Kerststallen-tocht door de Kempen Nieuw aanbod bij het MIKV 'Peter Pan' voor het hele gezin Topdrukte in de Yersekse oesterputten Braziliaanse vechtsport Capoeira in Vlissingen BURO VOOR RECHTSHULP Philadelphia verenigt zich in Middelburgse stadhuis Overwerk Wereldmuziek bij Ivo Papasov SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 20 DECEMBER 1995 329 VLISSINGEN In 1957 verscheen op de Grote Markt van het Belgische Turnhout een grote kerststal. Gebouwd van typische Kempische materialen zoals hout, leem en stro. Nu, bijna vier decennia later, staan er ruim driehonderd verspreid over de Kempen. De ene nog mooier en groter dan de ander. Wassen beelden Olieverf Pannen dak Erediensten Echte fijnproever waardeert platte Zeeuwse oesters Steden en dorpen zien er tijdens de kerst en nieuwjaar extra feestelijk uit. De blikvangers in België zijn dan de levensgrote kerststallen. Sommige bevatten uitzonderlijk mooie beelden. Er zijn zelfs stallen met levende dieren. Meestal schaapjes, maar ook ezels en ossen treft men aan. De Toeristische Federatie Pro vincie Antwerpen (TFPA), het Belgische WV, heeft de vele stallen in kaart gebracht. Er is een brochure samengesteld met daarin een aantal routes. Een daarvan loopt door de grens streek Nederland - België, tus sen Breda en Roosendaal. Op die route bevindt zich de plaats waar alles begon: Turn hout. In de tuin van de Dekana- le Sint-Pieterskerk op de Grote Markt, staat de Kempische kerststal met levensgrote was sen beelden en levende dieren. Ieder jaar is men wekenlang be zig met de voorbereiding. De stal is te bezichtigen van 22 de cember 1995 tot 8 januari 1996. Voornoemde route start op Ne derlands grondgebied. Aan de Dorpstraat in Ulvenhout wijst een grote verlichte ster de reizi ger de weg. Bij die ster bevindt zich de 'Pek- hoeve'. Vanaf 15 december is daar in een deels open schuur een fraai kersttafereel te zien. Extra aandacht is er voor de vierde koning. Het verhaal over hem hangt naast de stal. Van Ulvenhout voert de tocht naar de Belgische enclave Baar- le-Hertog. Voor de Sint-Remi- giuskerk in het centrum staat een mooi verlichte kerststal met levende dieren. Datzelfde geldt voor de daaropvolgende stallen in Weelde (op het marktplein aan de Gemeentelaan) en Ravels (hoek Grote Baan - Kerkstraat). Dan volgt het reeds genoemde Turnhout. Van daaruit gaat men naar Merksplas. Daar is voor de 32-ste maal bij de Sint- Willibrorduskerk een fraaie stal gebouwd. De volgende stop is Wortel. Achter de kerk van Sint Jan-Baptist staat een Kempisch schuurtje. De figuren in de stal staan in olieverf geschilderd op losse panelen. Ze zijn van de hand van kunstschilder Jan Hu- et. Na Wortel kan men via Hoog straten (een verlichte kribbe in de Sint-Catharinakerk) twee kanten op. Men kan kiezen voor de richting Breda of Roosend aal. Wiekiest voor Breda rijdt naar Minderhout. Daar staan stallen naast de kerk en in de Gemeentestraat. De stallen zijn vanaf 20 december te bezichti gen. De volgende plaats is Meerle waar vanaf 15 december naast de St-Salvatorkerk een Kempi sche kerststal staat. Vanaf die zelfde datum is de eenvoudige kerststal te zien van het verder op gelegen Meersel-Dreef. De stal staat in het Kapucijnen klooster aan de Dreef 38. Wie voor Roosendaal kiest, rijdt van Hoogstraten naar Sint-Le- naarts. Bij de St-Leonardus- kerk in de Dorpsstraat, ook wel de 'Kathedraal der Heide' ge noemd, staat een stal met le vensgrote beelden en levende dieren. Wuustwezel is de vol gende plaats op de route. Daar staat een stal voor en in de mo derne kerk van STERBOS aan de Sint-Godelievestraat. Na Wuustwezel volgt Kalmt- hout. In winkelcentrum De Beek staat een stal met levende dieren. In de Heidestatiestraat is een typisch Kempens stalletje met pannen dak de blikvanger. Rond de kerststal van Achter broek, volgend op Kalmthout, is inmiddels een traditie ontstaan. Elk jaar wordt een andere kerststal met dezelfde basisma terialen gebouwd. Rondom de kerststal wordt een landschap aangelegd. Van iedere stal wordt een pente kening gemaakt die verkrijg baar is in de kerk waar de stal zich bevindt: parochiekerk O.L.V.- Bezoeking en Bijstand aan de Kalmthoutsesteenweg. In Nieuwmoer is de kerststal een kopie van een oude turf schuur. Dit in verband met de vroegere turfwinning in de streek. De beelden zijn van was. De herder en de smokkelaar vullen met de levende dieren de stal aan. Op Kerstavond worden er kerstliederen gezongen bege leid door een doedelzak. Op Nieuwmoer volgt Essen waar een stal te zien is in de Nieuwstraat. Via Horendonk, met een stal in de kerk St.-Vin- centius a Paulo, belandt de kerststallenbewonderaar in Roosendaal. In de H.-Kruis kerk, St. Lucasplein 1, is een stal gebouwd met een opper vlakte van circa 80 vierkante meter. In een bosrand-achtige omge ving is ruimte voor de Drie Ko ningen, enkele herderfiguren, Maria, Jozef en het Kind. Ver der zijn er talrijke dieren en een waterpartij in opgenomen. Be zoekers kunnen als het ware door de stal heen lopen, wat vooral voor kinderen een ware ontdekkingstocht is. De TFPA adviseert mensen niet te vroeg te vertrekken. Pas als de avond valt ontsteekt men de Kerst- en feestverlichting. Daarnaast verzoekt men reke ning te houden met de uren van de religieuze vieringen bij het bezoek aan stalletjes die in de kerken zijn opgesteld. De ere dienst heeft voorrang op het be zichtigen. Een uitgebreide beschrijving van de verschillende routes kan men vinden in de brochure 'Kerststallen 95'. Deze brochure is op te vragen bij de TFPA, Karei Oomen straat 11 in Antwerpen. Ook zijn er verschillende VW-bu- reaus in de regio die de brochu re voor 5 gulden verkopen. MIDDELBURG Bij het Middelburgs Instituut voor Kunstzinnige Vorming gaan vanaf januari weer tal van nieuwe cursussen van start. Ook bij de al lopende cursussen bestaat hier en daar nog de mo gelijkheid in te stromen. Een nieuwe cursus is 'creatieve dans voor volwassenen'. Iedere danser mag binnen haar of zijn mogelijkheden op eigen vrije wijze bewegen. U krijgt dansi- deeën door de muziek of door de opdrachten. Mensen die vroeger aan klassieke of jazz- dans gedaan hebben, kunnen hun ooit aangeleerde bewegin gen op. een vrije manier op nieuw gebruiken. Kennismaken met de diverse danssoorten: dansexpressie, folklore, klassiek, jazz en de vier dansdocenten kan in de oriëntatiecursus 'dans voor 8- 10- jarigen'. Verder is er een oriëntatiecur sus boetseren/beeldhou- wen/keramiek/pottendraaien. Als uw voorkeur uitgaat naar het werken met klei, steen en dergelijke en u wilt het alle maal eens proberen dan is er een korte oriëntatiecursus. Introductiecursus weven. We ven op een weefgetouw is niet zo ingewikkeld als het lijkt, een kunstambacht. 'Kunst' omdat kleur en vormleer essentieel zijn naast het 'ambacht' waar vaardigheid en materiaalkennis aan te pas komen. Voor prakti sche mensen die bruikbare pro- dukten (mooie stoffen) willen maken. Voor mensen die graag met textiel omgaan en er hun ideeën in willen realiseren. Voor al diegenen die met exclu sieve, ongebruikelijke, innova tieve materialen willen werken. In vijf lessen van vier uur krijgt u het werken met het weefge touw onder de knie en rolt het eerste weefsel over tafel. Daar zitten een flink aantal opdrach ten in verwerkt. Die geven een idee wat er met materialen, kleuren, technieken en structu ren allemaal mogelijk is. Voor iedere cursist is een weefge touw beschikbaar. Creatief schrijven. Schrijven is iets zeggen op papier, een spoor achterlaten van jezelf. Iedereen kan met taal omgaan, niemand hoeft om woorden verlegen te zitten. Maar hoe kom je op een verhaal en hoe krijg je dat op papier? Hoe schrijf je zo, dat het voor anderen interessant is. In deze cursus wordt gespeeld met woorden en geoefend in het schrijven van korte teksten en gedichten. Door middel van ob servatie en fantasie krijgen er varing en beleving op deze wij ze vorm in taal. Ervaring in het schrijven is niet nodig, wel ple zier. Doelen van deze cursus zijn: experimenteren met taal, ontwikkelen van fantasie, ple zier in schrijven, (her)krijgen van je eigen stijl, je eigen stem vinden. 'Kijken naar kunst in Zeeland'. Het gaat in deze cursus om he dendaagse beeldende kunst in Zeeland. Actuele ontwikkelin gen komen aan bod door het be zoek van tentoonstellingen en ateliers. Regelmatig is ook de exposerende kunstenaar aan wezig. Elke bijeenkomst is weer een verrassing. Door de rond leidingen, de gesprekken met de kunstenaars en de discussie heeft de cursus bij uitstek een levendig karakter. De cursus is zo opgezet dat waar mogelijk alle hedendaagse benaderingen erin voorkomen. Verder zijn er nog enkele plaatsen vrij bij te kenen en schilderen algemeen, portrettekenen, aquarel, jeugd atelier van 10-14 jaar, fotogra fie en alle mogelijke vormen van dans (klassiek, jazz, dans expressie, kinderfolkloredans en dansconditie) voor jong, vanaf vier jaar, en oud. VLISSINGEN In het Theo van Doesburcentrum worden wekelijks lessen in Capoeira ge geven. Capoeira is een combi natie van vechtkunst, dans en acrobatiek. Het is sport die eeuwen geleden door negers uit Afrika naar Brazilië is gebracht. Omdat de Braziliaanse slaven niet moch ten vechten werd de vechtkusnt omgezet in dans. Capoeira is een spel dat wordt gespeeld door twee mensen in een kring. De spelers houden een schijnge vecht waarbij het de bedoeling is elkaar niet te raken. De kring van toeschouwers klapt een rit me en zingt speciale liederen. Er wordt ook muziek bij ge maakt. Het Braziliaanse instru ment berimbau speelt hierbij een essentiële rol. De lessen in het Van Doesburg centrum worden gegeven door Mestre Paolao Sales Neto, een grootmeester uit Brazilië die naar Nederland is gekomen om de vechtkunst door te geven. De lessen duren anderhalf uur en bestaan uit een training van passen en combinaties, acroba tiek, schijngevechten en zingen. Op ons spreekuur in Goes kwam onlangs mevrouw De Vries langs. Zij had een aantal vragen omtrent het verrichten van overwerk. Sinds 2 jaar werkte ze full-time als secretaresse bij een admi nistratiekantoor. Het was de laatste maanden zo druk, dat haar baas regelmatig overwerk opdroeg. De ene dag kwam haar dat beter uit dan de andere dag. Zo kon ze vorige week niet overwerken, omdat ze haar kinderen na een schoolreisje van de bus moest ophalen. Haar werkgever stond erop, dat ze moest overwerken, 2 uur lang. Met veel kunst- en vliegwerk kon een vriendin worden ingeschakeld om de kinderen op te halen. Op ons spreekuur wilde mevrouw De Vries graag weten tot hoever een werkgever mag gaan met het opleggen van overwerk. Mag zij overwerk weigeren In een aantal gevallen mag een werknemer overwerk weige ren. Maar als zij ten onrechte overwerk weigert dan riskeerst zij ontslag op staande voet wegens werkweigering. Overwerk betekent meer werken dan met de werkgever was afgesproken. De Arbeidswet heeft aan dit overwerk grenzen gesteld. In de regeling wordt onderscheid gemaakt naar de verschillende branches. Voor het werk in een kantoor geldt een maximumwerkdag van 8.5 uren, per week mag niet meer worden gewerkt dan 48 uur (inclusief zaterdagochtend). Per 1 januari zal de wetgever dit maximumaantal uren verhogen. Er komt dan een nieuwe Arbeidstijdenwet. Een werknemer zal dan per dag niet meer dan 9 uur maximaal mogen werken, ten zij bij CAO of in afspraken met de ondernemingsraad anders wordt overeengekomen. Op mevrouw De Vries is deze uitzon dering niet van toepassing. Zij mag derhalve per dag niet lan ger dan 8.5 uur, per 1 januari niet langer dan 9 uur werken. Overwerk dat er toe leidt dat langer wordt gewerkt dan dat aantal uren zal in de regel daarom mogen worden geweigerd. De rechter stelt dat het aan de werkgever is het werk zo te or ganiseren dat overwerk boven dat aantal uren per dag niet no dig is. Er is een uitzondering. Een werkgever kan bij de ISZW (vroe ger Arbeidsinspectie geheten) een verzoek indienen om een werknemer langer op kantoor te laten werken dan de Arbeid swet toestaat. Als er een zeer uitzonderlijke situatie ontstaat waardoor die vergunning niet meer tijdig kan worden aange vraagd dan zal een werknemer toch verplicht kunnen worden overwerk te verrichten. Hiervan zal echter niet snel mogen worden uitgegaan. Als mevrouw De Vries weigert meer dan 8.5 uur per dag op kantoor te werken, zal er derhalve geen sprake kunnen zijn van ontslag op staande voet. Overwerk binnen de grenzen van de wet mag mevrouw De Vries niet zomaar weigeren. Ze werkt normaal 8 uur, de werk gever mag derhalve aan haar vragen een half uur langer te werken. Bij het opdragen van overwerk zal de werkgever de belangen van zijn werkneemster mee moeten wegen. Het is daarom van belang dat mevrouw De Vries haar bezwaar tegen het overwerk zo spoedig mogelijk aan de werkgever doorgeeft. De werkgever zal daar dan rekening mee moeten houden door het werk zo te organiseren dat overwerk niet nodig zal zijn. Als de werkgever dat niet doet en vervolgens toch aan het ein de van de middag een overwerkopdracht geeft, zal dat in de re gel niet hoeven worden opgevolgd. Salaris over overuren In de regel dient de werkgever de overwerkuren uit te betalen. Dit ligt slechts anders indien het overwerk voortvloeit uit de verantwoordelijkheid die aan de functie vastzit. Het gaat hier bij om leidinggevenden en hoger betaalde werknemers. In de CAO of het arbeidscontract is veelal bepaald dat in geval van overwerk een toeslag wordt uitbetaald. Is dat niet overeenge komen dan behoeft de werkgever geen overwerktoeslag uit te betalen. Indien geen overwerktoeslag wordt uitbetaald, zal dat wel een omstandigheid zijn welke meeweegt bij de beantwoor ding van de vraag of het opgedragen overwerk redelijk is. Hiervoor is gesteld dat de werktijden per branche en per werk soort verschilt. Informatie hierover kunt u krijgen bij de IS ZW, telefoonnummer 010-4798300. Voor verdere informatie kunt u contact opnemen met het Bu- ro voor Rechtshulp. Uiteraard is het bovenstaande slechts een voorbeeld. Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel of andere vragen van juridische aard, dan kunt u altijd voor advies en hulp terecht op het gratis spreekuur van ons Buro: In Middelburg, Vlas- markt 28, iedere maandagmiddag en donderdagavond, uitslui tend volgens afspraak, Afspraken maken elke werkdag tussen 09.00-12.00 uur via 0118-637120In Vlissingen, "Open Hof", A. Gogelweg 59, iedere dinsdag 09.00-11.00 uur. VLISSINGEN Ivo Papasov maakt ronduit unieke muziek. Niet alleen bestaat de band van dit klarinetwonder uit Turkse zigeuners die in Bulgarije wo nen, daarnaast mixt het ensem ble tal van stijlen en invloeden tot onvervalste wereldmuziek. Het werk in de oesterputten is een koude en natte bedoening. YERSEKE - In de oesterputten te Yerseke is het een drukte van belang tijdens de laatste maand van het jaar. Ieder gerenno- meerd restaurant wil deze zilte delicatesse presenteren tijdens het kerstdiner. En dat zorgt voor een topdrukte bij kwekers en handelaren. Oesters werden eeuwen voor Christus al gegeten. Onze voor ouders beschouwden de oester vooral als een gezond natuur- produkt. Pas sinds 1870, de tijd van koning Willem III, is er sprake van een oesterkweek. Vanaf die tijd kreeg de oester naam en faam als ware delica tesse. Het geschenk van de zee, speciaal bestemd voor de echte fijnproever. Pau Schouwenaar uit Yerseke heeft een groot deel van zijn le ven bij met oesters gewerkt en weet er veel van af: „Indertijd toen ik begon, eind jaren veer tig, heb ik de pannetijd nog meegemaakt. De pannetijd liep tot de strenge winter van 1963. De (dak)pannen met oester- broed z-ingen in de zomer in de Oosterichelde en werden voor de winter, 5 december was de streefdatum, in de putten ach ter de dijk gebracht. Voor de vorst kwam moesten de oester onder water staan. De meeste panneboeren werkten zo en het was zeer arbeidsintensief. De oesters vereisten veel zorg en je moest altijd op het tij werken. De winter van 1963 was een nekslag voor de Zeeuwse oester cultuur. Een aantal oesterkwe kers werden toen door de rege ring uitgekocht, schadeloos ge steld. Een klein groepje zette door en begon opnieuw met een andere kweekmethode, dankzij hen zijn er nu in Yerseke nog steeds oesters." Oesters groeien op de zeebodem en zetten zich daar als larven vast op de hiervoor uitgezaaide mosselschelpen en zorgen voor oesterbroed. Na een jaar gaan de jonge oesters naar bewaar plaatsen, de oesterbanken, waar ze blijven tot ze veertig gram wegen. Daarna worden ze op de beste percelen geplaatst om verder op te groeien. Het kan wel drie of vier jaar duren voordat ze geschikt zijn voor consumptie. Verv^gens worden ze gesorteerd en 'baar speciaal FOTO PETER HULS MIDDELBURG De Am sterdamse groep Opus One ma nifesteert zich sinds enige tijd met avontuurlijke theatervoor stellingen die nadrukkelijk ge richt zijn op een breed leeftijds- publiek. Zo bewerkte men vorig jaar nog het boek 'Alleen op de wereld' tot een verrukkelijke familievoorstelling. Dit seizoen kiest men voor een niet minder tot de verbeelding sprekend ge geven: de lotgevallen van Peter Pan, de eigenwijze held van Nooitvanooitland. aangelegde oesterputten ge bracht, waar ze nog een paar weken aan kunnen sterken. Is de oester op kracht dan kan hij naar de consument. Er zijn twee soorten oesters, de platte Zeeuwse oester en de 'Fi ne de Zélande', de creuse. De platte Zeeuwse oester is ver krijgbaar van ongeveer half september tot eind april. Hij wordt het meest gegeten rond de feestdagen, Kerstmis, Oud en Nieuwjaar, Pasen en Pink steren. De Fine de Zélande is er het hele jaar door, maar ook de ze soort smaakt het best tussen half september en eind april. De oesters voor de consument worden met de hand in houten mandjes verpakt. Het is van groot belang dat de oester zijn eigen zilte zeewater vasthoudt. Ze worden daarom afgedekt met zeewier en het deksel wordt er stevig opgedaan. Dat komt de houdbaarheid en de kwali teit ten goede. Er zijn verpak kingen van 12, 25, 50 of 100 stuks. Verse oesters kunnen bij een temperatuur van drie tot vijf graden Celsius tot negen da, en bewaard worden. Sinds 1904, toen Peter Pan voor het eerst door het theater vloog, hebben miljoenen mensen over de hele wereld meegeleefd met de jongen die besloten had nooit volwassen te worden. Opus One toverde de avonturen van Peter Pan, het weerspanni ge elfje Tinkelbel en de bloed dorstige Kapitein Haak om tot een dansvoorstelling voor jong en oud. 'Peter Pan' wordt ver teld in de mix van dans- en mu sicalstijlen waarmee Opus One naam heeft gemaakt: variërend van romantisch-klassiek ballet tot swingende jazzdans, specta culaire tapdancenummers en flitsende hiphop. Sterdanser Frans Schraven, die veel succes had met zijn vertolking van Re- mi in 'Alleen op de wereld', zet ook nu weer een hartveroveren- de titelheld neer. 'Peter Pan' is bedoeld voor jong en oud publiek vanaf 8 jaar. De voorstelling duurt inclusief pauze ca. 2 uur. Zondag 24 december - Stads schouwburg Middelburg - aan vang 15.00 uur Kaarten kosten 10.00 voor jeugd t/m 12 jaar en 20.00 Uiteraard speelt de groep zwie rige, heftige Balkan-bruilofts- muziek, gebracht met verbluf fende virtuositeit. En er zijn de rustpunten van de door Papas- ov's vrouw met groot Bulgaars vibrato gezongen ballades. Maar echt wonderlijk wordt het pas wanneer men klassieke jazz met funk en folklore mengt. Het gezaghebbende Engelse pop blad New Musical Express kwam er in 1991 al woorden te kort voor: "sometimes jazz funk, sometimes accordian goes crazy, sometimes a blitzkrieg bebob". En het NRC-Handels- blad resenceerde: "Nog knap per dan dit individuele vertoon zijn echter de arrangementen en het hechte samenspel, die dit orkest maken tot een van de beste ter wereld, in welk genre dan ook." Het zal u duidelijk zijn: een op treden van Ivo Papasov is een Ivo Papasov absolute must voor liefhebbers van folk-, jazz-, pop- en etni sche muziek. Zaterdag 23 december - Arse naaltheater Vlissingen - 20.0< uur Kaarten a 22.50 (kortingspas sen 17.50) zijn in voorverkooj verkrijgbaar bij di VVV/ANWB, Nieuwendijk 15 Vlissingen, tel. (0118) 419275. Opus One speelt Peter Pan. c'/oor volwassenen. Voorverkoop »bp werkdagen van 11.00 tot FOTO WIM ROEFS 16.00; «r aan de kassa van het theatA, tel. (0118)611500. MIDDELBURG Vrijdag 15 december vond de jaarafslui ting plaats van de landelijke Stichting Philadelphia Voorzie ningen. Dit jaar was Middel burg de locatie uitgekozen. Me dewerkers, bestuurders en rela ties van Philadelphia waren te gast in het Stadhuis en de Nieu we Kerk. Behalve de burge meester van Middelburg, de heer Chr. G.J. Rutten, verleende ook de Commissaris van de Ko ningin, drs. VV.T. van Gelder, zijn medewerking aan het pro gramma. Tijdens het programma werd in de trouwzaal vai| het Stadhuis een bijzonder 'h iwelijk' geslo ten: De Stichting Philadelphic Tehuizen Walcheren en dt Stichting Philadelphia Voorzie ningen ondertekenden er een samenwerkingsovereenkomst. Sinds enkele jaren wordt er al intensief tussen beide stichtin gen samengewerkt en maakt men gebruik van eikaars erva ring en deskundigheid. Met de ze samenwerkingsovereen komst wordt de samenwerking nog intensiever. Het middagprogramma werd afgesloten met een bezinnings- dienst in de Nieuwe Kerk waar drs. H. Eversdijk, lid van de Eerste Kamer en lid van de Phi ladelphia Adviesraad van ge land het worod voerde.

Krantenbank Zeeland

Scheldebode | 1995 | | pagina 29