The Juke Joints nemen cd o
TORÈNPROAT
'Er werd meer gehuild dan gelachen'
SPONSOR IN DE SPORT
Nieuwe sponsor voor Middelburg E
V-*
Strijdkreet 1995 is zowel
traditioneel als verrassend
Kerst Inn in Bachten Reede
Roodbontje en de ijswolf
Bowlers Middelburg gooien
serie van duizendveertien
Kees Slager laat zeven Zeeuwse vrouwen hun levensverhaal vertellen
Grond treedt op
in Razzmatazz
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 20 DECEMBER 1995
311
VLISSINGEN In zijn nieuwe boek, 'Zeven
Zeeuwse vrouwen', vertellen zeven vrouwen aan Kees
Slager hun levensverhaal. In het voorwoord consta
teert hij: 'Het is me opgevallen, dat vrouwen zich vaak
andere dingen herinneren dan mannen. Vooral per
soonlijke, kleine en intieme details komen bij hen
spontaan bovendrijven. Ze herinneren zich veel meer
beelden en gebeurtenissen, die vertellen over de on
derlinge verhoudingen binnen huwelijk en gezin'. De
zeven geïnterviewde vrouwen durfden het aan om in
vertrouwelijke en open gesprekken hem te vertellen
over de vele emotionele en schrijnende, maar soms ook
vrolijke en vertederende momenten uit hun leven.
Zwaaien
Tranen
Ooggetuigen
VLISSINGEN Zaterdag 23 december neemt de Zeeuwse Rhythm Bluesformatie The Juke
Joints een live cd op tijdens een optreden in de Piek aan de Heïlebardierstraat. Dit allemaal om
het twaalfeneenhalfjarig jubileum te vieren. De aanvang is 21.30 uur en de entree bedraagt f 10,-
The Juke Joints brachten de afgelopen jaren drie Ip's en twee cd's uit. Deze laatste twee werden
in de Piek gepresenteerd voor een zeer enthousiast publiek. Dit in gedachten gehouden, besloten
de leden van The Juke Joints om hun volgende cd dan ook tijdens een optreden in de Piek op te
nemen. Het is de bedoeling om de cd te presenteren op 16 maart aanstaande, wanneer de band in
het voorprogramma van B.B. King speelt in de sporthal te Vlissingen. Het is dan ook de tweede
keer zijn dat de band een voorprogramma verzorgt van B.B. King. De eerste keer was namelijk in
Amerika, tijdens een korte toer van The Juke Joints vorig jaar. Verder waren er ook optredens in
Nederland, België, Frankrijk, Duitsland en Engeland in zowel kroegen als grote festivals.
De band bestaat uit: Peter Kempe - zang drums, Rinus Oudejans - gitaar, Casper Berents - bas
en Sonny Boy v.d Broek - mondharmonica en zang.
V-
KERSTBINGO - Wijkvereniging Zuid in Middelburg houdt
op vrijdag 22 december een bingo-avond voor kinderen van 7
t/m 12 jaar in het Zuiderbaken aan de La Palmastraat in Mid
delburg. De avond duurt van 19 tot 21 uur. Entree 2,50 voor
leden, 5,00 voor niet-leden. Supportersvereniging Rood-Wit
hodt vrijdag 22 december een kerstbingo met vlees-prijzen in
de kantine van VC Vlissingen. De aanvang is 20.00 uur en de
toegang is gratis.
KERSTZANGAVOND - Op zaterdag 23 december is in de
Nieuwe Kerk in Middelburg een kerstzangavond. De avond
begint om 19.30 uur.
KAARTVVEDSTRIJD - Het jeugdbestuur van voetbalvere
niging De Noormannen houdt op tweede kerstdag een
kaarwedstrijd in café Het Koffiehuis aan de Markt in Westka-
pelle. Aanvang 14 uur, inschrijfgeld 3,50.
KERSTBINGOLOTERIJ - Op zaterdag 23 december wordt
in het VTV clubgebouw aan het Baskenburgplein in Vlissingen
een kerstbingo gehouden. Aanvang 20 uur.
PARADIJSSPEL - Op donderdag 21 december voeren ou
ders en leerkrachten van de Vrije School aan de W. Arondeus-
straat in Middelburg het Overuferer Paradijs- en Kerstspel
op. Aanvang 20 uur.
WEIDEVOGELS - Op woensdag 20 december verzorgt de
vogel werkgroep Walcheren een lezing over het weidevogel
project in het gebouw van de MIC/MEC aan de Korenbloem-
laan in Vlissingen. Aanvang 20.30 uur. Van niet-leden vande
KNVV wordt eenbijdrage van 1,50 verwacht.
KERSTZANG - Op woensdag 20 december wordt in de
Open Hof in Vlissingen een kerstzangavond gehouden. Aan
vang 20 uur, de zaal is open om 19 uur.
SPELLETJES In het In- en Uitloophuis aan de Van Gog-
hlaan in Vlissingen wordt op 21 december een klaverjasmid-
dag gehouden, aanvang en op 27 december een spelletjesmid
dag. Beide middagen beginnen om 14.30 uur.
KERSTBAL - Sociëteit Single houdt zaterdag 23 decem
ber een kerstbal met verloting in de Karolingenburcht in
Oost-Souburg. De aanvang is 20.30 uur, de toegangsprijs be
draagt 7,50 en de muziek wordt verzorgt door René van 't
Zelfde.
JAZZCONCERT - De jazzband So What geeft rijdag 22 de
cember een concert in de aula van de Zeeuwse bibliotheek in
Middelburg. Het concert begint om 19.30 uur en bevat muziek
van Count Basie, Duke Ellington, Paul McCartney en anderen.
Gastsolo's worden verzorgd door rapper Jolly Yalaju, gitarist
Pierre de Nijs en saxofonist Nick van Raay. Kaasten kosten
vijf gulden.
EXPOSITIE - In het studiecentrum Oranjezon in Oostka-
pelle is tot eind januari een expositie van Joh. den Herder te
zien. Het zijn schilderijen waarin Den Herder gedreven wordt
door het Zeeuwse land en de kracht van het water.
ZONNEBLOEM - De afdeling Vlissingen van de Zonne
bloem heeft op 13 december afscheid genomen van drie be
stuursleden: de dames A. van den Berg en T. Hooseman en de
heer C. van der Werf. Vanwege hun verdiensten kregen zij een
gouden speld met een bijbehorende legepenning aangeboden.
De voorzittersfunctie wordt per 1 januari vervuld door me
vrouw J. den Edel de Knegt.
KERSTMARKT - De weekmarkt in Vlissingen staat vrijdag
22 december in het teken van de komende kerstdagen. De
kerstman is er met actiebonnen en er is koffie en chocolade
melk. Met de actiebon kan voor een gulden een kerststaaf ge
kocht worden bij de feesttent. Daarin staat ook een produk-
ten-kraam waar je allerlei dingen kunt bekijken en proeven.
POPPENDAMME In de
laatste dagen van het jaar
speelt Poppentheater Parabel
de voorstelling 'Roodbontje en
de ijswolf', een bewerking van
het bekende sprookje Roodkap
je, in Imkerij Poppendamme bij
Grijpskerke.
Bij de Imkerij wordt op 28, 29
en 30 december het Zeeuwse
Berenfestival gehouden. Dit
festival staat dit jaar in het te
ken van de ijsbeer en speciaal
daarvoor bewerkte Parabel het
sprookje Roodkapje tot een
VLISSINGEN Binnenkort
wordt voor de inmiddels alweer
26e keer de Kerst Inn Vlissin
gen gehouden. De Kerst Inn
creëert tijdens de kerstdagen
een 'Open Huis' voor mensen
die daar behoefte aan hebben,
zoals eenzamen, alleenstaanden
en ouderen. Door middel van
een gevarieerd programma
aanbod proberen de organisa
toren om bezoekers een zinvolle
en aangename kerst te bezor
gen.
Omdat de Kerst Inn plaatsvindt
in de directe omgeving van een
verzorgingshuis voor bejaarden
(Welzijnscentrum Bachten Ree-
de) zijn de meeste bezoekers
van de Kerst Inn oudere men
sen.-Maar dat houdt niet in dat
jongere mensen niet welkom
zouden zijn. Met het samenstel
len van het programma wordt
zoveel mogelijk rekening ge
houden met de interesse en be
langstelling van elke leeftijds
categorie. En doordat het Co
mité Kerst Inn Vlissingen elk
jaar ongeveer een half jaar van
tevoren begint met het regelen
van allerlei zaken, zijn ze erin
geslaagd om voor 1995 weer een
leuk en wisselend programma
samen te stellen dat er als volgt
uitziet:
le kerstdag 's morgens: gezellig
onder het genot van een kopje
koffie (of thee) een praatje ma
ken of een spelletje doen. 's
Middags: optreden van Ans.en
Rini Schilders met liedjes van
vroeger, 's Avonds: optreden
van Igor Presniakov met o.a.
Russische volksliedjes.
Tweede kerstdag 's morgens:
gezellig onder het genot van een
kopje koffie (of thee) een praat
je maken of en spelletje doen. 's
Middags: optreden van de
North Sea Squaredansers, 's
Avonds: bingo-dansant met
medewerking van De Bintjes.
Uiteraard kunnen degenen die
dat willen gebruik maken van
de broodmaaltijd ('s middags
en/of 's avonds) die bestaat uit
soep en een aantal belegde
broodjes. Omdat de Kerst Inn
geen winst hoeft te maken kan
deze maaltijd tegen kostprijs
worden verstrekt. Evenals
voorgaande jaren biedt de or
ganisatie de mogelijkheid aan
mensen die slecht ter been zijn,
of om andere reden niet zelf
naar de Kerst Inn kunnen ko
men, hen op te halen (en uiter
aard weer thuis te brengen).
Hiervoor worden vrijwil
ligsters met eigen auto ingezet
en op 'piekuren' is er een busje
beschikbaar. Mensen die ge
bruik willen maken van deze
service kunnen zich opgeven
via 478262.
De Kerst Inn is open op beide
kerstdagen van 10.00 uur tot
ongeveer 22.00 uur en de toe
gang is GRATIS. De Kerst Inn
vindt plaats in Welzijnscen
trum Bachten Reede aan de
Vredehoflaan 42 te Vlissingen.
Tijdens de kerstdagen zijn wij
telefonisch bereikbaar onder
nummer 412706.
VLISSINGEN De speciale
Strijdkreet die in de maand de
cember wordt verspreid heeft
als thema: 'Kerstfeest: traditio
neel, verrassend blijvend'.
Het nummer bevat onder meer
een reportage over Zuid-Afri-
ka, een kerstboodschap van de
internationale leider van het
Leger des Heils, generaal Paul
A. Radar en commissioner J.
van Boven, commandant Ne
derland.
Verder in de Kerst-strijdkreet
drie versies van het kerstevan
gelie naar de beschrijving van
Lucas; kapitein Dick Krom
menhoek vertelt hoe het is om
voor de 44e keer kerstfeest te
vieren; 'De geur van vroeger'
een kerkstverhaal van Tjibe
Bijlsma; 'Kerst-junior' met aar
digheidjes om te weten en te
knutselen; 'Kerst-senior' voor
de ouderen; kerstfeest in Zuid-
Afrika met foto's van kinderen
in Soweto; enkele kerstgedich
ten, een puzzelpagina en kerst
allerlei.
Dit kerstnummer omvat in to
taal 36 pagina's en is gedrukt in
een oplage van 100.000 exem
plaren. Bij de plaatselijke afde
lingen van het Leger des Heils
zijn losse nummers verkrijg
baar voor de prijs van 1,75.
OOST-SOUBURG De
groep Grond treedt zaterdag 23
december op in Razzmatazz
aan de Middelburgestraat 113.
Het concert begint om 21.00
uur en de kaarten kosten
12,50.
Grond is een nieuwe groep die
een jaar geleden is opgericht.
Na het stoppen van de groep
Moira besloot Guy Roelofs om
zijn eigen wortels, de traditio
nele Nederlandse muziek te
gaan verkennen. Met behulp
van drie voormalige groepsle
den was er een goede basis. De
groep bestaat uit Jenny van
Diggelen -fluiten, Lex van
Hoppe -toetsen, Dagny van der
Loo -zang, Guy Roelofs -bou-
zouki en midi drums en Ronald
Schrauwen -basgitaar. Het vijf
tal speelt ook eigen composi
ties.
De door Kees Slager geïnter- sprekken, waarin ze taboes en
viewde vrouwen brachten het
belangrijkste deel van hun le
ven in Zeeland door. Ze werden
allemaal geboren in het eerste
kwart van deze eeuw, tussen
1914 en 1924; ze variëren in
leeftijd ongeveer tussen de ze
ventig en tachtig jaar. Omdat
het leven van de zeven vrouwen
het grootste deel van deze eeuw
beslaat, schetsen ze samen ook
een geheel eigen beeld van de
Zeeuwse samenleving in de
twintigste eeuw: een samenle
ving, gezien door de ogen van
vrouwen.
In vaak meeslepende verhalen
vertellen ze hoe ze als kind de
crisis en als jonge vrouw de oor
log meemaakten, hoe ze mee
hielpen in de wederopbouwpe
riode en hoe ze nu de welvaart
en de nieuwe vrijheden van het
einde van de eeuw beleven en
beoordelen. Het zijn op het oog
doodgewone vrouwen, die niet
uit de toon vallen, maar toch
heeft het leven de meesten van
hen op een bijzondere manier
getekend en soms ook ge
kneusd. Ze gingen er niet aan
onderdoor, integendeel: ze zijn
er vaak sterker en wijzer door
geworden.
In lange, vertrouwelijke ge-
intimiteiten niet uit de weg gin
gen, vertelden ze aan Kees Sla
ger wat ze zich herinneren als
het belangrijkste uit hun leven.
Een van hen is Marie, geboren
in 1914. Ze herinnert zich uit
haar kinderjaren, dat haar
moeder moest gaan werken op
de boerderij van de boer, bij wie
haar vader als landarbeider in
dienst was: 'Als de boer je riep,
dan had je maar te komen. Zo
waren de verhoudingen. Maar
bij die boer van vader hield dat
niet op bij de knecht, nee, die
wilde ook over de rest van het
gezin de baas spelen. Hij zei al
snel tegen vader, dat moeder
moest komen helpen in het
huishouden van de boerin.
Want die kon geen meid krij
gen. Moeder had toen al drie
kinderen en ze was in verwach
ting van de vierde. Dus dat kon
eigenlijk niet, maar die boer
eiste het gewoon en dus deed ze
het toen maar. Ze was er alle
dagen. En ze moest hard wer
ken hoor, want ze hadden 27
koeien, die allemaal met de
hand gemolken moesten wor
den. Op zondag kon ze haar ei
gen boeltje doen; dan waste ze
en probeerde wat kleren te ver
stellen.
Ik was toen zes jaar maar ik
ging nog niet naar school. En al
was ik dan nog zo klein, ik was
wèl de oudste, dus moest ik de
hele week voor m'n twee kleine
broertjes zorgen, terwijl moe
der bij de boerin werkte. Ik zie
mezelf nog lopen daar. We
mochten niet op het erf van de
boerderij komen, want die boer
was bang dat we aan de paar-
debonen zouden zitten. Dus we
speelden maar een beetje rond
ons huisje en op de polderweg.
Als ik er aan terugdenk zie ik
alleen maar modder en regen,
het waait en het is koud en guur
en er is nergens beschutting.
Soms zagen we moeder in de
verte op het erf van de boerderij
bezig. Dan zwaaide ze weieens,
maar we mochten nooit naar
haar toe. Dat was streng verbo
den.'
Marie werd landarbeidster en
trouwde later met een landar
beider. Tot haar 72-ste jaar is ze
buitenhuis blijven werken.
In het gezin waarin Marie op
groeide, was er vaak weinig te
eten. Er werd honger geleden en
kou. En intussen groeide het
aantal kinderen: 'Het duurde
meestal geen twee jaar of er
kwam weer een kleintje bij. Al
gauw had ik negen broertjes en
zusjes. En nou zeggen ze wel
dat elk kind zijn rijkdom mee
brengt en dat is wel zo, maar
toen was het toch armoe hoor.
Elke keer als moeder was be
vallen dacht ik: 'Dat is weer
dieper de put in'. Het was nooit
een "blijde gebeurtenis", zoals
ze dat tegenwoordig noemen.
We maakten vaak de hele be
valling mee, want ze beviel dik
wijls 's nachts. Dan lagen we
met alle kinderen op de zolder
en we hoorden de geluiden van
beneden; vanaf het moment dat
de dokter kwam tot het eerste
geluid van ons nieuwe broertje
of zusje. Ik kan me niet herin
neren dat we dan blij waren
omdat er weer eentje bij kwam.
Nee, er werd op die zolder meer
gehuild dan gelachen.'
Jaantje, geboren in 1919, werd
al vroeg weduwe: 'Ik was 33
jaar en ik bleef achter met ze
ven kleine kinderen, van wie de
jongst vier maanden was en de
oudste nog geen negen jaar. Die
eerste dagen na zijn dood waren
zo onwezenlijk. Mijn schoon
moeder was eerst nog bij me ge
bleven; de anderen waren al
weer naar huis gegaan. Ik ver
geet nooit dat ze tegen me zei:
„Ik zal toch ook weer naar huis
moeten, want daar wachten ze
op me." Ik bracht haar weg met
de bus naar de boot. We namen
noordpool sprookje.
In Roodbontje en de ijswolf
gaat het kleine ijsbeertje Rood
bontje met een mandje verse vis
naar haar zieke ijsbeergroot-
moeder die in een iglo woont.
De hongerige ijswolf ligt op de
loer en lust wel een mals ijs-
beertje. Gelukkig is de eskimo
jager in de buurt en loopt alles
goed af.
De voorstelling wordt dagelijks
gespeeld om 11.00, 14.00 en
15.30 uur en duurt steeds ruim
een half uur. De entree be
draagt één gulden vijftig.
In bowling Vlaanderen te Sas
van Gent, hebben de heren van
Bowling Vereniging Middel
burg een goede prestatie gele
verd. Op zondag 17 december
moesten zij aantreden voor de
landelijke stedenontmoeting en
samen met de vrouwelijke
bowlsters van de verenigingen
werd per afdeling gestreden
voor een plaats in de landelijke
finale.
In de eerste game speelde de he
ren Jouke van Heumen, Ray
Rijken, Leo de Ruiter, Frank de
Zeeuw en Michael Snijders
(Leen Schaap reserve) de ster
ren van de hemel. Zij gooide een
prima game van 1014 pins, wat
later bleek de hoogste serie van
deze dag te zijn. Met daarna
nog drie series van 893 - 890 en
898, kwamen zij op een totaal
van 3695 pins. Tevens gooide
Ray rijken de hoogste game van
de dag 266. Met een teamge
middelde over de?e dag van 184
kunnen zij terug kijken op een
mooie en succesvolle dag.
De Middelburg dames deden
het veel minder, zij gooide ver
onder hun gemiddelde, met se
ries van 720 - 727 - 712 en 724
moet er nog veel getraind wor
den om het niveau van de ande
re damesteams te halen. Het ge
middelde van deze teams is 20
tot 30 pins hoger.
Eindstand stedenontmoeting
afdeling I:
heren dames totaal
1 Oosterhout 3794 3380 7167
pins
2 Breda 3439 3289 6928 pins
3 Goes 3593 3148 6741 pins
4 Hoogerheide 3396 3314 6710
pins
5 Sas van Gent 3172 3478 6650
pins
6 Middelburg 3695 2913 6608
pins
7 Etten Leur 3249 3308 6557
pins
Op zaterdag 16 december speel
de de jeugd van de bowlingver
enigingen om een plaats bij de
landelijke finale jeugdsteden-
ontmoeting. In bowling Renesse
speelde de teams van Breda,
Oosterhout, Renesse en Middel
burg om de hoogste eer. Voor
Middelburg speelde Nicolien
Laws, Linda Johnson, Jaqueli-
ne Johnson, Ferdy Meulmeester
en Michel Elbertse. Zij gooide
over drie games series van 717
744 en 723. Met een gemiddelde
van 145.6 over die dag mogen
zij best tevreden zijn.
Eindstand Jeugdstedenontmoe-
ting afd. I:
1 Renesse 2404 pins
2 Breda 2290 pins
3 Oosterhout 2212 pins
4 Middelburg 2184 pins
afscheid en toen ze weg was
stond ik daar alleen, in mijn
dooie eentje...Ik had wel wég
willen kruipen van ellende.
Maar ja, wat kon ik? Ik stapte in
de bus en ik zat amper of de tra
nen kwamen eindelijk los. Ik
zag de andere mensen naar me
staren. Een van de passagiers
vroeg: „Is er iets met je?" Ik zei:
„Ja, mijn man is overleden."
Geen mens, die wist wat-ie nog
tegen me zeggen moest.'
Mensen hun eigen verhaal laten
vertellen, dat is de manier
waarop Kees Slager de geschie
denis beschrijft. Deze manier
van geschiedschrijving geeft
een direct en persoonlijk ver
slag van wat ooggetuigen be
leefden. De orale geschiedenis
laat het verleden op een andere
manier zien en er komen ook
feiten aan bod, die buiten de ge
schiedenisboeken blijven. Eer
der schreef Kees Slager o.a.
'Landarbeiders', 'Vissers verha
len over hun leven in de Delta'
en 'De ramp, een reconstructie'.
'Zeven Zeeuwse vrouwen, zelf
portretten van vrouwen' kost
34.90, en is te koop in iedere
boekhandel.
MIDDELBURG Het transportbedrijf Vader heeft de pupillen van Middelburg El voorzien van
nieuwe shirts en materialen.
Op de foto v.l.n.r staand: C. VBader, C.G. Vader, Bennie de Looff, Sjoerd Huis in't Veld, Dave Ver-
kaart, Leon Joziasse, Albert Koops, Danny Vader, trainer Hans Koole, en de leiders Willem Hamers-
ma en Ron Verkaart. Voorste rij: Dennis Vader, Victor Baars, Jeroen Vader, Eddy de Looff en Pieter
Hamersma.