Tand des tijds knaagt aan museumvoorwerpen FRIDAY 17 MAY Kinderen schilderen over astma Keukens half geld MEDEDELING DANCE '96 Zuid-Afrika moet een miljoen huizen bouwen a> 17 MEI ZEELANDHALLEN Fluitekruid Benaming DE SCHELDEBODE V)h\\ C\Ao Harrie en Dick w fl DINSDAG 301 14 MEI 1996 Zuid-Afrikaanse raadsleden positief over stage in stadsgewest Sinds de oprichting van de Stichting Steunfonds voor de Zeeuwse Musea in het voorjaar van 1994 is het twee jaar stil geweest rondom deze 'redder in nood' voor de Zeeuwse museumwereld. Die stilte was gelukkig maar schijn. Achter de schermen heeft het Steunfonds in middels heel wat weten te realiseren. Eind maart ver scheen de eerste Nieuwsbrief, waarin verslag werd ge daan van de ontwikkelingen en werkzaamheden van het fonds. Ondertussen is een zeer succesvol project voor basisscholen van start gegaan, De Opvreter, om kinderen in de leeftijd van 10 tot 12 jaar nieuwsgierig te maken naar het museum en het museumwerk in Zeeland. Ruim 140 scholen doen er aan mee. Prioriteit Speelwagen ik'j U Marktbus blijft CHARLIE LOWNOISE MENTAL THEO PARTY ANIMALS VERONICA MEGASHOW met d.j. Edwin Evers T-SPOON en meer Vanaf 14 mei staan wij voor u klaar Lange Noordstraat 44 Middelburg 0118-612545 DE SCHELDEBODE BIBLfQr, ^ÖOTj JU 102e JAARGANG. VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS IN DE GEMEENTEN: VALKENISSE, VLISSINGEN, WESTKAPELLE, ARNEMUIDEN, DOMBURG, MARIEKERKE, MIDDELBURG EN VEERE TOTALE OPLAGE: 47.700 EX. DE SCHELDEBODE IS EEN UITGAVE VAN DE STEM WEEKBLADEN. KANTOOR: SCHELDESTR. 7-9 - VLISSINGEN - POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN, TEL: 0118-442720. M V VLISSINGEN - Drie raadsle den van de South African Civic Organisation (SANCO) hebben hun stage bij het stadsgewest Vlissingen/Middelburg erop zitten. Twee weken lang hebben zij zich bezig gehouden met huisvesting en woonbeleid. Over het verblijf zijn de sta giaires positief. Thusi Kubhe- ka(leraar en raadslid Erme- lo):„Er is geen vraag van ons onbeantwoord gebleven. We zijn er klaar voor om onze ken nis en capaciteiten in praktijk te brengen." De stages zijn ge organiseerd in het kader van de Habitat VN-conferentie die in Turkije is gehouden. Na de eerste vrije verkiezingen in Zuid-Afrika vorig jaar no- vember werden Tushi Kubheka, Lawrence Mooi(vakbondsver- tegenwoordiger) en Saul Vila- kezi (bedrijfsleider) gekozen tot raadslid in hun gemeente. Pre sident Mandela introduceerde na zijn aantreden het Recon struction and Developement Program (RDP). Onderdeel daarvan is de bouw van een miljoen huizen. De Zuidafri- kaanse gemeenteraadsleden zien als belangrijkste taak ambtenaren die verantwoorde lijk zijn voor de uitvoering van de herstelplannen te overtuigen om ook daadwerkelijk tot uit voering over te gaan. Saul Vila- kazi (gemeente Highfeltritge): „Het grootste probleem is dat de hoogste ambtenaar in een gemeente zijn partij-ideologie wil opleggen aan het RDP. Zij zijn nog niet gewend aan de veranderingen die Zuid-Afrika doormaakt. Nieuwe initiatieven worden door hen gefrusteeerd. Met workshops proberen we dat probleem op te lossen". Huisvesting in Nederland is vooral gericht op kwalteit ter wijl in Zuid-Afrika de golfpla ten krotten met de grond gelijk worden gemaakt. Het aantal woningen lijkt belangrijker dan leefbaarheid. Toch benadrukt Kuhbeka dat kwantiteit en kwaliteit vanaf het begin onlos- D S D T33k makelijk met elkaar verbonden zijn. Kuhbeka: „Het is belang rijk om je niet alleen te concen treren op het aantal woningen. Leefbaarheid van de woonom geving vormt ook een belang rijk onderdeel van het huisves tingsbeleid. In de tijd van apartheid waren er alleen bo men in de witte wijken. In de zwarte wijken werden ze ver nietigd." Volgens Lawrence Mooi(ge- meente Nelspruit) moet er zo snel mogelijk een wet komen waarin de inspraak van de bur gers wordt vastgelegd. Op die manier kan de kloof tussen bur gers enn politiek beslecht wordt. „Nederlanders zijn niet voor alle diensten afhankelijk van de overheid. In Zuid-Afri ka zijn we met alles aangewe zen op de politiek. Alleen wan neer de overheid wordt onder steund door bij voorbeeld wo ningcoöperaties kan het RDP slagen." Om te voorkomen dat het herstelprogramma ten on dergaat door gebrek aan geld worden er verschillende projec ten gestart. Naaiateliers, kip penfarms en een steenfabriek moeten naast werkgelegenheid zorgen dat Mandeia's RDP geen vroege dood sterft. Zeeuwse musea worden be dreigd. Dat moet u niet zo zwaar opvatten als het klinkt, maar er zit zeker een kern van waarheid in. De tand des tijds knaagt aan museumvoorwer pen. Hoewel bekend is dat alles vergaat en we ons daar eigen lijk bij neer zouden moeten leg gen, vinden we het wel jammer dat sommige dingen in het bij zonder vergaan. Dus willen we ze behouden. En dat behouden kost geld. En dat geld, dat vormt nu net de voornaamste bedreiging van de Zeeuwse mu sea. Iemand die daar het beste over mee kan praten is de provin ciaal museumconsulent voor Zeeland, Wim Scholten. "Een aantal jaren geleden", zegt hij, "is er een soort lawine in gang gezet met het landelijke 'Del taplan voor Cultuurbehoud' van de toenmalige minister van WVC, Hedy d'Ancona. Het Rijk moest bezuinigen en dat trof ook de museumwereld. Dat dwong de musea om eens goed naar hun eigen collectie te kij ken. Hoeveel geld hebben we en waar liggen onze prioritei- ADVERTENTIE ten, dat waren de belangrijkste vragen. Toen bleek dat musea dingen in de collectie hadden waarvan ze het bestaan niet eens wisten en die dus geregis treerd en geinventariseerd moesten worden; dat er delen van de collectie zodanig be schadigd of aangetast waren dat restauratie noodzakelijk was; dat de museumruimten en depotvoorzieningen ongeschikt waren en aangepast moesten worden aan de huidige eisen voor conservering en opslag. Het Deltaplan bood financiële steun voor de meest dringende zaken maar het was lang niet meer genoeg. De musea moes ten zelf uitzoeken hoe ze de rest bij elkaar scharrelden." „Het provinciaal bestuur heeft toen door laten schemeren een op te richten steunfonds voor de Zeeuwse musea wel te zien zitten en ook te zullen subsi diëren, maar het initiatief moest vanuit de museumwe reld zelf komen. Aldus ge schiedde en het steunfonds, met als doel het verstrekken van aanvullende financiële hulp aan Zeeuwse musea, was een feit." In de twee jaar dat het fonds bestaat heeft het be stuur niet stil gezeten. Wim Scholten: "Onze eerste priori teit was het in gang zetten van de projecten voor beheer en be houd van museumvoorwerpen. Maar we moesten ook op een rijtje zetten hoe we aan geld moesten komen en waaraan we het geld zouden besteden. De provincie had z'n steun voor drie jaar toegezegd met 20.000 gulden per jaar, de Raboban- ken Zeeland betalen eveneens een substantiële jaarlijkse bij drage en zijn daarnaast ook nog projectsponsor van De Op vreter. Daarnaast hebben we financiële hulp ontvangen van vijf gemeenten, ondertussen zijn dat er acht geworden, en achttien particulieren. Het be stuur toetst de verzoeken om financiële hulp van de musea. Daarvoor hebben we een aan tal richtlijnen moeten vaststel len, zoals de voorwaarden voor een bijdrage voor conservering en restauratie, randvoorwaar- N 0> Soms worden de simpele zaken en de geneugten des le vens wat anders, wat mooier voorgesteld dan ze in werkelijkheidzijn. Neem de benaming van beroepen, een werkster is een interieurverzorgster en een stra tenmaker is een erkend keioloog. Ook op de boerderij yjTfk onstaan diverse nieuwe benamingen, een boer is met recht een praktiserend milieu-deskundige. Maar de boerenknecht van vroeger heet allang agrarisch assis- tent. Kappers zijn haarverzorgers geworden en koeste- ren de zeldzame gave dat ze haar bij kunnen knippen. Ik noem mijn kapper daarom ook wel hoofdingenieur. En de melkboer werd zuivelspecialist. Opoe had in haar tijd ook een mooie benaming voor nietsnutten, 'da bin aol faaljevouwers', placht zij te verkondigen. Faalje was namelijk een heel dun vloeipapier dat tus sen kleren gelegd werd. Dat is nergens voor nodig, dat vouwen, vandaar. Andere benamingen in die categorie zijn putjesschepper-op-zee of straatmaker-op-een- £S oorlogsschip. De kistjesventjes en marskramers van vroegerwerden reizigers van diverse firma's. Later nog *2 opgewaardeerd tot vertegenwoordigers en sales -ma- Cg nagers. Och, als het beestje maar een naam heeft. On langs hoorde ik nog een hele nieuwe. Op het pompsta tion waar ik ging tanken, ontmoette ik een veelbelovend jong mens. Zoals zovelen student met een bijbaantje. Hij stond ach ter de kassa en bij het afrekenen informeerde ik hoe het met zijn studie ging. Ja, hij moest nog anderhalf jaar en dan was hij klaar Wat ben je dan en wat ga je doen, blijf je zolang pompbediende?'vroeg ik hem. De student reageerde zonder blikken of blozen: 'Dat heet tegenwoordig anders, ik ben na melijk specialist in het gescheiden afleveren van fossiele- en minerale brandstoffen.' Cameleon Met geld van het Steunfonds voor de Zeeuwse musea kon het portret van stadhouder-koning Willem III gerestaureerd worden. den bij het uitbrengen van een offerte, een aanvraagformulier en de normen voor de vaststel ling van de financiële onder steuning. Daarbij hebben we ons zoveel mogelijk aangeslo ten bij de richtlijnen van ande re ondersteuningsfondsen, met name de Mondriaan Stichting. Voor ons is het natuurlijk be langrijk te weten wat het be lang is van de collectie van een museum. Ook het museum zelf moet daar goed naar kijken al vorens een aanvraag in te die nen. Ze moeten heel planmatig te werk gaan. En als we er niet uitkomen dan halen we er een deskundig adviseur bij. Ik zal een voorbeeld geven. Het Streekmuseum in Axel vroeg een subsidie aan voor de res tauratie van enkele oude wa gens, waaronder een speelwa gen uit 1909. De betreffende wagens maken deel uit van de kerncollectie van het museum en zijn van boven-lokaal cul tuurhistorisch belang. Alleen wisten wij niet precies van hoeveel belang. Daarom heb ben we contact gelegd met het Nationaal Rijtuigenmuseum in Leek. Die zijn komen kijken. Het was wel leuk om te zien dat de vrijwilligers van het museum in Axel eerst wat wantrouwig tegenover het be zoek stonden. Ze waren bang dat ze het niet goed deden. Na het bezoek bleek echter dat de mensen van het Rijtuigenmu seum de medewerkers in Axel zeer capabel vonden. Uit het bezoek is een boeiende samen werking tussen de twee musea ontstaan. En niet alleen dat, de speelwagen uit 1909 bleek een zeer bijzonder en boeiend exemplaar te zijn, waard om te worden gerestaureerd. Dus werd ook de subsidie toege kend. Op 22 mei a.s. wordt de gerestaureerde wagen gepre senteerd." Een zeer bijzonder project is wel De Opvreter geworden, een project voor de hoogste klassen van de basisscholen in Zee land. De bedoeling van het project is om kinderen in de leeftijdscategorie van tien tot twaalf jaar nieuwsgierig te maken naar het museum en het museumwerk in Zeeland. Het moet leiden tot een stimulans van het jongerenbezoek aan musea en hen tegelijkertijd duidelijk maken waarom er zo veel gedaan wordt aan het be houd en beheer van de diverse museumcollecties. Het project is vernoemd naar een beestje dat is bedacht en getekend door illustrator Cor de Jonge. Hij maakte een stripverhaal waarin De Opvreter een merk waardig, enigszins vraatzuch tig beestje is dat de museum voorwerpen op verschillende wijzen bedreigt. De conserva tor en suppoost bieden daarbij het tegenspel. Om het project te introduceren werden alle basisscholen aangeschreven en de plannen ontvouwd. Het eer ste onderdeel vormt een klassi kaal bezoek aan een museum in de buurt, gesponsord door de Rabobank Kring Zeeland/Del ta. In het museum krijgt de groep een speciale rondleiding. Daar staat ook de zogenaamde Bewaarkist, met allerhande voorwerpen en materialen die het behoud en beheer zichtbaar en tastbaar maken. De leerlin gen ontvangen aan het einde van het bezoek een attentie en een stempelkaart. Met de stem pelkaart kunnen ze op eigen gelegenheid twee keer een mu seum naar keuze in Zeeland bezoeken. Uiteindelijk levert een volle stempelkaart het gra tis Opvreter-T-shirt op. In to taal participeren 14 musea in het project. Volgens Wim Scholten heeft het Steunfonds met dit project een gat in de markt aangeboord. "De be langstelling is overweldigend", zegt hij. Meer dan 140 scho- len(van de in totaal 270) heb ben zich aangemeld. Ik heb ge hoord dat het T-shirt een rage is onder de jongeren. Meer dan 100 kinderen hebben er al een. We hebben zo'n tachtig evalua tieformulieren van de scholen terugontvangen waaruit blijkt dat het project inhoudelijk zeer positief wordt beoor deeld." Inmiddels zijn ook aanvragen voor andere projec ten gehonoreerd. Enkele scheepsmodellen van het Mari tiem Museum in Zierikzee wor den gerestaureerd met geld van het Steunfonds. Geld werd toe gekend aan het nieuwe Mu seum Yerseke voor de restaura tie van 'Gezicht op Yerseke', een schilderij van Vaarzon Mo rel. Een verzoek van de Stoomtrein Goes-Borsele inza ke de restauratie van het rij tuig B 132 uit 1923 werd inge willigd. En ook aan het ver zoek van Museum De Vier schaar in Veere voor de conser vering en restauratie van het portret van de stadhouder-ko ning Willem III, geschilderd in 1668 door Lambert d'Hue, kon worden voldaan. Wie donateur of project sponsor wil worden van het Steunfonds kan contact opne men met de stichting Steun fonds voor de Zeeuwse Musea, telefoonnummer 0118-639955. Donateurs en sponsors ontvan gen naast de nieuwsbrief uit nodigingen voor speciale mu seumactiviteiten.a Leerlingen uit Groep 7 en 8 van de basisschool 'De Regenboog' uit Oostkapelle schilderen over Astma. Het astmafonds wil met het project 'Kinderen schilderen over Astma' de aandacht vesti gen op de collecteweek die wordt gehouden van 20 tot 25 mei. De bedoeling is dat in heel Neder land ongeveer vijftig basisscholen mee doen met dit project. De schilderijen worden in diezelfde week tentoongesteld in het Gemeenschapshuis De Halve Maan in Oostkappelle. Een jury, waar onder winnaar van de Gouden Penseel 1995 zal uit alle schilderijen de meest orginele kiezen. Eind juni vindt dan de prijsuitreiking plaats. PietDavkJse De Groenkalender r1*- Een nieuwe lente, een nieuw geluid. In deze beginregels van het gedicht van Gorter als ode aan de maand mei, past misschien ook wel het geluid van het Fluitekruid. Fluite kruid maakt toch geen geluid, zult u zeggen. Inderdaad, maar vooral kinderen weten toch wel degelijk muzikale tonen aan deze plant te ontlokken, die daaraan dan ook zijn naam dankt. Nu misschien niet meer zo in zwang, maar vroeger werden uit de holle stengel fluitjes gesneden, wat je in verschillende streeknamen nog steeds terug vindt. Zo wordt fluitekruid op Walcheren toeterloof genoemd, in Zeeuws-Vlaanderen toeters en op Tholen toeterkruid. Kortom een heel fanfareorkest vere nigd in één plant. Voort veel mensen begint de lente pas echt als het fluitekruid langs de dijken als witte linten de polders omzomen, waarboven uitbundig leeuweriken zingen. Fluite kruid is een elegante plant, die vroeg in het jaar de kop op steekt. Dat komt omdat al in november boven op de afsterven de wortels jonge wortels onstaan. Daardoor zie je vaak in januari al groene 'varens'. Fluitekruid komt uit een makkelijk herkenbare plan- tenfamilie van de schermbloemigen, waartoe ook wilde peen, kervel, pas- tinaak en torkruid behoort. De bloempjes van schermbloemigen staan op korte steeltjes, die naar een punt lopen. Meerdere van de ze bloemgroepjes staan zelf ook weer op wat lan gere steeltjes die uit één punt ont springen. Het doet wat denken aan een paraplu constructie. De ondiepe bloem pjesvan fluitekruid, trekken veel insecten met een korte tong, die daarmee nectar opzuigen. Niet zoveel insecten overigens als op late schermbloemigen als bereklauw en engelwortel want daar krioelt het letterlijk van de fraaiste insecten. Dat komt waarschijnlijk omdat de bloei al vroeg in het seizoen valt. Onder het leger van zwermende insecten bevinden zich paren van vrij grote slanke grijze vliegen, waar dan nog een derde bij bengelt. Die derde is een dood exemplaar van een an dere soort, die als bruidsschat aan het wijfje wordt aangebo den. Om in de stemming te komen voor de paring zuigt het wijfje het dode insekt uit. De meeste mensen moeten er niet aan denken om opzo'n manier vormt te geven aan de voort plantingsdrang. Bij deze vliegen is het allemaal een fluit je- van -een- een t. ADVERTENTIES GROOT AANTAL Hans Verkerk Keukens heeft deze week een spectaculaire halfgeld-actie. Als u binnen twee jaar een keuken nodig heeft en nü koopt, krijgt u van Hans een echte Kroonkeuken voor de helft van de door de leverancier aan bevolen adviesprijs! Kom nu snel écht geld verdienen en vraag naar de snelle beslissers korting. Wij garanderen u de beste keuken en het beste ont werp voor de beste prijs! Boven dien maakt u kans op één van de 200 reizen naar het EK '96. GOES RINGBAAN WEST 2b - 0113-216451 ROOSENDAAL NISPENSESTRAAT 10 - 0165-558843 MIDDELBURG - De proef met de marktbus is een suc ces gebleken. Reden voor het stadsgewest Vlissingen/Mid delburg om de organisatie over te nemen van de initia tiefnemers, de weekmarkt commissie. Tot en met au gustus van dit jaar zal de bus niet alleen elke donderdag maar ook elke zaterdag tus sen de Koestraat en de Markt heen en weer rijden. Wie overstapt op de markt bus vanaf een andere busver binding hoeft niets te betalen voor dit vervoer naar de markt. Wie instapt bij Hof van Tange of Koestraat be taalt één zone. De route is: Koestraat, aansluiting op de lijnen 54,56,57,58 en 59, Gortstraat, Markt (halte), Vlasmarkt, Kromme Weele, Seisdam, Schuitvlot, Walen- singel, Looierssingel, Hof van Tange (halte), Groene woud. Koestraat. De bus rijdt elke tien minuten tussen tien uur 's-ochtends en drie uur 's-middags. In verband met Pinksteren gelden voor de uitgave van De Scheldebode van woensdag 29 mei gewijzigde afsluittijden. Advertenties voor deze uitgave dienen uiterlijk vrijdag 24 mei a.s. om 13.30 uur in ons bezit te zijn. Redactiekopij uiterlijk vrijdag 24 mei om 10.00 uur. BE THERE BE THERE BE THERE BE THERE Diamonds evenementen- en artiestenbureau presenteert: Nobelweg 6 GOES - 0113-221020 met o.a. Voorverkoop a 35.-/kaarten ook aan de deur verkrijgbaar CAFÉ FLORA GOES MUSIC HOUSE MIDDELBURG ZEELANDHALLEN GOES DELTA DISC S ZIERIKZEE BOEKHANDEL LECTORI KAPELLE V.V.V.-BESPREEKBUREAUS MUSIC HOUSE VLISSINGEN IN NEDERLAND

Krantenbank Zeeland

Scheldebode | 1996 | | pagina 1