i
LA GARE
HE SCHELDEBODE
van de hel in de
'Ik ben
hemel gekomen'
Expositie foto's bezettingstijd
3-z^v P.a
Een levend schilderij dat nooit verveelt
Ganzen kijken
<u
Amnesty houdt fakkelwake
Voorlichting
peilbesluit
Blijf van mijn Lijfhuis Zeeland bestaat 15 jaar
Winderig
sa
FEESTEN EN PARTIJEN
Spannend
Wijziging openingstijden
Telefoonnummer redactie
VLISSINGEN - Het Blijf van m'n lijfhuis, een
geheim opvangadres voor mishandelde vrouwen en
hun kinderen, bestaat 15 jaar. In die jaren bood het
opvanghuis tijdelijk onderdak aan 1179 vrouwen en
1484 kinderen. Twintig ex-bewoonsters vertelden
over hun ervaringen in het 'Blijf-huis' in verhalen,
gedichten, tekeningen en interviews, die werden
gebundeld in de uitgave Een vrouw, een kind en een
vuilniszak. Wethouder L.C. Poppe-de Looff neemt op
18 december het eerste exemplaar in ontvangst.
De opening van het eerste Blijf van m'n lijfhuis in
Amsterdam in 1974 maakte voor het eerst zichtbaar
hoe gruwelijk het geweld tegen vrouwen kan zijn, dat
zich achter gesloten deuren afspeelt. Het bleek een
ernstiger probleem dan tot dan toe vermoed was.
Inmiddels zijn er 20 'Blijfhuizen' opgericht, verspreid
over het hele land.
Zelfstandig
Wij verzorgen al uw
Informeer vrijblijvend: Café-Restaurant
Kanaalstraat 82 - Oost Souburg - 01184-78143
\^/nnr,
HE SCHELDEBODE
90e JAARGANG. VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS IN DE GEMEENTEN: VALKENISSE, VLISSINGEN, WESTKAPELLE, ARNEMUIDEN, DOMBURG, MARIEKERKE, MIDDELBURG EN VEERE
TOTALE OPLAGE: 47.300 EX. DE SCHELDEBODE IS EEN UITGAVE VAN DE STEM-WEEKBLADEN. KANTOOR: SCHELDESTR. 7-9 - VLISSINGEN - TEL. 01184-19910 - POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN.
WOENSDAG
8 DECEMBER 1993
MIDDELBURG - Een kom met
goudvissen, een bak guppies of
een weckfles vol wriemelende
donderkopjes. Wie is er niet
eens in zijn jeugd de trotse
eigenaar geweest van een der
gelijke menagerie. Voor som
migen is het 't begin van een
levenslange hobby: het houden
van een aquarium. Je kunt
daar natuurlijk thuis mee bezig
zijn, maar wie echt enthousiast
is wil natuurlijk zijn kennis en
ervaring ook uitwisselen. Dat
kan iedere dinsdag- en donder
dagavond bij aquariumvereni
ging Barbus Conchonius aan de
Herengracht 52. Niet alleen
aquariumhouders komen daar
aan hun trekken, ook vijver
liefhebbers kunnen er hun hart
ophalen.
„We merken we dat de belang
stelling voor aquaria steeds
meer toeneemt", zegt de secre
taris van Barbus Conchonius,
Jo Westrate. „Niet alleen de
jeugd, maar bijvoorbeeld ook
veel mensen die met de VUT
gaan en wat meer tijd om han
den krijgen, beginnen aan een
aquarium. Wie kunnen dan ad
viseren over de mogelijkheden.
Het gezelschapsaquarium, een
tropisch zoetwateraquarium
waarbij de beplanting minstens
zo belangrijk is als het vissen-
bestand, is het meest geliefd.
Maar natuurlijk kun je ook
kiezen voor een zeewateraqua
rium of een palludarium. Dat is
gedeeltelijk water, gedeeltelijk
moeras. En de laatste jaren
richten we ons ook op de in
richting van vijvers. Daar is
een groeiende belangstelling
voor." Zelf is Westrate het hele
jaar bezig om zijn aquarium
piekfijn in orde te maken voor
de jaarlijkse huiskeuring. Het
gaat dan niet alleen om de
vissen, maar ook om de beplan
ting en inrichting van de bak.
Een speciaal opgeleide bonds-
keurmeester komt het aqua
rium thuis bekijken en de win
naar kan meedoen met de lan
delijke keuring.
Behalve de wekelijkse avonden
organiseert de aquariumver
eniging regelmatig lezingen en
excursies en eens in de twee
jaar, in samenwerking met an
dere verenigingen de tentoon
stelling 'Vivoka', waar behalve
vissen ook vogels en cactussen
te bewonderen zijn. Vorig jaar
werd in eigen beheer het club
lokaal aangepakt. Met een sub
sidie van de gemeente knapten
de leden zelf de zaak grondig
op. Het resultaat is ernaar. In
een in lichte tinten geschilder
de ruimte staan op opverzich-
telijke wijze een groot aantal
aquaria opgesteld. Voor de
jeugd is een aparte hoek gere
serveerd, waar zij zelf een
aquarium kunnen bouwen.
Voor voorziiter Nella den Hol
lander is het niet verbazing
wekkend, dat de vereniging zo
veel jeugdleden heeft. „Een
kind vindt het heerlijk om iets
van zichzelf te hebben, wat je
bovendien kunt verzorgen. Met
een aquarium kun je ook nog
een beetje experimenteren, dat
maakt het juist spannend. En
zelfs een kind dat allergisch is,
kan zonder problemen vissen
houden." Wat zij jammer vindt
is dat het voornamelijk jongens
zijn, die lid worden. „Waarom
het nou een mannenhobby
moet zijn is mij een raadsel.
Terwijl een vrouw vaak beter
ziet hoe je een aquarium goed
moet inrichten." Een stelling
die Jo Westrate onderschrijft:
„Ik ben het hele jaar bezig met
de inrichting van mijn bak om
dat ik graag meedoe met de
huiskeuring. Mijn vrouw geeft
me dan wel eens een advies om
planten in een bepaalde combi
natie neer te zetten. En ze heeft
altijd gelijk, dan ziet het er
opeens veel beter uit.
Een aquarium kan niet al
leen spannend zijn, uit weten
schappelijk onderzoek is geble
ken dat het ook een rustgeven
de werking kan hebben. Een
probaat middel tegen stress.
Een kantoorgebouw waar bij
de inrichting ook aan een
aquarium wordt gedacht, hoort
dan ook niet meer tot de uit
zondering. „Wij adviseren
graag in zo'n geval", zegt me
vrouw Den Hollander. „Op dat
gebied hebben we meer erva
ring. We hebben bijvoorbeeld
aquaria helpen inrichten in
Vijvervreugd, in het kantoor
van de stichting Welzijn Oude
ren in de Molstraat en in be
jaardentehuis Nieuw-Sanden-
burgh in Veere. Je kunt een
aquarium eigenlijk zien als een
levend schilderij, het blijft al
tijd boeien." En om deze uit
spraak te bekrachtigen: „als ik
moest kiezen tussen mijn tele
visie en mijn aquarium, dan
ging de eerste eruit, zonder
twijfel."
Een modem aquarium met een goede waterzuiveringsinstallatie heeft niet veel onderhoud nodig
foto: harry de lange
Het bestuderen van wilde ganzen is één van de
leukste natuur-aktiviteiten die je in de winter
kunt ondernemen. Van ganzen is erg veel
bekend over gedrag, voorkomen, en velerlei
ïjh<Y»V andere zaken, maar dat wil niet zeggen dat er
"S. -ty-? niets meer te ontdekken valt. Het is eerder zo
dat elke keer dat iets ontdekt wordt er weer
nieuwe vraagtekens opdoemen.
Een boeiend schouwspel bieden altijd weer de
dagelijkse heen-en-weer vluchten naar de
ovemachtingsplaats. Ganzen blijven 's nachts
niet op hun fourageergebeid, maar zoeken
rustig gelegen ovemachtingsgebieden op. Dat
zijn bijvoorbeeld zandplaten of ondiep water
in de Deltawateren. Het is leuk om uit te
zoeken waar de ganzen die in een bepaald gebied voedsel
zoeken, 's avonds naar toe trekken. In de regel gaat dat
dagelijks over vaste routes.
In de schaarse gevallen dat ganzen wel overnachten op de
plaats waar ze voedsel zoeken, is dat te zien aan de
uitwerpselen. Verspreid liggende keutels wijzen op de aanwe
zigheid van grazende ganzen, maar hoopjes keutels zijn
afkomstig van dieren die ter plekke slapen. De hoeveelheid
uitwerpselen per vierkantemeter geven de mogelijkheid om
uit te rekenen hoeveel gansdagen er in een terrein worden
doorgebracht en aan de hand daarvan kan de invloed van
allerlei verstoringsbronnen, zoals beplanting, enz. worden
uitgerekend. Een heel andere maar niet minder boeiende tak
van 'ganzenkunde' is het speuren met de telescoop voor
leeftijdstellingen, ringonderzoek en het opsporen van bijzon
dere soorten. Daarover de volgende keer.
ook bezig zijn met een schei
ding, daar praat je met elkaar
over. Daar kan je zelf van
leren, zo kan ik het ook doen of
zo juist niet.'
Als de vrouwen eenmaal hun
nieuwe leven hebben opgepakt,
MIDDELBURG - De Commis
saris van de Koningin in Zee
land, W van Gelder, opent don
derdag 9 december om 15.30
uur een foto-tentoonstelling in
de Zeeuwse bibliotheek in
Middelburg over Nederland tij
dens de bezetting. De expositie
toont beeldmateriaal van pers
fotografen tot amateurs en van
vaklui tot illegale fotografen.
De onderwerpen bevatten be
halve kenmerkende oorlogsom
standigheden ook alledaagse
zaken. Daarnaast is er een gro
te montagefoto die een goed
beeld geeft van de verwoestin
gen van Middelburg na het
bombardement van 17 mei
1940.
De tentoonstelling met de
naam 'Fotografie Geschiedenis
Beeldvorming. Nederland en de
Tweede Wereldoorlog', is tot
stand gekomen onder auspiciën
van het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie en sa
mengesteld door Erik somers,
René Kok en Herman Schier.
Zij hebben geprobeerd vooral
onbekende en verrassende fo
to's, afkomstig uit verschillen
de archiefinstellingen, onder de
aandacht te brengen. Er zijn
bijvoorbeeld afdrukken van
dia's afkomstig uit het oor
logsarchief in Brussel over de
meidagen 1940 in Nederland,
die pas kortgeleden boven wa
ter zijn gekomen.
Naast de algemene tentoonstel-
(ADVERTENTIE)
Kantoor De Scheldebode, Scheldestraat 7-9, Vlissingen
Vanaf 1 december is ons kantoor geopend van maandag tot
en met vrijdag:
's morgens van 10.00-12.00 uur
's middags van 14.00-15.30 uur
Rubrieksadvertenties (Mini's/Kleintjes) kunt u ook telefonisch
opgeven: tel. 076-236882.
De redactie van De Scheldebode is buiten de openingstijden
van het kantoor doorgaans rechtstreeks bereikbaar onder
telefoonnummer (01184) 19953
Niet alleen de opvang van mishandelde vrouwen, ook acties om vrouwenmishandeling te voorkomen en tegen te gaan, behoren tot de
werkzaamheden van de medewerkers van 'Blijf van m'n lijf' foto: archief de stem weekbladen
woners. Het samenwonen met
andere vrouwen en kinderen in
een overvol huis zorgt aan de
ene kant voor spanningen, aan
de andere kant ondervinden de
vrouwen ook veel steun aan
elkaar. Ze hebben veelal het
zelfde meegemaakt en kunnen
elkaar daardoor goed aanvoe
len. 'Doordat er veel vrouwen
hebben ze er geen spijt van.
Het zelfstandig denken en le
ven bevalt ze goed. Ze zijn er
trots op dat ze het redden, ook
al is het financieel vaak niet
makkelijk. Een vrouw zegt het
zo: 'Als ik het vergelijk: m'n
leven voor Blijf en na Blijf?
Van de hel in de hemel geko
men.
In het jaarverslag over 1991
en 1992 van Blijf van m'n lijf
Zeeland constateren de opstel
lers dat de positie van de mis
handelde vrouwen en haar kin
deren er in de loop der jaren
niet beter op is geworden. Nog
steeds ondervindt 21% van de
vrouwen in een relatie met man
of vriend geestelijk of lichame
lijk geweld. Voorlopig kunnen
de Blijfhuizen niet dicht en
blijft het noodzakelijk voort
durend de aandacht te vestigen
op de strijd tegen vrouwenmis
handeling en de gevolgen daar
van.
Vlissingen, Schuitvaartgracht op 1 juni 1942
foto: zeeuws documentatiecentrum middelburg
ling is er een dertigtal foto's
over de oorlog in Walcheren te
zien. De foto's vormen een deel
van een schenking van ruim
300 negatieven aan het Zeeuws
Documentatiecentrum. De fo
to's tonen de verwoestingen, de
inundatie, afvoer van krijgsge
vangenen en het bevrijdings
feest.
De tentoonstelling
januari volgend jaai
de expostieruimte op
grond van de Zeeuw
theek in Middelburg.
De vrouwen die in een Blijfhuis
komen voelen zich ellendig,
angstig, gespannen en verward.
Aan de andere kant zijn er
gevoelens van opluchting en
veiligheid. Meestal weten ze
weinig tot niets van het op
vanghuis. Ze komen terecht in
een overweldigende drukte en
bedrijvigheid. Ee ex-bewoon-
ster: 'Toen ik de eerste dag
binnenkwam, zag ik iedereen
zitten. Ik dacht, ik moet hier
weg. Ik moest heel erg wennen,
aan de mensen. Naderhand
wende het wel'. Zo vergaat het
de meeste vrouwen. Als ze een
beetje tot rust gekomen zijn,
verzamelen ze weer moed, voe
len zich bevrijd en veilig en
staan sterker op hun benen. Ze
kunnen weer aan hun toekomst
gaan werken.
Voor de meeste vrouwen is
het een hele zelfoverwinning
om uit de bestaande situatie te
stappen, maar zijn ze eenmaal
zover, dan willen ze alles ook
goed regelen. 'Ik ben achttien
jaar bij mijn man geweest,
waarvan ik tweeëntwintig keer
op straat ben gezet. Nu zet
niemand mij meer op straat', zo
verwoordt een andere ex-be
woonster het. De meeste vrou
wen weten bij binnenkomst al
dat ze zelfstandig willen gaan
wonen. In het Blijfhuis worden
de bewoners niet als 'cliënten'
behandeld, maar als zelfstandi
ge personen, die zelf hun zaken
regelen, zoals hun inkomen,
scholen voor de kinderen, de
advocaat, entueel aangifte bij
de politie en inschrijving bij
een woningbouwvereniging. De
medewerksters zijn er ter on
dersteuning; voor een gesprek
en voor het verstrekken van
informatie. Het 'voor jezelf op
leren komen' wordt door de
ex-bewoonsters vrijwel zonder
uitzondering als positief erva
ren: 'Ik laat me niet op hrijn
kop zitten. Voor mezelf opko
men heb ik in Blijf geleerd.
Overal achterheen gaan, naar
de woningbouw toe, hier en
daar naar toe. Ik ga nu overal
op af, dat voelt ook prima'.
De bewoners zorgen voor
hun eigen huishouding en zijn
samen verantwoordelijk voor
de gang van zaken in het huis
en de opvang van nieuwe be-
Een paar weken geleden konden we op zondag weer
eens kennis maken met de wind, zeg maar gerust
met een storm in al zijn kracht. 'De krunen van de
bomen gebogen vanuit het westen' zingt de West-
f) vlaamse troubadour Willem Vermandere. Als hier in
deze streken weer de westenwinden heersen, dan
moet er veel buigen en soms barsten voor het
75 ontketend geweld. Met een niet te temmen kracht
raast zo'n storm over de lage landen bij de zee. In de
CS oudheid zwierf de Griek Odysseus jarenlang rond
over zee, omdat hij de wind niet onder controle
hield. Van Aeolus, de god der winden, had hij de
j leren zak die alle winden bijeen hield, in bewaring
gekregen. Met zijn thuishaven Ithaca in zicht opende
hij de zak, de winden kwamen vrij en de 'Odyssee'
begon.
De mens tracht zich soms met zijn paraplu tegen dit
losgebarsten natuurgeweld te weren. IJdele hoop.
1*2 Jan de Wind is dan veel te sterk blaast die regen
schermen in een harde vlaag total - loss. De elemen
ten eisen hun tol en de paraplu vliegt door de lucht als een
achteloos wegzeilend bierviltje. Of wordt binnenste buiten
geblazen. Als kleine monumenten, als een eerbetoon aan deze
ongrijpbare natuurkracht kom je ze na zo'n stormdag overal
tegen. De gemeentereiniging zorgt dat ze worden afgevoerd.
Dan zal niemand er zich meer een (wind)buil aan vallen.
Kameleon
MIDDELBURG - Het water
schap houdt op 9 december een
voorlichtingsavond over het
peilbesluit. In dit besluit wor
den de streefpeilen van de Wal-
cherse oppervlaktewateren re-
gelementair vastgesteld.
Er wordt in woord en beeld
informatie gegeven over de re
latie met het ruilverkavelings
plan, de uitgangspunten, de
conseuenties en de procedure.
Er is gelegenheid om vragen te
stellen. De avond wordt gehou
den in de Getuigeniskerk aan
de Lauweryszstraat in Middel
burg en begint om 20.00 uur.
Op 14 december vindt een der-
gelijke voorlichtingsavond
plaats in Amicitia in Aagteker-
ke om 19.30 uur. Deze avond is
bedoeld voor leden van de
landbouworganisaties.
Wie specifieke vragen heeft
kan terecht op de hoormidda-
gen die het waterschap belegt
op 15, 16 en 17 december. Dit
is alleen mogelijk na telefoni
sche afspraak, het telefoon
nummer 0118-71527/71528.
een petitie die ondertekend kan
worden en die wordt opge
stuurd naar de regering van dit
Afrikaanse land. In Vlissingen
staat op vrijdagavond en zater
dag een kraam van Amnesty op
de hoek Lange Zelke/Wal-
straat, in Middelburg is op 11
december een kraam ingericht
op de Lange Delft. Ook kan het
publiek een 'boodschap' op
hangen in een speciaal voor dat
doel neergezette kerstboom.
Mensenrechtenactiviste Mo
nique Mujawamalia uit Ruan
da was op 20 oktober in Vlis
singen om het Amnestyrapport
Politieke moorden en verdwij
ningen aan te bieden aan bur
gemeester J.C.Th, van der
Doef. Volgens schattingen van
Amnesty International zijn de
afgelopen tien jaar meer dan
een miljoen mensen het slacht
offer geworden van deze schen
dingen tegen de mensenrech
ten. Amnesty International
heeft voor haar campagne een
14-puntenprogramma voorge
legd aan alle regeringen en in
ternationale organisaties. De
Nederlandse Amnestygroepen
richt zich op 12 geselecteerde
regeringen, waaronder Ruanda.
VLISSINGEN - Op 10 decem
ber is het 45 jaar geleden dat
de Verenigde Naties de Univer
sele Verklaring van de Rechten
van de Mens aannamen. Daar
om wordt die dag tijdens de
koopavond door de afdelingen
Vlissingen en Middelburg in de
binnenstad een fakkelwake ge
houden. De internationale Am
nesty campagne tegen politieke
moorden en verdwijningen
krijgt daarbij extra aandacht.
De internationale campagne
ging in oktober van start. Elke
regio in Nederland besteedt
aandacht aan een specifiek
land. In Zeeland staat Ruanda,
en met name de politieke
moord op de familie Karambi-
zi, centraal. Zij werden op 4
oktober 1990 door soldaten van
de regering in koelen bloede
doodgeschoten, waarschijnlijk
omdat een naast familielid er
van verdacht werd de opstan
delingen van het Ruandees Pa
triottisch front te steunen. Am
nesty International vraagt de
regering van Ruanda de daders
op te sporen en te bestraffen.
In kraampjes van Amnesty in
Vlissingen en Middelburg ligt
