ZIJNEN
25+ AVOND
Terres des Hommes viert jubileum
Aandacht voor Indische
na-oorlogse generatie
Planten te koop voor
Artsen zonder Grenzen
Zwarte rood
staart
Jonge academieverlaters
exposeren in Kuiperspoort
Jubilerende filatelisten exposeren in het gemeentearchief
Lentegevoel
C
rö
C
rö
rö
HUISMAN
ALL-ROUND
dames^mode
VLISSINGEN Dit jaar viert de Vlissingse Filate
listen Vereniging haar 50-jarig bestaan. Een van de
activiteiten in het kader van dit jubileum is een ten
toonstelling in het Gemeentearchief aan de Hellebar-
dierstraat. In vogelvlucht, met Vlissingen als middel
punt, wordt een beeld geschetst van het postverkeer
en het poststuk zelf. De titel van de tentoonstelling
'Flessenpost' verwijst naar de fles in het wapen van
Vlissingen en de romantiek die van oudsher een rol.
speelt bij de brief.
Bestelbon
Stoomvaart
Zaterdag 8 april
Opening showroom
Zeeuwse Luchtlijn
Vrijdag 7 april
E SCHELDEBODE «81
100e JAARGANG. VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS IN DE GEMEENTEN: VALKENISSE, VLISSINGEN, WESTKAPELLE, ARNEMUIDEN, DOMBURG, MARIEKERKE MIDDELBURG EN VEERE
TOTALE OPLAGE: 47.700 EX. DE SCHELDEBODE IS EEN UITGAVE VAN DE STEM WEEKBLADEN. KANTOOR: SCHELDESTR. 7-9 - VLISSINGEN - POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN.
M V 301
WOENSDAG
5 APRIL 1995
1 De prijswinnaars voor de winkel van Terre des Hommes in de Sint Janstraat.
FOTO PIET DAVIDSE
MIDDELBURG Terre des
Hommes Middelburg viert op
dit moment het tienjarig be
staan. Er was al een kleurwed-
strijd voor kinderen en op 18
april is er een tentoonstelling in
de bibliotheek.
Tien jaar geleden opende Terre
des Hommes een informatie- en
artikelenwinkel aan de Turf-
kaai in Middelburg. In het kel
dertje werden handwerken en
kado-artikelen uit ontwikke
lingslanden verkocht. De opzet
was om het winkeltje in de kel
der alleen in de zomermaanden
open te stellen. Maar de belang
stelling was dusdanig dat de
winkel-al snel het hele jaar door
geopend was op donderdag en
zaterdag. Twee jaar geleden
werd de verkoop verplaatst
naar een pand in de Sint Jan
straat. De winkel is dagelijks
geopend en wordt geheel ge
rund door vrijwilligers.
Naast dit vaste verkooppunt or
ganiseert de werkgroep Middel
burg nevenactiviteiten zoals de
kerst- en paasverkoop in de bi
bliotheek, stands op de braderie
en voorlichting op scholen.
De opbrengst van al deze acti
viteiten komt ten goede aan een
project in Irian Jaya. Via dit
project krijgen zo'n zeventig
kinderen dagelijks een maaltijd
en wordt er gezorgd dat zij naar
school toe gaan.
Ook wordt er gewerkt aan ver
betering van de leefomstandig
heden door het bouwen van toi
letten, waterputten, pompen en
keukens. Aan de moeders wordt
voorlichting gegegven over voe
ding en de vaders worden inge
schakeld bij diverse bouwwerk
zaamheden.
In de Scheldebode van 15 maart
stond een kleurplaat van Terre
des Hommes. Deze kleurplaat
werd door dertig kinderen ge
kleurd en opgestuurd. De me
dewerkers van de werkgroep
bogen zich samen met enkele
deskundigen over de tekenin
gen en kwamen ten slotte tot de
volgende prijsverdeling:
Eerste prijs driejarigen: Remi
Lorier uit Gapinge; vierjarigen
eerste prijs Lydia Allemekin-
ders uit Middelburg, tweede
prijs Lisette Verhage Westka-
pelle; vijfjarigen eerste prijs
Hans van Vliet Middelburg,
tweede prijs Kirsten Bornkamp
Middelburg; zesjarigen Rémon
Verhage Westkapelle, tweede
prijs Anne Polkamp Middel
burg; zevenjarigen eerste prijs
Sander Lorier Gapinge, tweede
prijs Maarten Klop Middel
burg; achtjarigen eerste prijs
Janneke Klop Middelburg,
tweede prijs Natasja en Antoi
nette Krikke, Middelburg; ne
genjarigen eerste prijs Eef de
Viet Middelburg, tweede prijs
Niels Verhage Westkapelle;
tienjarigen eerste prijs Charlot
te Geerse Middelburg, tweede
prijs Mirjam Lorier Gapinge.
Alle kinderen mochten een prijs
uitzoeken uit het assortiment
van de Terre des Hommes win
kel.
Voor de niet prijswinnaars was
er een troostprijs in de vorm
van een bamboefluit of een pa
pieren paasei. Voor alle kinde
ren was er limonade, snoep en
een vlaggetje.
De bekroonde kleurplaten zijn
op 18 april te zien in de biblio
theek.
Flessenpost door de eeuwen heen
Bij het postvervoer in Zeeland
in de 16e en 17e eeuw gebruikte
men uitsluitend bestaande ver
voersmogelijkheden. Pas later
werden er postroutes met daar
op afgestemd postvervoer in ge
bruik genomen. Vanaf 1647
kende Walcheren een dagelijkse
wagendienst tussen Middel
burg, Veere en Vlissingen. Met
deze wagendienst gaf men in
het begin ook de brieven mee.
Daarnaast kende Zeeland een
interstedelijk netwerk van
beurtveren met verbindingen
naar Holland en Vlaanderen.
Zo had Amsterdam reeds in
1593 een tiendaagse beurt-
vaartroute op Veere, Vlissingen
en Philippine. Vlissingen had
dagelijks beurtvaarten op Bres-
kens en Sluis met aansluiting
op Brugge, Sas van Gent en
Gent. Brieven gaf men mee met
reizigers of met de schippers
van de beurtschepen.
Een kenmerk van deze brieven
is het ontbreken van postale
aanduidingen op de adreszijde
van de brieven. Vóór 1850 was
het ook gebruikelijk dat de ont
vanger de port betaalde. Op die
manier was men er redelijk ze
ker van dat de brief bij de ge
adresseerde werd bezorgd om
dat men anders de vergoeding
misliep. Als gevolg van de zich
uitbreidende handelscontacten
kwamen er vaste postverbin
dingen tot stand, die verzorgd
werden door 'koopmansboden'.
Deze boden betaalden aan de
stedelijke overheid vaak een
pachtsom voor het monopolie
van brief- en pakjesvervoer.
Om een betere greep te krijgen
op de uitvoering van de werk
zaamheden van deze boden
stelden de plaatselijke stadsbe
sturen reglementen op. Het
oudste bekende reglement dat
we in Vlissingen kennen dateert
van 30 mei 1677 en handelt over
de koopmansboden van Vlissin
gen op Amsterdam. Een van de
artikelen in het reglement ver
meldt dat de koopmansbode ui
terlijk drie uur na aankomst
van het beurtschip té Veere of
het Arnemuidse hoofd zijn brie
ven op het Vlissingse postkan
toor moest bezorgen.
In 1677 stelde men officiële
briefporten vast. De koopmans
boden waren verplicht om de
brieven te halen en te bezorgen
op het postkantoor bij de post
meester. Deze verplichting
werd vaak ontdoken om - bui
ten het postkantoor om - extra
bestelloon in de wacht te sle
pen.
De Hollandse brieven vervoer
de men middels de beurtvaart-
route Middelburg-Rotterdam of
via Veere-Dordrecht. Dit
weersafhankelijk vervoer gaf
onder de kooplieden de nodige
irritatie en leidde tot de instel
ling van een landpostroute via
West-Brabant. Het scharnier
punt was Steenbergen. Vandaar
ging het verder het land in. Een
postrit Steenbergen-Sloeveer
duurde ongeveer 12 uur. Voor
een postiljon (postrijder) naar
Vlissingen kwam daar nog eens
drie uur bij. Via de grote steden
Antwerpen en Gent lag de route
open naar Zuid-Europa. Ook
bestond er korte tijd een post
verbinding van Vlissingen met
Engeland.
Het voorjaar is aangebroken, het is lente.
Na maart roert zijn staart, heeft aprilletje
zoet nog wel eens een witte hoed. Nu ik
dit schrijf is het lekker weer maar het kan
als u dit leest best heel anders zijn. De bo-
OID men en struiken komen langzaam weer in
blad en bloei, de vogels nestelen, en over
al in de natuur is weer jong leven te be
speuren. De Engelsen hebben er een leuke
uitdrukking voor: 'Spring is in the air', de
.y lente zit in de lucht. De zon doet iedere
i dag zijn best om langer en warmer te
schijnen en de eerste zonnestoelen staan
al buiten. Uit de wind en in het zonnetje,
is het best lekker, het eerste vleugje bruin
pak je zo toch maar mooi mee. De horeca
voelt dat ook altijd goed aan en met of
zonder jas aan, de klanten kunnen op het
terras voor koffie, thee, ijs, bier, dingen
die in de lentezon net iets lekkerder sma
ken. Toeristen komen Zeeland binnen en
op zaterdag hoor je in winkels en op markten Vlaams,
Frans en Duits spreken. De tuincentra zijn drukbeklant,
de modezaken showen de lentemode, de kapper knipt een
frisse coupe, in huis wordt geschilderd en behangen. Het
afscheid van de winter, de komst van een nieuw seizoen.
Moeder Aarde die haar lentekleed toont heeft een goede
uitwerking op de mens, die ruimt op, verfrist en vernieuwt
of wordt voor de eerste keer verliefd. Dat zag ik bij een
dochter van kennissen. De vonken spatten er af, vooral
wanneer zij sprak over hem, 'haar stuk'. Ze heeft dan van
die lichtjes in haar ogen en moet op de meest onverwach
te momenten plotseling naar buiten. Als hij dan op z'n
mountain-bike aangefietst komt, dan is 'Spring in the air'
voor haar 'Spring 's een gat in de lucht'. Daar krijg je wa
rempel zelf nog een goed lentegevoel van.
Cameleon.
QJ
N
QJ
Archivaris Ad Tramper laat een affiche uit vervlogen tijden zien.
In 1799 verklaarde de toenma
lige regering de post nationaal
en "hief men alle stedelijke en
regionale posterijen op. Offici
eel ging alle post toen per land-
post. Op 1 januari 1803 kreeg
Vlissingen een officieel post
kantoor met recht op een com
mies en een besteller.
In de negentiende eeuw gingen
de trein- en bootverbindingen
gingen een belangrijke rol spe
len bij het postverkeer. In 1873
waren de Haven-, Kanaal- en
Spoorwegwerken gereed en was
ook Vlissingen met het 'ijzeren
spoor' verbohden. Al snel vond
ADVERTENTIES
U bent van harte welkom
van 12.00 tot 17.00 uur
Veerseweg 33, Middelburg.
PORTRETTHEO MAAKT 'T!
FOTOSTUDIO "1
THEO V.D. GENUGTEN
vrijlandstraat 75. middelburg
(winkelcentrum douwendaele) 01180-40317
de oprichting plaats van de
'N.V. Stoomvaart Maatschappij
Zeeland' en werd de eerste
postovereenkomst met de Ne
derlandse Staat gesloten. In
1877 verleende Koning Willem
III het predikaat 'Koninklijk'
aan de 'Stoomvaart Maat
schappij Zeeland'. Omdat Vlis
singen aan het begin en eind
van trein- en bootverbindingen
lag, kwam de plaatsnaam in ve
le trajectstempels voor.
Vlissingen fungeerde in de Eer
ste Wereldoorlog als een scha
kel tussen de oorlogvoerenden
onderling en tussen hen en de
vrije wereld.
De mailboten van de Maat
schappij Zeeland waren de eni
ge nog dienst doende postver
bindingen tussen Europa en
Engeland. Deze reizen waren
niet zonder risico's, verschillen
de schepen liepen dan ook op
mijnen. Om de post te controle
ren werd in de zogenaamde
Bomvrije Kazerne het Centraal
Censuurbureau Vlissingen in
gericht. Hier censureerde men
de post uit heel Nederland.
In de jaren twintig vond de om
vorming plaats van het exerci
tieterrein van de landmacht
tussen Vlissingen en West-Sou
burg tot vliegveld. Door de ope
ning van de luchtlijn Rotter
dam-Haamstede in 1931 en het
ADVERTENTIE
st. jacobspassage 31, vlissingen
doortrekken van deze lijn naar
Vlissingen in 1932 ontstond de
'Zeeuwse Luchtlijn'. Later nam
ook Knokke deel aan deze lijn
en besloot de Belgische post
dienst de luchtverbinding te ge
bruiken voor officieel postver
voer.
In 1939 volgde sluiting van het
vliegveld Vlissingen voor de
burgerluchtvaart. In verband
met de mobilisatie werd het een
militair vliegterrein.
Tijdens de mobilisatie kende
het grote mobilisatiegarnizoen
'portvrijdom'. De vermelding
van het woord 'militair' of
'dienst' was voldoende voor de
verzending.
In de oorlog zelf vond de cen
suur en de bestelling van de
Duitse dienstpost niet in Vlis
singen zelf plaats. Gedurende
heel de oorlog onderhield het
internationale Rode Kruis de
contacten tussen de bezette ge
bieden en de vrije wereld via
het neutrale Genève.
Aan het einde van de oorlog
verzorgde het Rode Kruis ook
nationaal de berichtgeving. Bij
de Duitse dienstpost verving
FOTO HARRY DE LANGE
men de plaatsaanduidingen
door letters zodat de legeron
derdelen niet in kaart gebracht
konden worden indien de post
in geallieerde handen zou val
len. Een interessant detail is dat
postzegels met de afbeelding
van koningin Wilhelmina ver
boden waren door de Duitse be
zetter.
De tentoonstelling in het ge
meentearchief is gratis te be
zichtigen tot en met 4 mei. Een
leuk onderdeel van de expositie
zijn de 'De Ruyter-zegels'. Mi-
chiel Adriaansz. de Ruyter
vormt een dankbaar-onderwerp
om af te beelden op zegels. In
1957 vond de herdenking plaats
van het feit dat De Ruyter 350
jaar geleden werd geboren. Op
het Bellamypark konden de
aangeboden poststukken voor
zien worden van een speciaal
stempel met een afbeelding van
het zegel van De Ruyter. Bo
vendien bracht men een 10-
centzegel en een 3 0-centzegel
uit. Ook in 1907, 1966 en 1976
bracht men herdenkingszegels
van De Ruyter in omloop.
MIDDELBURG Kinderen
van mensen die de Japanse be
zetting aan den lijve ondervon
den, blijken vaak met grote
psychische problemen te kam
pen. Op de komende bijeen
komst van de 'Vereniging Kin
deren uit de Japanse Bezetting
en de Bersiap 1941-1949' op 8
april krijgt deze Indische
na-oorlogse generatie (INOG)
ruim aandacht. De 'kumpulan'
wordt gehouden in ontmoeting
scentrum Dauwendaele en be
gint om 13.30 uur.
Niet alleen mensen die in Indië
tijdens de Japanse bezetting in
concentratiekampen verbleven,
kampen nog steeds met trau
matische ervaringen, ook de
oorlogsgetroffenen die niet in
kampen zaten, zijn er 50 jaar
later nog slecht aan toe. Boven
dien is inmiddels is ontdekt dat
mensen die na de oorlog gebo
ren werden uit ouders die de Ja
panse bezetting meemaakten,
vaak grote psychische proble
men hebben.
Een delegatie van het hoof-
bestuur van de verenigiging
KJBB is op de bijeenkomst aan
wezig om informatie te ver
strekken. De entrée is vijf gul
den.
Vogelvrij
-L
sncHri
HET ZEEUWSE
LANDSCHAP
Het is een wijdverbreidemisvatting
dat er in de stad voor een natuurlief
hebber weinig te beleven valt. Een
flink aantal planten- en diersoorten
heeft zelfs een speciale voorkeur voor
de stedelijke omgeving en die soorten
krijg je elders zelden te zien. Het is
niet toevallig dat het van origine vaak
rotsbewoners zijn die zich in onze ste
den vestigen. Immers de gigantische
bouwwerken met hun steile muren bie
den juist rotsbewoners de omgeving die ze van nature gewend
zijn. Muurplanten en zwaluwen zijn vanouds bekende stads
bewoners, maar de laatste decennia hebben ze gezelschap ge
kregen van één van de meest charmante vogeltjes die onze avi
fauna rijk is: de zwarte roodstaart.
Het diertje is precies wat zijn naam voorgeeft: overwegend
zwart van kleur met een opvallende rode staart. Als je het
beest wat precieser bekijkt zie je dat alleen de keel en boven
buik van het mannetje echt diepzwart zijn; voor de rest is het
verenkleed leikleurig. Op de vleugels zie je nog een paar witte
vegen. Bij de dames is het hele verenpak egaal zwartbruin,
maar ook zij hebben de kenmerkende zwarte staart. Met die
staart worden vaak snelle bewegingen gemaakt als de vogel
verontrust of geagiteerd is.
Zwarte roodstaarten hebben het speciaal voorzien op gebou
wen van wat grotere omvang. Stationsgebouwen, fabrieks
complexen en flats zijn favoriet. Vanaf de dakrand wordt daar
het opvallende liedje voorgedragen.
De zwarte roodstaart wordt steeds talrijker als broedvogel.
Het is geen uitzondering meer als je ze tegenkomt op het dak
van een boerenschuur of op de toren van de dorpskerk. Maar
het is en blijft toch vooral een typische stadsvogel.
VLISSINGEN Vanaf vol
gende week zijn er drie bijzon
dere planten te koop bij bloe
menwinkels en tuincentra:
planten die niet alleen nieuw
zijn, maar ook nog eens bijdra
gen aan een goed doel, namelijk
Artsen zonder Grenzen. Het
gaat om drie zeer verschillende
en trendy planten. Twee plan
ten voor Artsen zonder Grenzen
zijn bloeiende planten: de Bou-
gainvillea Vera en de Tamaya.
Groen is de nieuwe yucca-va-
riant: de Jewel.
De kwekers van de planten
staan van iedere verkochte
plant 5% van hun opbrengst af
aan Artsen zonder Grenzen. Zij
willen op die manier in een jaar
tijd minstens een bedrag van
100.000.- bijeenbrengen voor
deze organisatie. Consumenten
kunnen de planten voor Artsen
zonder Grenzen herkennen aan
het speciale actielabel. Dit label
bevat informatie over de actie
en verzorgingstips.
De planten die worden ver
kocht voor Artsen zonder Gren
zen zijn nieuw. De subtropische
Jewel blijft door de rustige
groei mooi van model. Bijzon
der is verder de stam, in de
vorm van een olifantspoot, het
heldere bonte blad en de hand
beschilderde Turkse pot waarin
de plant wordt verkocht. De
Tamaya, van oudsher familie
van de begonia, valt op door de
bijzondere boomvorm en lang
durige bloei. De stam van de
plant wordt niet hoger; de
kroon met rozerode bloemen
groeit wel uit. De paarsroze
Bougainvillea Vera zorgt voor
een mediterrane sfeer en bloeit
rijk. Zowel de Tamaya als de
Bougainvillea Vera kunnen 's
zomers prima op het terras
worden geplaatst.
Artsen zonder Grenzen biedt
wereldwijd medische hulp aan
slachtoffers van oorlogen en
natuurrampen. De hulporgani
satie maakt daarbij geen onder
scheid naar ras, geloof of poli
tieke overtuiging. Artsen zon
der Grenzen werkt vaak in
moeilijk toegankelijke en on
veilige gebieden, maar in ieder
geval daar waar dat het hardst
nodig is. Artsen zonder Gren
zen is enthousiast over het ini
tiatief van de kwekers.
MIDDELBURG Op zater
dag 8 april om 17.00 uur wordt
de tentoonstelling van Frances-
ca Vonck geopend. Deze ten
toonstelling is de eerste in een
reeks, waarbij Kuiperspoort 22
aandacht besteedt aan jonge
academieverlaters. De tentoon
stelling wordt afgewisseld met
exposities van Middelburgse
kunstenaars.
Francesca studeerde vorig jaar
af aan de Rijks Academie te
Den Haag. Haar werk houdt
zich voornamelijk bezig met
schijnbare tegenstellingen, on
der meer de persoonlijke herin
nering versus de tijd, en haar
persoonlijke ontwikkeling te
genover die van anderen.
Voor de uitvoering worden da
gelijkse voorwerpen, vaak met
een nostalgisch tintje, in een
andere context geplaatst. Zoals
bij voorbeeld een ouderwets
aandoende lessenaar waarop
een herbarium ligt. Echter niet
met gedroogde bloemen, maar
met plastic en zijden bloemen,
waarbij naast de naam van de
desbetreffende bloem ook de
vindplaats staat genoemd, b.v.
Blokker of Hema.
Van 8 april t/m 20 mei in de
Kuiperspoort. Openingstijden:
dinsdag t/m zaterdag van 13 tot
17 uur.
ADVERTENTIE
GOES
Oude Vismarkt 2
01100-15426
