Zorg in Zeeuwse ziekenhuizen kan nog beter
Iraanse schrijvers in bibliotheek
Keukens
Daniëlle leeskampioen
De boeren
nachtegaal
een zomerzotheid
18,19 en 20 april
Stadsschouwburg en Concertzaal zijn aan vervanging toe
Kenteken
Vier dagen
zwemmen voor
Unicef
Nieuw bestralingsapparaat
gisteren in gebruik genomen
Bodar overweegt de kunsten
EK'961
antiek interieur
Zelf kiezen
MIDDELBURG De Stadsschouwburg is eigenlijk
te klein en bovendien mankeert er wel het een en an
der aan de technische staat van het gebouw. En de
akoestiek van de Concertzaal is weliswaar onnavolg
baar maar daar denken de omwonenden anders over.
Door de gebrekkige isolatie luisteren zij verplicht
mee. Om deze gebreken op te heffen is een bedrag van
ruim drie en een half miljoen gulden nodig. „En dan is
het nog maar lapwerk" zegt wethouder Van Dijk-
Sturm. Daarom hebben burgemeester en wethouders
van Middelburg een plan uitgedacht om maar meteen
een nieuwe theater te laten bouwen. Dat zou dan moe
ten komen in het Stationsgebied, misschien wel naast
het nieuw te bouwen stadskantoor. Een Stopera aan
het Kanaal.
Akoestiek
O*
N
O)
Oplappen
5 Apparaten Gratis
i ^Winlzzt
Dam 61 Middelburg tel. 0118-616638
Of SCHELDEB
102e JAARGANG. VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS IN DE GEMEENTEN: VALKENISSE, VLISSINGEN, WESTKAPELLE, ARNEMUIDEN, DOMBURG, MARIEKERKE, MIDDELBURG EN VEERE.
TOTALE OPLAGE: 47.700 EX. DE SCHELDEBODE IS EEN UITGAVE VAN DE STEM WEEKBLADEN. KANTOOR: SCHELDESTR. 7-9 - VLISSINGEN - POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN, TEL: 0118-442720.
M V
301
WOENSDAG
17 APRIL 1996
VLISSINGEN Zeeuwen zijn min
der tevreden over de ziekenhuiszorg
dan de gemiddelde patiënt in de rest
van Nederland. Het schort daarbij
vooral aan de informatieverstrekking
en persoonlijke aandacht. Dat blijkt
uit een onderzoek dat werd gehouden
door de Zeeuwse Raad voor Volksge
zondheid, Maatschappijontwikkeling
en Cultuur(VMC) in opdracht van de
Provincie Zeeland.
De resultaten van het onderzoek moe
ten de basis vormen om de kwaliteit
van de zorg in ziekenhuizen in Zeeland
te verbeteren.
Door een steekproef zijn 8190 mensen
telefonisch benaderd. Iets meer dan
helft was bereid om mee te werken aan
het onderzoek. Van de ruim 4000 res
pondenten zijn 500 mensen met uit
eenlopende ziekenhuiservaringen
thuis geinterviewd. Zowel patiënten
als begeleiders en bezoekers werden
gevraagd naar hun ervaringen met de
zorg in de Zeeuwse ziekenhuizen. Vier
van de vijf Zeeuwen had tijdens het
onderzoek nog niet zo lang geleden er
varing gehad met een van de Zeeuwse
ziekenhuizen. Met een rapportcijfer
van 7,7 werd de opnameprocedure het
hoogst gewaardeerd. Onderaan ston
den de voorzieningen van de wachtka
mers die een zeven min kregen. Ruim
voldoende dus maar in vergelijkiung
met landelijk onderzoek beduidend la
ger. Met name de verzorging en de ver
pleging worden in Zeeland minder ge
waardeerd dan in andere provincies.
Het ziekenhuis in Oostburg springt er
positief uit terwijl de ziekenhuizen in
Temeuzen en Vlissingen een lagere be
oordeling krijgen.
Veertig procent van de mensen die met
ziekenhuiszorg in aanraking kwam
zegt slechte ervaringen te hebben. De
magere informatieverstrekking is het
grootste punt van kritiek. Patiënten
willen goed geïnformeerd worden over
wat er met hen gebeurt.
Niet alleen de informatie die wordt
gegeven door het personeel is voor ver
betering vatbaar maar ook de schrifte
lijke informatievoorziening in zieken
huizen laat te wensen over. Een op de
vijf opnamepatiënten zegt het infor
matieboekje van het ziekenhuis hele
maal niet gehad te hebben. Een kwart
van de mensen zou graag zien dat art
sen en verplegend personeel meer
overleggen met de patiënt. In het zie
kenhuis de Honte in Temeuzen zeggen
vier van de tien ondervraagden dat
niets met hen is overlegd. In het alge
meen worden volgens het onderzoek in
de ziekenhuizen in Zeeuws-Vlaande-
ren patiënten veel te snel gedwongen
om alles zelf te doen en vindt men dat
de verpleging meer met de familie had
moeten praten.
Van de mensen die onlangs zijn opge
nomen ging 16 procent naar een zie
kenhuis buiten Zeeland. Belangrijkste
reden was de bereikbaarheid. Vooral
mensen uit Tholen kiezen om die reden
het ziekenhuis in Bergen op Zoom. An
dere belangrijke redenen zijn dat men
is doorverwezen of omdat het specia
lisme in het ziekenhuis in de omgeving
niet aanwezig is. De keuze van een zie
kenhuis lijkt dus meer een kwestie van
aanbod dan van kwaliteit. Toch noemt
26 procent van de ondervraagden kwa
liteit als argument om niet te kiezen
voor een ziekenhuis in Zeeland. On
danks dat bereikbaarheid in veel ge
vallen bepaalt in welk ziekenhuis men
behandelt wil worden noemen de
meeste mensen de goede naam van een
specialist als belangrijkste argument
om voor een ziekenhuis te kiezen. Men
kiest liever tussen specialisten dan
tussen ziekenhuizen. Er lijkt daarom
een groot verschil te bestaan tussen de
redenen waarop veel Zeeuwen hun zie
kenhuiszorg zouden willen kiezen en
hoe zij dit eigenlijk doen. Negen van de
tien Zeeuwen met ervaring in zieken
huizen vindt ook dat een patiënt zelf
de behandeld arts moet kunnen kiezen.
Stopera in het Stationsgebied
Vorig jaar is er al een begin ge
maakt met een onderzoek naar
de problemen rondom de cultu
rele accommodaties in de
hoofdstad. In de schouwburg is
nogal het een en ander mis met
de Arbeidsomstandigheden.
Volgens directeur Gerard Peijs
lopen mensen die de lichten
moeten instellen de kans om
naar beneden te vallen. „Ze
hebben maar een smalle richel
om op te staan. En de ruimte
naast het toneel is veel te klein.
In feite kunnen de artiesten
maar aan één kant de coulissen
benutten. En er hebben al heel
wat mensen rugklachten opge
lopen door het tillen aan zware
apparatuur en decors omdat we
geen goede liftinstallatie heb
ben."
Daar komt nog bij dat de laat
ste jaren de gezelschappen die
op het podium staan de reke
ning fors hebben verhoogd. Ook
zij krijgen te maken met de Ar-
bo-wetgeving en moeten daar
door meer geld uitgeven aan
personeel en apparatuur. Dat
berekenen zij weer door aan de
schouwburgexploitant. Die kan
dan twee dingen doen. Het eer
ste is de prijs van het toegans-
kaartje verhogen en het tweede
is zorgen voor meer publiek.
Doet hij het eerste dan blijven
op den duur de mensen weg.
Doet hij het tweede, dan moet
hij zorgen dat er meer zitplaat
sen in zijn theater komen.
Om de Middelburgse schouw
burg rendabel te laten zijn moe
ten er eigenlijk zevenhonderd
vijftig stoelen staan in plaats
van de vijfhonderdzeventig die
er nu staan. Voor een dergelijke
bouwtechnische ingreep is ech
ter geen ruimte. „Op het Bol
werk mag niet gebouwd worden
en aan de voor- en zijkant zit
ten we direct op de straat, dus
dat kan ook niet" zegt directeur
Peijs.
Ook de Concert- en Gehoorzaal
is niet rendabel meer. De zaal
beschikt weliswaar over een
unieke akoestiek, maar is te
klein voor grote symphonie-or-
kesten en koren en te groot voor
kamermuziek. Niet dat een
groot koor niet op het podium
kan staan, maar hier geldt het
zelfde als voor de schouwburg.
Door het geringe aantal toe
schouwers dat in de zaal kan
zitten is de recette, de op
brengst van de entreekaartjes,
niet hoog genoeg om het koor te
betalen. De grote koren en or
kesten verkassen daarom te
genwoordig naar de Grote Kerk
in Veere en de Sint Jacobskerk
in Vlissingen.
En de Concert- en Gehoorzaal
heeft te kampen met geluids-
MIDDELBURG Daniëlle de Bree is leeskampioen van de pro
vincie Zeeland geworden.
Daniëlle deed in januari mee aan de landelijke wedstrijd uit de Li-
bris Leeskrant. De puzzel bestond uit heel veel vragen over kinder
boeken. Omdat Daniëlle veel leest wist zij ook veel antwoorden.
Antwoorden die ze zelf niet wist zocht ze op in de boekwinkel en de
bibliotheek. Daniëlle kreeg voor haar prestatie een grote beker en
een boekenbon van tweehonderdvijftig gulden. Nog twintig ande
re kinderen kregen een tweede prijs: een boekenbon van een tien
tje.
De wedstrijd is een landelijk vervolg op de Zeeuwse zoektocht
naar het meest belezen kind, een wedstrijd die al drie jaar door
boekhandel Fanoy wordt georganiseerd.
Onlangs werden wij verblijd met de mededeling dat er
op de motorrijtuigenbeslasting, tegenwoordig houder
schapsbelasting, van Zeeuwse ingezetenen, zeventien
gulden aan opcenten gevoegd wordt. Deze democra
tisch tot stand gekomen bijdrage moet dienen om de
Westerschelde Oever Verbinding (WOV) mede helpen
wJö te bekostigen. Dat was één. Vervolgens kwam er vori-
ge week een mededeling van Hare Excellentie de mi-
nister van verkeer mevrouw Anne-Marie Jorritsma,
dat autobezitters straks meer moeten gaan betalen
ai voor hun kentekenbewijs. Iedere wijziging op deel
twee, verandering van eigenaar of adreswijziging,
gaat vanaf 1 mei drieëntwintig gulden kosten. En di
rect contant te betalen op het postkantoor. Voor de
kopers van nieuwe auto's wordt het per 1 januari 1997
nog gekker. Waren deel één en twee van het kenteken-
bewijs tot op heden altijd gratis, na die datum moet
daar maar liefst honderd gulden voor afgedragen wor-
den. Deel drie blijft gelukkig gewoon tweeëntwintig
gulden kosten. Tel daar de zeventien gulden bij op die
^2 de WOV al kost, dan loopt het saldo aardig op. Het
kentekenbewijs wordt, in drievoud uitgevoerd, maar
liefst meer dan vijf keer zo duur. Breekt na de 'gekke-
koeien-ziekte' nu ook de 'gekke-nationale-melkkoeien-ziekte'
uit? Al deze maatregelen zijn door minister Jorritsma voorge
steld om de uitgifte van kentekenbewijzen kostendekkend te
maken. Het zegt wel iets over haar beleid. Kentekenend.
Cameleon.
overlast. Om aan de klachten
van de omwonenden tegemoet
te komen is een kostbare isola
tie mogelijk.
De werkgroep die alle proble
men heeft geïnventariseerd is
bang dat als er geen afdoende
maatregelen getroffen worden,
Middelburg wel eens haar sleu
telpositie op het gebied van
grootschalig podiumaanbod
zou kunnen verliezen. Er wordt
immers al gesproken over een
groot theater in Goes.
Wethouder Van Dijk-Sturm
vindt dat een groot theater toch
in de eerste plaats thuishoort in
Middelburg. „Hier wonen nu
toch eenmaal de meeste Zeeuw
en bij elkaar."
En omdat oplappen eigenlijk
weggegooid geld is willen B&W
meteen maar een nieuw groot
theater laten bouwen. Dat zou
dan mooi in het nieuwe Sta
tionsgebied kunnen komen,
misschien wel naast het nieuwe
stadskantoor. „We kunnen dan
een foyer, een garderobe en zo
gezamenlijk gebruiken. Dat
scheelt alweer in de kosten. En
het Stationsgebied is makkelijk
VLISSINGEN Maandag
begint de Nationale zwemvier-
daagse. Ook in het Vlissingse
sportfondsenbad wordt daar
aan meegedaan.
In de week van 22 tot en met 26
april kun je op vier dagen vijf
honderd meter per dag zwem
men. Bij de inschrijving ont
vang je een sponsorkaart en op
die manier kun je geld binnen
halen voor het goede doel dat
aan de zwemvierdaagse gekop
peld is, namelijk Unicef. Vorig
jaar werd op deze manier bijna
twaalfduizend gulden bijeenge
bracht. Dit geld besteedde Uni
cef aan een waterproject in
Vietnam.
Alle deelnemers die de zwem
vierdaagse voltooien krijgen
een medaille en deelnemers die
sponsorgeld binnenbrengen
krijgen nog een extra attentie.
bereikbaar, ook met het open
baar vervoer."
In het nieuwe theater is niet al
leen plaats voor podiumkun
sten en concerten, er zouden
ook films gedraaid kunnen
worden.
Omdat het theater een bovenre
gionale uitstraling krijgt, wil
len B&W dat ook de overige ge
meenten en de Provincie hier
aan hun steentje bijdragen. Het
kleinschalige theateraanbod
zou dan in Goes, Zierikzee en
Vlissingen geprogrammeerd
kunnen worden.
Er komt in ieder geval een haal
baarheidsonderzoek en als de
plannen voor het nieuwe grote
regiotheater doorgaan, en de
gemeenteraad moet hier eerst
nog over vergaderen, dan zal
dat toch niet voor het jaar 2000
het geval zijn. Tot die tijd moet
er een noodoplossingen gevon
den worden voor de meest ur
gente knelpunten in Schouw
burg en Concertzaal.
MIDDELBURG Het Festi
val Cultureel Gekleurd bestaat
tien jaar en daarom heeft de
Zeeuwse Bibliotheek twee Ira
nese auteurs uitgenodigd. Zij
wonen en werken nu in Neder
land. Van beiden zijn twee ver
halenbundels gepubliceerd. De
ze verhalen geven een indrin
gend beeld van wat het bete
kent politiek vluchteling te zijn
in een wereld met een andere
cultuur en een onbekend gees
telijk klimaat. Op 25 april aan
staande kunt u kennismaken
met Kader Abdolah en Nasim
Khaksar en hun werk. Vanaf
20.00 uur in de aula van de
Zeeuwse Bibliotheek.
Ad van den Kieboom, verant
woordelijk voor de Nederlandse
auteurs bij uitgeverij De Geus,
zal hen introduceren en het ge
sprek leiden. Deze 12 jaar jonge
literaire uitgeverij heeft veel
buitenlandse auteurs in Neder
land geïntroduceerd toen zij
nog onbekend waren. Inmiddels
heeft Kader Abdolah in Neder
land al tweemaal een prijs ge
kregen.
Kadar Abdolah (1954) studeer
de natuurkunde aan de univer
siteit van Teheran. Hij publi
ceerde twee boeken in Iran,
maar moest in 1984 om politie
ke redenen uit zijn geboorte
land vluchten. Op uitnodiging
van de Verenigde Naties kwam
hij naar Nederland waar hij
momenteel woont en werkt. Als
achterkleinzoon van de Perzi
sche minister, schrijver en dich
ter A. Ghaemmagham gebruikt
hij als pseudoniem de naam van
een doodgeschoten Koerdische
vriend, Abdolah. Kader Abdo
lah schrijft in het Nederlands.
Daarnaast vertaalt hij Neder
landse literatuur, proza en poë
zie, voor Iraanse ballingen. In
zijn verhalen geeft Abdolah op
indringende wijze de gevoelens
Kader Abdolah
van de vluchteling vorm in
prachtige proza dat een brug
slaat tussen verleden, heden en
toekomst. Zijn eerste Neder
landse verhalenbundel De ade
laars (1993) werd als het best
verkochte debuut bekroond met
het Gouden Ezelsoor. In 1995
verscheen De meisjes en de par
tizanen. Dit jaar ontving Kader
Abdolah zijn tweede bekroning:
het Charlotte Köhler-Stipen-
dium.
Nasim Khaksar, geboren in de
Zuid-Iraanse stad Abadan
(1944) studeerde sociologie en
werd vervolgens verplicht te
werk gesteld op het platteland
om de bevolking daar te leren
lezen en schrijven. In 1965 be
gon hij te publiceren wat hem
onder het bewind van de sjah
acht jaar gevangenschap ople
verde. De revolutie van '79
Directeur Gerard Peijs doet even voor hoe de belichting boven de schouwburgzaal geregeld wordt. De witte vlakken rechts zijn de gips
platen van het plafond. Wie daar op stapt ligt meteen op de stoelen in de zaal. foto harry de lange
foto harry pierik
brengt een korte periode van
meningsvrijheid in Iran.
Khaksar schrijft essays, ro
mans, verhalen en kinderboe
ken en zijn bekendheid groeit
snel. In Khomeini's Islamitische
Republiek wordt hij voor zijn
politieke activiteiten ter dood
veroordeeld. Maar de auteur
was te populair bij zijn volk om
het vonnis ook daadwerkelijk te
voltrekken. Nasim Khaksar
ontvlucht in 1983 Iran en leeft
sindsdien als balling in Neder
land. Aan het Instituut voor
Oosterse talen van de Universi
teit van Utrecht doceert hij
Iraanse literatuur en literatuur
geschiedenis. Twee van zijn
verhalenbundels zijn in het Ne
derlands verschenen. De krui
denier van Kharzavil (1991) en
Reis naar Tadjikistan (1994).
Kaarten kosten 7.50.
De Groenkalen
ZEEUWSE
LANDSCHAP
De groene kikker is weer ontwaakt uit zijn
winterslaap. De eerste aarzelende kwaak-
koortjes zijn al weer te horen en over hoog
uit een paar weken weerklinken weer van
die complete concerten die de groene kikker
de bijnaam boerennachtegaal bezorgd heb
ben. De kikkers hebben hun winterslaap op
de bodem van sloot of drinkput doorge
bracht, en pas in deze tijd van het jaar wor
den ze weer aktief. Overigens zijn ze direct
weer alert en beweeglijk, in tegenstelling tot de bruine kik
kers, die al een paar maanden eerder ontwaakt zijn. De tem
peratuur was toen een stuk lager en als amphibie moet de kik
ker zijn energie opdoen via de zonnewarmte. De vroeg ontwa
kende bruine kikkers zijn in het begin uitgesproken traag, en
dikwijls vallen ze dan ten prooi aan reigers en andere natuur
lijke vijanden. Maar van de bruine kikkers zwemmen nu al
volop larven, donderkopjes' zoals ze in de volksmond heten.
Groene kikkers kwaken niet allemaal hetzelfde. Nog niet zo
lang geleden is ontdekt dat onder onze groene kikkers in feite
drie soorten schuilen. De grote groene kikker of meerkikker,
de kleine groene kikker of poelkikker en de middelste of ge
wone groene kikker.
Ze zijn met veel moeite uit elkaar te houden aan de hand van
kleine knobbeltjes op de onderkant van de poten. Maar een
veel beter aanknopingspunt biedt het geluid dat ze maken.
Daarin zitten aanzienlijke verschillen.
In de Zeeuwse polders is het overigens negen van de tien keer
de gewone
groene kik
ker die zijn
gekwaak
laat horen.
Het kwaken
wordt ge
produceerd
met de zoge
naamde
kwaakbla-
zen. Aan de
zijkant van
de kop heb
ben groene
kikkers aan
weerszijden
een cirkel
vormige huidplooi en het kwaken ontstaafbij het vol met
lucht zuigen van deze kwaakblazen. Een kwakende groene
kikker geeft aan twee kanten ronde opgeblazen witte bolletjes
te zien. Maar wie het wil bekijken moet omzichtig naderen.
VLISSINGEN Gisteren
heeft het Zeeuws Radio-Thera
peutisch Instituut een nieuw
bestralingsapparaat in gebruik
genomen. Deze tweede 'lineaire
versneller' wordt gebruikt voor
het bestralen van patiënten met
kanker uit de regio Zeeland en
West-Brabant. Dit nieuwe ap
paraat vervangt het oude, dat
sinds de opening van het insti
tuut in 1981 in gebruik was en
geschonken is aan het Acade
misch Ziekenhuis te Rotterdam
voor onderzoeksdoeleinden. De
totale kosten voor verbouw van
de bestaande bunker en de aan
schaf van de apparatuur bedra
gen ongeveer 4.5 miljoen gul
den.
Een lazaret uit de Tweede We
reldoorlog, gelegen aan de Kou-
dekerkseweg, voldoet goed als
behandelruimte. De ruim 2 me
ter dikke betonmuren zijn ge
schikt voor het afschermen van
de opgewekte straling. De nieu
we versneller is gelijk aan het,
inmiddels intensief in gebruik
zijnde, toestel dat is geplaatst
in de nieuwbouw van 1992.
De verbouwperiode bedroeg
twee maanden. De totale instal-
latietijd van de versneller is
ruim vier maanden. In die pe
riode moet de apparatuur wor
den afgeregeld en kwaliteits
controles ondergaan. Omdat
gedurende de verbouw en in
stallatieperiode slechts één toe
stel beschikbaar is, worden de
patiënten, tot circa 1 septem
ber, dagelijks tussen 7.30 uur en
22.00 uur bestraald. Veel pa
tiënten vinden het soms een
voordeel om buiten kantoor
uren te kunnen worden behan
deld. Veel vormen van kanker
kunnen met behulp van de op
gewekte röntgen- en elektro-
nenstralen worden behandeld.
Dagelijks kunnen er ongeveer
honderd mensen behandeld
worden.
Door de toename van nieuwe
behandelingen, van 450 in 1990
naar ruim 750 in 1995, is deze
kostbare investering verant
woord en noodzakelijk. Hier
door kan de kwaliteit van zorg
en de continuïteit van de be
handeling ook in de toekomst
worden gegarandeerd.
MIDDELBURG De meeste
kunsthistorici houden zich
praktisch bezig met de beelden
de kunsten, de architectuur en
de kunstnijverheid. Het kan
echter ook meer op afstand: re
flectief, waarbij grotere ver
banden zichtbaar kunnen wor
den. Dan komen zaken ter spra
ke als: wat is kunst wat is
schoonheid en door welke fac
toren worden kunst en schoon
heid wisselend ervaren Over
deze overwegingen geeft Antoi-
ne Bodar dinsdag 23 april een
lezing in de aula van de Zeeuw
se bibliotheek.
Antoine Bodar studeerde ge
schiedenis in Amsterdam en
Bazel, kunstgeschiedenis, lite
ratuurwetenschap en filosofie
in Leiden, en theologie in
Utrecht. Aan de Leidse Univer
siteit doceert hij nu Theoreti
sche Kunstgeschiedenis, een re
flectie op de visuele kunsten
van verleden en heden aan de
hand van de kunstfilosofie, de
kunsttheorie en de kunsthisto-
riografie met inbegrip van de
letteren.
In boekvorm publiceerde hij:
Gezellin van de stilte - kunst
historische opstellen over de
Middeleeuwen en Renaissance
(1992). Eeuwigh gaat voor oo-
genblick - een selectie uit tele
visiegesprekken (1992). Wande
len met de Heer - een bundeling
preken (1994). Geheim van het
geloof - integratie van het ge
loof in het dagelijks leven (nog
niet verschenen). Hij schrijft
ook regelmatig voor Trouw en
NRC Handelsblad.
De lezing begint om 20.00 uur
en kaarten kosten 7,50.
ADVERTENTIE
Als u binnen twee jaar een
keuken nodig heeft en nu koopt,
krijgt u van Hans Verkerk een
oven, kookplaat, afzuigkap,
voedselrestvermaler en koel
kast gratis! Kom nu snel echt
geld verdienen en vraag naar de
snelle beslisserskorting. Wij
garanderen u de beste keuken
en het beste ontwerp voor de
beste prijs!
MAAK NU BOVENWEN KANS OP EEN
VAN DE 200 REIZEN NAAR HET
GOES
RINGBAAN WEST 2b - 0113-216451
ROOSENDAAL
NISPENSESTRAAT 10 - 0165-558843
