3&.A-6 ^5=^
de Golfbaan
Cezinsperikelen Oranje Nassau in Middelburgs Theater
NIEUWE PRIJZENSLAG
p. St.
WEES OP TIJD!! M„.
z
OPRUIMING
DIT MOET IN
DE KRAMT!
Winterbloemen
LU
LU
^0DEL9\^ê'
Arreslee in Vlissingen
Kerstconcert Matthanja
SCHOENEN
KLEDING
SPORT
Zondag 22 dec.
Maandag 23 dec.
Dinsdag 24 dec. opi
Alle KERSTVERSIERINGEN
voor de HALVE PRIJS!!
bij TUINCENTRUM MIDDELBURG
CROENKALENDER
WALCHEREN
Theatergroep Toetssteen brengt omstreden toneelstuk
Lange wachttijden in asielzoekerscentra breekt geest vluchteling
10 tot 50%
KORTING
blouses tot 249r-
Waar: LANGEVIELE 18 - MIDDELBURG
Wanneer: Vanaf donderdag 18 december (9.00 uur) a.s. tot en
met3l december.
Eerste Hulp
lil
ISI
O
O
woensdag 18 december 199)
'n Pittige nieuwjaarsreceptie
houd je op
Tel. 418653
Meer dan 160 winkels. Kijk in de Gouden Gids.
Herculesweg 42 Middelburg
(industrieterr. Arnestein) tel. 0118-624845
Zondag 22 dec. geopend van 11.00 tot 17.00 uur
ELKE WEEK HUIS AAN HUIS
Onbegrijpelijk
Dit is een gezamenlijke verkoop van 3 toonaangevende Basic Jeans Stores uit Middelburg.
^WINTERJASSEN KINDERJEANS (uot/m 174 Normaal
HAI» KMJUL
mannenmode
WINTERJASSEN
TRUIEN
OVERSHIRTS
STRETCH
KINDERJEANS (i4o i/m 176] Normaal
SWEATER
JEANS (vele modellen) van 697^
JOGGINGS
Héle grote voorraad - alle maten en modellen
Burg. v. Woelderenlaan 5 - Vlissingen
VLISSINGEN De kerstman komt op zondag 22 december
naar Vlissingen in zijn arreslee, getrokken door twee paarden.
De rendieren hebben een dag vrijaf. Van 13.00 tot 17.00 uur is
er in de binnenstad een extra koopmiddag voor de kerstdagen.
Behalve de kerstman zijn er nog meer sfeermakers in de stad.
Het Leger des Heils brengt u vast in kerststemming met stem
mige kerstliedjes en de kerstman en zijn helpers delen soep en
glühwein uit.
Middelburg - In de nieuwe kerk in Middelburg wordt op
maandag 23 december een kerstconcert gegeven door het 140
leden tellende jongerenkoor 'Matthanja' uit Goes. De op
brengst van het concert is bestemd voor de Stichting 'Shaare
Zedek' die het gelijknamige ziekenhuis in Jeruzalem steunt.
Het concert staat in het teken van het geestelijke lied. Naast
orgelimprovisaties van organist Martin Westrate is er veel sa-
mezang van kerstliederen. Onderleiding van dirigent Peter
Wildeman treedt samen met het jongerenkoor bariton Karei
Bogerd en dwarsfluitiste Erika van der Kolk op. Het concert
begint om 20.00uur. Kaarten kosten 7,50. Voor kinderen is de
toegang 2,50.
ADVERTENTIES
KWALITEIT GULDENS VOORDEEL
EXCLUSIEF
VOORDEEL
BIJ SCAPINO
STICHTING HET ZEEUWSE
LANDSCHAP
December is echt zo'n W.G. van der Hulst-maand. Deze des
tijds en misschien nu nog wel populaire kinderboeken
schrijver wist zelfs de meest grauwe en gure winterdag nog
'warm' te krijgen. Terwijl de wind om het huis huilde, dronk je
bij de snorrende warme kachel chocolademelk met een koekje
van Verkade. Geluk ivas toen heel gewoon, zongen Koot en
Bie. Geluk en huiselijk genot beleef je in de winter binnens
huis, want in de grauwe buitenwereld lijkt inderdaad weinig te
beleven. Vogels zingen niet, bomen zijn kaal en bloemen zijn er
ook al niet. De bekendste 'winterbloemen' lijken nog altijd de
ijsbloemen op de ruiten. Hoewel, door het algemeen gebruik
van dubbelglas, zijn zelfs deze bloemen op de rode lijst te zet
ten. Ijsbloemen ontstaan als waterdamp op een ruit aanvriest.
De bloemen bestaan uit platte
kristallen, die een opvallende
bloem-structuur hebben. In
plaats van kleurige kroonblaad-
jes bestaan deze bloemen uit een
skelet van zes-stralige sterren.
Bloemen met een enorme groei-
snelheid bovendien. In één nacht
groeien de aan elkaar klevende
ijskristallen een raam dicht. Ver
der lijkt de natuur in rust te zijn.
Maar dat is maar schijn, ivant
veel planten werken gewoon
door onder sneeuw en vorst.
Vooral bolgewassen zoals sneeuwklokjes, krokussen en vogel-
melk komen in december al boven de grond. Dit soort plantjes
hebben hun cyclus een beetje verlegd. Met behulp van het in de
bollen opgeslagen reservevoedsel kunnen zij, voordat het lover
van de bomen het licht wegvangt, een compleet groeiseizoen
doorlopen. Maar ook planten met een wortelstok als opslag
plaats zijn er vroeg bij. Zo komen in de winter ook enkele plan
ten uit de bekende boterbloemenfamilie, zoals de winterako-
niet en de kerstroos tot bloei. De kerstroos of helleborus is een
uit Midden-Europa afkomstige tuinplant. In allerlei kleurva-
riëteiten vormen ze een sieraad in de wintertuin. Vroeger werd
de plant ook wel nieskruid genoemd, tegenwoordig wrangwor
tel. De wrangwortel is een oud huismiddel tegen wrang, een
door bacteriën veroorzaakte uierontsteking, die lijdt tot
droogstand. Voor mij hoeft u trouwens niet droog te staan,
want de winterse natuur combineert uitstekend met een goed
glas wijn, zelfs van achter het raam.
SCHELDEBODE
In de rubriek Persoon
lijk bekeken dit keer aandacht
voor ondernemer Nel Reijnïer-
se. eigenaresse van hand
werkzaak de Wolboog in Mid
delburg.
Altvioliste Nobuko
Imai is de soliste tijdens
de kerstconcerten van het
Zeeuws Orkest.
introdans brengt de
dansmusical 'Oliver Twist' in
de Stadsschouwburg. Wie de
kleurplaat inlevert bij de
Stadsschouwburg maakt kans
op een vrijkaartje.
Middelburg Staatsecretaris
Nuis van Cultuur weigerde de
Amsterdamse amateur theater
groep Toetssteen een subsidie te
geven voor de voorstelling
'Emily, of het geheim van Huis
ten Bosch'. Desondanks ging
het stuk vorige maand toch in
première. Op zaterdag 21 de
cember wordt 'Emily' gespeeld
in Middelburg.
Het gaat over de vriendschap
tussen kroonprins Wil-
lem-Alexander en de niet-ade-
lijke Emily en alle kopstukken
van de koninklijke familie pas
seren de revue. Het toneelstuk
wordt gebracht als een familie
drama met als rode draad de
spanningen waar het gezin
Oranje-Nassau von Amsbergen
aan blootstaat. De 'Beatrix' van
Toetssteen neemt haar taak
zeer serieus. Ze wil Alexander
niet op de troon. „In ieder geval
niet met die Emily." Het stuk
suggereert dat dit ook niet ge
beurt.
Als Alexander en Emily nog be
komen van een (verdacht) auto
ongeluk constateert de
Koningin dat haar oudste 'par
tij heeft gekozen'.
Veel toneel gaat over het reilen
en zeilen van koningen en ko
ningshuizen. De opkomst en val
van vorsten is gesneden koek in
de dramatische literatuur. Over
de hedendaagse monarchie
wordt zelden een toneelstuk op
gevoerd. In 'Emily, of het ge
heim van Huis ten Bosch' wil
theatergroep Toetssteen de mo
gelijkheden en onmogelijkhe
den laten zien van een erfelijke
monarchie aan het eind van de
20e eeuw. Waar, of hoe moeten
degenen die tot het ambt van
koning en koningin zijn geroe
pen zijn hun inspiratie vinden?
Wie kunnen ze vertrouwen en
wie neemt hen ten diepste se
rieus? En als er niemand is uit
wiens naam ze kunnen hande
len, als er democratie geboden
is, welke krachten worden er
dan opgeroepen en hoe wankel
is dan dit eeuwenoude Huis? Al
deze vragen komen aan de orde
in de woonkamer van Beatrix'
privépaleis Huis ten Bosch dat
het decor vormt van het stuk
dat geschreven werd door Ger
Beukenkamp, Dick van den
Heuvel en Mark Walraven.
'Emily of het geheim van Huis
ten Bosch' wordt op zaterdag 21
december twee maal opgevoerd,
om 14.00 en 20.30uur, in het
Minitheater aan de Verwe-
rijstraat 53 in Middelburg.
Kaarten zijn in de voorverkoop
verkrijgbaar bij Bruna-Loeks
Boekhandel.
Roos Schikker als Emily en
Haiko van der Pol als Willem-
Alexander in het toneelsstuk
'Emily' door theatergroep
Toetssteen. Op de achtergrond
Sijtze van der Meer als Johan-
Friso FOTO TOETSSTEEN
Met Kerst geen bericht van Justitie
ZEELAND - De lerares Nederlands krijgt op eerste
kerstdag een Iraans gezin en een Somalische vrouw te
gast. Anderen wonen een kerkdienst bij of bezoeken
vrienden. Dit zou een mooi kerstverhaal kunnen zijn
over vluchtelingen die worden opgenomen in de Ne
derlandse gemeenschap. Over veiligheid en een nieuw
leven. Maar Ibrahim viert nu voor de tweede keer
kerst in het centrum, Yousuf maakt zich zorgen over
zijn vrouw die op de vlucht is. Claudia ligt kerstnacht
wakker omdat zij na achttien maanden nog steeds niet
weet of zij wordt teruggestuurd naar Iran.
Iedere dag vergeet je wel een
paar keer wat voor dag het is.
De namen van de dagen verlie
zen langzaam hun betekenis.
Alleen het weekend heeft nog
enige inhoud, want zaterdag
en zondag duren langer. Kerst
mis kan het verschil ook niet
maken. Of juist wel. De men
sen hier hebben drie dagen ze
kerheid. De zekerheid dat ze
tijdens de feestdagen geen be
richt van Justitie hoeven te
verwachten.
Een boom met zeven letters,
een kleur met drie. Najied
loopt door de hal en probeert
een kruiswoordpuzzel op te
lossen. Hij heeft zijn eigen me
thode om Nederlands te leren.
Vier uur les per week is te wei
nig vindt hij.
Hamza zit op een stoel naast
de liftdeur en speelt met haar
dochtertje. Zij droomt ervan
om naar Australië of Canada
te gaan. Na zeventien maan
den wachten is ze niet meer
geïnteresseerd welke status ze
krijgt. „Als Nederland de
vluchtelingen moe is laten ze
het dan zeggen. Wees eerlijk
en neem geen vluchtelingen
meer op. Stuur ons desnoods
terug naar Somalië, maar laat
ons niet zo lang in onzeker
heid." Ze haalt vertwijfeld
haar schouders op. Kemal
loopt met ferme pas alsof hij
ergens naar toe gaat. Bij het
raam in de eetzaal blijft hij
staan en kijkt naar buiten.
Even later loopt hij met de
zelfde vastberadenheid terug
naar de hal, gaat zitten en
rookt een sigaret. Een jaar ge
leden vluchtte hij met zijn ge
zin uit Sarajevo. „Waarom
moet ik moet hier zeven maan
den wachten. Ik heb een plas
tic tas vol documenten die be
wijzen wie ik ben en waarom
wij zijn gevlucht." Jahan
maakt foto's van zijn medebe
woners. Volgens zijn broer
maakt hij op die manier ruzie
met zijn problemen. Dren belt
met zijn moeder in Kosovo.
Het centrum wordt vaak ver
geleken met een gevangenis. Je
weet alleen niet wanneer je
vrijkomt.
Iedereen probeert om de span
ningen die de onzekerheid op
roept te onderdrukken. Eigen
lijk lukt niemand dat. Sudani
heeft de strijd al opgegeven.
De hele dag zit hij in de hal.
Benen vooruit gestoken, han-
Leden van de anti-rascisme organisatie Bravo en bewoners van het AZC-Middelburg demonstreren
tegen de aangekondigde folderactie van extreem-rechts afgelopen zaterdag. Eerder die week demon
streerden zij tegen de lange wachttijden in de asielzoekerscentra. Harry de Lange
den in zijn jaszak, starend
naar de deur. Alleen lunch en
avondeten lokt hem uit zijn
stoel. Niet iedereen heeft de
zelfde mentale kracht om de
volgende dag onder ogen te ko
men.
Zelfs de sterkste verliezen
beetje bij beetje hun greep op
het leven. Simon blijft on
danks alles optimistisch. Soms
schudt hij je alleen maar even
de hand, meestal blijft hij
staan voor een praatje. Een va
derfiguur met een uitbundige
lach die nog niets van zijn
veerkracht verloren lijkt te
hebben. Deze Eerste Kerstdag
denkt hij nog meer als op an
dere dagen aan zijn vrouw en
kinderen in Zaïre, zijn zoon
wordt vandaag 21 jaar. Wij
ontmoeten elkaar op zijn ka
mer die wordt gedeeld met vier
andere afrikanen. Kort na
aankomst in Nederland kreeg
Simon 'een negatief'. Onlangs
werd Zaïre door Justitie tot
ADVERTENTIE
veilig land verklaard. Nu
hoopt hij dat de adviescom
missie hem alsnog een A-sta
tus verleent. Hij is afgestu
deerd econoom en gaf les op
een universiteit. De problemen
kwamen toen zijn boek ver
scheen. Op een dag werd zijn
huis overvallen door rege
ringssoldaten die hem van al
les beroofde. Tot en met de
kleren die hij aanhad. Zijn
zoon kon voorkomen dat zijn
vader door de knieeën werd
geschoten maar moest machte
loos toezien hoe Simon werd
gearresteerd. „Op school leer
de ik Nederland kennen als
een land waar democratie en
recht heerste. Een land dat
oorlog heeft gekend. Waar de
mensen weten wat overleven
betekent.
Maar na negentien maanden
ben ik diep teleurgesteld."
Zijn stem wordt schor, er val
len meer stiltes. „Ik weet dat
Zaïrezen worden gezien als
economische vluchtelingen
maar als ik geen problemen
had was ik nooit wegge gaan
uit mijn land." Hij huilt. Uit
een bruine aktetas die naast
zijn stoel staat pakt hij zijn
dossier. In de medische verkla
ringen staat in gruwelijke de
tails beschreven hoe hij vast
gebonden aan handen en voe
ten twee dagen lang met elek
trische stroomstoten werd ge
marteld.
Terwijl hij zijn tranen afveegt
zegt Simon: „Het is onbegrij
pelijk dat justitie mensen zo
lang in onzekerheid laat over
hun toekomst. Ondanks alle
documenten, de littekens op
mijn lichaam word ik niet ge
loofd. Maar ik blijf hopen dat
het na alle donkere dagen weer
licht wordt."
Simons verhaal staat op zich
zelf maar zijn intense verlan
gen naar het verlossende
woord uit Den Haag over
heerst de gedachten en gevoe
lens bij alle bewoners. Zo ver
delen Somaliërs, Zaïrezen,
Iraniërs, Skri Lankesen en tal
van andere nationaliteiten hun
tijd tussen de stoel in de hal,
het bed in hun kamer en staan
zij in de rij te wachten op hun
eten.
Dat was vandaag rijst met
spruitjes.
ADVERTENTIE
Oude Markt 45 - Vlissingen
0118-419337
enz. enz.
Alles 15.-
Vroeg of laat kun je er mee te maken krijgen, de Eer
ste Hulp- afdeling van het ziekenhuis. De naam zegt
het al, eerste hulp, de eerste opvang voor mensen die
onverwacht direct deskundige medische hulp nodig
hebben. Als je eenmaal op die afdeling bent, is dat
een opluchting omdat er dan iets gedaan wordt aan
je lichamelijk ongemak. Voorbeelden legio, je plet
een nagel tijdens de doe-het-zelf-klus, je neus bloedt
en het wil niet ophouden, je bent betrokken bij een
verkeersongeluk of je breekt simpel je arm of been.
Maar door de hoge werkdruk gaat het er niet altijd
even vlot aan toe op de Eerste Hulp. Een man die in
het donker per fiets op weg was naar de training van
zijn sportclub, reed van de dijk en maakte een flinke
smak. Een beetje zeer deed het wel, maar allee, het
zou wel gaan. Op de training aangekomen zat het
toch niet lekker en zijn teamgenoten leverden hem
om half negen op de Eerste Hulp af. Door een motor
cross met veel brokken was het er extra druk en werd
hij in de wachtkamer aan zijn lot overgelaten. Pas
toen hij om half twaalf flauw viel werd hij een urgent
geval en kwam er actie. Ja, het zijn daar ook maar al
lemaal mensen. Maar er is een formaliteit die de acu
te pijn en de ergernis van het wachten nog meer kun
nen verergeren. Het overkwam Kees, die met zaal
voetbal spontaan door zijn enkel ging. De voorzitter
zelf bracht hem naar het streekziekenhuis voor snel
le eerste hulp. In het kantoortje een verpleegster en
een verpleger, die na een kwartiertje eens kwamen
kijken. En terwijl Kees verrekte van de pijn en dacht
'gelukkig, eindelijk gebeurt er wat', werd hem zeer
formeel de standaardvraag gesteld: 'Heeft U een
ponsplaatje?'
Cameleon.