OP DEZE PLAATS
Concert belicht kracht van Mahler
Geld nodig voor seniorenhuisvesting
Middelburgs theater
met 'Equus'
DAT MOET IN DE KRANT!
Allemaal katjes
Geen demonstratie AKK
Eerste seniorenlabel voor aangepaste privéwoning
VRIJDAG 22 MAART
Roefele mie de bamboes
Janneke Dierx
voert actie
kunt u, met kleur,
tegen aantrekkelijke prijzejjj
adverteren.
Informeer bij onze vertegenwoordiger!
Voorjaarsconcertserie van het Zeeuws Orkest
Verandering
SCHOENEN
KLEDING
SPORT
102e JAARGANG. VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS IN DE GEMEENTEN: VALKENISSE, VLISSINGEN, WESTKAPELLE, ARNEMUIDEN, DOMBURG, MARIEKERKE MIDDELBURG EN VEERE
TOTALE OPLAGE: 47.700 EX. DE SCHELDEBODE IS EEN UITGAVE VAN DE STEM WEEKBLADEN. KANTOOR: SCHELDESTR. 7-9 - VLISSINGEN - POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN, TEL: 0118-442720.
WOENSDAG
JA*30^20 MAART 1996
VLISSINGEN Omdat in
1920 het eerste Mahlerfestival
in Amsterdam werd gehouden
werd in ons land 1995 tot het
'Mahlerjaar' uitgeroepen. Drie
kwart eeuw geleden speelde het
Concertgebouworkest onder
leiding van Willem Mengelberg
alle Mahlersymfonieën. Het
Zeeuws Orkest vertolkt in de
serie voorjaarsconcerten de eer
ste, voor het publiek de meest
toegankelijke symfonie.
Maar daar blijft het niet bij.
De musici belichten ook Ma
hler als liedcomponist en bie
den het publiek hiermee een
goed overzicht van de grote
kracht van de laatromanticus
die voortdurend in een con
flicttoestand verkeerde tussen
zinnelijke onstuimigheid en
wijsgerig idealisme. Hij was
een typisch product van zijn
tijd en was zijn hele leven
(1860 - 1911) bezig met de
dood. Symfonieën en liederen
Sylvia Schlüter alt/mezzo.
liet hij als aparte genres in el
kaar dringen. De vocale bij
dragen in zijn symfonieën wa
ren baanbrekend.
Het programma is aantrekke
lijk. De alt Sylvia Schlüter
vertolkt de Kindertotenlieder
voor de pauze. Schlüter is een
veelzijdig en internationaal
bekend soliste en heeft een
diepe liefde voor de heden
daagse composities. Zij wordt
ook vaak gevraagd voor orato
ria en liedrecitals. Zij is als
docente zang verbonden aan
het Rotterdams conservato
rium.
Mahler schreef de Kinderto
tenlieder begin deze eeuw op
verzoek van zijn collega's
Zemlinski en Schönberg. De
teksten zijn van Friedrich
Rückert, die twee van zijn vijf
kinderen kort na elkaar ver
loor. De vijf gedichten die dit
tragische gebeuren verhalen
vormen een afgerond geheel.
Het geeft achtereenvolgens
weer: de diepe smart, een ze
kere gelatenheid, het waarom,
sporen van troost, vertwijfe
ling en tenslotte de hoop op
een mogelijke aanvaarding.
Mahler verloor enkele jaren
later ook een van zijn twee
dochtertjes. Deze reeks liede
ren is historisch gezien de eer
ste liederencyclus met orkest
begeleiding.
Na de pauze speelt het orkest
de 1ste symfonie. Mahler bezit
een eigen klankidioom. Het
heeft lang geduurd voor het
publiek de rusteloze, plechti
ge, banale en parodische as
pecten van zijn muziek waar
deerde. Hij verwerkte in de de
len 1 en 3 van zijn eerste sym
fonie, die hij in 1893 nog Ti
tan: een symfonisch gedicht in
de vorm van een symfonie
noemde, fragmenten uit zijn
cyclus Lieder eines fahrenden
Gesellen. De muziek geeft
treffend de tragiek weer van
de gekwelde menselijke ziel en
de evenwichtige sfeer van de
natuur.
Het werk begint met een mys
terieuze inleiding en schildert
de natuur, inclusief het fluiten
van vogels en het geluid van de
koekoek. Het hoofdmotief is
het lied: Ging heut' Morgen.
Daarna volgt een vriendelijke
Landler en in deel III hoort de
aandachtige luisteraar na de
onheilspellende dodenmars
het bekende volksliedje Vader
Jacob. In dit deel hoort men de
echte Mahler: zowel veront
rustend, ironisch, teder, ge-r
neigd tot parodie als demo
nisch. Het slotdeel vormt een
contrast met de vorige delen
door zijn omvang en zijn bood
schap.
De uitvoeringen zijn op don
derdag 28 maart in de Sint Ja-
cobskerk en op zaterdag 30
maart in de Middelburgse
Concertzaal. Beide concerten
beginnen om 20.00 uur.
Toegangskaarten zijn te ver
krijgen bij: Bikker boeken in
Vlissingen, de Concertzaal in
Middelburg en de VVV's in
Vlissingen en Middelburg.
OOSTSOUBURG Als eersten in Nederland ont
vangen de heer en mevrouw Koole het kwaliteitskeur
merk Seniorenlabel voor een privéwoning. Dit Senio
renlabel is door de ouderenbonden, ondersteund door
de Stichting Experimenten Volkshuisvesting (SEV),
enkele jaren geleden ingesteld. Het label bestaat uit
een pakket met eisen, die ouderen belangrijk vinden:
veiligheid, aanpasbaarheid, toegankelijkheid en ge
bruiksgemak. Toen de heer Koole het label vandaag in
ontvangst nam, benadrukte hij nog eens het belang
ven een goede financieringsregeling: „Het is leuk om
te zeggen dat ouderen het best zo lang mogelijk zelf
standig moeten blijven wonen en vervolgens de be
jaardentehuizen maar vast te sluiten, maar dan moet
er wèl een alternatief zijn. Het zit nu vaak vast op de
financiën. Daarom wil ik de overheid maar ook de wo
ningcorporaties en andere instanties oproepen: doe er
eens wat aan. Zorg ervoor dat er een stimulerings
fonds komt en een goede financieringsregeling.
De uitreiking van het eerste
keurmerk voor een privéwo
ning is in feite een succes voor
het PCOB-project "Ouderen
en eigen woningbezit" van de
Protestant-Christelijke Oude
renbond (PCOB). In dit lande
lijke project informeert de
PCOB ouderen met een eigen
woning over aanpassingen,
verbeteringen en onderhoud
van de eigen woning, zodat ze
zo lang mogelijk zelfstandig
kunnen blijven wonen. Veel
gemeenten, waaronder Vlis
singen, werken inmiddels mee
aan dit project. Hierdoor zijn
de heer en mevrouw Koole, die
al jaren prima naar hun zin
ADVERTENTIE
Oude Vismarkt 2 Goes Tel.: 0113-215426
wonen in de eigen woning aan
de Steenwijkstraat, er toe
overgegaan om de woning zó
aan te passen dat zij er nog
lang zelfstandig kunnen blij
ven wonen. „Op advies van de
huisarts zijn we een tijd gele
den uit gaan kijken naar een
woning met alles gelijkvloers,
maar het viel niet mee om wat
te vinden. Bovendien wonen
we nu in een 'oudervriendelij
ke' buurt met alle voorzienin
gen zoals een supermarkt en
een postkantoor vlakbij. Zo
kwamen we uiteindelijk tot de
slotsom dat we dan meer beter
konden verbouwen. De garage
die naast het huis stond is af
gebroken en daarvoor in de
plaats kwam een nieuwe aan
bouw met badkamer, slaapka
mer en berging."
Als hoofdbestuurslid van de
PCOB en als lid van de Senio
renraad van de gemeente Vlis
singen is de heer Koole op de
hoogte van de ontwikkelingen
in het ouderenbeleid. Het feit
dat hij deze kennis, samen met
zijn vrouw, heeft omgezet in
een daadwerkelijke verande
ring van de woning, mag velen
tot voorbeeld dienen. Niet al
leen eigenaar-bewoners, maar
ook zij die provinciaal en ge
meentelijk verantwoordelijk
zijn voor een goede ouderen
huisvesting. Het bouwen vol
gens de eisen van het senioren-
Iedere familie kent zo zijn eigen gezegdes. Termen
waarbij de goede verstaander nog niet eens een half
woord nodig heeft. En blik of een woord in een bepaal
de situatie zegt dan genoeg, omdat de voorgeschiede-
Qj nis bekend is. Opoe - overigens een goed en lief mens
•k - regeerde lang voor de oorlog rondom haar woning en
schuur met strakke hand. Als er iemand op het erf
kwam die daar niets te maken had of haar niet beviel,
dan stoof ze er op af met haar bezem. 'Even roefele mie
U de bamboes' werd zo een gevleugelde uitdrukking in
gpï de familie als er iets of wat uit de weg moest. Opa had
ook zo'n mooie, voor vreemde geluiden. Hij mocht
ja vooral zondags graag aan de knop van de radio draai
en op zoek naar een andere zender. Tegenwoordig
noemt men dat 'zappen'. Als opoe dan bij het horen
aiatf van de zoveelste trommelvliestergende hoge fluittoon
vroeg 'wat dat nu weer was', dan antwoordde hij stee
vast: 'Toulouse'. Nu gebeurde het op zondagmiddag
ook, dat die twee op visite gingen en dan hadden de
dochters het rijk alleen. Hun vrijers wisten dat ook en
die draafden steevast op het juiste moment op. Wat
dat betreft is er immers niets nieuws onder de zon. Te
gen half vier werd het ouderpaar terugverwacht want
rond die tijd werd er thee gedronken, dat was vaste prik. Een
van de dochters moest thee zetten en de andere drie verpoos
den zich met hun lief. Degene die thee zette moest als het thee
water kookte hard roepen, zodat de waarschuwing door het
hele huis klonk: t Water kookt!!' Dan was het voor de anderen
de hoogste tijd om weer netjes in de kamer of keuken te gaan
zitten. Het water kookte ook wel eens te laat. De kuisheid in
het gedrang. Dan was de boot aan en kwam opoe 'Even roefe
le mie de bamboes'.
Cameleon.
De heer Koole met de bouwtekeningen van de aanpassingen, die uitgevoerd zijn in zijn huis en waarvoor hij het Seniorenlabel ontving.
FOTO HARRY DE LANGE
label is dan onvermijdelijk.
Het PCOB-project 'Ouderen en
eigen woningbezit' heeft aan
de wieg gestaan van het eerste
Seniorenlabel dat is toegekend
aan een privéwoning.
Dit project was opgezet met
als doel ouderen informatie en
tips te verstrekken over de mo
gelijkheden die er bestaan om
zelf, of met enige hulp, aan
passingen, onderhoud en ver
beteringen aan te brengen in
de eigen woning zodat men zo
lang mogelijk zou kunnen blij
ven wonen. In veel gemeenten
is dit project van start gegaan;
zo ook in de gemeente Vlissin
gen.
Om te testen of de woning in
derdaad voldeed aan de basis
eisen, waaraan volgens de
ouderenbonden een woning
moet voldoen die geschikt is
voor ouderen, vroeg de familie
Koole het Seniorenlabel aan.
Dit Seniorenlabel is door de
ouderenbonden, ondersteund
door de Stuurgroep Experi
menten Volkshuisvesting, en
kele jaren geleden ingesteld.
Het label bestaat uit een eisen
pakket waarin zijn opgenomen
die eisen, die ouderen belang
rijk vinden: veiligheid, aan
pasbaarheid, toegankelijkheid
en gebruiksgemak. Eisen, die
de onzekerheid wegnemen bij
ouderen: een woning die het
Seniorenlabel draagt is een
woning waarin men kan blij
ven wonen, ook als er sprake is
van functiebeperkingen.
„Er is een bouwkundig inge
nieur gekomen die volgens een
puntenstelsel het huis heeft
gekeurd en tot de conclusie
kwam dat het huis geschikt
was voor de Seniorenlabel",
zegt Koole. „Ik had de keuring
laten uitvoeren op verzoek van
de PCOB, eigenlijk een beetje
om een voorbeeld te stellen
naar anderen toe.
Het was voor ons een complete
verrassing toen bleek dat de
toekenning van deze label een
landelijke primeur was."
Maar voor bestuurder Koole
is het nog belangrijker dat
door de publiciteit rondom de
uitreiking van het senorienla-
bel de a'andacht nog eens ge
vestigd kan worden op het
probleem van de financiering,
want dat is hard nodig. „En
dat geldt met name voor Zee
land, waar nog helemaal niets
van de grond is gekomen. Vo
rig jaar heeft de commissie
Ouderenbeleid van het VMC,
waar ik lid van ben, een brief
gestuurd naar Gedeputeerde
Staten om te pleiten voor een
stimuleringsbeleid voor wo
ningaanpassingen, maar toch
op de dag van vandaag hebben
we daar geen reactie op ont
vangen. Misschien horen we
daar nu eindelijk iets van."
MIDDELBURG Het Mid
delburgs Theater heeft een
nieuw stuk op het repertoire.
Dit toneelstuk 'Equus' van Pe
ter Shaffer, gaat op 30 maart in
première in het Minitheater aan
de Verwerijstraat.
De avond begint om 20.30 uur.
Kaarten kosten een tientje
(voor pashouders acht gulden)
en zijn in voorverkoop verkrijg
baar bij de VVV Middelburg én
bij boekhandel Bruna/Loek aan
de Lange Delft.
Het toneelstuk 'Equus' is ge
schreven naar aanleiding van
een afgrijslijk voorval in En
geland, waar de rechtbank ge
schokt reageerde op een af
schuwelijke misdaad, ge
pleegd door een jongeman. In
het toneelstuk gaat het om een
psychiater, die de jongen Alan
behandelt.
Al snel wordt het hem duide
lijk dat er met Alan iets heel
bijzonders aan de hand is.
Waarom krijgt de psychiater
zulke vreselijke nachtmerries?
En wat heeft het lijden van
Christus te maken met de foto
van een paard? Het antwoord
op deze en vele andere vragen
wordt duidelijk bij het zien
van dit meeslepende drama.
De regie is in handen van aan
komend regisseur Oscar Pos-
tema, die met dit stuk hoop af
te studeren.
De spelers zijn Kees Bayens,
Jan Camijn, Hohan Bodrij,
Kathe Postema, Marianne
Minnaard, Daniëlle Berre-
voets, Carla Roghair, Ljon van
Es en Dick Vermeulen. Het
surrealistische decor is ge
maakt door Gerard van de
Bliek.
Naast de première wordt het
stuk nog negen keer opge
voerd in april en mei, steeds in
het Minitheater.
Een foto van een paard speelt
een belangrijke rol in het mee
slepende drama Equus, dat bij
het Middelburgs theater in pre
mière gaat.
De Groenkalender
STOT1NQ
HET ZEEUWSE
LANDSCHAP
In de kale lente ontdekken we pas goed
onze bomen. Kale bomen brengen poëzie
in het landschap. Juist door hun naakt
heid, tonen ze hun karakteristieke struk-
tuur. Veel herkenninspunten zijn er ver
der niet te vinden, maar wilgekatjes kent
iedereen. Vooral de met geel stuifmeel
bepoederde mannelijke katjes vallen op.
De bloempjes hebben een honingklier.
Dit trekt insecten zoals bijen, hommels
en vlinders aan. Aan hun harige lijf plakt
het stuifmeel vast. Ongewild zorgen zij
voor bevruchting van de vrouwelijke
bloemen. Een wilg is tweehuizig, dit be
tekent dat mannelijke en vrouwelijke bloemen op twee ver
schillende bomen zitten. Dankzij de inzet van wat vliegend
personeel vindt de bevruchting op afstand plaats, een soort
kunstmatige inseminatie dus. Anders ligt het bij de zwarte els.
Door zijn opvallend silhouet is hij niet te missen in het prille
voorjaar. De grootste blikvangers zijn de oude proppen, waar
mee ze van verre al van elke andere boom te onderscheiden
zijn. Die elzeproppen zijn onstaan uit de vrouwelijke stamper
katjes van vorig
jaar. Misschien
kent u ze nog van
de kerststukjes
van vroeger. De in
de zilververf ge
doopte proppen
lagen naast de
neppaddestoelen
en de hulstblaad
jes. Veel vruchtjes
zijn er niet meer
tussen de houtige
schubben, die zijn
er inmiddels uit
gevallen of weg
gepikt door me
zen en sijsjes.
Maar er is meer te
ontdekken aan de
els. De paars ge-
steelde knoppen
lijken op mini-
pruimpjes. De
purperen manne
lijke meeldraadkatjes gaan uithangen en worden geel. Een
vracht stuifmeel begint zich los te maken. Menig kind heeft
hier z'n eerste natuurbeleving aan over gehouden. Het schud
den aan de takken een levert een stuifmeeldouche op. In tegen
stelling tot de wilg is de els voor de bestuiving volledig afhan
kelijk van de wind. De kleinere onopvallende vrouwelijke kat
jes zitten dan ook op dezelfde tak. Ze vallen wat minder op,
maar ze blijken toegerust met mooie donkerrode stempels. Om
vooral het wegwaaiende stuifmeel niet te missen, zijn de stem
pels zeer kleverig. Dit vind je terug in de wetenschappelijke
naam voor de zwarte elsalnus glutinosa. Glutinosa staat voor
kleverig; en nu we het toch over oude herinneringen hebben.
Plakken van kerst- en lentestukjes deed je met... Gluton.
MIDDELBURG Het An
ti-Kapitalistisch Komitee mag
op 30 maart niet demonstreren
in Middelburg. Burgemeester
Burgers is van mening dat bij
het doorgaan van de demon
stratie voor ernstige wanorde
lijkheden moet worden ge
vreesd en er geen voldoende
veiligheidsgaranties geboden
kunnen worden. De uitoefening
van grondrechten, waaronder
de vrijheid van meningsuiting
is een hoog goed, maar wanneer
deze gepaard kunnen gaan met
'wanordelijkheden van zeer
ernstige aard', kunnen deze vol
gens de wet Openbare Manifes
taties, beperkt of verboden
worden. Het organiserend co
mité is per brief op de hoogte
gesteld.
De burgemeester was van ver
schillende kanten benaderd
met het verzoek de aangekon
digde demonstratie van het
AKK te verbieden. Het AKK
had bovendien andere
rechts-extremistische groepe
ringen, zoals de FAP-Arbei-
derspartij, de NVP/CP '86,
NVU, CD, Voorpost-Neder
land en -Vlaanderen, het
Vlaams Blok en Nationaalde-
mocraten uit Duitsland, uitge
nodigd mee te doen aan de de
monstatie.
De anti-racistische Stichting
BRAVO had een tegendemon-
stratie aangekondigd op de
zelfde tijd en plaats, evenals
het 30 maart comité, samenge
steld door Surinaamse, Antil
liaanse, Marokkaanse, Turkse,
Koerdische en Molukse jonge
ren.
Ook de politie had burgemees
ter Burgers al laten weten, dat
de vrees voor ernstige wanor
delijkheden niet denkbeeldig
was.
Al met al vodoende redenen
voor de Middelburgse burege-
meester de demonstratie af te
blazen.
MIDDELBURG Het actie
comité van de Janneke Dierx-
school laat -
morgen, 21
maart, van zich
horen.
Om twaalf uur vertrekt er van
af het schoolgebouw aan het
Molenwater een bus met perso
neel, cursisten en sympathisan
ten naar het Centrum Vakoplei
ding aan de Kleverskerkseweg.
Daar worden de spandoeken
uitgerold en de geluidsinstalla
tie neergezet.
Vervolgens
wordt er 'iets'
overhandigd
aan de voorzit
ter van het be
stuur van de Regionale Arbeids
Voorziening (RBA).
De Janneke Dierxschool wordt
met sluiting bedreigd doordat
de RBA de subsidiekraan nage
noeg dichtdraait.
ADVERTENTIE
5-POCKET-JEANS IN BLUE EN BLACK DENIM
Alle maten: 128-176
28- 38
Meer dan 150 winkels. Kijk in de Gouden Gids.
KWALITEIT GULDENS VOORDEEL
