Cultureel nazomeren wordt populair
MEDEDELING
Sr KORTING
DEZE WEEK STARTEN
DE NIEUWE CLUBS
Michelle is kampioen
Restauratie Koepoort te boek gesteld
Week van
het Landschap
BELLE EN HET BEEST
Herfstmode
FotoVerschuren
Ö2ÖU Pi-6
Verkeersinstructiei
René Brasser
90e JAARGANG. VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS IN DE GEMEENTEN: VALKENISSE, VLISSINGEN, WESTKAPELLE, ARNEMUIDEN, DOMBURG MARIEKERKE MIDDELBURG EN VEERE
TOTALE OPLAGE: 47.300 EX. DE SCHELDEBODE IS EEN UITGAVE VAN DE STEM-WEEKBLADEN. KANTOOR: SCHELDESTR.-7-9 - VLISSINGEN - TEL. 01184-19910 - POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN.
Kunstenaar Van der Pool tekent restauratie
lllllllllllllllllllimillllllllllllllllllllllllllimilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllll
AARDENBURG - Na een natte, zelfs gure zomer
maakt de provincie met de meeste zonne-uren in
Nederland zich op voor de Zeeland Cultuurmaand.
Het wordt een feestelijke viering, want zowel het
Festival van Zeeuws-Vlaanderen als de Zeeland
Cultuurmaand vieren het eerste lustrum.
In 1993 bieden beide aktiviteiten een hele reeks
evenementen. Het festival biedt 19 concerten in
tweeëneenhalve week en Zeeland Cultuurmaand
heeft podiumkunst, film, kursussen, workshops, ex
posities en muzikale evenementen van folk tot en met
klassiek in het programma. Een overvolle korf cul
tuur waar Zeeuwen en toeristen van kunnen smullen
of proeven.
Dansschool
DE JONG-VLISSINGEN
01184-13783
Aanvang 23 september I
Lokaties
GA VRIJDAG NAAR
DE WEEKMARKT
VLISSINGEN EN WIN
'N PRIJS MET ONZE
BONNENACTIE.
Drieluik
Excursies KNNV
Minister Dales stelt sirene in gebruik
Met ingang van 13 september zijn de
afsluittijden voor De Scheldebode ge
wijzigd. Advertenties dienen voortaan
uiterlijk op maandag om 14.00 uur in
ons bezit te zijn.
DE SCHELDEBODE
Er is nog plaats voor
Jongens 14-16 jr. beginners
Meisjes 17-22 jr. beginners
Dames/heren volwassenen beginners
Paren beginners m
DArmChOOL JAIlViER I
Jeugdmode
nu slechts 39,95
Voor uw Auto- en Motorrijlessen
Ravesteynplein 52 VUSSINGEN Telefoon 01184-17464
ESCHELDEBOD
WOENSDAG
M V 15 SEPTEMBER 1993
MIDDELBURG - Een jaar ge
leden werd een begin gemaakt
met de restauratie van de
Koepoort, de enig nog overge
bleven stadspoort van Middel
burg. Inmiddels staat de poort
weer in volle glorie statig te
wezen. Voor kunstenaar Leen-
dert van der Pool, die in de
Koepoort zijn domein heeft,
was het een ingrijpende ge
beurtenis. „Opeens gebeuren er
met het gebouw waar je dertien
jaar vrijwel dag en nacht hebt
vertoefd allerlei ingrijpende
dingen. Eerlijk gezegd raakte
ik daar in het begin wel even
van uit mijn evenwicht". Maar
Van der Pool hervond zijn
evenwicht gelukkig snel en
buitte de gebeurtenis uit zoals
alleen kunstenaars dat kunnen:
met potlood en papier. De te
keningen die Leendert van der
Pool maakte van de restauratie
van de Koepoort zijn nu ge
bundeld in een boekje 'Restau
ratie Koepoort, door het oog
van de kunstenaar'.
„Door het hakken en en breken
in de muren en het openbreken
van de vloeren veranderde de
sfeer in het gebouw totaal.
Toch vond ik dat het er niet
lelijker op werd: de poort kreeg
een heel andere atmosfeer.
Voor mij als kunstenaar was
dit veranderingsproces, dat een
maand of negen duurde, een
grandioos gebeuren".
Eigenlijk was het te verwach
ten dat Van der Pool de restau
ratie met het tekenblok zou
volgen. Van der Pool is veel
met licht en schaduw bezig en
beeldt graag zaken af die door
de tand des tijds zijn aangetast.
Wat dat betreft heeft hij zijn
hart volledig op kunnen halen,
want wie de tekeningen goed
bekijkt ziet hoe verschikkelijk
nodig de restauratie was.
In het boekje doet W.T. van der
Veur, sectiehoofd bouwkunde
bij de gemeente, verslag van de
oorzaak van de slechte bouw
kundige staat van de Koepoort.
Houtzwam, houtworm, bonte
knaagkever en boktor hadden
de kroonlijsten aangetast en
het metselwerk vertoonde
overal scheuren. Trekstangen
waren door een te grote span
ning al gebroken en spanten en
balklaagkoppen van de kap-
conctructie waren gedeeltelijk
vergaan. Belangrijkste oorzaak
van de slechte toestand van de
Koepoort was het blind veran
keren van de bouwconstructie.
Het ankerwerk van ijzer dat
ingemetseld was met schelp
kalkmortel, vormde met vocht
een chemische reactie wat
roestvorming tot gevolg had.
En roest geeft volumevergro
ting waardoor spanning en
scheurvorming in het metsel
werk en natuursteen ontstaat.
Door scheuren ontstaat dan
weer lekkage.
De geconstateerde gebreken
zijn zowel op moderne als tra
ditionele manier verholpen. De
verrotte balkkoppen bijvoor
beeld werden met kunsthars en
fiberstaven gerestaureerd. Om
het gevelmetselwerk te repare
ren werd gebruik gemaakt van
een speciale mortel, die precies
de kleur had van de mortel die
al 250 jaar de stenen bijeen
houdt.
Toen de Koepoort geheel geres
taureerd was zag het gebouw
er een beetje steriel uit maar
verwacht mag worden dat de
tand des tijds daar een waas
over zal leggen.
Leendert van der Pool is inge
nomen met de restauratie.
„Voorheen had ik veel last van
vocht en tocht omdat er zoveel
scheuren in de muren zaten.
Die scheuren probeerde ik wel
te dichten maar door het zware
verkeer dat hier soms langs
komt sprongen ze telkens weer
open. Door de scheuren en het
verkeer had ik ook veel last
van lawaai. Dat is nu gelukkig
allemaal voorbij".
De restauratie van de Koepoort
heeft acht ton gekost en dat is
twee keer zo veel dan was
begroot. Voor wethouder
Schoenmakers is dat geen
punt: "Kan gebeuren hè", zei
hij bij de presentatie van het
Een van de verrassingen van het boek: het dak van de Koepoort is niet plat zoals iedereen denkt
boek. Wat hem betreft kan de
maatschappij van nu een voor
beeld nemen aan de creatieve
drang van onze voorouders.
"Destijds waren er ook goede
architecten en toen was het ook
duur om monumenten neer te
zetten, maar gelukkig bracht
de burgerij de financiële of
fers". Waarschijnlijk bedoelt
Schoenmakers hier dat het
nieuwe monument van Middel
burg, het centrum voor beel
dende kunst, ook een offer van
de burgerij gaat vergen.
Het boek "Restauratie
Koepoort, door het oog van de
kunstenaar" kost 24.90. Het
is te koop bij de boekhandel.
Twaalf originele tekeningen uit
het boek zijn tot 24 september
tentoongesteld in de hal van
het pand Stadhuisstraat 2.
Illlllllllllilllllllllimilllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
De meeste aktiviteiten vinden
plaats in of bij historische
bouwwerken. Hiermee brengt
Zeeland de cultuur aan de man
in een prettige omgeving en de
organisaties houden zich niet
in. Behalve de cultuur wordt
ook de natuur en het culinaire
aan de man gebracht. Arrange
menten te kust en te keur van
enkele dagen Zeeland inclusief
eten en concerten.
In de afgelopen vijf jaar heeft
Zeeland kans gezien om dag
jesmensen te verleiden tot een
meerdaags verblijf. Nazomeren
in Zeeland is zelfs populair. En
(ADVERTENTIE)
dat is begrijpelijk als je het
programma bekijkt.
In Zeeuws-Vlaanderen gaan in
kerken en zalen gerenommeer
de musici aan de slag. Zij ver
tolken een interessant en af
wisselend programma met de
nadruk op het verhaal in de
muziek en de Mexicaanse com
posities.
Het openingsconcert vindt
plaats op woensdag 15 septem
ber in Aardenburg. Het is te
vens de officiële opening van
de Zeeland Cultuurmaand die
dit jaar van 15 september tot
16 oktober wordt gehouden.
Het Nationaal Orkest van Bel-
gie o.l.v. Joery Simonov speelt
in de Sint Baafs in Aardenburg
de Sinfonietta opus 5/48 van
Prokofiev en de magistrale
symfonie -nr. 13 in bes van
Sjostakovitsj. Medewerking
verlenen de bas Waldemar
Wild en het Berlijns Mannen
koor 'Carl Maria von Weber'.
De dertiende symfonie wordt
ook wel Babi Jar, naar het
eerste deel, genoemd. De tekst
bestaat uit vijf gedichten van
de Sovietdichter Yevtushenko.
Zij bevatten kritiek op de Sta
linistische maatschappij.
De Sovjet autoriteiten sloegen
onmiddellijk alarm bij de eer
ste uitvoering. Vooral het ge
dicht Babi Yar, een gepassio
neerde schreeuw tegen het an-
ti-semitisme, maakte een diepe
indruk. Babi Yar is de naam
van een ravijn in Kiev dat in
1941 het massagraf werd van
100.000 mannen, vrouwen en
De kledingwinkels liggen en hangen vol met de
nieuwe herfst- en wintercollecties. Het verschil tus
sen kleding voor werk en vrije tijd valt steeds meer
weg. Tegenwoordig kan bijna alles, uitgaan in een
deftig pak en naar kantoor in een spijkerbroek. Tot
voor enkele jaren was herenkleding vooral saai.
Donkere en grijze kleuren voerden de boventoon.
T." Een enkel overhemd had een lichtblauw streepje
Ju»* maar voor de rest was alles effen. Dat is nu wel even
anders. Volgens mij is de doorbraak begonnen toen
iedereen witte sportschoenen ging dragen. Sindsdien
v is de beer los. Er is nog nauwelijks een trui of T-shirt
zonder opdruk zoals letters, cijfers, beesten, auto's of
vliegtuigen te krijgen. Zelfs ondergoed ontkomt niet
aan de plaatjes golf. Voor de kerstdagen is er al een
boxershort met kerstmannetjes in de handel. Op
televiesie kun je zien hoe men zich hult in rode, gele
of anders fel gekleurde colberts. Daaronder draagt
men een overhemd met wilde opdruk en een strop
das met vrolijk motief maakt het geheel compleet.
Bovendien geven beertjes op de stopdas of roze rozen op
sokken zelfs een heel groot streng manspersoon iets jongens
achtigs.
Bert de Mol
KI
CJ
Het Columbus Consort
kinderen. Het is een werk dat
het midden houdt tussen een
symfonie en een oratorium.
Zeeland Cultuurmaand in de
rest van Zeeland gaat pas vol
gende week goed van start. In
Zeeuws-Vlaanderen zijn er
concerten aan de lopende band.
Dit jaar iets meer in het westen
dan in het oostelijk deel, maar
dat evenwicht wordt volgend
jaar volgens directrice Yolande
Mergler hersteld.
„Ik ben afhankelijk van de be
schikbare lokaties en moet ook
rekening houden met de akoes
tiek van de zaal. Sommige za
len zijn niet geschikt voor grote
symfonie orkesten en ik opteer
voor het presenteren van goede
muziek onder optimale om
standigheden."
Dit jaar is de aanvangstijd ver
vroegd naar 20.00 uur. „Zo
kunnen ook de muziekliefheb
bers van 'den overkant' naar de
concerten komen, de laatste
veerpont halen ze altijd.".
Deze week zijn er nog de vol
gende concerten: donderdag 16
september in de R.K. Kerk van
Zuiddorpe het Middelburgs
Kamerkoor o.l.v. J. Schuur-
mans op en organist Ben Feij.
Het koor legt zich toe op a
capella muziek van de zestien
de tot en met de 20ste eeuw.
Jan Schuurmans nam de lei
ding dit jaar over. In Zuiddor-
(ADVERTENTIE)
pe worden religieuze muziek
uit de renaissance periode van
Vlaamse en Mexicaanse toon
dichters en enkele hedendaagse
composities gezongen.
Vrijdag 17 september komt een
oude bekende van het Festival
naar de rk kerk in IJzendijke.
Het a capella koor Chanticleer
brengt een programma, deze
keer zonder negro spirituals
waar ze in Hulst furore mee
maakten. Het programma volgt
de rode draad van het Festival
er worden Mexicaanse liederen
gezongen en muziek waarin de
poezie een belangrijke rol
speelt.
Chanticleer beschikt over man
nen met hoge counterstemmen
die de sopraan- en altpartijen
voor hun rekening nemen. Het
programma in IJzendijke bevat
sfeervolle muziek uit Mexico
en Spanje en enkele Grego
riaanse gezangen.
Het Muzikaal Kerkenpad trekt
elk jaar vele bezoekers uit Zee
land. Drie concerten op zater
dag 18 september: twee namid
dagrecitals in kleine kerkjes in
Sint Kruis (liedrecital met lie
deren van Respighi en Wolf) en
Sint Anna ter Muiden (Pa-
nocha Kwartet met strijkkwar
tetten van Janacek) en 's
avonds een optreden van het
Columbus Consort in Groede.
Dit ensemble brengt oude mu
ziek uit de Latijns Amerikaan-
sekathedralen. Liederen en
geestelijke gezangen uit Mexi
co, Brazilië, Venezuela en Co
lombia.
De Carmina Burana en II
Trionfo di Afrodite wordt zon
dag 19 september om 15.00 uur
vertolkt in de St. Baafskerk in
Aardenburg door het Filhar
monisch Orkest van Vlaande
ren. Beide werken behoren tot
het drieluik Trionfi. De teksten
zijn gehaald uit een 13de eeuw
manuscript. Ze behandelen de
deugden en ondeugden van de
mens. Drinkliederen, studen
tenliederen en liefdesliederen
in een huis- tuin en keukenla
tijn, maar in een originele mu
zikale vertaling van Orff.
Volksmuziek van Mexico weer
klinkt dinsdag 21 september in
de gemeentelijke sporthal in
Sas van Gent. Door het faillise-
ment van De Vlaanderenhal
werd uitgeweken naar deze
zaal die omgetoverd wordt in
een Mexicaans paradijs met
hemelse muziek en lekkere
hapjes en drankjes.
Voor inlichtingen en kaarten
kunnen belangstellenden te-
rechtbij het Zuidlandtheater in
Terneuzen, telefoon
01150-95555 of Provinciale
VVV, telefoon 01180-33000.
VROUWENPOLDER - De af
deling Walcheren van de ko
ninklijke Nederlandse Natuur
historische Vereniging houdt
eind september twee excursies.
De eerste is op zaterdag 25
september naar de duinen op
Oostvoome. Het verzamelpunt
voor deze duinwandeling is om
half tien bij Resto Vrouwenpol
der. De heer van Hest brengt
tijdens de excursie door het
duingebied van Oostvoome de
planten en vogels onder de
aandacht van de deelnemers.
De kosten bedragen drie gul
den of 1,50.
Dinsdag 28 september is er een
excursie naar de nieuwe slufter
op Neeltje Jans. Deze tocht
begint om half twee vanaf Rest
Vrouwenpolder. Kosten 1,50.
MIDDELBURG - Minister Da-
les neemt maandag 20 septem
ber de eerste sirene van het
nieuwe Waarschuwingssysteem
in gebruik.
Nadat Dales de sirene heeft
overgedragen aan de Regionale
Brandweer Zeeland is de sirene
in de hele stad te horen, een
geluid dat normaliter slechts
op de eerste maandag van de
maand te horen is.
(ADVERTENTIE)
Zaterdag 18 september begint de jaarlijkse Week
van het Landschap. Ieder jaar stelt Het Zeeuwse
Landschap daarbij een natuurgebied centraal,
waar allerlei activiteiten voor het publiek plaats
vinden. Dit jaar is gekozen voor het Krammer-
Volkerak, waar Het Zeeuwse Landschap grote
natuurgebieden in beheer heeft.
De start van alle activiteiten in de Week van het
Landschap is vanaf het uitzichtspunt Krammer
sluizen op de Philipsdam. Op beide zaterdagen
start om 10.00 uur een wandelexcursie over de
Plaat van de Vliet. Dat is een vroegere zandplaat
die nu begroeid geraakt is met allerlei heel bijzondere planten,
zoals orchideeën, pamassia en winterbitterling. Om die be
groeiing in stand te houden wordt het gebied begraasd met
Przewalskipaarden. Dat is een in het wild uitgestorven paar-
densoort, waarvoor de laatste jaren pogingen worden onderno
men om ze weer opnieuw uit te zetten.
In een van de andere reservaten, de slikken van De Heen, lopen
Schotse Hooglanders. Dat is een ruigbehaard, primitief runder
ras met lange horens.
Het is niet toevallig dat juist in die nieuwe natuurgebieden
voor primitieve veerassen is gekozen. Het biedt de beheerder en
de natuurontwikkeling in het gebied allerlei voordelen. Daar
aan wordt bij de excursies uitgebreid aandacht besteed.
Iedere middag (behalve op zondag) is er om 14.00 uur een tocht
per rijdende observatiehut. Die tocht voert over de parallelweg
langs de Philipsdam, naar de Slikken van De Heen. De
Philipsdam staat in vogelaarskringen niet voor niets bekend als
de vogelboulevard. Er zijn tientallen vogelsoorten te zien,
waaronder verschillende soorten die je elders zelden of nooit
tegenkomt.
Alle activiteiten zijn voor iedereen gratis toegankelijk geduren
de de hele Week van het Landschap. De laatste excursie vindt
plaats op 25 september om 14.00 uur. Voor nadere informatie
kunt u bellen met Het Zeeuwse Landschap, telefoon
01106-2640.
(ADVERTENTIES)
UtSSCwoil*
Jacob Valckeplein 4 - 4461 KV Goes - Tel. 01100-
20176/30428 - 01180-38370
St. Jacobspassage 10 - Vlissingen
Tel. 01184-11352
Nu verkrijgbaar met
normale prijs 44,95
MIDDELBURG, linie Dlltt 47, tel. 12603
VLISSINGEN - Michelle van de Hoogebergh is op 4 septem
ber in het Duitse Gelsen-Kirchen Europees kampioene ge
worden. Michelle is de Whippet teef van mevrouw De Bree
uit Vlissingen. Mevrouw de Bree schafte zich zes jaar geleden
een Whippet aan als huishondje, maar inmiddels is het een
topsport geworden.