LA GARE
de Winckelaer
LAATSTE WEEK MET
GIGANTISCHE OPRUIMP RIJZEN!
DE BEACH PARTY
Johan Friso naar concours Kerkrade
Dagpauwogen
GROTE VERBOUWING BIJ
St. Kindercentra Vlissingen
start buitenschoolse opvang
EL TORO
„SURMESE"
"Ik spaar gratis voor de leukste kado's."
mbLl
Op Neeltje Jans mag de natuur -na een duwtje in de rug- haar gang gaan
ELTORO
DISCO CENTER i
Verkeerd verbonden
cn
c
.cd
^EESTTENENPARTIJEN
JUNIOREN DOEN MEE AAN SHOWWEDSTRIJD
Duinlandschap
Pias-dras
Vogeleiland
De slufter
met 10.000 m2 showroom nederlands
grootste specialist in echt antiek en
Voor een unieke keuze eerst naar Strijen!
Chr. Huygensstraat 3 (ind.terr.)
•18 km ten ruiden van Rotterdam 3291 CN Strijen (Zuidholl. eilanden)
IZZZSSSSt tel.01854-3000 fax 01854 - 4583
J.P.A. Rossël
tandprotheticus
NIEUWE KUNSTGEBITTEN
Natuurtip
CD
Ni
•o
Wij verzorgen al uw
Informeer vrijblijvend: Café-Restaurant
Kanaalstraat 82 - Oost Souburg - 01184-78143
ESCHELDEBOD
90e JAARGANG. VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS IN DE GEMEENTEN: VALKENISSE, VLISSINGEN, WESTKAPELLE, ARNEMUIDEN, DOMBURG, MARIEKERKE MIDDELBURG EN VEERE
TOTALE OPLAGE: 47.300 EX. DE SCHELDEBODE IS EEN UITGAVE VAN DE STEM-WEEKBLADEN. KANTOOR: SCHELDESTR. 7-9 - VLISSINGEN - TEL. 01184-19910 - POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN
301
WOENSDAG
14 JULI1993
MIDDELBURG - Zaterdag 17
juli is het voor het Junior
Drumcorps Johan Friso de gro
te dag. Dan doen ze mee aan de
showwedstrijden van het We
reld Muzjek Concours (WMC)
in Kerkrade. Een unieke ge
beurtenis, wan er zijn in totaal
slechts vier jeugdkorpsen toe
gelaten door de organisatie van
het WMC en aan de toelating
ligt een strenge selectie ten
grondslag. Het zeventig leden
tellende korps wordt vergezeld
door vele supporters.
De vier jeugdkorpsen die mee
mogen doen in Kerkrade vor
men de absolute top in het
Nederlandse showkorpsland.
Het zijn, naast Johan Friso,
Jong Beatrix uit Hilversum;
Jong Advendo uit Sneel en het
Jeugdkorps Pasveer uit
Leeuwarden. Johan Friso
dankt zijn deelname aan de
prestaties tijdens de wedstrij
den van Drum Corps Holland.
De afgelopen jaren werd Johan
Friso maar liefst zeven maal
kampioen van Nederland en in
september proberen de jongelui
het voor de achtste keer.
Maar eerst Kerkrade. De afge
lopen maanden is er veel aan
voorbereiding gedaan. Er werd
muziek geschreven ep de cho
reografie van de show werd op
papier gezet. De muziek en de
show zijn gearrangeerd en ge
schreven door eigen mensen die
de groep door en door kennen
en zo het maximale eruit weten
te halen. De naam van de nieu
we show is 'With the Beatles'.
Nummers al A hard day's
night, Penny Lane, All you
need is love, Sergeant Peppers
Lonely hearts Club Band en
Mistery Tour zijn alom bekend
en liggen goed in het gehoor bij
het aanwezige publiek.
De mars- en showwedtrijden in
Kerkrade zijn al op 4 juli be
gonnen. Tienduizenden toe
schouwers genoten in het Ro-
dastadion van verrichtingen
van deelnemers uit Frankrijk,
Spanje, Duitsland, Zwitser
land, Engeland, ierland, België,
Nederland én Thailand.
Het Middelburgse Korps krijgt
een zware dobber, gelet op het
deelnemersveld. Maar het
korps heeft zich in het verleden
al eerder weten te bewijzen,
dus wie weet... Maar één ding
staat bij Johan Friso voorop:
het mogen deelnemen aan een
dergelijk evenement is al een
erkenning voor de kwaliteiten
van het korps.
De internationale jury beoor
deelt de show op choreografie,
technische uitvoering, muzie-
kale uitvoering, synchronisatie,
presentatie en timing.
Johan Friso repeteert in het Roda stadion in Kerkrade
De afgelopen is er heel veel
gerepeteerd en veel leden en
supporters hebben hun vakan
tie verzet om aan het concours
deel te nemen of om te suppor
teren.
Overigens wacht het korps na
het concours nog een druk pro
gramma
1IIIIHIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllI III III llllllllilllllllllllllllllllllllllllllll1111111111111111IIIIUIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIlllllIllIIlllltllll lllllllllllllllllIlllllIlllllllllllI
Leven in zand, wind en water
ZEELAND - Iedereen die over de stormvloedke
ring komt moet het wel opvallen hoe Neeltje Jans de
laatste jaren veranderd is. Van een dorre kale vlakte
is het gebied omgetoverd in een natuurgebied met
allure. Natuurmonumenten en Het Zeeuwse Land
schap zijn er samen in geslaagd om de ambitieuze
plannen voor de aanleg van een scala van kustland
schappen te realiseren. De plannenmakerij begon
toen Neeltje Jans voor het grootste deel nog bedekt
was met slakken en andere verhardingsmaterialen.
Een troosteloos landschap om te zien maar wel een
waarvan je op de vingers kon natellen dat er voor de
natuur grootse kansen lagen. Ingeklemd tussen de
Oosterschelde met zijn unieke natuurwaarden ener
zijds en de Noordzee met haar dynamische Voordel
ta-ontwikkelingen aan de andere kant is het een
gebied waarmee de natuur alle kanten op kan. Mits
er tenminste gezorgd wordt voor de juiste
beginsituatie.
En dat is het waar Het Zeeuw
se Landschap en Natuurmonu
menten vooral mee bezig ge
weest zijn: het geven van aan-
zetjes in de goede richting,
waarna de natuur zelf haar
werk kan doen. De vele moge
lijkheden die de omgeving van
Neeltje Jans biedt, inspireer
den tot wat je het hart van al
de plannen zou kunnen noe
men.
Dat houdt in dat op een be
trekkelijk kleine oppervlakte
een volstrekt natuurlijk over
zicht ontstaat van alles wat het
Zeeuwse kustgebied aan na-
tuur- en landschapsschoon te
bieden heeft. Een tweede be
langrijk uitgangspunt voor de
plannen was dat er volop ruim
te moest komen voor de men
sen om van al dat moois te
kunnen genieten. Dat is het
aardige als je aan de slag gaat
in een nieuw gebied: je kunt er
vanaf het begin rekening mee
houden dat er bezoekers komen
en de inrichting daarop af
stemmen.
Het hart van het natuurgebied
wordt gevormd door een uitge
strekt duinlandschap. Nadat
van het centrale gedeelte van
Neeltje Jans het puin en de
slakken zo goed mogelijk ver
wijderd waren is met bulldo
zers en ander groot materieel
een landschap gemaakt waarin
allerlei stadia van duinontwik
keling te zien zijn.
Het begint aan de Mattenhaven
met lage primaire duintjes die
aan de voet met Oosterschelde-
water omspoeld worden. De
kleine duintjes liggen gegroe
peerd rondom een strandvlakte
die bij hoog water onderloopt.
Achter de eerste duintjes liggen
wat hogere duinen, die afge
wisseld worden met vochtige
valleien. Aan de aanleg van die
valleien is veel aandacht be
steed, want het luistert heel
nauw hoe daar de grondwater
stand is.
Het is gelukt om er een plas-
dras-situatie te krijgen en
daarmee zijn kansen geschapen
voor het ontstaan van een zeld
zame begroeiing.
Een bijzondere plant die daar
al te vinden is, is het duizend-
guldenkruid, en deskundigen
verwachten dat het niet heel
lang zal duren voordat ook
zeldzame planten als pamassia
en verschillende orchideeen
zich zullen vestigen. In het
winterhalfjaar worden de val
leien bewoond door velduilen
en blauwe kiekendieven die op
het eiland op muizenjacht
gaan. In de broedtijd leven er
veel typische duinvogels, zoals
de scholekster, de bergeend en
verschillende meeuwen. Meeu
wen hebben trouwens een
groot deel van het duinland
schap als broedgebied gekolo
niseerd. Zilvermeeuwen broe
den vaak tegen de duinhellin
gen, terwijl de fraai getekende
kleine mantelmeeuw een voor
keur aan de dag legt voor de
valleien en vlakten.
Het is verbazend hoe snel de
begroeiing bezit neemt van het
duinlandschap. Veel voorko
mende planten zijn onder meer
de zeeraket en het smal vlies
zaad. Dat zijn flink uit de klui
ten gewassen planten die
slechts mét een enkel worteltje
in het duinzand verankerd zijn.
Na een periode van uitbundige
bloei rijpen in het najaar de
zaden van deze planten. Bij de
eerste herfststormen krijgt de
wind vat op het zand waarin de
plant wortelt en weldra ligt de
plant dan los. De wind heeft
Overzicht van het duinlandschap op Neeltje Jans
De Grote Stem
vrij spel met de losgewoelde
planten en op die manier wordt
in korte tijd het zaad over een
grote oppervlakte verspreid.
De begrenzing van het duin
landschap wordt gevormd door
een rij hoge kamduinen, met
aan de voet een duinmeer. Ook
het zoete water van het duin-
meer trekt grote aantallen vo
gels om te drinken en te badde
ren.
Voordat Neeltje Jans als wer-
keiland werd aangelegd was
het een uitgestrekte zandplaat
met aan de oostkant een slikki-
ge bodem. Nog steeds ligt er
een uitgestrekt slikkengebied,
waar duizenden vogels hun
voedsel zoeken. Onder natuur
lijke omstandigheden kan de
kop van een zandplaat zo hoog
opwassen dat er geen vloedwa
ter meer overheen komt en dan
wordt het een geschikt biotoop
voor zeldzame pioniervogels
zoals de strandplevier en de
dwergstern. Omdat in de Oos
terschelde 'van aanslibbing
geen sprake meer is, is op de
plaat een kunstmatig vogelei
land aangelegd voor pioniervo
gels. Die opzet is goed ge
slaagd, want op het vogeleiland
broeden tientallen paren sterns
en plevieren. Bovendien is er
een flinke hoogwatervlucht-
plaats van steltlopers die bij eb
op de plaat voedsel zoeken. Het
drukbevolkte eiland is prima te
overzien vanuit een grote ob
servatiehut.
Aan de Noordzeezijde van
Neeltje Jans is de afgelopen
winter een slufter aangelegd.
Op de plaats waar de slufter is
aangelegd lagen al eerder en
kele duinenrijen, maar de dro
ge, dicht op elkaar liggende
duintjes boden maar weinig
mogelijkheden voor een waar
devolle ontwikkeling van de
natuur. Veel Nederlandse duin
gebieden hebben sterk aan na
tuurwaarde ingeboet als gevolg
van verdroging, en juist daar
om was het nodig om in de
kunstmatig gevormde duintjes
rigoureus in te grijpen.
Er is een slufter aangelegd om
de gewenste variatie te be
werkstelligen. Dat is een schor-
gebied wat aan de zeekant be
grensd wordt door een duinen
rij. Via een opening in de dui
nenrij spoelt het vloedwater
naar binnen en raakt de vlakte
overspoeld. In Nederland zijn
nog slechts een paar slufterge-
bieden te vinden en het zijn
steeds heel rijke natuurgebie
den. Ook voor de slufter op
Neeltje Jans zijn de verwach
tingen hoog gespannen. De af
wisseling tussen zand en slik,
zout en zoet water en de steeds
terugkerende dynamiek van de
getijden staan borg voor een
enorme variatie in flora en fau
na.
Nu het grootste deel van de
geplande landschappen aange
legd is, wordt er hard gewerkt
aan de opvang van bezoekers.
Naast een wandelroute in het
duingebied en de vogelobserva
tiehut is er vanaf dit jaar ook
de mogelijkheid om onder lei
ding het gebied te verkennen.
Een team van ervaren natuur-
gidsen verzorgt twee keer per
week een excursie, waarbij een
boeiende uitleg gegeven wordt
over de natuur op het voorma
lig werkeiland. Het vertrek
punt is bij de passantensteiger
langs de betonhaven op Neeltje
Jans. Iedere dinsdagmorgen om
10.00 uur ert vrijdagsavonds
om 7 uur wordt er een excursie
verzorgd, waaraan iedereen
zonder aanmelding vooraf kan
deelnemen. In de maanden juli
t/m september is er iedere der-
LUCHTFOTOGRAFIE: SLAGBOOM EN PEETERS
de zondag van de maand een
open excursie om 14.00 uur De
deelnameprijs is voor volwas
senen 7,50, voor leden van
Natuurmonumenten en dona
teurs van Het Zeeuwse Land
schap 5,-. Kinderen kunnen
mee voor 2,50 per persoon.
Voor groepen worden op aan
vraag aparte rondleidingen
verzorgd. Steeds meer mensen
ontdekken de mogelijkheden
voor natuurrekreatie op Neel
tje Jans. Deelname aan een
excursie, gecombineerd met
een bezoek aan de vogelobser
vatiehut en een kijkje op het
verademend rustige Noordzee
strand vormen een prima mo
gelijkheid voor een bijzonder
dagje uit.
Inlichtingen over de excursies
op Neeltje Jans worden ver
strekt door mevrouw P.A.
Sloof, Noordlandseweg 29 in
Colijnsplaat, telefoon
01199-5431.
(ADVERTENTIES)
f^euwgeloogdgi^i^ien^u^nH^^^^
Spec, voor slechtzittende gebitten
en ingevallen gezichten.
REPARATIES: klaar terwijl u l
wacht! Informatie GRATIS, s
Tel. afspraken 01184-14533
H0BEINSTRAAT 52 - VLISSINGEN
■Th
Vlinders staan bekend als ware overlevings
kunstenaars. Rupsen die giftig zijn; rupsen die
sprekend op een takje lijken en vlinders die op
de meest ingenieuze wijze kans zien op iets te
lijken wat ze juist niet zijn. Het zijn allemaal
technieken om het vege lijf te redden. Ook de
meest alledaagse vlinders kunnen ons in dit
opzicht verbazen. Dat geldt bijvoorbeeld voor
de hierbij afgebeelde dagpauwoog. Als die met
de vleugels in ruststand zit zijn alleen de grijze
tinten van de ondervleugel zichtbaar. En zo
blijft een rustende pauwoog in negen van de
tien gevallen onopgemerkt. Binnenshuis of in
schuurtjes overwinterde exemplaren ontsnap
pen daardoor nogal eens aan de schoonmaak
woede van moeder de vrouw, maar de camouflage helpt net
zo goed tegen vogels en andere mogelijke belagers in het vrije
veld.
Volgens sommigen gaat de overlevingstrategie van de dag
pauwoog nog veel verder. Als het diertje opgemerkt wordt
slaat het direct de vleugels open en dan verschijnen de
opvallende 'ogen' waar het dier zijn naam aan te danken
heeft. Vijanden krijgen daardoor een schrikreactie die de
vlinder juist voldoende tijd geeft om zich uit de voeten te
maken. Of het een algemeen voorkomende overlevingstruc is,
is de vraag. Zeker is dat ontsnappingen volgens het boven
staande scenario voorkomen en hoe meer je in de natuur
rondkijkt, hoe sterker je er van overtuigt raakt dat toeval
niet bestaat.
VLISSINGEN - In Westerzicht
66, naast de basisschool De
Startbaan, is de Stichting Kin
dercentra Vlissingen begonnen
met naschoolse opvang. Kinde
ren in de leeftijd van 4 tot 12
jaar kunnen hier vanaf 12 juli
tijdens de vakanties en na
schooltijd terecht.
De Stichting Kindercentra
Vlissingen verzorgt al jaren
verschillende vormen van kin
deropvang in Vlissingen en
Oost-Souburg. Naast de beken
de peuterspeelzalen en kinder
dagverblijven (allemaal voor
kinderen tot 4 jaar) is nu dan
ook begonnen met naschoolse
opvang. Hiermee wordt inge
gaan op de vraag van veel
ouders, die in verband met hun
werk opvang voor hun kinde
ren nodig hebben.
Bij de naschoolse opvang wor
den kinderen opgevangen door
deskundige leidsters. Er wor
den gezamenlijke activiteiten
georganiseerd, maar daarnaast
zal er voor de kinderen veel
ruimte zijn individueel bezig te
zijn. Vooral na schooltijd,- als
de kinderen de hele dag al in
een groep hebben gezeten, is
het vrije spelen heel belangrijk.
Net als thuis is het (na overleg
met de leidsters) mogelijk een
vriendje of vriendinnetje mee
te brengen.
ADVERTENTIE
OUDE VISMARKT 2 GOES
presenteert a.s. vrijdagavond 16 juli a.s.
van 00.00 tot 04.00 uur ('s nachts) in
met live muziek van
SALSA - SOCA - BUBBLING
Er zullen altijd meer vragen dan antwoorden zijn.
Een heel oude vraag is wat er eerder was, de kip of
het ei. Een vraag in dezelfde sfeer is 'moeten er
busdiensten in het streekvervoer verdwijnen omdat
het reizigersaanbod te laag is?'. Of is het vervoers
aanbod zodanig dat er steeds minder mensen gebruik
maken van het openbaar vervoer. Als je uitsluitend
bent aangewezen op openbaar vervoer dan kan het
verdwijnen van een dienst of lijn behoorlijk ingrij
pend zijn. Een Zuidbevelandse schreef me het vol
gende verhaal. Haar collega Ria gaat elke morgen
met de bus vanuit Kapelle naar haar iverk in
Yerseke. Ze heeft een busabonnement, dat is handig
voor de chauffeur en voordelig voor de gebruiker.
Met het ingaan van de nieuwe dienstregeling kwam
er een eind aan de rechtreekse verbinding Kapelle-
Yerseke. Om tijdig op haar werk te zijn moet Ria nu
eerst naar Goes. Daar moet ze overstappen om naar
Yerseke te kunnen reizen. Omdat met deze omweg
meer zones worden doorkruist, wordt het abonne
ment fors duurder. Voor een langere reistijd en meer onge
mak moet ze dus extra betalen. Zoiets is toch wel erg in strijd
met de Hollandse koopmansgeest. Maar... ze zit wel lekker
lang in de bus
Bert de Mol
cd
Maxis heeft zo'n énige spaaraktie: de Zomer Carrousel. Bij elk
tientje dat je afrekent krijg je een gratis zegeltje. En in de folder
staan aanbiedingen met extra zegels. Maxis is voor mij
kompleet uniek. Maxis Middelburg, Pottenbakkerssingel