r A' f
Verhuisperikelen
g
Aktief
beheer
Geheugen
-cursus
Sanstra wint voorronde Camel Trophy
Wereldberoemd met 'n CD
„Rubato"
PUZZELUITLEEN ZOEKT PUZZELS VOOR TENTOONSTELLING
CJ
M
Si
OD
2
-o
m
m
1:1. TOR O
Voorlichting
over nieuwe
verkeersregels
Bomen snoeien
Ouweoeravond
KNW bekijkt
het verleden
DANSAVOND
^domburg
M V
VD ROVER
Interlocking
- /-
Jigsaw
De uitleen
DISCO CENTER
'Natuur tip
COMPUTERBOEKEN
COMPUTERTIJDSCHRIFTEN
STUDIEBOEKEN
de Ruiter
Libris, üw Complete Bockhandel
Theater Dorimare
Babelweg 1
Domburg
Tel.: 01188-3230
(toegang gratis)
WOENSDAG
5 FEBRUARI 1992
L
VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS OP WALCHEREN, 89e JAARGANG. OPLAGE: EDITIE VLISSINGEN 24.100 EX. GEMEENTEN: VALKENISSE, VLISSINGEN EN WESTKAPELLE. EDITIE MIDDELBURG: 23.400 EX. GEMEENTEN: ARNEMUIDEN
DOMBURG, MARIEKERKE, MIDDELBURG EN VEERE. DE SCHELDEBODE IS EEN UITGAVE VAN DE STEM WEEKBLADEN. KANTOOR: SCHELDESTRAAT 7-9 - VLISSINGEN - TEL. 01184-19910 - POSTADRES: POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN
VLISSINGEN - Als enige
Zeeuw is Willem Sanstra uit
Vlissingen er in geslaagd om
door te dringen tot de lande
lijke voorselectie van de Camel
Trophy 1992. Deze avontuur
lijke prestatietocht die de
grootste in zijn soort ter wereld
is vindt dit jaar plaats in Zuid-
Amerika.
Aan de regionale voorselec
ties in de Beekse Bergen namen
duizend mensen deel. Per dag
werden tweehondervijftig men
sen aan een pittige test onder
worpen. De jury, die bestaat uit
ex- Camel trophy deelnemers
lette vooral scherp op het team
work van de kandidaten. Team
work is namelijk een heel be
langrijk onderdeel van de pres
tatietocht. De organisatie had
verschillende opdrachten sa
mengesteld die alleen door mid
del van samenwerking tot een
goed einde konden worden ge
bracht. Ook het rijden met een
vierwiel aangedreven Land
Rover is een belangrijk selectie
onderdeel en natuurlijk is er
een conditietest. Het laatste on
derdeel van de selectiedag is
een schriftelijke intelligentie
test. "Die IQ-test leek erg veel
op de tests die ik in militaire
dienst moest maken. Daarnaast
waren er ook rekensommetjes
en algemene vragen. Ik had van
te voren van alles over de Ca
mel Trophy zelf geleerd, ik
dacht daar zullen ze wel iets
over vragen, maar nee hoor,
niks."
Voor Willem Sanstra, in het
dagelijks leven duiker bij de
off-shore, is het de derde keer
dat hij meedoet aan de voorse
lecties van de Camel-Trophy.
"In het verleden ben ik al eens
tot de laatste twintig doorge
drongen, maar ik kan wel zeg
gen dat de selecties nu heel wat
pittiger zijn. Hoewel het be
hoorlijk vermoeiend was heb ik
een hele goeie dag gehad."
Van de duizend deelnemers
aan de regionale selecties gaan
er 96 door naar de nationale
voorselectie. Deze wordt aan
staand weekend gehouden in de
Beekse Bergen. Op het pro
gramma staan onder andere
nachtelijke oriëntatie ritten.
"Er is me al verteld dat het een
korte nacht wordt", vertelt
Sanstra lachend.
Daarna volgen er nog twee
selectieronden, de laatste in
Frankrijk. O ver zijn kansen om
de volgende ronde ook goed
door te komen is Sanstra heel
duidelijk "Dat zal heel moeilijk
worden, want iedereen is vrese
lijk gemotiveerd".
De Camel Trophy wordt dit
jaar verreden in Brazilië en
Guyana van 27 april tot en met
15 mei. De avontuurlijke pres
tatietocht voert over een af
stand van 1500 kilometer over
bestaande, maar moeilijk be
gaanbare paden en wegen.
i X n -
s.'
Willem Sanstra
Stukje voor stukje voor stukje
door Jaap Klein
VLISSINGEN - "Puzzelt u ook?", is de eerste vraag
als ik binnen kom. Mevrouw Bremmers-de Smet laat
er geen twijfel over bestaan dat ze een verwoed puz
zelaarster is. Ze is de beheeerder van de puzzeltheek
in Bachtenreede, de legpuzzeluitleen die dit jaar 15
jaar bestaat. Dit feit zal in mei worden gevierd met
een voor Zeeland unieke tentoonstelling in het stad
huis van Vlissingen. Voor zover bekend waren er eer
der slechts tentoonstellingen in het Speelgoed- en
Blikmuseum in Deventer en in Madurodam geweest.
Voor de tentoonstelling is mevrouw Bremmers nog
steeds op zoek naar geschikte exemplaren van voor
1950 maar ook reclamepuzzels en puzzels over Zee
land zijn welkom. Wie deze nog in huis heeft kan ze
voor de tentoonstelling uitlenen.
Blijkbaar begeef ik me in het
hol van een puzzelleeuw. Bij
binnenkomst zie ik overal puz
zels. In de hal staan de puzzels
hoog opgetast langs de muur,
resultaat van een eerdere op
roep in de krant. In de woonka
mer liggen 2 uitgelegde en 2 nog
niet uitgelegde puzzels op de
eettafel, onder een kast ligt een
enorme plaat met een uitge
legde puzzel, er liggen puzzels
op een dressoir en op een lesse
naar en op de grond staan er
nog veel meer. Dit riekt naar
verslaving, denk ik bij mezelf
en mevrouw Bremmers zal dat
later niet helemaal ontkennen.
Veel mensen' zullen dat gevoel
wel kennen want wie heeft er in
z'n jeugd nooit een puzzel ge
legd en bij de eerste stukjes al
het gevoel kreeg dat de puzzel
nog dezelfde dag af moest, on
geacht wat er verder nog op het
programma stond. Bij sommi
gen kan dat zover gaan dat het
tot een persoonlijk drama leidt.
In 1986 meldde een Zwitserse
krant dat een man scheidde van
zijn verslaafde vrouw van wie
hij de laatste twee jaar niet
meer in de woonkamer mocht
komen omdat er overal puzzels
lagen. Maar al rond 1910 was er
in Amerika sprake van een rage
voor kartonnen puzzels die de
natie bijna uit haar geestelijk
evenwicht bracht.
Zo chaotisch is het bij me
vrouw Bremmers niet. Zo te
zien werkt ze zeer ordelijk, Het
lichtblauw van de lucht en het
donkerblauw van de zee.
De puzzels voor de tentoon
stelling liggen op ouderdom op
gestapeld. Prachtige exempla
ren heeft ze al. Een gefiguur
zaagde puzzel op triplex van
meer dan honderd jaar oud, een
puzzel van Nederland in vier
delen gesorteerd in een sigaren
kist, de eerste vlucht in 1935
van de KLM naar Batavia en
Bandoeng, een getekende af
beelding van de inundatie op
Walcheren in '45, de eerste
vliegmachines met levensmid
delen boven Nederland op 23
april '45. Pas nog heeft ze een
puzzel gekocht waarop de om
wenteling in Oost-Duitsland te
zien is, een grote mensenme
nigte staat op de Muur voor de
Brandenburger Tor. De puzzel
dus als geschiedschrijver.
"Men denkt dat de puzzel in
Engeland ontstaan is", vertelt
mevrouw Bremmers. De oudste
puzzels zijn daar in 1760 gevon
den. Als uitvinder wordt John
Spilsbury beschouwd, een Lon-
donse kaartenmaker en eige
naar van een drukwerkwinkel.
Hij kreeg het idee om aardrijks
kundige prenten op mahonie
houten platen te drukken en
deze te verzagen. Die prenten
waren bedoeld om de lessen op
school voor kinderen wat te
veraangenamen en om de kin
deren tegelijkertijd een betere
kennis van de wereld bij te
brengen. Het was de tijd waarin
ontdekkingsreizigers nog jaar
lijks nieuwe stukken aan de we
reldkaart toevoegden. De eerste
puzzels werden op mahonie en
eikehout geplakt, later op tri
plex en karton. Eigenlijk waren
de puzzels vroeger moeilijker te
leggen omdat de zaagwijze veel
ingewikkelder was en de stuk
jes tegen elkaar moesten wor
den aangelegd. Tegenwoordig
zijn de meeste puzzels met het
zgn. 'interlocking' systeem,
Voor de meeste mensen behoort het kopen van een huis
ie b
jen
aan de beslissing. Als het besluit tot kopen
?p.
niet tot de dagelijkse boodschappen. Als leek ga je dus op
'igen om je te helpen bij zo'n aankoop.
Veel praten, rekenen en regelen gaan vooraj
zoek naar deskundigen om je te helpen bij zo'n aankoop.
CS
is gevallen en je na de verhuizing eindelijk
in je nieuwe huis woont blijkt dat je toch
nog voor verrassingen kan komen te staan.
Leuke en minder leuke.
Bij het aanprijzen van de prettige woonom
geving heeft de makelaar niets gezegd over
het karakter van de buurvrouw op de hoek.
Over de zeer uitbundig kraaiende haan van
nummer 23 staat niets in het koopcontract.
De oude appelboom in de tuin heeft voor de
leuke verrassing gezorgd. Het is een ont
moetingsplaats voor vogels. Ik, die tot voor
kort met moeite een gans van een eend kon
onderscheiden zit nu met een vogelgids aan
de keukentafel van heel dichtbij vogels te
observeren. Mussen, merels, koolmezen,
pimpelmezen, vinken, een roodborstje en
zelfs een winterkoninkje.
Zo heb ik bij de aankoop van een huis een
nieuwe hobby cadeau gekregen. Daar heb ik
in de hele papierwinkel niets over kunnen
vinden, zelfs niet in de kleine lettertjes.
Bert de Mol.
-
Mevrouw Bremmers ordent de kaart van Nederland.
waarbij de stukjes met oogjes in
elkaar grijpen, waardoor de
puzzel niet bij de eerste de
beste schok uit elkaar vliegt.
Interlocking was trouwens al in
1770 bekend maar werd niet op
grote schaal toegepast.
Puzzels zijn er in vele soorten
en maten en in alle soorten af
beeldingen, hoewel de meeste
puzzels die tegenwoordig in de
winkels te koop zijn de geijkte
Oostenrijkse en Zwitserse berg-
landschapjes laten zien. De ten
toonstelling zal een gevarieer
der beeld geven. Puzzels wer
den vroeger stuk voor stuk met
de hand gefiguurzaagd. De fi
guurzaag wordt al honderden
jaren in de meubelmakerij ge
bruikt. Puzzels worden ook nu
nog vaak jigsaws genoemd, wat
vroeger wip-zaag betekende
maar nu bekend als figuurzaag.
Tegenwoordig worden de puz
zels niet meer gezaagd maar uit
karton gestanst, d.i. gesneden
met een soort metalen stempel.
De moeilijkheidsgraad valt
wel van de foto af te lezen. Veel
blauw of grote vlakken groen of
zwart leveren de puzzelaar uren
overwerk op, soms tot diep in
de nacht. "Maar ook eenvoudi
ger puzzels zijn onweerstaan
baar", zegt mevrouw Brem
mers. "Soms lig ik in bed als me
te binnen schiet waar een stukje
moet liggen en dan sta ik weer
op om verder te puzzelen.
Laatst kwamen twee oudere
mensen naar de puzzeltheek die
nog maar pas een puzzel van
2000 stukjes van hun kinderen
hadden gekregen en die in een
keer hadden uitgelegd. Die
kwamen al weer een nieuwe ha
len."
Is die verslaving dan niet de
slechte kant van het puzzelen?
"Ach", zegt ze, "je hebt er toch
een goede bezigheid aan. Je
kunt ook de hele avond naar de
TV zitten kijken maar dat is
veel passiever. Ik denk dat het
een goede hobby is om de dag
mee door te komen. Het is toch
een soort van ontspanning."
Ook ontspanning als je er 's
nachts nog van droomt?. "Voor
mij wel. Ik heb niet de rust om
stil een film te bekijken, ik
moet altijd wat doen. Kijk, je
hebt voor- en tegenstanders van
puzzelen. De tegenstander zal
er heel nuchter over nadenken
en zeggen dat je een doos hebt
met allemaal losse stukjes die je
in elkaar moet zetten om ze ver
volgens weer uit elkaar te gooi
en, om ze in de doos op te ber
gen. De echte puzzelaar die
vindt het prachtig om met niets
te beginnen en dan iets te
scheppen uit al die lossen stuk
jes."
Vijftien jaar geleden rea
geerde mevrouw Bremmers op
een oproepje van de St. Welzijn
voor Ouderen die de puzzel
theek op wilden zetten. Sinds
dien zit ze elke woensdagoch
tend van 10 tot 12 uur in de leg
puzzeluitleen in Bachtenreede
(ADVERTENTIE)
presenteert
vrijdag 7 febr.
OUDE VISMARKT 2 GOES
Voorverkoopkaarten Lady's Night Special
van 14 febr. start woensdag 5 febr. in
broodjeszaak El Torro a 20.-.
aan de Vredehoflaan. In eerste
instantie was de puzzeltheek
voor ouderen bedoeld maar te
genwoordig kan iedereen on
geacht leeftijd een puzzel lenen.
Om de kosten hoeft men het
niet te laten: een dubbeltje per
puzzel. Mevrouw Bremmers telt
zo'n 40 vaste klanten bij de
puzzeltheek die ook vaak een
sociale functie heeft. De mensen
leggen onderling veel contacten.
De uitleen heeft zo'n 1000 puz
zels op de schappen liggen die
in de loop der jaren verkregen
zijn. Maar meer kunnen ze er
altijd gebruiken.
De grootste puzzel die me
vrouw Bremmers zelf gelegd
heeft telde 5000 stukjes en mat
153 bij 101,4 cm. Ze laat me de
puzzel zien. Het is de afbeel
ding van de 'Boerenbruiloft',
een prachtig schilderij van Pie-
ter Bruegel de Oude. Over zo'n
puzzel doet ze toch wel enkele
dagen. Ze kent een man die al
leen maar puzzels van die om
vang legt maar dan zijn er ook
nog puzzels van 12.000 stukjes.
Dat gaat mevrouw Bremmers
echter te ver. Soms twijfelt ze
wel eens. Dan denkt ze 'waar
ben ik nou mee bezig' en dan
houdt ze er weer voor een paar
maanden mee op. Toch vindt ze
dat meer mensen het moesten
proberen. Het is toch een goede
MELISKERKE - Brigadier
Post van Veilig Verkeer Neder
land geeft de inwoners van Me-
liskerke voorlichting over de
nieuwe verkeersregels.
De voorlichtingsmiddag
wordt gehouden in 'Ons Huis'
aan de Adelaarstraat 26 en is
bestemd voor alle deelnemers
aan het verkeer, voetgangers,
fietsers en automobilisten. Er is
volop gelegenheid tot het stel
len van vragen. De middag be
gint om 14.00 uur en de toegang
is gratis.
bezigheid. Ik laat de uitnodi
ging even aan me voorbij gaan.
Het laatste stukje ontbreekt
nog.
Voor wie meer inlichtingen
wil of een puzzel beschikbaar
heeft voor de tentoonstelling
kan contact opnemen met me
vrouw Bremmers, tel. 01184-
70278. Voor mensen die niet
van huis kunnen en toch willen
puzzelen, kunnen de puzzels
worden gebracht en gehaald.
VLISSINGEN - De gemeente
gaat maandag 17 februari de
bomen in de Van Dishoeck-
straat snoeien. De werkzaamhe
den gaan een week duren.
Het is al weer een paar jaar
geleden dat de bomen voor het
laatst, mede op verzoek van be
woners, voor het laatst gesnoeid
zijn. Inmidels zijn de bomen zo
gegroeid dat er opnieuw over
last is ontstaan. Alleen de bo
men tussen de Singel en de Gla-
cisstraat krijgen een snoeibeurt.
Op het gedeelte waar gewerkt
wordt geldt een tijdelijk par
keerverbod.
's-HEERENHOEK
Carnavalsstichting 'De
Koenkelpot' van het Paer-
hat houdt vrijdag 14 fe
bruari haar jaarlijkse
'ouweoeravond'.
De bijeenkomst in café
Heieen begint om 21.00
uur en de toegang is gra
tis.
Er wordt gestreden om
de wisselbeker, die in han
den komt van de grootste
ouwehoer van Paerehat.
Een deskundige jury zal
beoordelen wie de beste
'spraakwaterval' heeft.
Kandidaten kunnen
zich nog aanmelden bij de
nieuwe Prins van Paerehat
Ton den Eerste, telefoon
01105-2086.
Natuurgebieden aankopen is één ding. Ze in
stand houden een tweede. Een mooi voor
beeld vormen onze schorren en slikken,
waarvan je op het eerste gezicht zou den
ken: ze zijn er en ze blijven er, ook zonder
dat een natuurbehoudorganisatie als Het
Zeeuwse Landschap er het beheer over
voert. Neem nu het Verdronken Land van
Saeftinghe, het grootste schorrengebied in
Zuidwest-Nederland. Een werkelijk uniek
stukje landschap, met natuurwaarden die
bij biologen uit heel Europa befaamd zijn.
Door allerlei -gedeeltelijk natuurlijke- oor
zaken zag het er vijftien jaar geleden sterk naar uit dat veel
van de waarde van dit gebied verloren zou gaan. De plan
tengroei begon massaal te verruigen, wat inhoudt dat aller
lei bijzondere kruiden verdrongen dreigden te worden door
een paar sterkere soorten, die de rest wegconcurreerden.
Om het tij te keren werd toen begonnen met de opbouw
van een paar grote schaapskudden om de al te opdringerige
soorten wat in te perken. Inmiddels lopen er in Saeftinghe
zo'n twaalfhonderd schapen en de resultaten daarvan voor
de natuur hebben de stoutste verwachtingen overtroffen.
Niet alleen is de begroeiing zienderogen opgeknapt, maar
het gevolg daarvan is weer dat vele tienduizenden watervo
gels en ganzen er een geschikt voedselgebied vinden.
En wat de kale slikken betreft: toen een paar jaar geleden
als gevolg van een gat in de wetgeving de Oosterschelde
bijna leeggevist werd door kokkelvissers, bleef het op de
slikken van Het Zeeuwse Landschap rustig. Want natuur
beheer is niet alleen een kwestie van dóen, op z'n tijd is het
minstens even belangrijk om allerlie dingen na te laten.
- FOTO: HARRY DE LANGE
MIDDELBURG - Fer Abra
hams geeft 18 februari een cur
sus 'hoe maak ik een CD en hoe
wordt ik er beroemd mee'. Deze
cursus is bedoeld voor muzi
kanten en managers van bands.
Fer Abrahams werkt voor de
NCRV en Radio Nederland We
reldomroep. Daarnaast is hij
actief als journalist voor OOR
en als organisator van concer
ten. Tijdens de cursus legt
Abrahams in ongeveer vier uur
uit hoe je een plaat opneemt,
uitbrengt, promoot en verkoopt.
De cursus is sterk gericht op de
individuele behoeften van de
cursisten. Deelnemende bands
sturen van te voren promotie
materiaal op. Dit gebruikt
Abrahams dan als illustratie-
VLISSINGEN - De Stichting
Welzijn voor Ouderen geeft een
cursus 'beter omgaan met het
geheugen'. De cursus is bedoeld
voor mensen van vijftig jaar en
ouder.
In tien bijeenkomsten, steeds op
dinsdagochtend, krijgen de cur
sisten informatie over het ge
heugen en over vergeetachtig
heid. Want iedereean vergeet
natuurlijk wel eens wat.
De geheugencursus van de
Stichting Welzijn voor Ouderen
kan dan ook een belangrijk
steuntje in de rug betekenen.
Op 11 februari is er en informa
tie-ochtend in Bachten Komme,
Badhuisstraat 104, om 9.30 uur.
(ADVERTENTIES)
Specialist in:
Meer dan 2500
computerboeken in
voorraad
Geopend: maandag t/m
vrijdag van 9.00-12.30 uur
en van 13.30-18.00 uur,
zaterdag van 9.00-17.00
uur.
Vrijdagavond
koopavond
Paul Krugerstraat 55-57
4382 MB Vlissingen
Tel. 01184-12733
materiaal van de cursus. Tij
dens de cursus wordt onder an
dere de organisatie en de pre
sentatie van de bands bespro
ken. Vervolgens wordt ingegaan
op de zaken als opnemen, goed
kope studio's, het persen van de
plaat, auteursrechten, platen
maatschappijen. distributie en
promotie.
Met iedere groep wordt een
strijdplan voor het uitbrengen
van een volgende plaat uitge
stippeld. Deelnemers kunnen
zich opgeven bij de Stichting
Popmuziek Zeeland, telefoon
01180-82650. De cursus wordt
gegeven in het kantoor van het
Servicebureau Zeeland aan de
Roozenburglaan.
OOSTKAPELLE - De afde
ling Walcheren van de Konink
lijke Nederlandse Natuurhisto
rische Vereniging (KNW) be
steedt in februari uitgebreid
aandacht aan het fossiele verle
den.
Op dinsdag 11 februari houdt
dr. J. de Vos uit Hilversum een
lezing over 'Evolutie van de
zoogdieren op eilanden in het
kader van de paleonthologie'.
Zijn inleiding begint om 20.00
uur en de plaats van handeling
is het biologielokaal van de
Christelijke Scholengemeen
schap aan de Elzenlaan in Mid
delburg. Aansluitend hierop is
er op zaterdag 22 februari een
excursie naar het fossielenmu
seum in Oostkapelle. Om 14.00
uur heet ds. C.F.H. van Tuyll
van Serooskerken de belang
stellenden welkom in zijn mu-,
seum aan de Molenweg 36 in
Oostkapelle.
in
m.m.v. dansorkest
op zaterdag 9 februari
a.s.vanaf 20.30 uur bent u
van harte welkom
