(zondag gesloten)
Zomers ontbijt
Pannekoek
Tosti
Stokbroodje
Soep
Salade
Reigerstraat 3
Middelburg, 0118-635759
ven en de vierbaansweg) en het
'feit' dat Zeeland centraal ligt.
„Zeeland afgelegen? Het ligt mid
den tussen de Nederlandse én de
Belgische Randstad. Voor een
Amerikaan stelt anderhalf uur
rijden niks voor", beredeneert hij
vanuit een toekomstige vesti
gingskandidaat.
„Middelburg heeft een aantrek
kelijk woonklimaat en op cultu
reel gebied doen we het uitste
kend. Wij kunnen goud opschep
pen, maar de gemeente kan wel
wat extra bedrijvigheid gebrui
ken. Er is geen tekort aan moge
lijkheden, maar het kan beter, een
stuk beter.
Hoewel Spahr van der Hoek in
Coevorden enkele Amerikaanse
orders binnensleepte, ziet hij niet
'zómaar' concerns naar Zeeland
komen. „Eerst moeten we scoren,
de centrale facaliteiten verbete
ren, de parameters opnieuw af
checken en regionaal aanpak
ken." Dus een nauwere samen
werking met de havenstad. „Ik
steek mijn hand royaal naar Vlis
singen uit, die samenwerking
moet een twee-richtingverkeer
worden, een win-win situatie."
Spahr van der Hoek denkt inter
nationaal. Hij is een groot voor
stander van regionale samenwer
king. De burgemeester was één
van de voortrekkers bij de herin
deling van Coevorden. Met een
'enorme lobby' heeft hij alle par
tijen op één lijn gekregen. „Echt
ontroerd op zakelijk gebied was
ik -en dat komt niet vaak voor
dat alle colleges van de verschil
lende gemeentes mij de leiding
toevertrouwde." De kersverse
burgemeester beseft dat de Mid
delburgse raad zich over 'hét
stadsgewest' Vlissingen/Middel-
burg moet uitlaten, maar hij is er
in ieder geval een 'groot suppor
ter' van. „Middelburg is goed op
weg naar een stadsgewest. Het is
een sterk pakket dat verder ont
wikkeld moet worden. Het is he
laas nog niet gelukt, maar we
gaan een nieuwe sprong wagen.
Eén gemeente is onontkoombaar,
een must, een realiteit die we on
der ogen moeten zien."
Wat volgens de 'manager' wel
aandacht verdient, is de rivaliteit
tussen de twee Zeeuwse gemeen
tes. „Dat de twee steden wezen
lijk verschillen, is meer fixe dan
werkelijkheid. Een beetje Ajax-
Feyenoord. Uit mijn 'herinde
lingservaring' blijkt dat de men
sen het niet zoveel kan schelen of
de gemeente zelfstandig blijft, het
wordt opgeklopt door politiek en
media. Er zijn altijd wel wat ver
schillen, maar die zie ik hier
niet."
Volgens Spahr van der Hoek is
herindeling belangrijk om lande
lijk mee te tellen. In Den Haag
hanteren de politici het ijkpunt
van gemeentes met meer dan
honderduizend inwoners, „die
vangen meer subsidies." Eén ge
meente op Walcheren kan dat in
woneraantal net halen. „We doen
onszelf tekort als we daar geen
gebruik van maken. Zeeland
moet proberen de aansluiting met
de rest van Nederland te behou
den." Alhoewel 'Keulen en Aken
ook niet op één dag gebouwd
zijn', wil Spahr het stadsgewest
met enige spoed realiseren. „Hoe
sneller, hoe beter, niet té gemoe
delijk." Of om in voetbaltermen
door te spelen. „Als je mee wil
doen in de eredivisie, moet je sco
ren, binnen twee keer 45 minu
ten."
LU
Elke morgen zie ik haar zitten voor het raam van het
bejaardenhuis, haar laatste venster op de wereld. Ze
woont ééhoog, haar haren zijn dun en zilvergrijs. Het
is alsof ze iedere morgen op iets of iemand wacht. Als
ik niet meteen kan doorrijden met de auto observeer
ik haar altijd even. Haar gezicht is gerimpeld, maar
zacht en goed verzorgd en ze draagt altijd kleren in
vrolijke kleurtjes.
Ze zal zo achterin de tachtig zijn en ik weet niet of ze
mij en mijn auto herkent. Haar ogen blijven uitdruk
kingsloos als ik meen dat onze blikken elkaar kruisen.
Steevast mijmer ik even over haar als ik m'n weg ver
volg naar weer een jachtige werkdag. Een mens in het
schemer van de levensavond. Zoals zovelen, want we
worden allemaal ouder. Wat zal ze voor leven achter
de rug hebben? Verliefd, verloofd, getrouwd? Kinde
ren, kleinkinderen, man al weggevallen? Of toch al
tijd alleen gebleven. Zou ze wel eens ooit bezoek krij
gen? Misschien denkt ze aan haar jeugd, toen ze nog
in het middelpunt van het leven stond, jong en begeer
lijk was. Dollend door het lange gras op de dijk met
haar eerste liefde. Hand in hand en dicht bij elkaar
flanerend over de Boulevard langs Michieltje en te
rug.
Of stopt ze die gedachten juist weg omdat het alle
maal voorgoed voorbij is? Op een of andere manier
heb ik en band gekregen met die grijze dame in het be
jaardenhuis. Soms zwaai ik voorzichtig naar haar,
maar zij reageert niet. Misschien wel terecht, dames
horen niet naar vreemde mannen terug te zwaaien. En
zeker niet op die leeftijd. Je hoort bejaarden wel eens
zeggen dat echt oud worden helemaal niet zo leuk is.
En achter zo'n raam op éénhoog lijkt het me zelfs vre
selijk.
Cameleon.
