Graancirkels in Zeeland een attractie
Miljoen
'Penneconste' als rustgevende hobby
Bastiaan en Vincent Pieters naar het Jeugdwereldkampioenschap Zeilen in Polen
Artistamps van Jan Verschoore
Wintercolleges Genootschap
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1996
309
Bastiaaan: „Over het niveau van de deelnemers weten
we heel weinig. Tijdens de Spa-Regatta in Medemblik
hebben we enkele teams ontmoet die ook naar Polen
gingen. We verwachten dat zeer sterke teams uit Zuid-
Amerika aan de gaan deelnemen. Deze landen inves
teren steeds meer in de jeugdzeilerij. Materiaal en be
geleiding van de jeugd is in deze landen zeer goed ge
regeld. En daarom zien we de laatste jaren steeds meer
goede jeugdzeilers uit Brazilië en Argentinië komen.
De Braziliaanse jeugdploeg traint al vanaf begin juni
in Europa."
Overstag
Krachttraining
Eerste
John Steenbergen verdenkt de media ervan ze zelf te maken
Weg of oprit
Conclusie
Jackpot nu:
Calligrafieweek in Ambachtscentrum Goes
Broers met zeilboot de Oostzee op
GOES - De Goesenaars Bastiaan en Vincent Pieters
nemen van 16 tot en met 24 augustus deel aan het
Jeugdwereldkampioenschap Zeilen in de Olympische
470 klasse. Aan dit evenement dat in de plaats Puck te
Polen wordt gehouden nemen ongeveer tachtig zeilers
deel uit meer dan zestien landen.
Bastiaan die 19 jaar oud is en in
het derde jaar van de opleiding
Bouwkunde aan het Zeeland
College zit, zou begin augustus
stage gaan lopen bij de gemeen
te Borsele. Voor het deelnemen
aan het WK heeft hij uitstel ge
vraagd bij zijn school en bij de
gemeente Borsele. Vincent heeft
minder problemen met de
school als hij maar braaf op 2
september in de schoolbanken
van het Oosterschelde College
schuift. Hij hoopt dit jaar zijn
diploma te behalen.
De gebroeders Pieters zijn op 7-
jarige leeftijd met zeilen begon
nen in een optimist. Vanaf 1989
zijn ze samen op het water te
vinden. Hun eerste boot was
een twintig jaar oude 420. In
het begin dachten beiden dat de
plek van de stuurman de mooi
ste plaats in de boot is. Na een
paar wedstrijden bleek al snel
wat de ideale samenstelling van
het team was. Sindsdien zorgt
Vincent voor het evenwicht
vanuit de trapeze en bediend hij
de fok en de spinnaker. Hij be
paalt ook de koers. Bastiaan is
de stuurman en zorgt tevens
voor de trim van de zeilen en
het hijsen van de spinaker.
Vincent: „We wisselen ook wel
eens van plaats, dan leer je ook
de mogelijkheden van de ander
beter kennen en krijg je meer
begrip voor eikaars positie in de
boot."
„Omdat we al zo lang samen
varen kennen we elkaar door en
door", vertelt Bastiaan. „Vin
cent hoeft maar even z'n trape-
zelijn vast te pakken en los te
haken en we gaan zonder een
woord te zeggen overstag. We
kennen eikaars sterke- em
zwakke punten en proberen die
zoveel mogelijk uit te buiten of
eventueel aan te vullen."
Als je Bastiaan en Vincent zo
hoort praten, zijn ze het rede
lijk met elkaar eens. Toch heb
ben ze net als andere broers wel
eens ruzie. Dat wordt dan op
het water bijgelegd en het pro
bleem wordt op de kant uitge
sproken.
De gebroeders Pieters zijn lid
van de Watersportvereniging
'Wolphaartsdijk'. In het voor
jaar zijn ze actief bij de jeugd-
training van de beginnende zei
lers bij de WSVW.
Omdat de jongens intensief met
Vincent (l) en Sebastiaan maken de boot gereed voor de wedstrijd.
het zeilen bezig zijn, blijft er
weinig tijd over voor andere
hobby's. Sinds kort zijn ze nog
al eens bij High Five in Goes te
binden om aan conditie- en
krachttraining te doen. Deze
trainingsfaciliteiten gaan uit
van het Olympisch Steunpunt
Zeeland. Frans Maas, coördina
tor van het Olympisch Steun
punt begeleidt de jongens bij de
conditietraining en zoekt te
vens naar sponsormogelijkhe
den voor dit zeilduo. Hoewel ze
nog maar een half jaar bij High
Five trainen, merken ze toch al
het verschil, vooral tijdens de
langeren wedstrijdseries en als
de zeilomstandigheden erg
zwaar zijn.
Omdat de wedstrijden voor het
WK in Polen op de Oostzee
worden gevaren, zijn Bastiaan
en Vincent de deze zomer naar
diverse wedstrijden aan de Bel
gische kust geweest. De om
standigheden zijn daar zo goed
als gelijk met die van het wed
strijdwater in Puck. Tijdens het
laatste weekend van juli namen
de Goese zeilers deel aan een
wedstrijd in Knokke-Heist. Van
de open boten hebben de ge
broeders Pieters beide manches
met een eerste plaats afgeslo
ten.
Of het in Polen ook zo zal gaan
durven ze niet te zeggen. Voor
lopig zijn er druk doende om
VLISSINGEN - In het Zeeuw
se landschap dreigt het een
toeristische attractie van for
maat te worden. Mysterieuze
graancirkels. Op de kop af ze
ven zijn er inmiddels ontdekt
en misschien komen er nog
meer. In Graauw, Bruinisse,
's-Heerenhoek, Kruispolder
haven, Veere en sinds het afge
lopen weekend weer twee bij
het gemaal Campen tussen het
Zeeuws- Vlaamse Vogelwaar
de en Ossenisse.
De cirkel in Veere valt overi
gens af omdat deze duidelijk
door mensenhanden is ge
maakt. Geknakt koren en
voetstappen wijzen daarop. De
overigens zijn 'echt'. Buiten
aardse wezens die een bood
schap proberen over te bren
gen? Voor de Hulstenaar John
Steenbergen, die bekend staat
als een deskundig onderzoeker
van UFO's en andere vreemde
verschijnselen vallen de zoge
naamde mysterieuze graancir
kels vrijwel zeker onder de ca
tegorie 'kwajongenswerk'.
En: vergeleken met cirkels in
bijvoorbeeld Engeland, waar
indrukwekkende figuren in
het graan waren gemaakt,
broddelwerk. Het maken van
een dergelijke cirkel is volgens
Steenbergen een fluitje van
een cent. „Je neemt een ijzeren
pin, een stuk touw en een ron
de balk.
Steek de pin in de grond en
loop voorzichtig rond. Zo krijg
je de mooiste cirkels van de
wereld. Een grotere cirkel?
Gewoon wat langer touw ne
men". Dat de graanhalmen
niet knakken ligt voor Steen
bergen voor de hand, omdat ze
redelijk voorzichtig worden
gebogen. „Iedereen kan dus
zo'n cirkel maken", zegt
Steenbergen. Dat de cirkels
ook door een natuurverschijn
sel kunnen worden veroor
zaakt sluit Steenbergen overi
gens niet uit. „Over de aarde
lopen allerlei energielijnen.
Die lijnen draaien over het al
gemeen naar rechts, net zoals
de graancirkels. Alleen moet
zo'n graancirkel dan elk jaar
weer terugkomen op het mo
ment dat er op die plaats weer
graan wordt ingezaaid. En dat
is in Zeeland dus zeker niet het
geval".
Natuurverschijnselen worden
dus door Steenbergen wegge
streept uit de lijst van mogelij
ke oorzaken. En buitenaardse
wezens? Steenbergen barst nog
net niet in een homerisch ge
lach uit.
„Laten we eens aannemen dat
er een buitenaardse intelligen
tie bestaat. Die zijn dus bedui
dend verder dan ons aardbe
woners, want wij zijn nog niet
verder dan de maan gekomen.
Dacht je nu heus dat die su
per-intelligentie een tarwe-
veldje van een boer in
Zeeuwsch-Vlaanderen naar de
bliksem helpt om ons aardwe
zens iets duidelijk te maken?
Kom Nou. Het is hetzelfde als
iemand een brief sturen zonder
adres erop. Er zal best iets
meer zijn tussen hemel en aar
de maar als die buitenaardse
intelligentie iemand hier op
aarde iets te vertellen hebben
gaan ze daar heus wel direct
naar toe".
Opmerkelijk blijft overigens
dat alle in Zeeland ontdekte
graancirkels vlak bij een weg
of een oprit liggen en aanslui
ten op een spuitspoor. „Dat is
voor de maker van een cirkel
makkelijk. Geen sporen en
vlug weg als je wordt betrapt".
Een ander opvallend ver
schijnsel is dat de cirkels vrij
wel altijd worden aangetroffen
in een tarweveld en nooit in
GEWOON EEN
KWESTIE VAN
TRAPTECHNIEK!
©JFS
Kijk in dit nationale l
nieuwsblad POSTCODE
hun boot in topconditie te bren
gen. Naast de aanschaf van een
set nieuwe zeilen, moeten alle
onderdelen zoals lijnen, klem
men en katrollen gecontroleerd
worden en waar nodig vervan
gen.
Dat dit veel geld kost zal duide
lijk zijn. Vandaar dat Bastiaan
en Vincent op zoek zijn naar
een sponsor die gelooft in het
avontuur van de jeugdwereld
kampioenschappen.
een gerstveld. Ook daar ligt
volgens Steenbergen de ver
klaring voor de hand: „Op de
aren van de gerst zitten baar
den en op het moment dat je
door de gerst loopt barsten die
open. Het gevolg is dat stukjes
daarvan in je kleren gaan zit
ten en je vervolgens vergaat
van de jeuk. Wie eenmaal een
cirkel in een gerstveld heeft
gemaakt doet dat daarna nooit
meer".
De conclusie van de Hulster
UFO-deskundige is dan ook
dat het doodgewoon kwajon
genswerk is in een komkom
merperiode waar weinig echt
nieuws is en de media er 'dus'
iedere keer opnieuw weer in
springen.
„Misschien zijn het de media
zelf wel die de cirkels maken
bij gebrek aan beter", grinnikt
Steenbergen.
„Want is het wel eens opgeval
len dat die cirkels alleen maar
ontdekt worden in komkom
mertijd?"
ADVERTENTIE
MANTELING - Vanuit het Zeeuws Biologisch Museum
aan de Duinvlietweg in Oostkapelle is het mogelijk op
woensdag 14 augustus een rondleiding met gids te maken
door de Manteling tussen Domburg en Ootkapelle. De tocht
gaat van start om 10.30 uur. Volwassenen betalen 6,50,
kinderen 5,00. Dit is inclusief entree voor het museum.
Aanmelden vooraf is noodzakelijk.
ZOMERAVONDCONCERT In de Lutherse kerk in Middel
burg geeft Jos Vogel op vrijdag 9 augustus een orgelconcert.
Aanvang 20 uur, tentree acht gulden of zes gulden, gratis
voor kinderen tot 12 jaar.
BEIAARDCONCERT - Stadsbeiaardier Kees van Eersel
bespeelt op donderdg 8 augustus van 15 tot 16 uur en op za
terdag 10 augustus tussen 19 en 20 uur het carillon van het
stadhuis van Veere.
HARLEY DAVIDSON - Van 12 tot en met 14 augustus
wordt in Zoutelande voor de tweede keer een Harley Davids
on treffen gehouden met een motorshow en verschillende
bands.
ROMMELMARKT Het Middelburgs Muziekkorps houdt
zaterdag 10 augustus vanaf 12 uur een rommelmarkt aan de
Driewegenhof in Middelburg ten bate van het uniform- en
instrumentenfonds.
PSYCHOSE - De Zeeuwse afdeling van Anoiksis, een ver
eniging voor chronisch-psychotische en schizofrene patiën
ten, komt voor het eerst bijeen op maandag 2 september om
19 uur in 't Trefpunt aan het Joannaplantsoen 2 in Goes.
EXPOSITIES - Bij Galerie Caesuur aan de Nieuwe Wal in
Middelburg is tot en met 21 september 'My Secret Colour-
book' met ideeën over kleur en architectuur van Eric Roest te
zien. De galerie is open op vrijdag en zaterdag van 13 tot 17
uur en op afspraak.
INTERCULTUREEL - Het Juliana Welzijn Fond heeft aan
het Oecumenisch Centrum voor Jeugd en Jongerenwerk Zee
land in Middelburg een bijdrage toegekend van 3000 gulden
voor de interculturele jongerenmanisfestatie.
MIDDAGPAUZECONCERT - In de St. jacobskerk in Vlis-
singen is op vrijdag 9 augustus een middagpauzeconcert. Or
ganist Bram Beekman speelt werken van Dupré, Couperin,
Clérambault, Boëly en Lefébure-Wély. Aanvang 12 uur.
HEEMTUIN - Op vrijdag 9 augustus geeft de heemtuinbe-
heerder een rondleiding door de heemtuin 'Hortus Zélan-
diae'. Aanvang 14 uur, prijs inclusief museumbezoek 6,50
voor volwassenen en 5,00 voor kinderen. Aanmelden bij
het Zeeuws Biologisch Museum, Duinvlietweg in Oostkapel
le.
HUISVLIJT - In het hervormde centrum aan de Dorps
straat wordt op woensdag 9 augustus van 19 tot 21.30 uur, op
donderdag 8 augustus van 14 tot 21.30 uur en op vrijdag van
19 tot 21.30 uur een huisvlijt- en hobbytentoonstelling ge
houden. De entree bedraag 1,50 voor volwassenen en
1,00 voor kinderen.
MIDDELBURG op de eer
ste verdieping van de Zeeuwse
Bibliotheek is tot 1 september
werk te zien van Jan Ver
schoore uit Oostburg. De ex
positie bestaat uit zogenaamde
'artistamps' die het belang
rijkste onderdeel vormen van
zijn project 'Traject 1995-
2054'.
De artistamp neemt in de mar
ge van de plastische kunst en
toegepaste kunst de plaats in
tussen de kleingrafiek en de ex
libris enerzijds en de officiële
postzegel anderzijds. Jan Ver
schoore snijdt zijn stamps uit
latex, een hoogdruktechniek
waarbij hij zich beperkt tot
het postzegelformaat met de
daaraan verboden basisregels
zoals: duidelijkheid, eenvoud
in lijn en kleur, beperkingen in
compositie.
Hij beschouwt de artistamp
als een gespecialiseerde, com
municatieve, alternatieve en
subtiele kunstvorm. Die
kunstvorm is voor hem een
uitdaging, een combinatie van
gecontroleerde techniek en
vakmanschap in vakmanschap
in het ontwerpen en snijden
van de voorstelling waarin hij
vaak ironie verwerkt om het
grote zakelijke kunstcircuit
enigszins te relativeren.
Hij presenteert zijn artistamps
op, naar volgens het onder
werp met tempera beschilder
de, (mdf)blokken van steeds
dezelfde afmeting (18/13/2.5
cm), op de juiste manier ge
rangschikt met op ieder blok
minstens één artistamp uit zijn
eigen postbedrijf.
Tezamen vormen deze blokken
het project 'Traject 1995-
2045', een langdurig project
dat vanuit een positieve le
venshouding hoog is ingezet en
een geordende uiterlijke vorm
geeft aan zijn reeds ruime heo-
veelheid stempels (circa 700).
Jan Verschoore zet zijn dage
lijkse invloeden en ideeën om
in deze kleine beeltenissen-
Een groeiend 'visueel dag
boek'... 'Traject 1995-2045' is
dus, eenvoudig gezegd, zijn le
vensweg in de kunst waarvan
hij zelf verslag doet, vandaar
ook de naam van zijn fictieve
postbedrijf het A.R.P., wat
staat voor Art Report Post.
MIDDELBURG Het Ko
ninklijk Zeeuwsch Genoot
schap der Wetenschappen
heeft van september tot en met
februari drie series colleges op
het programma staan. In elke
serie staat één thema centraal.
De colleges zijn voor iedereen
toegankelijk en worden gege
ven op de vrijdagmiddag van
16.45 tot 18.45 uur in de
Zeeuwse Bibliotheek aan de
Kousteensedijk. Inschrijving
dient te geschieden door over
making van het collegegeld.
Informatie hierover is ver
krijgbaar via de bibliotheek.
De eerste serie is gewijd aan
kunstgeschiedenis. Inleidster
drs. C. Portheine-Caudri gaat
tijdens een viertal lezingen in
op de rol van vrouwen in de
kunst in de 19e en 20e eeuw.
Prof.ir. H.P. van Heel verzorgt
vier lezingen in de serie 'Ze
kerheid/onzekerheid in weten
schap en samenleving'. De
mens verbaast zich over wat
hij om zich heen ziet en gaat
op onderzoek uit, een zoek
tocht naar samenhang, begrip,
voorspelbaarheid en zekerheid
langs de mijlpalen van het wil-
len-weten.
In de derde serie komt het na
tionalisme aan de orde.
Prof.dr. S.W. Couwenberg
gaat in op de ontwikkeling van
het nationalisme tot de tweede
wereldoorlog, de na-oorlogse
betekenis ervan, de nationale
zelfbeschikking wat betreft
separatisme en minderheden
bescherming. In de vierde en
laatste lezing volgt een kriti
sche evaluatie over het natio
nalisme en de problematiek
van de Europese integratie.
De lezingen kosten 12,50
per college of 125,00 voor
alle twaalf. Per serie is het col
legegeld 45,00. Leden van
het Genootschap krijgen kor
ting.
De kosten zijn dan respecieve-
lijk 10,00, 100,00 of
45,00.
KLOMPENPAD - Bij kinderboerderij de Klepperhoeve
wordt op woensdag 14 augustus een activiteitenmiddag ge
houden van 14 tot 16 uur. Kinderen tussen 4 en 8 jaar kunnen
meedoen aan de speurtocht 'het Klompenpad' en kinderen
van 8 tot 12 jaar aan 'de Stertocht'. Deelname kost een gul
den.
RAP ACT - Jongerengebouw Poortershove luidt op zater
dag 10 augustus een nieuw seizoen in met een 'rap party' met
de live rap act 111 productions en de drie d.j.'s 'Adil, Da Vam
pire en Diederik'. Aanvang 20 uur, entree een gulden.
RINGRIJDERIJ - Ringrijdersvereniging Meliskerke houdt
op vrijdag 9 augustus een ringrijwedstrijd in boerenkostuur
aan de Toerenstraat. De wedstrijd begint om 14 uur en duurt
tot ongeveer 20.30 uur. Er doen 26 Meliskerkse en Zoute-
landse ringstekers mee.
T T - Op vrijdag 9 augustus is er een T&T-avond in het
pand van het COC aan de Lange Noordstraat in Middelburg.
MINICONCERT - In de Koorkerk in het Abdijcomplex ge
ven Peter van den Heuvel (orgel) en Rinus Goedhart (saxo
foon) een miniconcert in het kader van het Lange Janproject
op donderdag 8 augustus. Aanvang 15 uur, duur ongeveer 30
minuten.
Johan Slinger van het Calligrafie-atelier 'Scriptorium' demonstreert tijdens de calligrafieweek sa
men met een tiental cursisten de kunst van het calligraferen.
GOES In het kader van het
tienjarig bestaan van het Am
bachtscentrum in het stadsre-
creatiepark 'De Hollandsche
Hoeve' aan de Kattendijkse-
dijk, worden op 13, 14 en 15
augustus tussen 13.00 en 17.00
uur calligrafiemiddagen ge
houden.
Dan demonstreert Johan Slin
ger van het calligrafie-atelier
'Scriptorium'met een tiental
cursisten deze ambachtelijke
kunst, die al in de tijd van Ka-
rel de Grote beoefend werd op
kloosterschrijfscholen of
'scriptoria'.
„Ik heb mijn leven lang al be
langstelling gehad voor let
ters", zegt Johan Slinger. „Toen
ik tien jaar geleden meer tijd
kreeg koos ik voor de calligra-
fie. Er was toen nog een oplei
ding in Zeeland, maar omdat
die opgeheven zou worden, was
de enige mogelijkheid om de
vierjarige studie in twee jaar af
te ronden. We begonnen met 16
cursisten en uiteindelijk zijn er
4 van geslaagd. Tot mijn vreug
de was ik daar ook bij." De
kersverse calligrafist begon met
het geven van lessen en al gauw
kwam van het een het ander.
Toen het Ambachtscentrum op
gericht werd, kreeg hij het aan
bod er een atelier te beginnen.
Het calligrafie-atelier Scripto
rium was een feit. 1
In het verre verleden konden
onze voorouders alleen commu
niceren met gebaren en spraak.
Later kwam er beeldschrift bij,
teken- en spijkerschrift en het
klankschrift, de oorsprong van
ons alfabet ligt. Dat kwam via
de Grieken en Romeinen naar
Europa. Keizer Karei de Grote
stimuleerde het schrijven. Het
volk was dom, maar wie kon
schrijven werd vanzelf wijzer.
De keizer richtte de eerste
schrijfscholen in kloosters
scriptoriaop, die een grote in
vloed kregen op het onderwijs
in Europa. Eerst waren het al
leen kloosterlingen die leerden
schrijven en met eindeloos ge
duld hun gotische letters teken
den. Daarbij kregen de hoofd
letters grote aandacht, die wer
den omgevormd tot de prach
tigste miniaturen.
In de 14 en 15e eeuw kwamen er
algemene schrijfscholen. Het
schrijven was en bleef echter
een ambachtelijke kunst: de
'edele penneconste'. Pas in de
eerste Onderwijswet van 1801
werd in Nederland het schrij
ven voor scholen geregeld.
Daarbij lag echter de aandacht
niet meer zo nadrukkelijk op
het schoonschrijven of calligra
feren.
Slinger bemerkt een toenemen
de belangstelling voor de calli-
grafie. „Als ik demonstraties
geef, kunnen mensen soms zó
geboeid raken, dat ze wel een
uur staan te kijken. Daarom zet
ik al speciaal krukjes neer.
Vaak willen ze er dan meteen
ook zelf aan beginnen, maar
dan zeg ik, denk er thuis nog
eens rustig over na, want als je
er aan begint, moet je je er wel
voor de volle honderd procent
voor inzetten." Slinger geeft in
de wintermaanden les in zijn
atelier thuis aan de Krieken-
hofstraat in Middelburg. Hij
geeft individueel les, dat wil
zeggen dat de mensen in hun ei
gen tempo werken en de groep
niet groter is dan vijf. Zijn leer
lingen variëren in leeftijd van
14 tot 87 jaar en komen er zelfs
voor vanuit Zeeuws-Vlaande-
ren naar Middelburg. „Het zijn
vaak mensen die eens willen be
ginnen met een kerstkaartje, of,
bij mensen uit de horeca, een
menukaart. Vaak is het zo, dat
ze aan een volgende kerstkaart
niet eens toekomen, omdat ze
met zoveel andere dingen bezig
zijn, zoals gedichten calligrafe
ren op mooi papier met randen
ter versiering eromheen. In het
begin waren het voornamelijk
vrouwen die op cursus kwamen,
maar er komen steeds meer
mannen bij. Het is dan ook een
fascinerende, maar tegelijk
rustgevende hobby, dus het is
geen wonder dat het velen aan
spreekt.
*a
