Zeeuwse bemoeienis in Suriname
Freek de Jonge komt met 'De Tol'
A
Samenwerkende bewoners maken een eind aan de problemen
Ekster
Open dag in dierenasielen
De Scheldebode krijgt
nieuwe telefoonnummers
Pompoenen, pompoenen, pompoenen
Toerisme
woont toch om te teoen
HYPOTHEEK VISIE
Tentoonstelling 'weten hoe het gegaan is'
Vogelvrij
VLISSINGENDe bewoners van de Scfrilders-
buurt-Noord vieren zaterdag feest, want de proble
men die de wijk jarenlang teisterden zijn opgelost.
Opgelost doordat de bewoners zelf het initiatief na
men om de junks te weren, de troep in de tuinen op te
ruimen en de straten veiliger te maken. „Met een vin
gertje naar de gemeente wijzen, helpt niet veel" zegt
initiatiefneemster Karin Koole, „je zult het zelf moe
ten doen."
O)
N
O)
Buurtwinkel
GFT-CONTAINER
01180-28323 of 01180-12477
100e JAARGANG. VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS IN DE GEMEENTEN: VALKENISSE, VLISSINGEN, WESTKAPELLE, ARNEMUIDEN, DOMBURG, MARIEKERKE, MIDDELBURG EN VEERE. WOENSDAG
ONAFHANKELIJK ADVIES
VLISSINGEN 01184-17373
GOES 01100-11800
MIDDELBURG In de Wan-
delkerk bij de Lange Jan is tot
en met 20 oktober een tentoon
stelling te zien over Nederlan
ders in Suriname en Surina-
mers in Nederland. De tentoon
stelling heet 'Suriname, weten
hoe het gegaan is', en werd gis
teren door burgemeester Rutten
geopend.
De tentoonstelling is naar Mid
delburg gehaald omdat veel
Zeeuwen en Surinamers maar
weinig weten over de geschie
denis van deze voormalige Ne
derlandse kolonie. En dat ter
wijl Zeeuwen destijds een flin
ke vinger in de Surinaamse pap
hadden. Het verleden van Suri
name komt uitgebreid aan bod,
evenals de vele bevolkingsgroe
pen die in de loop der tijden
naar Suriname kwamen. Ook
aan de recente geschiedenis zo
als de komst van veel Surina
mers naar Nederland wordt
aandacht besteed.
Behalve over de geschiedenis
gaat de tentoonstelling ook over
de vele bevolkingsgroepen in
Suriname. Er zijn historische
foto's en video's te zien en een
schat aan volkenkundige voor
werpen.
Het is nu bijna vierhonderd jaar
geleden dat er Zeeuwen actief
waren in het gebied dat nu Su
riname heet. De activiteiten
omvatten vooral de kaapvaart
en later ook de handel in neger
slaven, stoffen en suiker. De
Zeeuw Lourens Lourensz.
bracht in het begin van de ze
ventiende eeuw acht jaar door
bij de Surinaamse Indianen en
bracht daarna uitgebreid ver
slag uit ade heren van de
West-Indische Compagnie. De
WIC viel, met vlootvoogd Abra
ham Crijnssen uit Vlissingen
aan het roer, Suriname binnen
en koloniseerde het gebied.
Cornelis van Aerssen van Som-
melsdijck werd gouverneur en
zorgde voor een stijging van het
aantal plantages.
Omdat de Nederlanders niet zo
goed tegen het klimaat konden
en de Indianen niet sterk wareh
werden er negers uit Afrika
aangevoerd om als slaven te
werken op de plantages. In deze
slavenhandel speelden de
Zeeuwen een belangrijke rol.
Zeeuwse kapers veroverden
slavenschepen en verkochten de
slaven door. Later kochten de
Nederlanders hun slaven zelf
in. Tussen de jaren 1668 en 1676
werden er dertig slavensche
pen, met in totaal vijfduizend
negers aan boord, gelost in Su
riname. De laatste slavenreis
werd in 1804 ondernomen, het
verbod op de slavenhandel
zorgde er uiteindelijk voor dat
er een einde kwam aan deze be
ruchte, maar in economisch op
zicht zeer bloeiende, periode uit
de Zeeuwse geschiedenis.'
Op de plantages werd suiker,
koffie, katoen, cacao en indigo
geteeld. Produkten waarmee
goed verdiend werd op de Euro
pese markt. In Nederland kreeg
men daarom het idee dat Suri
name een onuitputtelijk rijk
land moest zijn. Iedereen wilde
zijn geld wel in Suriname be
leggen, in de verwachting dat
de rente royaal zou zijn. In Su
riname kon je geld lenen zoveel
je wilde en daardoor schoten de
prijzen omhoog, behalve van de
exportartikelen. Planters wer
den gedwongen hun bezittingen
te verkopen en de dagen van de
plantagekolonie waren snel ge
teld. Alleen de namen van de
plantages herinneren nu nog
aan de Zeeuwse afkomst van de
planters. Zo vond men planta-
HET ZEEUWSE
LANDSCHAP
Blank gezelschap en Creools meisje aan de voet van een kankantree boom. Een opname van Herman
van Cappelle uit circa 1900.
F0T0:MUSE0N
genamen als Wester-Souburg,
Nieuw Vlissingen, Ooster Sou
burg, Hof van Zeeland en
Nieuw Walcheren.
De tentoonstelling in de Wan-
delkerk is dagelijks, met uit
zondering van zondag, te be
zichtigen van 10.00 tot 17.00
uur. Op koopavond tot 21.00
uur.
Dinsdag 10 oktober is er een le
zing over twintig jaar onafhan
kelijkheid. Sprekers zijn Kees
Rade van het Ministerie van
Buitenlandse zaken en de pu
blicist Ruben Gouricharn. De
bijeenkomst begint om 20.00
uur en is gratis toegankelijk.
Schildersbuurt-Noord viert feest
En dat deed Karin. „Op een
keer ben ik gewoon op zo'n junk
die in het portiek van een van
de flatjes zat, toegestapt en heb
hem gevraagd of hij hier soms
woonde. Dat deed hij natuurlijk
niet en toen heb ik heb gewoon
gezegd dat hij op kon hoepe
len." Duidelijke taal die won
derlijk genoeg geen agressie
uitlokte: de junk pakte z'n bie
zen en verdween. Het bleef niet
bij één junk, ook andere ver
slaafden kregen de wacht aan
gezegd, en op een enkele uit
zondering na vertrokken ze
zonder problemen. „Nu is het
een kwestie van in de gaten
houden, zodra we een junk zien,
-en je herkent ze aan hun uiter
lijk- komen we in actie."
De overlast met verslaafden
was niet het enige probleem dat
de Schildersbuurt-Noord teis
terde.
De straten lagen er onverzorgd
bij en pp de kwaliteit van de
tuinen was ook wel het een en
ander aan te merken. Dat kon
Karin natuurlijk niet allemaal
in haar eentje doen en daarom
blies zij de bestaande werk
groep voor de buurt nieuw le
ven in. „In november van het
vorige jaar is er een brief in de
buurt verspreid met daarin de
mededeling dat de buurt van en
voor de bewoners is en dat we
zelf voor de bewoonbaarheid
moeten zorgen. En niet steeds
met een vingertje naar een an
der wijzen, maar zelf iets on
dernemen."
De werkgroep zocht steun bij
het Opbouwwerk en de 'street-
manager' van het Huiskamer
project voor drugsgebruikers,
Jeffrey Lammers. Samen pak
ten zij de problemen aan.
Naast de overlast van drugsver
slaafden bestonden de proble
men vooral uit troep in de tui
nen en ongedierte. „Er waren
twee huizen in de Jan van Ca-
pellelaan daar was het zo'n zooi
in de achtertuin dat de grond
nu afgegraven moet worden. Ik
heb eerst foto's gemaakt van de
rommel en ben daarmee naar de
gemeente en de politie gegaan.
Die wisten ook niet wat ze za
gen en er werd eindelijk actie
ondernomen samen met wijk-
bemiddelaar Ed de Held, wijka
gent Frank Bouwman, en de ei
genaar van de woningen. Het
heeft twee maanden geduurd
maar toen bleek dat de bewo
ners niets aan de situatie wil
den veranderen zijn ze er uit ge
zet. We hebben een week lang
opgeruimd."
Als Karin of een van de andere
buurtbewoners nu ziet dat een
voor- of achtertuin er onver
zorgd bijligt dan belt ze gewoon
aan en zegt dat ze wil praten.
Negen van de tien bewoners wil
dat ook. „De mensen zien toch
blijkbaar wel in dat je in een
nette buurt prettiger woont. Al
leen als mensen helemaal niet
mee willen werken schakelen
we de wijkbemiddelaar in,
maar meestal lossen we zelf
zulke zaakjes op."
In samenwerking met de ge
meente werden de straten on
derhanden genomen.
De stoepen werden rechtgelegd,
ruige bosjes gerooid en grote
planten verzet. Door de aanleg
van drempels is de straat ook
veiliger geworden en kunnen
kinderen weer lekker op straat
spelen. In totaal werden er al
Sinds de ontdekking van het strand en zee als recrea
tie- en vakantie-bestemming, is ons gewest bij veel
toeristen in beeld. En zoals ik dat op mijn dagelijkse
■Wfi rondreizen met eigen ogen waarneem, ook nog eens
WfJ goed in beeld. Zomermorgens vroeg zijn er al veel ro
de nummerborden te zien, Vlamingen op weg naar de
'Zeelanders'. En op donderdag- en vrijdagmiddag
rukt het Duitse Roergebied al uit voor zijn vrije week-
end, richting Zeeland.
Allemaal op weg naar het land waar het leven goed is.
En ieder jaar schijnen er meer te komen, zodat je 's zo
mers steeds meer Duits en Vlaams hoort spreken. Des
O) te opvallender is daarom de reactie over het Zeeuwse
toeristische product van een ex-Zeeuw meneer Rut-
r ters, die tegenwoordig in Hamburg woont. Destijds
geëmigreerd met waarschijnlijk een Rode Kruisdeken
omgeslagen, mist hij nu bij terugkomst een comforta-
bel vier jaargetijden dekbed op zijn logeeradres. Toch
een keel verschil met de strozak of het kapokbed van
weleer. En het brood wat hij toen onderweg naar de
Bondsrepubliek maar al te graag at, wordt nu betiteld
als 'een pak watten'. Ondertussen stelt hij nog even vast, dat
het bezoek van Duitsers significant gedaald is. De goede man
vertoefde hier op uitnodiging van de provincie Zeeland en
runt in Hamburg een organisatie-bureau. Waarschijnlijk orga
niseert hij de cursus 'Alles over een kam scheren'; een indruk
is absoluut bepalend voor de rest. De oude Nederlandse zegs
wijze 's LancLs wijs, 's lands eer, is hij waarschijnlijk allang
vergeten.
Het zou van wijsheid getuigen als hij op zijn bureau de punt
jes (de umlaut) op Rütters zet. Dan zetten wij hier zelf wel de
puntjes op de i.
Cameleon.
De ekster gaat door voor een doorge
winterde dief. Vroeger was het de ont
vreemding van lepeltjes en andere
blinkende voorwerpen die het beest
impopulair maakten. Tegenwoordig
wordt het de ekster kwalijk genomen
dat-ie houdt van een stukje vlees op
zijn tijd. Want dat vlees dat zijn vaak
jongen van andere vogels en de ekster
behoort nu eenmaal niet tot de erkende
en gerespecteerde reguleerders van de
wildstand.
En toch zijn het ontzettend plezierige
beesten. Altijd goed in het glanzend zwartwitte verenpak en
altijd opgeruimd luidruchtig aanwezig in allerlei landschap
pen. Het talrijkst zijn ze wel in de duinen, maar ook in de pol
ders zie je ze meer en meer. Ze hebben zich daar langzamer
hand hersteld van de mas- J
sale vergiftigingsakties
die vroeger tegen hen
en hun familieleden
ondernomen werden.
Ze nemen zelfs genoe
gen met gebieden waar
alleen maar struiken
groeien om hun over
kapte takkennest in te
bouwen.
Toch hebben ze daar
voor het liefst flink uit
de kluiten gewassen bo
men. Want eksters houden
ervan om op veilige afstand te blijven. En terecht, want hun
slechte image maakt ze tot wettelijk vogelvrij verklaarden. Af
schot, likvangst en nestroof, het mag allemaal in ons goede
landje. Zo'n gevangen of geroofde ekster ontpopt zich overi
gens snel tot een aangename huisvriend. De ekster ziet zijn
verzorger binnen de kortste keren als redder in de nood en
toont dan een enorme vertrouwelijkheid en aanhankelijkheid.
Dat het in het vrije veld schuwe en wantrouwige vogels zijn is
puur te wijten aan de manier waarop ze al sinds mensenheuge
nis door ons bejegend worden.
-V*
fn deze achtertuinen aan de J. v.d. Capellestraat was het zo'n troep geworden dat de buurtbewoners
opgeruimd en de grond wordt afgegraven.
in actie kwamen. De rommel is nu
FOTO:KARIN KOOLE
vier straten opgeknapt.
De bestaande problemen in de
Schildersbuurt-Noord zijn nu
grotendeels opgelost, maar de
werkgroep blijft actief. „Ieder
een let nu een beetje op elkaar
en dat is nodig want nieuwe
problemen kunnen weer ge
makkelijk de kop opsteken. We
willen daarom heel graag een
buurtwinkel opzetten waar de
VLISSINGEN Tijden veranderen, telefoonnummers ook.
Vanaf volgende week kan iedereen gaan puzzelen met nieuwe
abonneenummers, hier een 6 ervoor, daar 53 ervoor en om het
echt lastig te maken krijgen sommige abonnees een geheel
nieuw telefoonnummer. En dat is het geval bij de Scheldebode.
Vanaf deze week beschikt de Scheldebode over een fonkel
nieuwe telefooncentrale. Daarom moesten de telefoonnum
mers aangepast worden. De oude nummers
01184-19910/19953/11446 vervallen. Daarvoor in de plaats
komen de volgende nummers: algemeen nummer:
0118-442720. Via dit nummer kunnen de baliemedewerksters,
indien nodig, doorverbinden naar de advertentieverkoop of de
redactie. Er kan ook rechtstreeks gebeld worden. Bij de adver
tentieverkoop is Sonja Broéders berèikbaar via nummer
0118-442723; Yolanda Krijger via nummer 0118-442724 en Jos
Rentmeester via nummer 0118-442725.
De redactie is bereikbaar via de doorkiesnummers 442727 (Jo
hanna Brouwer) en 442728 (Andrien Smeels).
Ook het faxnummer verandert, dit wordt 0118-442721. Wilt u
een kleine advertentie opgeven, een zogenaamd rubriekje, dan
kunt u bellen met 076-5312313. Uw advertentie wordt dan di
rect verwerkt, zonder administratiekosten.
werkgroep spreekuur kan hou
den en waar mensen met hun
klachten en ideeën terecht kun
nen" zegt Karin. „We zijn nu
aan het onderhandelen over een
stukje grond op de hoek van de
Hendrik Vroomlaan om daar
een gebouw neer te zetten. Ver
der willen we graag op het veld
aan de Bloemenlaan een speel-
gelegenheid voor kinderen, met
een skeeler- en een fietsbaan,
zodat ze niet van de sokken ge
reden worden. En we willen een
groot bord bij de ingang van de
wijk met de tekst: Welkom in de
Schildersbuurt-Noord. "Zater
dag 7 oktober vieren de bewo
ners feèst in de Hendrick
Vroomlaan. Er-is een braderie
met verschillende stands, voor
de kinderen is er een clown en
een springkussen en 's avonds is
er in het clubgebouw van De
Schommelaer een contactavond
voor de buurtbewoners om nog
eens verder te praten hoe de
Schilderswijk er uit zou kunnen
zien. Tijdens het feest kunnen
ook de boeken bekeken worden
waarin zo'n beetje de ontwik
kelingen van het laatste jaar
zijn opgetekend. Het feest be
gint om 10.00 uur. Wethouder
De Keijzer zal dan het feest
openen.
VLISSINGEN De Walcher-
se dierenasielen aan de Lange
Leenweg in Vlissingen en aan
de Oostperkweg in Middelburg
houden op 7 oktober een open
huis. In Vlissingen van 10.00 tot
16.00 uur, in Middelburg van
11.00 tot 16.00 uur. De open
dag staat niet op zich, maar is
onderdeel van de landelijke
open asieldagen waaraan meer
dan honderd asiels meedoen.
De open dagen zijn rtodig om
dat nog bij veel mensen het mis
verstand heerst dat een asiel
een afmaakcentrum is en dat
asieldieren tweede-keus dieren
zijn. Dat is niet het geval. Per
jaar worden meer dan 70.000
honden en katten liefdevol op
gevangen en verzorgd door dui-
zende vrijwilligers die werk
zaam zijn in de asielen.
In de Walcherse asielen is deze
zomer een ernstig kattenover
schot ontstaan. De asielen zit
ten nu nog vol met jonge en
oudere katten die binnenge
bracht zijn als zwervers of weg
gedaan werden door mensen die
er niet voor wilden of konden
zorgen.
Tijdens de open dag kunnen be
zoekers kennismaken met het
asiel werk.
In Vlissingen worden er demon
straties 'hoe ga ik met mijn
hond om' gegeven. Verder zijn
er informatiestands van Iguana,
de Mikke, kinderboerderij De
Klepperhoeve en van het asiel
zelf. Voor kinderen van de ba
sisschool is er een rommel
markt. Het clownspaar Joke en
Miko is de hele dag aanwezig
om kinderen te schminken en
om ballonnen uit te delen.
De paardentram rijdt de hele
dag van en naar het parkeerter
rein bij de Miro.
In het Middelburgse asiel wordt
een rommelmarkt gehouden. De
opbrengst hiervan is bestemd
voor het asiel.
ADVERTENTIE
PORTRETTHEO MAAKT'T!
FOTOSTUDIO -n
THEO V.D. GENUGTEN
wijlondstraat 75, middelburg
(winkelcentrum dauwendaele) 01180-40317
MIDDELBURG Eindelijk
komt Freek de Jonge dan toch
nog naar Zeeland. Het afgelo
pen seizoen stond hij al in de
programmaboekjes van UIT,
maar op het laatste nippertje
kwamen de Nits ertussen met
hun gelegenheidsproject
'Dankzij de Dijken'. Prachtige
voorstelling, daar niet van,
maar midden-Zeeland bleef
weer verstoken van Freek. Dit
wordt nu goedgemaakt door
drie voorstellingen van 'De Tol',
twee in Middelburg en een in
Goes.
De Tol kent niet één rode draad,
maar wel vijf die door Freek de
Jonge op een briljante manier
door elkaar gevlochten worden.
Die draden zijn onder andere
een bezoek als puber aan Am
sterdam, een recente reis naar
het Verre Oosten en zijn rol als
nar in King Lear. De Jonge
springt virtuoos van de hak op
de tak, daarbij grossierend in
dolle bedenksels en uitvergro
tingen, verkleedpartijen en
achteloze goocheltrucs.
De voorstellingen in Middel
burg vinder! plaats op 5 en 6 ok
tober, in Goes op 7 oktober. Al
le voorstellingen beginnen om
20.00 uur. Er zijn nog kaarten
en die kosten 35,00.
VLISSINGEN De Vlissingse Winkeliersvereniging kan terugkijken op een geslaagde pompoen
actie. Zo'n vijftig pompoenen die het stadium van zaadje tot pompoen vQorspoedig doorgemaakt had
den werden zaterdag door hun kweker naar het Scheldeplein gebracht. Na nauwkeurig ivegen en me
ten bleek dat Martijn Osté uit Ritthem de grootste pompoen had gekweekt: 39 kilo en een omvang van
179 centimeter. Martijn ontving voor zijn prestatie een waardecheque van 250,die hij kan beste
den bij de leden van de Vlissingse Winkeliersvereniging. De tweede prijs, f 150,00 waardebonnen,
ging naar Christopher Koole die een pompoen van 28 kilo kiveekte en de derde prijs, f 100,00 waar
debonnen was voor R. Hümbs voor zijn pompoen van 26 kilo. Er was ook een afvaardiging van de
Volkstuinvereniging maar, -alle inspanningen ten spijt- die viel niet in de prijzen. Alle deelnemers
aan de pompoenenactie die hun pompoen mee naar huis namen kregen een leuke attentie van de Gul
le Gever en een lollie voor de kinderen. Voor de mensen die zich nu afvragen wat ze met hun pompoen
moeten gaan doen volgt hier nog het recept voor pompoenenpap: schil de pompoen en haal het zaad
eruit, verdeel de pompoen in blokjes en laat deze in een roestvrijstalen pan met een bodempje water
op een laag pitje langzaam smelten. De puree zeven en het sap aan de kook brengen. Een beslag ma
ken van bloem en volle melk en dit van het vuur af door het hete sap roeren. Naar smaak nog een
klontje boter, kaneel, stroop en bruine suiker toevoegen.
FOTO HARRY DE LANGE
Voor het reinigen van uw
particulier container reinigingsbedrijf
Bel voor aanmelding of informatie
Wij werken met goedkeuring van
gemeentewerken, K.v.K. 37.495.
F)E SCHELDEBODE
TOTALE OPLAGE: 47.700 EX. DE SCHELDEBODE IS EEN UITGAVE VAN DE STEM WEEKBLADEN. KANTOOR: SCHELDESTR. 7-9 - VLISSINGEN - POSTBUS 5051 -4380 KB VLISSINGEN. M V 301 4 OKTOBRER 1995
i