Werken aan een tolerante samenleving
DE SCHELDEB0DE
oyer
Sovjetmilitairen en Panjepaardjes
Tonderzwammen
Si
20-50%
KORTING
SHOP 54
VUURWERK
De Vrijbuiter
Vandalisme slaat gat in gemeentekas
0-a
FNV-kaderleden ondernemen actie tegen verrechtsing
WAAR BLIJFT DE TIJD...
Snorkelend het nieuwe jaar in
BEL VOOR INFO: 01184-64300
Middelburger graaft in Duitse archieven
Breed draagvlak
Natuurtip
A3
KUNSTGEBITTEN
J.P.A. ROSSËL
Koop je op een
vertrouwd adres
- Paspoortstraat 26
Oost-Souburg
01184-62330
Telefoonnummer redactie
Voltaweg 5 - Vllssingen
90e JAARGANG. VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS IN DE GEMEENTEN: VALKENISSE. VLISSINGEN. WESTKAPELLE, ARNEMUIDEN, DOMBURG. MARIEKERKE MIDDELBURG EN VEERE.
FC) I ALE OPLAGE: 47.300 EX. DE SCHELDEBODE IS EEN UITGAVE VAN DE STEM-WEEKBLADEN. KANTOOR: SCHELDESTR-7-9 - VLISSINGEN - TEL. 01184-19910 - POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN.
WOENSDAG
29 DECEMBER 1993
MIDDELBURG - J.N. Houter
man heeft een boek over Sov
jetmilitairen en Panjepaardjes
in Zeeland tijdens de oorlogs
jaren 1943 en 1944 geschreven.
Het boek heet 'Osttruppen in
westelijk Nederland en handelt
over Russische militairen die,
eenmaal door de Duitsers
krijgsgevangen genomen en
door de omstandigheden daar
toe gedwongen, dienst namen
bij de Duitse YVehrmacht. Deze
'Duitse' Russen werden in de
periode 1943-1944 grotendeels
ingezet voor kustbewaking
langs de Westeuropese kust
(Atlantikwall). Dit boek han
delt specifiek over de 4 batal
jons die verspreid over Zeeland
ingezet zijn. Panjepaardjes zijn
de typische paardjes die de
Russen voor hun wagen hadden
gespannen. De paardjes waren
ongeveer 1.35 meter hoog en
heetten in de volksmond hitten.
De Duitsers noemden de
paardjes Panjepferde.
Na een inleidend betoog over
het fenomeen Osttruppen in
het algemeen, wordt nader in
gegaan op de Russische militai
ren in het westen en daarna
meer specifiek in Zeeland. Van
de inzet van één van de Ost-
Bataillone (Ost-Btl. 628) is een
dagboekachtig verhaal be
waard gebleven van de hand
van Hauptmann N. Rebikoff.
Het gedeelte betreffende Zee
land is integraal in Nederland
se vertaling weergegeven,
waardoor een duidelijk beeld
wordt verkregen van de inzet
van zo'n eenheid in Zeeland
(Sluis en omstreken in West-
Zeeuws-Vlaanderen en Veere/
Vrouwenpolder en omstreken
op Walcheren). Na deze deels
specifiek militaire beschrijvin
gen, komt uitgebreid aan bod
hoe de Zeeuwse bevolking de
Osttruppen heeft ervaren.
Hiervoor zijn tientallen ge
sprekken en interviews gehou
den met Zeeuwen die de Rus
sen in meer of mindere mate
hebben meegemaakt.
Een apart hoofdstuk wordt ge
wijd aan de zoektocht van
Hans Koster, die als zoon van
een Armeense militair, een ja
renlange tocht heeft afgelegd
langs allerlei instanties en per
sonen om uiteindelijk zijn Ar
meense familie terug te vinden.
Afgesloten wordt met een be
trekkelijk kort overzicht van
de overige eenheden Osttrup
pen die in Nederland gelegerd
zijn geweest. Als losse bijlage
is toegevoegd de originele tekst
van een in het Duits gesteld
document over de inzet en be
handeling van Osttruppen.
Het geheel wordt opgeluisterd
met een veertigtal foto's van
Osttruppen aan de Atlantik
wall, waarvan slechts een klein
gedeelte ook daadwerkelijk uit
Zeeland stamt. Verder zijn ver
schillende documenten en em
blemen van eenheden weerge
geven, benevens een tweetal
kaarten.
De documentatie komt voor
wat het militaire gedeelte be-
Een rijtocht van Ostmilitairen
treft voornamelijk uit Duitse
archieven, en voor wat de erva
ringen van de burgers betreft
van vele tientallen Zeeuwen
verspreid over de gehele pro
vincie.
MIDDELBURG - Laat de politiek ons werkelijk in
de steek of lijkt dat alleen maar zo? Steeds meer
signalen duiden erop dat de burger het niet meer in
de politiek zit zitten. En dat is gevaarlijk want hun
stemmen gaan vaak naar de' extreemrechtse hoek,
niet zozeer uit ideologische overwegingen maar meer
uit balorig stemgedrag. En daar moeten we voor
waken. Dat zegt de werkgroep 'Tot vooroordelen
veroordeeld', die met het oog op de gemeenteraads
verkiezingen begin maart een zestal gespreksavonden
in diverse wijken in Middelburg en Vlissingen orga
niseert over de gevaren van vooroordelen en discri
minatie. Daarbij zal het thema 'Migranten, een
bedreiging of een verrijking' met de wijkbewoners
worden besproken.
De actie gaat uit van drie ka
derleden van de FNV-afdelin-
gen Vlissingen en Middelburg,
Dick Huegen, Hans van
Grondel en Peter Dievenbach.
Zij zijn nogal geschrokken van
reacties van eigen FNV-leden.
Onlangs wijdde het weekblad
Vrij Nederland nog een groot
artikel over de verrechtsing on
der FNV-leden.
Peter Dievenbach moet dat he
laas beamen. "Wij hebben als
kaderleden natuurlijk veel bin
ding en betrokkenheid met de
man en vrouw in de straat.
Helaas moet ik eerlijk beken
nen dat ook bij de FNV-leden
veel vooroordelen leven. Wij
merkten dat het niet zomaar
om een paar reacties ging, an
ders zouden we dit niet doen.
Maar als je enkele honderden
reacties te verwerken krijgt die
ronduit discriminerend of ra
cistisch van taal zijn dan weet
je dat er iets grondig mis is en
dat je daar iets mee moet doen.
Zeker met de verkiezingen voor
de deur. Er heerst nogal eens
de mening dat het slecht gaat
in Nederland, vooral door de
slechtere economie en de toe
nemende werkloosheid. De po
litiek heeft daar niet een twee
drie een antwoord op dus gaan
mensen op zoek naar een zon
debok. En wie zijn dat vaak?
De buitenlanders, de asielzoe
kers en de vluchtelingen. Mi
granten dus. Extreemrechtse
partijen proberen handig op
deze sentimenten in te spelen
met als gevolg een verrechtsing
van de nederlandse politiek.
In de jaren dertig hebben we
dat al eens meegemaakt en we
weten allemaal waartoe dat ge
leid heeft. Ook nu zien we in
andere landen als Rusland en
Italië, en natuurlijk ook voor
malig Joegoeslavië, waar recht
se politieke partijen een enor
me opmars doormaken, de ge
volgen. Wij als werkgroep wil
len dat hier voorkomen en
daarom hebben we deze avon
den georganiseerd. Je ziet dat
de politiek op dit moment de
verworven rechten met handen
en voeten treedt. Vooral de
zwakke groepen worden de du
pe. Veel mensen zijn het er niet
mee eens maar weten niet wat
ze kunnen doen. Uit balorig
heid stemmen ze dan maar
rechts, om de politiek een af
straffing te geven. De gevolgen
zijn echter desastreus. Maar
dat beseft nen niet. De mensen
zijn teveel onwetend, niet op de
hoogte van de problematiek. Er
wordt vergeten dat migranten
ook mensen zijn."
De werkgroep 'Tot vooroorde
len veroordeeld' bestaat inmid
dels uit meer dan twintig
maatschappelijke organisaties.
Dievenbach: "Omdat wij niet
uitsluitend als FNV-club wil
den werken hebben we aan
sluiting gezocht bij verschillen
de organisaties, ook al omdat
er een breed maatschappelijk
draagvlak is voor deze thema
tiek. Ons grootste probleem
was eigenlijk: Hoe bereiken we
de man en de vrouw in de
straat, dus de personen bij wie
deze vooroordelen leven. We
hebben wel tien of twaalf con
cepten gemaakt voor we uitein
delijk aan de definitieve versie
toe waren. Het is moeilijk om
een duidelijk verhaal naar de
mensen toe te brengen. Je moet
eigenlijk in de huid van de man
en de vrouw in de straat krui
pen en de woorden in hun taal
opstellen. We weten ook niet of
dat gelukt is, dat kunnen we
niet van tevoren voorspellen.
Wat voor ons het belangrijkste
is, is dat we in discussie gaan
met de wijkbewoners over wat
hen bezig houdt. Alleen zo
kunnen we te weten komen wat
Je kan ze overal vinden waar oude bomen zijn;
grillige aangroeisels aan dode of verzwakte
stammen die het rottingsproces van het hout
inluiden. Het zijn houtzwammen, een padde
stoelenfamilie die zich onderscheidt door taaie,
kurkachtige vruchtlichamen, meestal zonder
steel en aan de onderkant een grote hoeveel
heid minuscule gaatjes. Heel bekend zijn de
elfenbankjes. Die hebben een dunne hoed die
slechts zelden een doorsnede van 10 centimeter
bereikt. Van de grotere soorten zijn de tonder
zwammen het bekendst. Vooral de platte ton-
derzwam komt bij ons veel voor. Dat is een
kaneelbruine soort, waarvan de rand vaak
sneeuwwit gekleurd is. Daarnaast vind je soms
ook de nauw verwante dikrand-tonderzwam en de 'echte'
tqnderzwam.
Binnenin de tonderzwammen zit een laag van zeer fijne
vezeltjes waartussen de sporen gevormd worden. Vroeger
werden tonderzwammen verzameld om de vezels ervan te
drogen en die belandden vervolgens in de tondeldoos. De
vezels zijn na het drogen bijzonder brandbaar en daarom
werden ze gebruikt voor het maken van vuur. De bovenkant
van de tonderzwam is niet zelden bedekt met een laag fijn
bruinachtig poeder. Dat zijn de sporen van de paddestoel, die
door de wind worden meegevoerd om vervolgens nieuwe
bomen te infecteren. Een middelgrote zwam kan ongeveer een
miljard sporen produceren, waarvan het overgrote deel het
overigens nooit tot nieuwe zwam brengt. Als het wel zo was
dan zou binnen de kortste keren iedere boom zijn aangetast.
Het is wel zo dat tonderzwammen, net als veel andere soorten
die te vinden zijn op dood en kwijnend hout, de laatste
decennia een flinke toename vertonen. Dat heeft alles te
maken met de achteruitlopende kwaliteit van onze bossen.
Het is daarom nog niet zo'n vreemde wens om te hopen dat
het de tonderzwam en hun verwanten in 1994 eens wat
minder voor de wind mag gaan.
Het Oudejaar liep op z'n end en sleet moeizaam de
laatste dag van december. Welgemoed, jong en fris
was hij in de nieuwjaarsnacht aan zijn taak, hem
door Vadertje Tijd opgedragen, begonnen. Nu hij
zijn 365ste rondje bijna voltooid had, was hij de
gang der dagen moe. Oud en versleten was hij bijna
op zijn retour. Voor de laatste maal passeerde hij de
datumgrens en schoot met de snelheid van het licht
door de onmeetbare kosmische ruimte naar het
middelpunt van het heelal waar Vadertje Tijd hem
wachtte. In een ondeelbare fractie van een seconde
passeerde hij het Nieuwejaar dat op weg was naar
aj 1994. Vadertje Tijd zat aan zijn grote tijdtafel en
piS bezag dat alles. "Hoe is het gegaan" vroeg hij aan
W 1993, „in het 'Jaar van de Ouderen'. „Dat is niet zo
erg geslaagd, geloof ik", zei het Oudejaar, „Ik hoop
dat het hen in 1994, het jaar van het 'Gezin', beter
vergaat". Achter de tafel werd instemmend geknikt.
„Waar blijft de tijd?", vroeg het Oudejaar vervol
gens. „Achter de wijzers van de klok", antwoordde
Vadertje Tijd, en draaide de grote zandloper om en de eerste
zandkorrels en seconden van het nieuwejaar gleden voorbij.
En het Oudejaar vloog met zijn uren, dagen, maanden als een
schaduw heen. Lezers en lezeressen ik wens u een gezond en
tevreden Nieuwjaar toe.
CAMELEON.
A3
CS
dat is en er tegelikkertijd pro
beren iets aan te veranderen.
Het hoofdthema daarbij is of
migranten een bedreiging of
verrijking vormen voor onze
maatschappij."
Volgens Dievenbach zijn mi
granten wel degelijk een verrij
king. Ze nemen hun cultuur
mee naar hier en voegen zo iets
toe aan onze cultuur. Een sim
pel voorbeeld daarvan zijn de
vele buitenlandse restaurants.
Toch is het probleem echter dat
veel mensen weinig van de mi
granten afweten, waardoor wel
of niet opzettelijk misvattingen
en vooroordelen ontstaan. "Er
over praten is dan een van de
oplossingen. Het brengt begrip
bij, zeker als migranten zelf
daarbij aanwezig zijn. Het is
een broodnodige informatie
uitwisseling. Zo creëeren we
een open maatschappij, waarin
iedereen een kans heeft. Als we
een tolerante^ samenleving wil
len zijn, moeten we daaraan
blijven werken."
Tijdens een zestal avonden in
de wijken van Middelburg en
Vlissingen wil de werkgroep de
ADVERTENTIE
geen
ingevallen
gezichten meer!
met porseleinen tanden en
perfecte pasvorm. Repara
ties: klaar terwijl u wacht
Tandprotheticus
Hobeinstraat 52 - Vlissingen
Tel. afspraken 01184-14533
(ook voor part. verzekerden) i
bewoners in de wijken de gele
genheid geven te praten met
elkaar aan de hand van een in
die wijk levend onderwerp.
Voor elke avond is een deskun
dige aangetrokken, echter niet
uit de politiek.
De uitkomsten van de avonden
zullen worden samengevat in
een zogenaamd 'wijkboek', dat
zal worden aangeboden aan de
politiek op de slotmanifestatie
op 26 februari. De avonden
worden gehouden op:
13 januari in De Schuur in
Oost-Souburg
(onderwerp:Kerk en vluchte
ling, stelling: Politieke vluchte
lingen zijn altijd welkom), 18
januari in de Schouwburg in
Middelburg (onderwerp: Ar
beid, onderwijs en scholing,
stelling: Je kunt alles bereiken
wat je wilt); 25 januari in Ont
moetingscentrum Zuiderbaken
in Middelburg (onderwerp: Re
latieverbetering, verdraag
zaamheid, asielzoekerscentrum
en woonruimtetoewijzoing,
stelling: Er is ruimte voor ie
dereen); 27 januari bij de Joe-
goeslavische Vereniging aan de
Mijndert Hobbemalaan 3 in
Vlissingen (onderwerp en stel
ling zelfde als op 25 januari);
31 januari in Wijkcentrum
Open Hof (onderwerp en stel
ling zelfde als op 18 januari); 1
februari in Ontmoetingskerk
Westerscheldestraat (onder
werp en stelling zelfde als op
13 januari). Alle avonden be
ginnen om 19.30. De slotmani
festatie op zatermiddag 26 fe
bruari wordt gehouden in Het
Arsenaal in Vlissingen. Spre
kers zijn onder andere (onder
voorbehoud) Minister Pronk
van Ontwikkelingssamenwer
king en landelijk voorzitter van
het CNV, dhr. Westerlaken. De
burgemeesters van Middelburg
en Vlissingen zullen dan het
'wijkboek' in ontvangst nemen.
Scheldestraat 54 - Vlissingen 2
Tel. 01184-13325
Blijvend betaalbaar
ARNEMUIDEN - Zowel de of
ficier van justitie in Middel
burg als de districtscomman
dant van de Zeeuwse politie
hebben in een brief aan alle
inwoners van Arnemuiden met
klem verzocht de jaarwisseling
deze keer eens zonder vanda
lisme gepaard te laten gaan.
Vorig jaar was de jaarwisseling
in het door het vandalisme in
middels 'beroemd' geworden
stadje goed voor een schade
post van bijna 16.000 gulden.
In totaal werd er door de jeugd
dit jaar een dikke 40.000 gul
den vernield. Verder wordt
verzocht het gooien met eieren
achterwege te laten. Aanlei
ding voor de brief is het schrik
barend hoog aantal incidenten
in Arnemuiden en het lage aan
tal aangiften dat uit angst voor
represailles achterwege blijft.
In de het laatste nummer van
Raadhuisklanken, het gemeen
telijk informatieblad, is de
schade van ruim 43.000 gulden,
die de gemeente leed door het
vandalisme, nader gespecifi
ceerd. Tijdens de jaarwisseling
afgelopen jaar vernielde de Ar-
nemuidse jeugd voor bijna vijf
duizend gulden. Verder werden
die nacht brandjes gesticht bij
het zwembad, de gymzaal, ba
sisschool De Zeester en een
bankje aan de haven. De totale
bi-andschade bedroeg ruim
11.000 gulden.
De schade die ontstond door
het verbranden van autoban
den bij de gemeenteloods en
een brand in de loods afgelo
pen juli was ook aanzienlijk:
bijna 8.000 gulden.
Verder
gooiden de jongelui ruiten in
bij scholen, de gymzaal en het
politiebureau, vernielden open
baar groen, afrasteringen en
straatmeubilair, zoals prulle-
bakken en lantaarnpalen.
De schade toegebracht aan
particuliere eigendommen en
materiaal van PTT en de spoor
wegen bleef in het kostenover-
zicht in het decembernummer
van de informatiekrant buiten
beschouwing.
In het blad staan ook samen
vattingen van de algemene be
schouwingen op de begroting
voor 1994 van de politieke par
tijen in de gemeenteraad. De
SGP vraagt daarin met aan
drang aandacht voor de open
bare orde en veiligheid tijdens
week- en jaarwisseling. De
RPF heeft zijn twijfels of de
politie wel adequaat genoeg
optreedt om vandalisme te
voorkomen en vandalen op he
terdaad te betrappen. De VVD
pleit voor uitbreiding van de
politie en toename van het aan
tal surveillances. Het CDA en
de RPF pleiten voor een verza
melplek voor de schooljeugd.
Het gemeentebestuur stelt el
ders in het informatieblad dat
voor het geld en de tijd die het
gemeentepersoneel in het afge
lopen jaar kwijt was aan het
herstel van de vernielzucht
heel wat voorzieningen getrof
fen hadden kunnen worden,
ook voor de jeugd.
VLISSINGEN - Traditiege
trouw houdt het Duikteam
Zeeland op Nieuwjaarsdag een
snorkeltocht in het koude Wes-
terscheldewater. De flinkerds
onder ons die over een duik- of
surfpak beschikken kunnen
dan negenhonderd meter snor
kelen langs de Boulevard. Voor
wie wat minder bravourachtig
is aangelegd blijft het altijd
een leuk schouwspel om naar
te kijken.
Ieder jaar zijn er de meest
vreemdsoortige uitmonsterin
gen te zien, want bij de nieuw-
jaarstocht geldt dat er voor de
ludiekste duiker een prijs be
schikbaar is. Verder gaat het
vooral om de lol, de tocht is
geen wedstrijd. De snorkel-
tocht begint om 14.00 uur.
Daarvoor' kan er vanaf kwart
over twaalf uur ingeschreven
worden in de kleedaccommo
datie bij het Strandhotel. Dat
kost een tientje.
Kantoor De Scheldebode, Scheldestraat 7-9, Vlissingen
Vanaf 1 december is ons kantoor geopend van maandag tot
en met vrijdag:
's morgens van 10.00-12.00 uur
's middags van 14.00-15.30 uur
Rubrieksadvertenties (Mini's/Kleintjes) kunt u ook telefonisch
opgeven: tel. 076-236882.
De redactie van De Scheldebode is buiten de openingstijden
van het kantoor doorgaans rechtstreeks bereikbaar onder
telefoonnummer (01184) 19953
