Van Dwarskaai tot juffrouw in badpak
Lézen is een genoeg!Ij ke bezigheid
Drankstokers vieren
tweede lustrum
Buzzers zijn grote rage
Accordeola geeft uitvoering
Kattebak voorkomt overlast
Walacria, de kroniek van Walcheren, biedt meer dan vastgelegde geschiedenis.
Geldprijzen badmintontoernooi
Samenwerkingsvorm Bibliotheek en Scheldemond is succesvol
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 22 NOVEMBER 1995
323
Het zevende deel van Walacria, een kroniek van Wal
cheren is uit. Op de omslag staat een kleurige afbeel
ding van een stoom-raderboot, liggend voor de
Dwarskaai in Middelburg. De gevels van de huizen
zijp die van vroeger. Een groter zeilschip ligt op de
achtergrond in de oude Damhaven. Het is een beeld
van de situatie uit het midden van de vorige eeuw. De
prent verwijst naar het artikel van C.A. van Swigchem
over de geschiedenis van dat stukje vooroorlogs Mid
delburg. Het is het langste verhaal in dit jaarboek dat
verlucht is met veel foto's en tekeningen.
D-day
Bert Teunis
VLISSINGEN Eind 1994 vonden de Stedelijke
Scholengemeenschap Scheldemond en de Bibliotheek
Vlissingen elkaar in een bijzondere vorm van samen
werking, die nu concreet inhoud begint te krijgen. De
bibliotheek verzorgt binnen de school een bibliotheek
voor leerlingen en docenten en neemt deel aan een om
vangrijk leesbevorderingsproject. Ter onderstreping
van de bijzonder goede verstandhouding tracteerden
school en bibliotheek afgelopen maandag ruim vijf
honderd leerlingen op de operavoorstelling 'de thuis
komst van Odysseus'in de Middelburgse Schouwburg.
Leesbevordering
Poëziecahier
Helft katten doet behoefte buiten
De Dwarskaai is in de 16e eeuw Bibliotheek
ontstaan in het hart van het
Middelburgse havengebied.
Wie hart heeft voor stedelijke
historie en voor de architectuur
van oude panden kan dat hart
helemaal ophalen aan het boei
end relaas dat de cultuurhisto
ricus Van Swigchem schetst
van dit stukje Middelburg. Hij
weet het zo te schrijven dat de
geschiedenis gaat leven: 'Er is
niet veel verbeeldingskracht
nodig óm te beseffen dat het
gaan en komen aan de kaaien
schipperskroegen deed flore
ren, en ook winkels voor
scheepsonderdelen, en andere
voor de schippers onontbeerlij
ke zaken. Het is de geschiedenis
van de Dwarskaai, maar daar
mee ook een verhaal dat de tijd
veel ruimer neerzet. De negen
huizen die er vroeger stonden
worden later stuk voor stuk be
sproken. Wie er woonden en
hoe de huizen gebruikt werden
maken het geheel ook tot een
interessant sociaal relaas.
Middelburg komt vaker aan
bod. In het laatste artikel
schrijft C. Sanderse over 'Hij
sen in Middelburg' waarmee
het woord 'hijsen' heel duide
lijk in de betekenis van 'naar
boven trekken van goederen'
moet worden gezien. Het gaat
echter niet alleen over de oude
stadskranen die in het havenge
bied functioneerden. Het gaat
ook over een heleboel andere
zaken, die op de een of andere
manier met die kranen te ma
ken hadden. Over kraankinde
ren, sledevoerders, kraansle
pers en wijnslepers bijvoor
beeld, of over de rechtspraak.
Dat 'die van Domburg' wel een
borreltje lustten is bijzonder
noch schokkend. Dat de Volks
bond tegen Drankmisbruik er
al sinds het begin van deze
eeuw een bloeiende bibliotheek
heeft is uniek. G.G. Trimpe
Burger-Mekking heeft er een
zeer lezenswaardig artikel in
Walacria over geschreven. Ze
vertelt hoe Mejuffrouw Cle
mentina Frederica Sprenger
zich heeft beijverd om in Dom
burg een plaatselijke afdeling
van de in 1975 opgerichte
Volksbond te krijgen, hoe er een
eigen koffiehuis op de Markt,
hoek Zuidstraat werd geopend
en hoe de heer P.C. Labrijn in
1906 op het idee kwam de boe
ken van de opgeheven Nutsbi-
bliotheek in dat koffiehuis on
der te brengen. Dat was het be
gin van de eigen bibliotheek,
die er nu nog steeds is. De ge
schiedenis van de bibliotheek is
er een van hoogtepunten en
dieptepunten. De laatste jaren
neemt de uitleen af. Maar het
zou doodzonde zijn als dit so
ciale en culturele monument in
Domburg gedwongen zou wor
den haar deuren te sluiten.
De Dwarskaai aan het begin van dpze eeuw.
FOTO: KONINKLIJK ZEEUWS GENOOTSCHAP DER WETENSCHAPPEN
Sommigen denken nog steeds
dat D-day staat voor 'Décision-
day', maar dat is onzin, legt
A.H. van Dijk uit in zijn bijdra
ge onder de titel 'Hardnekkige
misverstanden rond de bevrij
ding van Walcheren'. Het be
grip Bevrijding is natuurlijk
een verschrikkelijk cliché,
waarbij beelden opdoemen van
militaire colonnes, die een stad
binnentrekken. Langs de route
vlaggen, en juichende mensen
met bloemen en oranje...Er
wordt gelachen, gekust en ge
knuffeld.
Maar op Walcheren was dat be
slist anders. Toen in Vlissingen,
na een beschieting met 40.000
granaten en drie dagen straat
gevechten, de vlag op de St. Ja-
cobstoren verscheen, zeiden de
paar duizend burgers die nog in
de stad waren gebleven tegen
elkaar: 'Laten we het er maar
op houden dat we nu bevrijd
zijn.' En de vlag hing een week
halfstok vanwege de vele
slachtoffers en de schrikbaren
de verwoestingen....
De overleden mede-redacteur
Bert Teunis wordt in een eerste
artikel door Kees Bos gepor
tretteerd. Teunis heeft in eerde
re afleveringen van Walacria
zijn Vlissingse en Middelburgse
memoires geschreven. Teunis
was een markante persoonlijk
heid en een journalistiek schrij
ver met een zeer vlotte pen. En
hij heeft in de afgelopen decen
nia veel betekend door zijn bij
dragen aan het culturele kli
maat in Zeeland.
Moeten er op Walcheren nieuwe
bossen worden aangelegd Die
vraag beantwoordt Anton van
Haperen. Hij laat zien hoe. het
De Bibliotheek Vlissingen kent
al vijftien jaar een zeer inten
sieve dienstverlening voor het
basisonderwijs. Het voortgezet
onderwijs voorziet meestal zelf
in de behoefte aan boeken. Om
dat hiervoor steeds minder geld
is terwijl de behoefte aan litera
tuur en informatiemateriaal
groeit, werd het initiatief geno
men om de openbare biblio
theek in school een bibliotheek
te laten exploiteren.
Onderwijsvernieuwing vereist
de komende jaren steeds meer
zelfstudie van de leerlingen en
daarbij zal de bibliotheek
steeds meer benut worden. Zo'n
bibliotheek functioneert als een
soort studiecentrum waar leer
lingen zelfstandig op zoek gaan
naar informatie en deze in rust
kunnen be- en verwerken.
Een team van ouders, begeleid
door medewerkers van de bibli
otheek, draagt zorg voor de da
gelijkse uitvoering. Van belang
is de link met de openbare bi
bliotheek, waarvan de catalo
gus op school is te raadplegen.
Zo vinden de leerlingen van
Scheldemond op hun school een
gezellige bibliotheek waarin
wat zij nodig hebben op de
plank staat en wat daar even
tueel niet staat is op te zoeken
op de terminal. Op de leestafel
liggen alle landelijke dagbladen
en enkele regionale als de PZC
en DE STEM. Naast de biblio
theek is een grote studiezaal in
gericht met talrijke naslagwer
ken.
Daarnaast wil de bibliotheek
propageren dat lezen een ui
terst genoeglijke bezigheid kan
zijn. Lezen wordt door school
en bibliotheek als een uiterst
belangrijke voorwaarde gezien
voor leerlingen om zich goed te
kunnen informeren, te ont
plooien of te ontspannen. Van
daar dat gezamenlijk zeer actief
deelgenomen wordt aan een
provinciaal leesbevorderings
project Sirene dat het leesge
drag van leerlingen wil bevor
deren. Eén van de meest ingrij
pende resultaten van dit project
betreft de ontdekking dat het
huidige literatuuronderwijs te
zeer gericht is op het overbren
gen van kennis: kennis over au
teurs, over verhaallijnen en
vormkenmerken. Docenten van
Scheldemond ontwikkelden een
aanpak waarbij kinderen lite
ratuur beleven. Wat doet het
gedicht mij? Wat betekent het
voor mij?
De docenten van Scheldemond
ontwikkelden het 'poëzielees-
dossier', een prachtig cahier dat
aan alle leerlingen werd uitge
reikt, die daar onder leiding
van hun leraar Nederlands vier
maal per jaar een gedicht in
schrijven dat gezamenlijk is
doorgepraat. De leerlingen mo
gen daarna op eigen manier hun
beleving van het gedicht in het
1 Scholieren van Scheldemond maken dankbaaar gebruik van de nevenvestiging van de Vlissingse bibliotheek.
cahier vormgeven. Het poëzie-
leesdossier gaat hun gehele
schoolloopbaan mee, zodat zij
met een geheel eigen verwerkte
bloemlezing de school verlaten.
Het bleek een goede keuze. De
leerlingen werken er met veel
genoegen aan en ook op andere
scholen voor voortgezet onder
wijs werkt men met het door
Scheldemond samengestelde
materiaal.
Met het installeren van een Tie
nerjury, die gevormd werd door
leerlingen van vier tweede klas
sen HAVO/VWO is eveneens
geëxperimenteerd met belevend
lezen. Naast het lezen van een
groot aantal titels werden de
leerlingen gestimuleerd in het
kritisch beoordelen en formule
ren en vergelijken van menin-
OOST-SOUBURG Het
Walchers Wijnmakers, Bier
brouwers en Likeurbereiders
Gilde (WWBLG) viert vrijdag
24 november het tienjarig be
staan in wijkgebouw De
Schuur. Het feest begint om
19.30 uur met de ontvangst van
leden, relaties en belangstellen
den en na de koffie en het gebak
komen er sprekers aan het
woord die herinneringen opha
len aan de beginjaren van het
Gilde. W. van Dongen geeft een
lezing over likeurbereiden, ge
volgd door een demonstratie
kandeel maken door Ko Ver
haar en advocaat bereiden door
Johan Brandt. Verder is er die
avond een proeverij van eigen
gemaakte likeuren naar recep
ten uit grootmoeders tijd.
Tien jaar geleden begon het
Gilde met het maken van wijn.
Maar al spoedig gingen de leden
zich bezig houden met het
brouwen van bier. Inmiddels is
de belangstelling voor het bier-
brouwen even groot als die voor
het wijnmaken. De jongste acti
viteit is het maken van likeu
ren, een hobby die een extra sti
mulans heeft gekregen nu de
ambtenaren van de Accijnzen
het stoken van alcohol door
amateurs op kleine schaal toe
staan, mits daar voor een ver
gunning is aangevraagd.
Over de kwaliteit van wijnen,
bieren en likeuren van het Gil
de zijn de stokers bijzonder te
vreden. 'Niet te onderscheiden
van commerciële produkten' en
'beter dan de drankjes die te
koop worden aangeboden' zijn
uitspraken die te horen zijn
binnen het Gilde.
Het WWBLG is een actieve
club. Op de maandelijkse club
avonden worden elkaar creaties
geproefd en van commentaar
voorzien en af en toe wordt een
deskundige uitgenodigd om ad
vies te geven. Zo kwamen er als
eens wijnboeren, kaasmakers,
likeurfabrikanten en brouwers
hun kennis overdragen.
Ook staan er regelmatig uit
stapjes op het programma. En
dan natuurlijk naar een passen
de omgeving zoals een wijn
gaard, een likeurmuseum of een
brouwerij. De komende zomer
staat een bezoek aan het drie
jaarlijks hoppefeest in Poperin-
gen op het programma.
Door elkaar te helpen bij het
brouwen zijn er in de loop der
jaren hechte vriendschappen
ontstaan. Voor nieuwe leden
wordt echter altijd plaats ge
maakt. De meer ervaren leden
geven dan cursussen voor de
nieuwelingen. Daarvoor wordt
dikwijls gebruik gemaakt van
het materiaal van voorzitter
Jan van Schaik die zelf een
aantal boeken over de praktijk
van het wijnmaken, bierbrou-
wen en likeurbereiden heeft ge
schreven. Van Schaik maakt nu
deel uit van het tweemaande
lijks verschijnende blad Proost,
het eigen tijdschrift van de
amateurgildes. Eerder al gaf hij
zelf het Vakblad voor de Ama
teur Wijnmakers en Bierbrou
wers uit. Dit blad is nu opge
gaan in Proost.
gen over de boeken.
Dit project werd afgesloten met
een bezoek aan de bioscoop
waar de verfilming van het
meestgelezen -en hoogst ge
waardeerde boek 'De man zon
der gezicht' van Isabelle Hol
land werd gedraaid.
Dat kinderen van nu nog bij
zonder veel kunnen herkennen
in klassieke literatuur wordt
aangetoond met één van de ac
tiviteiten van het leesbevorde
ringsproject.Sirene: Op reis met
Odysseus. In het voorjaar van
1996 zal Scheldemond drie da-
MIDDELBURG Op 25 en
26 november worden tussen
9.30 en 17.00 uur in sporthal
"De Kruitmolen" de Zeeuwse
District Kampioenschappen
Badminton gespeeld. Het kam
pioenschap heeft de naam "De
Jongepier Zeeuwse District
Kampioenschappen" meege
kregen omdat Sporthuis Jan
Jongepier een behoorlijk spon
sorbedrag beschikbaar heeft
gesteld.
Voor het eerst kunnen er nu
geldprijzen geschonken worden
aan de mensen, die de le en 2e
prijs in de diverse onderdelen
(HE, DE, HD, DD en GD) in de
wacht slepen.
De organisatie, die dit jaar in
handen is van de Districts
Kommissie Wedstrijden van de
Nederlandse Badminton Bond
in samenwerking met Badmin
tonclub Avanti uit Middelburg
denkt hiermee het kampioen
schap extra aantrekkelijk te
kunnen maken.
In het kampioenschap wordt
gespeeld om de Districtstitels
van Zeeland. Naast het hoofd
toernooi om het Zeeuws Kam
pioenschap wordt er nog een C-
toemooi gespeeld. Het toernooi
is in poules ingedeeld waardoor
er veel partijen gespeeld wor
den.
De organisatie ging er aanvan
kelijk van uit dat er nog een D-
toernooi en een recreatietoer-
nooi gespeeld zouden worden.
Maar omdat er geen belangstel
ling voor was gaat dit niet door.
De organisatie heeft kans ge
zien om de meeste partijen door
officiële scheidsrechters uit de
provincie Zeeland te laten tel
len. Als toemooileider heeft Si
mon Christiaansen zich be
schikbaar gesteld en als
scheidsrechter is Arjan van.
Geel aanwezig.
Voor het hoofdtoernooi hebben
twaalf heren en zes dames inge
schreven. Bij de heren worden
Leon van Ooyen en Danny Mol
gerekend tot de kanshebbers;
bij de dames zijn dit Anoeska
Ridderikhoff en Silvie Romeyn-
sen.
Deze namen duiken ook op bij
de herendubbels en de dames-
dubbels. Bij de negen koppels
in het gemengd dubbel zijn zo
wel Leon van Ooyen met
Anoeska Ridderikhoff als Dan
ny Mol met Silvie Romeynsen
kansrijk.
Voor het C-toemooi hebben
zich in totaal 22 heren en 16 da
mes ingeschreven. Als kansheb
bers bij de heren kunnen Pieter
Karman, Kales Botman en Mi
chel Klippel genoemd worden.
Bij de dames zijn dit Nicolette
Malcorps en Maralde Louws.
Voor de herendubbel hebben
zich 12 koppels aangemeld,
voor de dames dubbel 9. Bij de
gemengd dubbel hebben zich 20
koppels aangemeld.
Ondanks het feit, dat het aantal
deelnemers beperkt is, ver
wacht de organisatie, dat het
een spannend toernooi zal wor
den.
vroeger met de bossen was ge
steld en welke functie ze in een
heringericht Walcheren zouden
kunnen vervullen.
En hoe het kwam dat juffrouw
Van Benthem Jutting in badpak
stond afgebeeld in de vorige
editie van Walacria wordt dui
delijk op de laatste pagina van
het boek.
Walacria, een kroniek van Wal
cheren, Walchers jaarboek deel
7, bevat 136 pagina's en kost
32.50.
VLISSINGEN Muziekvere
niging Accordeola geeft zater
dag 25 november haar jaarlijk
se uitvoering in het Arsenaal
theater.
Tijdens de uitvoering laten de
orkesten onder leiding van
Gonda van Zundert een en an
der horen. En ook het Souburgs
Mannenkoor en de Andrew Sis
ters geven acte de présence. De
Andrew Sisters worden ge
vormd door Jannie Bom, Marie-
Elize van Dalen en Dieneke
Vermeulen. Het gedeelte van de
uitvoering na de pauze staat in
het teken van de bevrijding en
heeft als thema We'll meet
again.
Verder is er een verloting en
kan er na afloop gedanst wor
den.
De uitvoering begint om 19.30
uur en de entree bedraagt een
tientje.
VLISSINGEN Huisdieren
geven hun eigenaar niet alleen
veel plezier, ze brengen ook de
nodige verplichtingen met zich
mee. Een dier vraagt onder
meer liefde en aandacht, ge
schikt voer, verzorging, en op
zijn tijd een gang naar de die
renarts. Het past echter in deze
tijd dat de eigenaar zijn zorg
niet beperkt tot het dier zelf,
maar ook let op het voorkomen
van overlast voor anderen.
Lijken honde-eigenaren en ge
meentelijke ambtenaren zich
tegenwoordig meer in te span
nen om een belangrijke vorm
van overlast, poep op de stoep,
te voorkomen - kattepoep in de
tuin van de buren is ook vaak
een bron van ergenis. Hoe vaak
wordt duidelijk wanneer men
bedenkt dat 50 tot 55 van al
le katten in Nederland het zon
der kattebak stelt, en zijn be
hoefte ongecontroleerd buiten
deponeert.
Eigenaren die denken dat dit
een hygiënische oplossing is,
omdat poeslief zijn produkt im
mers begraaft, vergeten dat er
heel wat in particuliere tuinen
belandt - vrije natuur is in de
bewoonde gebieden immers
schaars.
Vaak een onaangename veras
sing voor de tuinier in de vorm
van geur en ongedierte dat door
het laagje aarde niet worden te
gengehouden. Maar wellicht
ook voor de eigen kat, omdat
ziekteverwekkers op deze ma
nier gemakkelijk van het ene op
het andere dier kunnen over
gaan.
De kattebak is dan ook geen
noodoplossing voor flatbewo
ners, maar een hygiënisch ver
antwoord onderdeel van de ver
zorging geworden. De moderne
vormen van kattebakvulling
zijn zeer gebruikersvriendelijk,
waardoor stuiven, stankover
last in huis en bij het schoon
maken tot het verleden beho
ren. Ook het ongemakkelijke
sjouwen met grote zakken is er
niet meer bij: de verpakkingen
zijn gemakkelijk te hanteren.
Bijkomend voordeel van het ge
bruik van een kattebak is, dat
de ontlasting van de poes ge
controleerd kan worden. Ge
zondheidsproblemen zijn zo in
een vroeg stadium te signale
ren.
FOTO PIET DAVIDSE
gen lang volledig in het teken
van de Odyssee staan. Daarin
zal duidelijk worden welke be
tekenis de klassieke cultuur
heeft voor onze huidige cultuur.
Niet alleen in Nederlandse lite
ratuurlessen, maar ook in die
van andere talen en de vakken
geschiedenis, aardrijkskunde,
tekenen en handvaardigheid
wordt hieraan gewerkt. Klap
per in die dagen zal ongetwij
feld zijn de opvoering van het
toneelstuk Odyssee, waaraan
leerlingen nu al enkele maan
den na hun lessen en op de za
terdagen werken.
V
WgpS:
M
■C
1 De kattebak: beter voor poes en baas.
VLISSINGEN Jongeren
hebben de Buzzers ontdekt. Dit,
eind vorig jaar geïntroduceer
de, nieuwe communicatiemid
del is in een paar maanden tijd
een overweldigend succes ge
worden. Per maand worden er
zo'n 10.000 gekocht. De komen
de weken wordt de verkoop van
de 100.000e Buzzer verwacht.
AVC Telecom verwacht dat er
volgend jaar een kwart mil-
joenn Buzzers worden ver
kocht.
De Buzzer is gebaseerd op het
principe van de semafoon, maar
dan aangepast aan de stand van
de technologie van de 2 le eeuw.
Via een hoogwaardig draadloos
netwerk (dus geen kwetsbare
radiogolven) is iedere Buzzer
altijd en op elke plaats in Ne
derland te bereiken. Met name
de jongeren in de leeftijd van 18
tot 25 jaar hebben de Buzzer
ontdekt als hèt middel om met
vrienden en ouders te commu
niceren. Uit verkoopanalyse is
gebleken dat ook veel ouders
een Buzzer aan hun kinderen
cadeau doen. Naar schatting is
zo'n 60% van de verkochte Buz
zers bestemd voor jongeren. De
overige 40% wordt gekocht
voor privé of zakelijk gebruik,
onder andere door accountma
nagers, fotomodellen, tweever
diener-partners, aanstaande
ouders, en zelfstandige be
roepsbeoefenaren in de 30+
leeftijdsklasse. Vaak zijn het
mensen die ook al beschikken
over een mobiele telefoon. De
mogelijkheid om zélf te bepalen
wanneer wordt teruggebeld,
blijkt een belangrijk motief te
zijn. Het storende gebel behoort
ook tot het verleden, omdat de
Buzzers twee signaalstanden
hebben: een zoemtoon en een
trilstand.
De Buzzers zijn voor gebruikers
voordelig. Er zijn geen abonne
mentskosten, evenmin gesprek
skosten. Degene die oproept be
taalt de gesprekskosten. De
boodschappen kunnen 12 te
kens per regel bevatten. De nu
merieke berichten kunnen be
staan uit een terug te bellen te
lefoonnummer of een afgespro
ken cijfercode. Een combinatie
van nummers en code kan na
tuurlijk ook. Voor de code zijn
dan nog 4 posities beschikbaar.
Er kunnen 8 of 16 (afhankelijk
van het type) boodschappen
van bij elkaar 160 tekens wor
den opgeslagen in het geheu
gen. Iedere keer als er een
nieuw bericht binnenkomt
wordt dat aangegeven, met de
tijd waarop het bericht is bin
nengekomen.
