OP DEZE PLAATS
iiit
Het laatste woord is aan Gerrit
01184-63222
Lieve clowntjes bij..
De lekkerste van Zeeland,
oh
FRANCE
DESTEM
Geld voor molen, kunst en speelplaats
FILM (III)
Muntenschat voor sportveldje
Zeeuws Zeekleilandschap
Wethouder Schoenmakers neemt na zestien jaar afscheid van de politiek
Oranjegevoel
CJ
V.
[JE SCHELDEBODE
076-236882
01184-19953
01184-19910
kunt u, met kleur,
tegen aantrekkelijke prijzen
adverteren.
Informeer bij onze vertegenwoordiger!
MIDDELBURG Hij was een wethouder die je
regelmatig in publieke gelegenheden kon tegenko
men. Hij frequenteerde diverse cafés, werd vaak
gesignaleerd bij openingen van exposities en was
regelmatig toehoorder van nieuwe muziek. Zijn ui
terlijk, dat iets artistieks heeft,, lijkt nog het meest op
dat van een Franse musketier. Zijn levensstijl werd
flamboyant genoemd, zijn houding royaal. Bij zijn
afscheid tijdens de raadsvergadering van 8 april
noemde burgemeester Rutten zijn optreden in de
politiek 'kort door de bocht, verrassend, soms zelfs
ongrijpbaar of onbegrijpbaar en dikwijls tegenge
steld aan de heersende mening'. Na 16 jaar wethou
derschap komt er een einde aan het 'Schoenmakers
tijdperk'. Vrijdag 24 juni houdt de PvdA-afdeling
Middelburg vanaf 13.30 in de burgerzaal van het
stadhuis een bijeenkomst rond het thema 'het be
stuur, de cultuur en de stad'. Tijdens de bijeenkomst
spreken PvdA-voorzitter Felix Rottenberg, Adri
Duijvesteijn (directeur van het Nederlands Architec
tuur Instituut) en burgemeester C.G.J.Rutten. De
bijeenkomst wordt georganiseerd ter gelegenheid van
het afscheid van de oud-wethouder, bij wie dit thema
al die jaren de boventoon voerde.
INFO: 06-8875 a
DE KELDER I
Tegenvaller
SS
H3
03
.05
Afspiegeling
Besturen
Elitair
Architectuur
Mini's
Redactie
Kantoor
Natuurtip
ALLES OVER DE TOUR DE FRANCE IN DE STEM
VAN DINSDAG 28 JUNI A.S.
De Stem o.a. verkrijgbaar op onderstaande adressen:
HÉ SCHELDEBODE
89e JAARGANG. VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS IN DE GEMEENTEN: VALKENISSE, VLISSINGEN, WESTKAPELLE, ARNEMUIDEN, DOMBURG, MARIEKERKE, MIDDELBURG EN VEERE.
TOTALE OPLAGE: 47.500 EX. DE SCHELDEBODE IS.EEN UITGAVE VAN DE STEM WEEKBLADEN. KANTOOR: SCHELDESTR. 7-9 - VLISSINGEN - TEL. 01184-19910 - POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN.
WOENSDAG
MV 301 22 JUNI 1994
VLISSINGEN Maatregelen
om het verval van de Oranje
molen tegen te gaan, een op
knapbeurt van de speeltuin in
woonwijk Het Fort en de toe
passing van kunst in de wijk
Pauwenburg zijn enkele zaken
die vanavond aan de orde ko
men in de openbare vergade
ring van degemeentelijke com
missie van advies voor finan
ciën, detailhandel en visserij.
In 1981 voerde Rijkswaterstaat
aan de Oranjemolendijk werk
zaamheden uit in het kader van
de Deltawet. In 1985 bleek dat
de Oranjemolen hiervan be
hoorlijk had geleden, er wer
den zettingen of verzakkingen
geconstateerd. De gemeente
liet een onderzoek instellen,
waaruit de gemeente de con
clusie trok dat Rijkswaterstaat
aansprakelijk gesteld kon wor
den voor de kosten die zouden
kunnen voortvloeien uit de zet
tingen. De gemeente wil nu
laten onderzoeken hoe verdere
zettingen kunnen worden te-
voorkomen. Zij gaat ervan uit
dat de gemeente verantwoorde
lijk is voor het tegengaan van
het verder verval. De circa 350
jaar oude molen is vanaf 1972
eigendom van de gemeente.
De bijzondere architectuur
in de wijk Pauwenburg vraagt
om een geïntegreerde toepas
sing van kunst. Dit standpunt
resulteerde in een aantal ge
sprekken tussen het college van
burgemeester en wethouders en
de Culturele Raad Vlissingen.
In overleg met de bewoners
heeft de Adviescommissie Beel
dende Kunst gekozen voor een
ontwerp van de beeldend kun
stenaar Bob Pingen. Het totale
bedrag van het kunstproject,
waarbij ook speelvoorzienin-
gen zijn opgenomen, bedraagt
99.000 gulden. De commissie
stelt voor 38.000 gulden van dit
totaalbedrag beschikbaar te
stellen uit het fond Monumen
taal. De sectoren Stadsontwik
keling en Beheer stellen se-
spectievelijk 40.000 en 11.000
gulden beschikbaar en de Cul
turele Raad 10.000 gulden. De
kunstenaar heeft gekozen voor
een viertal markeringspunten
en ontmoetingsplekken in de
wijk. Kleur, vorm en ritme van
het ontwerp geven aan de wijk
een eigen accent. Speelvoorzie-
ningen maken onderdeel uit
van het ontwerp.
De speeltuin in woonbuurt
Het Fort leidde lange tijd een
kwijnend bestaan. Een bewo
nersinitiatief leidde in juli vo
rig jaar tot een handtekenin
genactie, die resulteerde in een
nieuw bestuur van de speel
tuinvereniging. Ook werd een
grote opruimactie op touw ge
zet. Het bestuur heeft inmid
dels een nieuw inrichtingsplan
opgesteld, waarbij veel werk
door de leden zelf wordt uitge
voerd. Daardoor kan 20.000
gulden bespaard worden op
een bedrag van 50.000 gulden.
Het college van B&W stellen
voor de resterende 30.000 gul
den beschikbaar te stellen, om
dat zij van mening is dat het
project een bijdrage levert aan
de verbetering van de dagelijk
se leef- en woonomgeving, met
name voor kinderen.
De Oranjemolen hee/t zwaar te lijden gehad van werkzaamheden die Rijkswaterstaat in het kader
van de Deltawet uitvoerde. foto peter huls
Door Jaap Klein
Het afscheid is niet van harte.
Gerrit B. Schoenmakers (52) is
wethouder af omdat zijn partij,
de PvdA, bij de laatste gemeen
teraadsverkiezingen een spec
taculaire nederlaag leed en niet
voldoende stemmen wist te ha
len om twee wethouders te le
veren. Zijn collega was door
het partijbestuur als lijsttrek
ker naar voren geschoven en
had de meeste rechten. Het
verlies was maar nipt.
„Waren de gemeenteraadsver
kiezingen na de landelijke ver
kiezingen geweest", zegt
Schoenmakers, "dan hadden
(ADVERTENTIE)
o.a. Spareribs Mixed Grill - Biefstuk etc.
Alles met toebehoren. GRATIS BEZORGD.
Vredehoflaan - Vlissingen.
Bij elke bestelling 'n leuke verrassing
we nu 10% meer stemmen ge
had en hadden we twee wet
houders mogen leveren. Maar
wij hebben als eersten moeten
boeten voor het ongenoegen
over 's lands regering." Hij zegt
het met enige spijt in zijn stem.
Wat rest is een zetel in de raad.
Verliezen valt ook hem
zwaar, hoewel vooral hij kan
weten hoe grillig de politiek is.
Vanaf dat hij was afgestudeerd
als leraar geschiedenis en ging
werken in '66 is Schoenmakers
lid van de PvdA. Van huis uit
had hij het vrijzinnig socialis
me meegekregen, zijn ouders
volgden de partij kritisch.
Schoenmakers heeft zelf altijd
die houding behouden. Hij ver
vulde vele functies bij de partij
in de afdeling Middelburg.
Programma's schrijven, con
gressen bezoeken, veel contac
ten met de fractie. Het was de
tijd van Den Uyl en de PvdA
was populair bij het volk. Het
was een luxe die blind maakte.
Schoenmakers: „We dachten
toen dat we alles telkens voor 4
jaar vast konden leggen, als je
maar lang genoeg overlegde.
We schreven aan programma's
die naarmate we langer praat
ten, steeds gedetailleerder wer-
Wethouder Gerrit Schoenmakers op de trappen van de Oostkerk, in de buurt waarvan hij geboren
en getogen is. foto piet davidse
Nu het Nederlands voetbalelftal in Amerika voor het
wereldkampioenschap speelt, is het vaderland gro
tendeels een Oranjestaat. Het Oranjegevoel heet dat.
Alles wat oranje gekleurd kan worden is het ook. De
laatste drie maanden dwarrelde er een niet aflatende
W J stroom* van aan oranje verwante folders en brochures
neer op mijn bureau, alles in het kader van Koning
4—Voetbal. Buttons, vlaggen, petten, shirts, shorts en
wat dies meer zij, om maar in de juiste outfit het
voetballen in de V.S. te volgen. De winkels liggen er
intussen vol mee en verkopen. Het Nederlands elftal
heeft zijn eerste wedstrijd gespeeld. Het werd giste
ren in Washington, zij het moeizaam, 2-1 tegen
Saoudi-Arabie. Het echte werk komt zaterdag 25
juni tegen de Belgen, een datum van voetbal-histo
risch belang. In 1978 verloor Oranje met 3-1 van
Argentinië en werd in 1988 Europees kampioen via
een 2-0 zege op de Sovjet-Unie. Tegen België en
Marokko wordt gespeeld in het stadion van Orlando,
de Citrus Bowl. Hopelijk verandert die voor Neder
land in een Orange Bowl, waarin de wedstrijdpunten boven
komen drijven. Voor de televisie gezeten kan men de
wedstrijd in stijl volgen, oranje-blanje-bleu geschminkt,
toeters en bellen onder handbereik. Gehuld in een oranje
shirt, short en pet, met op tafel elf glazen ranja en een
advocaatje met slagroom. En vooral niet te vergeten, een zak
chips en op de chips de portretten van onze favorieten
afgebeeld. Want zeg nou zelf, als je er zo 'Oranjegevoelig' bij
zit, dan zijn onze jongens toch om op te vreten!!!
Cameleon.
den. Het had z'n voordelen
maar het was niet speels ge
noeg. De anderen kregen niet
voldoende ruimte. Door schade
en schande werden we wijzer.
De tegenvaller kwam in '77
toen het kabinet Den Uyl er
niet kwam. Dat was de omme
keer. We wisten dat we het
toeval niet meer uit konden
sluiten. Ons sociaal standpunt
luidde dat de mens van nature
goed was, maar uiteindelijk
moesten we erkennen dat van
een hoop sociale regelingen
misbruik werd gemaakt. Het is
bijvoorbeeld een hele schok
voor ons geweest om een so
ciaal rechercheur in Middel
burg aan te .stellen. Dat is ze
ker niet zonder emotionele be
togen gegaan."
In Middelburg kende de poli
tiek een constante coalitie van
PvdA- en CDA-wethouders tot
aan de laatste gemeenteraads
verkiezingen. De politieke
aardverschuiving deed een col
lege ontstaan met wethouders
uit vier partijen. Volgens
Schoenmakers was het in de
oude situatie zeer prettig be
sturen. „Met twee partijen be
sturen levert meer resultaat.
Het staat borg voor continuï
teit. Wat we nu hebben is een
afspiegelingscollege. Organisa
torisch is dat een ramp omdat
de vertrouwenscultuur ont
breekt. De verbrokkeling zal
omslachtige besprekingen en
coördinatieproblemen opleve
ren."
Schoenmakers' lijst met func
ties is schier oneindig. Talloze
bestuursfuncties op velerlei
terreinen heeft hij bekleed en
bekleedt hij nog. Het besturen
moet hem dus in het bloed
zitten,, ondanks of dankzij die
kwalificaties van 'kort door de
bocht, verrassend, ongrijpbaar
of onbegrijpbaar en tegen
draads'. Schoenmakers be
stuurde op afstand behalve als
het hem echt interessseerde.
Dan was geen detail te klein.
"Ik heb bepaalde opvattingen
over besturen en over het wet
houderschap. Je moet de ambi
tie hebben om de dingen an
ders of beter te doen dan je
voorganger, anders had je
voorganger ook wel kunnen
blijven zitten. Als je alleen be
reid bent om op de winkel te
passen of de trein op tijd te
laten rijden, dan kun je beter
ophouden. Je moet dat nerveu
ze hebben om iets te doen.
Besturen is niet meedeinen op
de publieke opinie, besturen is
richtinggeven, waarbij je zelf
het overzicht behoudt. Bestu
ren is goed luisteren naar wat
anderen zeggen op vergaderin
gen. Uit die informatie moet je
halen wat de politieke vraag is.
Dat is de kern waaruit de be
sluiten worden genomen. Wat
je aan verantwoordelijkheden
hebt moet je niet onderschat
ten. Je bent geen specialist, je
kennis is amateuristisch. Het
lekenoordeel dat je moet vellen
kan grote gevolgen hebben.
Daarom moet je ook goed luis
teren naar je ambtenaren, die
zijn er hele dagen mee bezig.
Beter een uur luisteren naar
hen dan een week lang de stuk
ken lezen. Ik heb het voordeel
dat ik snel het doel zie. Ik heb
veel portefeuilles gehad maar
wat de beleidslijnen waren heb
ik altijd snel in de gaten ge
had."
„Natuurlijk ben ik ook eigen
zinnig geweest. Ik ben geen
traditioneel bestuurder. In de
politiek kun je niet gezapig
zijn. Routine is goed maar mag
nooit de kurk zijn waar je op
blijft drijven. Het leverde wel
eens conflicten op in ambtelijk
Middelburg. Dat ging soms
hardhandig maar nooit kwaad
aardig. De spontaniteit als be
stuurscultuur die ik voorstond
is nu wel gewoonte geworden."
Zijn cultuurbeleid was ook ei
genzinnig. Schoenmakers be
schouwt Middelburg als een
provinciehoofdstad van natio
nale betekenis. Waarom zou
hier geen ruimte zijn voor een
bescheiden landelijke inbreng
op het gebied van beeldende
kunst en cultuur, zo vroeg hij
zichzelf af en zette zich in voor
de Vleeshal en de Stichting
Nieuwe Muziek. Het werd een
strijd van jaren, waarin hij
werd belaagd met moties van
wantrouwen en beticht werd
van geldsmijterij en subversief
gedrag. Ook zelf dreigde hij
met aftreden. Het ging er soms
hard aan toe. Eens noemde hij
een kritische fractieleider 'een
rondfladderende scharrelkip in
plaats van een culturele hoog
vlieger'.
Op de reactie van een SGP-
raadslid dat zei dat de concer
ten en tentoonstellingen zo
weinig bezoekers trokken ant
woordde hij 'dat de waarheid
des geloofs niet wordt afgeme
ten aan het aantal gelovigen in
de kerk'. Jaren geleden schreef
hij eigenhandig een cultuurno
ta op een zo eigenwijze wijze
dat weinigen hem lazen en de
nota dus voor waar werd aan
genomen. Niemand waagde het
een beter gefundeerde inbreng
te hebben.
De Vleeshal met zijn installa
ties en het Festival Nieuwe
Muziek met zijn vernieuwende
invloed zijn nu wel internatio
naal bekende instellingen ge
worden en een paar van de
activiteiten die Middelburg
cultureel aanzien geven, hoe
wel de waas van elitair gebeu
ren er over blijft hangen.
Schoenmakers: „Het woord eli
tair wordt hier altijd negatief
geduid en gekoppeld aan teveel
geld en te weinig bezoekers.
Maar als er weinig mensen
naar het voetballen gaan, dan
hoor je niemand. Ik voetbal
zelf nog en behoudens de 22
spelers, een scheidsrechter en
twee grensrechters zie ik nie
mand rond het veld. Ik betaal
maar een paar gulden per
maand maar als je ziet hoeveel
geld die voorzieningen kosten
en wat daar voor verlies op
wordt geleden dan ben ik dus
een zeer elitair voetballer.
Iets elitair noemen is een vorm
van onverdraagzaamheid, van
eenzijdigheid. Het is slecht als
elitair zijn gepaard gaat met
het afstoten van andere mensen
maar dat is in de Vleeshal en
bij Nieuwe Muziek nooit ge
beurd. Daar wilden we juist
dat iedereen erbij kwam."
Stedebouw en architectuur zijn
voor Schoenmakers disciplines
van toegepaste kunst. Die moe
ten de ruimte krijgen. In zijn
bestuursperiode als wethouder
kregen ze die. Voor het Mais-
baaigebied en voor de Veerse
Poort nodigde hij de beste ar-
chitekten van Nederland uit,
vaak tegen de zin van collega's.
Maar Schoenmakers was over
tuigd van zijn gelijk. Hij had
zich grondig verdiept in stede-
bouw, met Berlage als zijn gro
te voorbeeld. „Een goede archi
tect geeft een wijk zijn hand
schrift mee. De nieuwbouwwij
ken van na de oorlog zijn wel
wijken maar geen stadsdelen.
Ze zijn door teveel mensen be
dacht en gebouwd, het zijn
grabbeltonnen van ideeën.
Daarom hebben die wijken
geen ruggegraat. Als je er niet
hoeft te zijn kom je er ook niet.
Dat wilde ik anders bij het
Maisbaaigebied. Aandachts
punten voor een leefbaar ge
bied zijn voor mij de diversiteit
van bewoners en gebruik, de
duurzaamheid, de aanpasbaar
heid in de tijd, de organische
aansluiting op de aanliggende
zie verder 1e binnenpagina
(ADVERTENTIES)
(Kleine advertenties
zonder adm. kdsten)
(Fax 11446)
10.00-12.00 u.
14.00-15.30 u.
(Fax 11446)
Het maken van een natuurfilm is niet zelden
een kwestie van maandenlang speuren en
zoeken om momenten uit het leven van dieren
vast te leggen. De cameraploeg die de nieuwe
film 'Saeftinghe in de lente' heeft samenge
steld, had niet meer dan een week om het
vogelleven in het schor in beeld te krijgen. Dat
betekent dat je je geen missers kunt veroorlo
ven en dat bovendien de weergoden mee moe
ten werken. In zo'n geval is een flink stuk
voorbereidend veldwerk noodzakelijk, om van
te voren te bepalen welke opnamen op welk
tijdstip gemaakt kunnen worden. Op zo'n
moment besef je pas goed hoe belangrijk de rol
van vrijwillige, gidsen in het gebied is. Ze
kennen het gebied door en door en weten bij wijze van
spreken iedere vogel te zitten.
En zo is het gelukt om flink wat schitterende natuuropnamen
in de film te verwerken. De bruine kiekendief komt close-up
in beeld terwijl hij boven het schor op jacht is naar muizen.
Een baltsende tureluur boven een geul en het intieme
gezinsleven van de kokmeeuwen zijn ook fraai verfilmd. Er
zijn heel wat uurtjes in de schuilhut doorgebracht om deze en
andere vogels goed in beeld te krijgen. Natuurlijk moet je in
zo'n film een keuze maken wat er wel en wat niet aan bod
komt. In Saeftinghe verblijven dagelijks tienduizenden vogels
en alleen al in het voorjaar zijn daarvan zo'n honderd
verschillende soorten aan te treffen. De filmers zijn er prima
in geslaagd om juist van die voorjaarsvogels een representa
tief beeld te geven. En omdat het in de bedoeling ligt om van
ieder jaargetijde een aparte film te maken zullen er nog vele
riren schuilhuttenwerk volgen.
SEROOSKERKE De ge
meenteraad van Veere buigt
zich op 29 juni over een voor
stel van B&W om een basket
balveldje voor de jeugd van
Serooskerke te creëren. Het be
drag dat daarvoor nodig is,
wordt gedekt door een gedeelte
van de restantopbrengst van de
muntenschat.
Het verzoek om een plek te
creëren om te basketballen
kómt van een viertal jeugdige
dorpsgenoten. Als locatie
wordt geda^it aan het oude
sportveld aan de Zandput aan
de kant van de tennisbanen. In
eerste instantie kan volstaan
worden met het beschikbaar
stellen en plaatsen van twee
basketbalstaanders en het uit
lijnen van het veldje. In overleg
met de initiatiefnemers wordt
bekeken welke werkzaamhe
den zij eventueel zelf uit kun
nen voeren. Omdat er nog geen
sprake is van een basketbalver
eniging, heeft de Dorpsraad
zich bereid verklaard formeel
het beheer van het veldje op
zich te nemen.
De totale kosten komen op
5.000 gulden en kunnen gefi
nancierd worden uit wat nog
resteert van de muntenschat, te
weten 9.000 gulden.
VLISSINGEN In het Mi-
Heu-Educatie-Centrum aan de
Korenbloemlaan is tot 28 au
gustus de tentoonstelling 'Het
Zeeuwse Kleilandschap, te be
zichtigen.
Aan de hand van tekeningen
wordt duideljk gemaakt hoe de
verschillende landschapstypen
binnen het zeekleilandschap
zijn ontstaan en welke veran
deringen er in de loop der tij
den hebben plaatsgevonden.
Foto's tonen de specifieke ken
merken van de verschillende
landschapstypen zoals oud- en
nieuwland, poelgronden,
kreekruggen, inlagen en karre-
velden. Ook wordt het verschil
tussen kreken en welen duide
lijk gemaakt en wordt er inge
gaan op de verschillende
dorpstypen en op de ligging
van de oude buitenplaatsen.
De expositie in het MEC is
toegankelijk op donderdag-,
vrijdag- en zaterdagmiddag
van 13.30 tot 16.30 uur.
Zaterdag hebben we van 11.00 tot 17.00 uur een spe
ciaal schminkstandje in de winkel waar uw kinderen
zich kunnen laten omtoveren in een clowntje. En dat
is dan een èxtra reden om langs te komen. Terwijl er
al zo veel redenen zijn. Want onze compleet ver
bouwde supermarkt biedt gewoon alles op het
gebied van modern winkelplezier. En een ongeloof
lijke keus in nodige, lekkere en extra lekkere dingen.
Breng gauw (weer) een bezoekje aan de Gildeweg
nummer 6 in Vlissingen. Aan:
(Fax 11446)
Tabakshandel Sima
Wijngaardstraat 48
4461 DD Goes
Sigarenhandel van 't Wes-
tende
Vrijlandstraat 87
4337 EC Middelburg
Bruna Geijsen
Walstraat 101
4381 GG Vlissingen
Boekelier
Walstraat 92
4381 GE Vlissingen
Boekhandel De Ruiter
P. Krugerstraat 55
4382 MB Vlissingen
Bruna stationsrestauratie
Stationsplein 13
4382 NN Vlissingen
Bruna Loeks boekhandel
Nieuwe Burg 19
4331 AG Middelburg
Bruna
Lange Vorststraat 14
4461 JP Goes
i