A
DIO
Nieuwe schoenen
Arnemuidse jeugd wil
een eigen skatebaan
Drie topactrices in hollandse komedie
Amerikaans topentertainment
door Sandra Reaves-Philips
The Missions to Seamen
Thema-bijeenkomst
Studenten nemen afscheid Hogeschool
Rugbycursus
Halt schoolvoetbaltoernooi
Het fascinerende verhaal achter de ordinaire kraal.
r
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 24 APRIL 1996
321
Aart het eind van de aspergetijd
Bijzondere vondst
onder puzzeldoos
Van Gelder in actie
Kralen maken ge
schiedenis rond
MIDDELBURG - Het is eigenlijk maar een nietig
ding. Klein, rond, haast onopvallend. Als je er op gaat
letten worden kom je ze overal tegen. In alle maten,
soorten en kleuren. Kralen. Marja Franchimont uit
Domburg heeft er een passie voor. In 1980 begon ze
met het verzamelen van kralen. Nu heeft ze kralen uit
de hele wereld. Ze exposeert met een gedeelte van
haar collectie in de Zeeuwse Bibliotheek in Middel
burg. Zelf draagt ze geen kralen maar ieder dag is ze
er mee bezig. „Het fascinerende van kralen vind ik dat
ze over de hele wereld voorkomen en in de hele ge
schiedenis van de mens een rol spelen in het dagelijks
leven. Of het nu een gebruiksvoorwerp is of talisman."
Op wereldreis dus in kralenland.
Geluk en gebruik
LAND
MIDDELBURG Vorig jaar
won Frank Houtappels de eer
ste prijs in Het Festival van het
Ongespeelde Stuk met zijn ko
medie 'Aan het eind van de As-
pergetijd'. Uit het juryrapport:
„Het stuk getuigt van een grote
mate van oorspronkelijkheid.
De opbouw, via alledaagse pe
rikelen en schrijnende ervarin
gen in vaak hilarische dialogen,
naar de dramatische slotscène
en heeft de jury verrast. Waar
dering voor de kwaliteit en de
directheid van de dialogen en
hun inhoudelijke diepgang." Ie
dereen was het er tijdens de
prijsuitreiking over eens: dit
moet zeer snel gespeeld wor
den! En nu is het er dan geluk
kig van gekomen met in de cast
niemand minder dan actrices
Olga Zuiderhoek, Annet Mal-
herbe en Nettie Blanken.
Zij vertolken de rollen van drie
zusters waarvan er twee, Aggie
en Kitty, in een Noordlimburgs
dorpje wonen. Aggie heeft een
dochter, Sophie, met wie ze een
kapsalon drijft. De komst van
Francien, de jongste zuster die
in Amsterdam woont, verstoort
de vrede. Francien is onge
trouwd, in tegenstelling tot Kit
ty die ogenschijnlijk een perfect
huwelijk heeft. In tegenstelling
ook tot Aggie wier huwelijk op
de klippen loopt en wier dochter
het huis gaat verlaten, omdat ze
verliefd is.
Zusters, moeders, dochters: fa
miliebanden die niet uit te wis
sen zijn. Al probeert elk haar ei
gen weg te gaan, vroeg of laat
komen ze elkaar tegen. Terwijl
de laatste asperges uit de grond
worden gehaald, maakt in het
Limburgse dorpje oud zeer
ruimte voor nieuwe pijn...
Woensdag 24 april - Stads
schouwburg Middelburg - 20.00
uur. Kaarten kosten 25,00
(kortingspassen 20,00) en zijn
in voorverkoop aan het theater,
tel. 611500, en vanaf 19.00 uur
te koop aan de avondkassa.
1 Olga Zuiderhoek, Annet Malherbe en Nettie Blanken in 'Aan het eind van de aspergetijd.
fotoannaleenlouwes
Weet je wat je doet, je gaat maar alleen en kijken en als je wat
naar je zin ziet, dan hoor ik het wel. Dat vindt Eva een goed
idee, en na een paar dagen, heeft ze de schoenen gevonden die
ze wil hebben. Weer gaan we schoenen kopen denk ik. Eva
troont me mee naar de schoenen van haar keuze. Heel triom
fantelijk doet ze de schoenen aan. Maar wat ik meteen zie is
dat er zwarte zolen onder zitten. Die zolen laten strepen achter
op de vloer, dus dat mag niet. Daar had Eva niet op gelet. Toch
kopen we die schoenen nu niet. Nu is Eva een beetje kribbig we
hoeven ook niet naar een andere winkel te gaan.
De volgende zaterdag zijn we in de stad en nu is Adrie er ook
bij. Adrie en Eva zijn dol op vis, dus gaan ze een visje kopen.
Naast de viswinkel is een sportzaak en daar is Eva nog niet ge
weest. Ze gaat kijken naar schoenen. Wij lopen er ook achter
aan. Ik pak schoenen op en prijs ze aan, vind je deze niet mooi,
doe deze eens aan. Maar Eva vindt ze niet goed. Adrie heeft het
eens aangehoord en zit allang in de auto. In alle winkels heb ik
de laatste jaren nooit zo'n goede verkoopster gezien en ge
hoord dan jij zegt hij. Hij snapt daar niets van, wil je schoenen
of wil je ze niet. Eva wil er geen, dus loop je maar met tenen
door je schoenen.
Eva gymt nu dus nog met blote tenen.
Eva's schoenen zijn totaal versleten. Haar tenen steken er van
voren uit en de zolen zijn helemaal glad. We gaan even nieuwe
schoenen kopen, dacht ik. We gaan naar drie sportzaken. Eva
heeft lange en smalle voeten, dus we moeten geen brede schoe
nen hebben. Smalle schoenen zijn er ook genoeg, daar ligt het
niet aan. En Eva is ontzettend kritisch wat haar schoenen be
treft. Ze gaat voor een schoenenschap staan waar haar maat
staat en kijkt alleen maar. Vind je deze niet leuk, vraag ik. Nee
er zitten rare veters in met een glimdraadje zegt ze. Pas ze eens
aan we kunnen er toch andere veters in doen. Ze wil ze niet
passen want ze wil ze toch niet hebben. Ze past nog wel een
paar schoenen, maar haar goedkeuring krijgen ze niet. Te veel
strepen met felle kleuren, effen wit mag ook niet, geen gekleur
de veters, niet te hoog en zeker geen air in de zolen. Ik ben het
behoorlijk beu en we gaan naar huis zonder schoenen.
in
Die reis begint heel dicht bij
huis. In de Segeersstraat in Mid
delburg moet ooit een kralenfa-
briek hebben gestaan. De
Oost-Indiëvaarders van de
Compagnie namen ze mee op
hun reizen en gebruikte ze als
betaalmiddel. Kralenfabrieken
brachten genummerde staal
kaarten uit waar de kralen wa
ren opgenaaid. In 1985 kreeg
Marja Franchimont haar eerste
monsterkaart. Sindsdien pro
beert ze die kaarten compleet te
maken. Door op de achterkant
van de kaarten de aantallen bij
te houden weet ze precies hoe
groot haar verzameling is. De
stand sinds oktober vorig jaar:
3126 kettingen en kralen werk,
2792 potten met krlen, 405 staal
kaarten met in totaal 23131 kra
len.
In het begin kende Marja de ach
tergronden niet van de kralen.
Nu kan ze over ieder kraaltje een
boek schrijven. „Van een nichtje
die jarenlang in Afrika heeft ge
werkt kreeg ik een Chevron-
kraal van een Nigeriaanse stam.
Waarschijnlijk zijn deze kralen
in Amsterdam zijn gemaakt. In
Middelburg kocht ik op Konin
ginnedag een zakje met fel rode
hartjes. Geen idee waarvoor ze
Naar aanleiding van het artikel
in de Scheldebode van 10 april
over de heropening van Groene-
veld Opticiens, waarin de ver
bazing wordt vermeld dat de
Commissaris van de Koningin
'zomaar een winkel opende'
deel ik u op verzoek van de heer
Van Gelde mede, wat zijn be
weegredenen waren:
Zijn voornaamste reden was
dat het midden- en kleinbedrijf,
naast andere sectoren, voor de
Zeeuwse economie een zeer be
langrijke sector is. Grote bedrij
ven komen meestal wat makke
lijker in beeld, maar ook het
midden- en kleinbedrijf ver
dient het om van tijd tot tijd en
al is het maar door middel van
een enkele winkel als voor
beeld, in de belangstelling te
komen.
Zeker wanneer er sprake is van
verbeteringen en vernieuwin
gen, die voor het toekomstper
spectief van de winkelbranche
van het grootste belang zijn. Hij
juicht het daarom toe, dat er in
de hele branche creatief aan de
toekomst wordt gedacht en ge
werkt. Als lid van de Raad voor
het Midden- en Kleinbedrijf
heeft dit zijn bijzondere aan
dacht. Daarbij trad hij bij de
heropening graag op als be
schermheer van de Stichting
Behoud Hoogaars.
De bereidheid van Groeneveld
Opticiens om bij te dragen aan
het behoud van dit cultuurhis
torisch erfgoed en daarmee aan
een stukje kwaliteit in de
Zeeuwse samenleving was voor
hem een extra reden om op het
verzoek in te gaan.
Drs. A.J.M. Willemse, Kabinet
van de Commissaris der
Koningin,
Abdij 6, Middelburg.
v
Op wereldreis
kralenland
dienden. Later vond ik in België
een rozekrans met dezelfde hart
jes. Marja Franchinmont struint
alle rommelmarkten af waar ze
de meeste kralen van haar veza-
meling vandaan heeft. Soms
doet ze dan een bijzondere ont
dekking. Onder een oude puz
zeldoos vond ze kralen kettingen
voor 25 cent per stuk. Het bleken
kragen te zijn van Masai India
nen.
De eerste mens moet ook al kra
len gebruikt hebben als versie
ring. Volgens Marja Franchi
mont zou in die tijd bij voor
beeld van zalmwervels kralen
kettingen gemaakt kunnen zijn.
Marja Franchimont vroeg zich
alleen af hoe in die tijd de wer
vels aanelkaar geregen werden.
Ze probeerde helmgras als rijg
draad en het bleek sterk genoeg.
Op de tentoonstelling zijn ook
kralen uit Nepal te zien. Herders
bewerken de boten van gestor
ven dieren tot kralen. De meeste
dierbare kralenketting van Mar
ja is gemaakt van groen glazen
blaadjes en oranje appeltjes die
ze kreeg van haar nichtje. „Toen
ze mij de ketting gaf kreeg ik ril
lingen over mijn rug. Ik herin
nerde mij namelijk die kettin g
uit de oorlog teon ik in Rotter-
Sandra Reaves-Phillips als Ethel Waters. foto richard lee
VLISSINGEN Zange
res/actrice Sandra Reaves-
Phillips beleefde haar grote
doorbraak met haar rol in de
bekroonde Broadway-musical
'Raisin'. Ze trad op in de Cotton
Club en in Carnegie Hall, maar
stond ook op het North Sea en
het Montreal Jazz Festival.
Daarnaast was zij te zien in
films als 'Round Midnight' en
'Lean on me'. Nu reist zij langs
de Europese theaters met haar
theatershow 'The Late, Great
Ladies of Blues and Jazz'.
Bijgestaan door vijf topmusici
brengt deze vermaarde zange
res/actrice in dit feestelijke
programma een aantal muzika
le portretten van diva's uit het
recente blues- en jazzverleden.
Zoals bijvoorbeeld Billie Holi
day, Dinah Washington, Maha-
lia Jackson, Bessie Smith en Ma
Rainey.
Met dit muzikale eerbetoon
vierde Reaves eerder triomfen
in de Verenigde Staten. En dat
is geen wonder, want haar op
treden swingt tot aan de achter-
se stoel van het theater! Deze
voorstelling vindt plaats in het
kader van het Festival Cultu
reel Gekleurd.
Woensdag 24 april - Arsenaal
theater Vlissingen - aanvang
20.00 uur. Kaarten kosten
35,00 en zijn in voorverkoop bij
de VVV aan de Nieuwendijk tel.
419275. Vanaf een uur vóór
aanvang zijn nog kaarten ver
krijgbaar aan het theater.
VLISSINGEN The Mis
sions to Seamen viert het dertig
jarig jubleum op passende wijze
met een internationale oecume
nische dienst. De dienst wordt
gehouden in de Sint Jacobskerk
en begint om tien uur.
The Missions to Seamen wil een
baken zijn voor de zeevarenden.
Tijdens de dienst wordt dan ook
de Zeezondag gevierd, voor de
zeevarenden en hun gezinnen.
In de dienst gaan de haven-aal
moezenier van Antwerpen, re-
verend Paul Mooney en domi
nee Glashouwer voor.
Zij krijgen assistentie van pater
Adriaan Broeders die veertig
jaar de zielzorg in Engeland op
zich nam en mevrouw Setten-
Meijer van de Vereniging Mari
tiem gezinscontact in Vlissin
gen.
MIDDELBURG Op zater
dag 27 april wordt op initiatief
van de Franciscaanse milieu
groep De Brandnetel een bij
eenkomst gehouden rondom het
thema: de invloed van geld en
economie op ons leven. Het gaat
om vragen als: welke rol speelt
geld in ons leven bij de keuzes
die we als consument maken?
En hoe speelt dit door op het
gebied van milieu, industrie en
energieverbruik?
Onder leiding van arbeidspastor
Jan Scheffers wordt het Sloege-
bied bezocht om de invloed van
economie en industrie op het leef
milieu te bezien.
Het programma ziet er als volgt
uit: 9.00-12.00 uur gezamenlijk
gesprek over persoonlijk omgaan
met geld en hoe dat op het milieu
uitwerkt; voorbereiding van de
tocht door het Sloegebied. 13.00-
14.30 uur: tocht langs enkele grote
industriële bedrijven in het Sloege
bied en 14.30-15.30 uur: wake op
de dijk bij de kerncentrale te Bors-
sele, waarbij ook de slachtoffers
van de ramp te Tsjemobyl - die dag
precies tien jaar geleden - worden
herdacht. 16.00-17.30 uur thee en
koffie en gesprek met een functio
naris van EPZ-Borssele over ener
gieverbruik en de spanning tussen
economie en milieu. 17.30-19.00
uur afronding van de bijeenkomst,
gezamenlijke maaltijd. De bijeen
komst vindt plaats in De Capu
chon, Jan van Hoofdkwartier 20 te
Middelburg. Informatie en opga
ven: Jan Idema en Wil Wouters, tel.
0118-640108.
ARNEMUIDEN Mevrouw
De Nood uit Arnemuiden voert
actie voor een skatebaan in het
dorp. Gisteren overhandigde zij
met enkele kinderen ruim twee
honderd handtekeningen aan
het gemeentebestuur.
De actie is ontstaan doordat
haar eigen kinderen steeds
weggestuurd werden bij de
winkel van Stroy, waar je lek
ker kunt skaten. „De enige plek
kinderen nu kunnen skaten is
de straat en dat is toch eigenlijk
veel te gevaarlijk. En eigenlijk
zou er best een skatebaan kun
nen komen op het veldje tegen
over de Polderburcht. Dat
wordt toch nergens voor ge
bruikt."
De ware skaters uit het dorp
hebben inmiddels al stapels
handtekeningen bij mevrouw
De Nood binnengebracht.
„Soms stonden ze om tien uur 's
avonds nog op de stoep met een
lijstje."
Marja Franchimont bij haar kralenexpositie in de bibliotheek.
dam was. Deze ketingen werden
gedragen als teken van Oranje
gezindheid. Daar was ik toen erg
van onder de indruk. Nu heb ik
de ketting in mijn verzameling."
Dit verhaal is kenmerkend voor
de verzameling van Marja Fran
chimont, de verhalen achter de
kraal. Zo kwam ze ook in het be
zit van een kralentakje die in
Frankrijk op de graven wordt
gelegd. „Wie is er nu zo brutaal
om zo'n takje mee te nemen. Ik
niet in ieder geval. Toch heeft ie
mand er eentje voor mij meege
nomen."
Je kan het zo gek niet bedenken
of je kan er kralen voor gebrui
ken. Zo ligt er een vliegenmep
per uit Kenia, afdekkleedjes
voor suikerpotten, verschillende
kralenspelletjes, voetenbankjes,
enzovoort. In haar collectie bezit
Marja Franchimont ook veel
kralen die meer een religieuze
betekenis hebben. Zo hangen de
vrachtwagenchauffeurs in Tur
kije de Massalah-talisman in
hun cabine. Dit kralenvogeltje
moet hen behoeden voor onge
lukken.
Alle verzamelingen hebben na
tuurlijk hun uitersten. Voor kra
len zit dat vooral in de grootte.
Marja's grootste kraal ligt in
haar tuin. Het is een kunststof
drijver van een schip met een
doorsnee van 28 centimeter die
ze op het strand vond. De klein-
MIDDELBURG 'Stap in de
rugbywei en druk een try'. On
der dit motto biedt Oemoeme-
noe een kennismakingscursus
rugby aan voor jong en oud.
Met deze cursus wil de rugby-
vereniging het misverstand de
wereld uithelpen dat rugby een
ruwe, harde en gemene sport is.
Volgens de vereniging is rugby
een snelle en opwindende sport
die veel inspanning van de spe
lers vereist.
De cursus wordt gegeven op het
sportveld Nadorst op de vrij
dagavonden in mei. De eerste
les is op vrijdag 26 april. De da
mes zijn welkom van half zeven
tot acht uur en de heren van
half acht tot negen uur.
Het kost een tientje.
VLISSINGEN Het jongens-
elftal van Het Vlot heeft het
Halt schoolvoetbaltoernooi in
de hoogste groep gewonnen.
Het elftal doet op 24 april mee
aan het Zeeuws kampioenschap
voor basisscholen in Oud Vos-
semeer.
Bij de jongens zeventallen ging
de winst naar De branding 1.
Samen met het zevental van
Het Vlot 3 vertegenwoordigen
zij het rayon Vlissingen op de
Zeeuwse kampioenschappen
voor zeventallen op 8 mei in
Nieuwdorp.
De meisjes konden geen elftal
op de been brengen. Bij de ze
ventallen ging de winst naar
Het Mozaiek 4 uit Souburg. Dit
team gaat op 8 mei de Vlissing-
se kleuren verdedigen in Oost
burg, tijdens de Zeeuwse kam
pioenschappen voor meisjes ze
ventallen.
Ook de jongens en meisjes van
groep 5 en 6 deden mee aan het
Halt schoolvoetbaltoernooi. Bij
de meisjes ging de eerste prijs
naar het team van De Branding
10 en bij de jongens was de
winst voor de Theo Thijssen-
school 4. Voor deze voetballer
tjes zijn er geen Zeeuwse kam
pioenschappen.
foto harry de lange
ste kralen meten amper 1 milli
meter. Het zijn 72 snoertjes
lichtblauwe, glazen kraaltjes in
drie tinten, gemaakt in Italië.
Tot en met 4 mei is de tentoon
stelling nog te zien. Iedere
woensdag geeft Marja Franchi
mont een rondleiding en een de
monstratie kraalwerktechnie-
ken.
Oranje en Zeeland. 11.02 De Zeeuwse
Lucht: vandaag: kinderkoor De Wal
noten en blokfluit ensemble van de
muziekschool in Hulst. 12.05 Die 's
nog van voor d'n oorlog; vandaag me
vrouw Blaas uit Tholen. 13.32-14.00
Omroep Zeeland Sport, 14.25-14.30
15.25-15.30 16.25-16.30 Omroep
Zeeland Sport in Langs de Lijn. 17.05-
18.00 Omroep Zeeland Sport.
MAANDAG 29 APRIL
7.05-8.00 Ochtendeditie met het weer
in de provincie en een overzicht uit de
ochtendbladen. 8.32 Ochtendeditie
met actualiteitenquiz. 9.05 Muziek
door de week. 10.05 Met Aly de Boer
op. 11.05 'n Uurtje Bert. 12.05-13.00
Middageditie met het spelletje Weg-
wies. 13.35 De Passage met het ex
positie-overzicht. 14.05 Muziek in be
drijf 16.03 Sportclub De Zeeuwen, de
achtergronden van de sport. 17.05-
18.12 Avondeditie met o.a. zegt u het
maar
DINSDAG 30 APRIL
7.05-8.00 Ochtendeditie. 8.32 Och
tendeditie met o.a. actualiteitenquiz.
9.05 Koninginnedag, live reportage
van het koninklijk bezoek aan Sint-
Maartensdijk. 12.05-13.00 Middag
editie 13.35 De Passage, met de eve
nementen in de Zeeuwse theaters.
14.05 Muziek in bedrijf 16.03 Gefelici
teerd! 17.05-18.12 Avondeditie met
Zegt u 't maar.
WOENSDAG 1 MEI
7.05-8.00 Ochtendeditie. 8.32 Och
tendeditie met o.a. actualiteitenquiz.
9.05 Muziek door de week. 10.05
Zeeuwse Streken. 11.05 'n Uurtje Bert
12.05-13.00 Middageditie. 13.35 De
Passage met tentoonstellingsover
zicht. 14.05 Muziek in bedrijf. 16.03
Het Kanaal door Zeeland. 17.05-18.12
Avondeditie met o.a. zegt u 't maar.
ARNEMUIDEN De vierdejaars studenten van de afdeling Logistiek en Technische Vervoerskun
de van de Hogeschool Zeeland hebben vorige week op een ludieke wijze afscheid genomen van hun
studententijd. Op dit moment lopen de studenten stage op verschillende locaties in binnen- en buiten
land en woensdag kwamen zij voor de laatse keer bijeen op vliegveld Midden-Zeeland. Twaalf studen
ten en twee docenten maakten van daaruit een rondvlucht boven Vlissingen, de stad waar zij vier jaar
gestudeerd en gewoond hebben. Ook ging er een vliegtuig met een dankbetuiging (zie foto) de lucht in.
Daarna ging de hele club nog gezellig een hapje eten. foto piet davidse
DONDERDAG 25 APRIL
7.05-8.00 Ochtendeditie met het weer
in de provincie en een overzicht uit de
ochtendbladen. 8.32 Ochtendeditie
met actualiteitenquiz 9.05 Muziek.
10.05 Vragen staat vrij. 11.05 'n uurtje
Bert. 12.05-13.00 Middageditie. 13.35
De Passage, met de concertagenda
en het filmoverzicht. 14.05 Muziek in
bedrijf. 16.03 Rondje Zeeland met Piet
Brakman; vandaag: Jacco Ricardo.
17.03-18.12 Avondeditie met o.a.
Zegt u 't maar.
VRIJDAG 26 APRIL
7.05-8.00 Ochtendeditie met het weer
in de provincie en een overzicht uit de
ochtendbladen. 8.32 Ochtendeditie
met actualiteitenquiz. 9.05 Muziek
door de week. 10.05 Zwemer, pro
gramma over de Zeeuwse taal. 11.05
'n uurtje Bert. 12.05-13.00 Middag
editie met Het Fort Zeelandia. 13.35-
17.00 Bolsjoi, programma over kunst
en cultuur. 17.05-18.00 Avondeditie
met Zeeuws Diep. Vandaag met Edith
Breure, Peter de Koeijer en Leen
Wouters.
ZATERDAG 27 APRIL
9.03 Die's nog van voor d'n oorlog;
vandaag mevrouw Flipse-Bijlevelt uit
Middelburg. 10.03-13.00 Dag-Week,
gevarieerd familieprogramma.
13.34-18.00 Omroep Zeeland Sport.
ZONDAG 28 APRIL
10.02 De Tijdmachine; vandaag:
ÉSB
