Vijfendertig jaar kunstuitleen GROTE SPEELGOED VERKOPING INGEBROKEN PROPER C.H.S. Naaimachineproject in woord en beeld tandprotheticus 8, 9 EN 10 NOVEMBER 10.00-17.00 UUR Hervormde kerk zoekt contact EENDAAGSE VERKOOPEXPOSITIE J.P.A. Rossël de Ruiter Coaplete Boekhandel VOORKOMEN IS BETER. Organisatie: Hobbyland Veerseweg 12, Middelburg. ONDERTEKENING CAPITULATIE VOND PLAATS IN VROUWENPOLDER BRUINISSE NIET BEZORGD? BEL 01184-19910 WOENSDAG 7 NOVEMBER 1990 M V 301 ZEER LAGE PRIJZEN!!! Zaterdag 10 november van 10.00-17.00 uur VROUWENPOLDER - Morgen, 8 november, is het precies 46 jaar geleden dat Walcheren is bevrijd uit handen van de Duitsers. De overgave vond plaats in Vrouwenpolder, het laatste bolwerk van de Duitse bezetters. Daar hadden ze zich ver schanst in de duinen. De geallieerden forceerden de capitulatie zonder bloedvergieten. De Duitsers konden geen kant meer op en kozen voor de ver standigste oplossing: met een witte vlag reden zij de geallieerden tegemoet. Even lager werd in het huis waar de Duitse le geraanvoerders hun stafcentrum hadden gehad, bijgenaamd de Schreibstube, de overgave schrifte lijk bevestigd. Dat huis lag aan wat nu de Fort den Haakweg heet, pal naast de Hervormde Kerk. Vroeger heette de weg Blinde Lau. Richting strand ging de straat over in het onverharde Korte Wegje en daarna de Lange Weg. Bij het Korte Wegje be gon het spergebied waar de dorpelingen niet moch ten komen. Het stuk was afgezet met palen en prik keldraad en het gebied was bezaaid met mijnen. Jaren later werd in de pui van het huis, links van de voordeur, een gedenksteen ingemetseld. De steen stelde de Duitse adelaar voor met om de nek een hand die hem wurgt. Het opschrift luidde: „In dit huis werd op 8 november 1944 Walcherens be vrijding van de Duitsers door de geallieerden vol tooid". Toen later het huis moest worden afgebro ken, werd de al enigszins verweerde steen overge bracht naar het Verenigingsgebouw van Vrouwen polder op de Dorpsdijk, waar het nu wordt geflan keerd door een bilj art. NIEUWE KUNSTGEBITTEN Grote witte vlag Bontmantel Doodstraf Caravanbedrijf Tel. 01113-1490 Dethleffs Fendt f SCHELDEBODE VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS OP WALCHEREN. 37e JAARGANG. OPLAGE: EDITIE VLISSINGEN 23.800 EX. GEMEENTEN: VALKENISSE, VLISSINGEN EN WESTKAPELLE. EDITIE MIDDELBURG 22.600 EX. GEMEENTEN: ARNEMUIDEN, DOMBURG, MARIEKERKE, MIDDELBURG EN VEERE. DE SCHELDEBODE IS EEN UITGAVE VAN DE STEM WEEKBLADEN. KANTOOR: TORENSTRAAT 5 - VLISSINGEN - TEL. 01184-19910 - POSTADRES: POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN. MIDDELBURG - De kunst uitleen bestaat zaterdag 10 no vember vijfendertig jaar. Om dat te vieren is 10 november uitgeroepen tot 'dag van de kunstuitleen'. Er is een ten toonstelling, een lezing door Pierre Janssen, een forumdis cussie en een aantrekkelijke korting voor nieuwe leden. De doelstelling van de kunstuitleen is om de kunst zoveel mogelijk onder de aan dacht van het publiek te bren gen. Door een kunstwerk te le nen in plaats van te kopen past het bij iedere portemon nee. Ook is het mogelijk om door middel van een spaarsys teem een kunstwerk in eigen dom te verkrij gen. De kunstenaars zelf pikken ook een graantje mee van de verhuur. De kunstuitleen aan de Kui perspoort geeft de jubileum dag gestalte door twee lezin gen en een project 'kunst in oplage'. Bernard Asselbergs houdt om 12.00 uur een lezing over keramiek. Daarna komt Pierre Janssen aan het woord. Hij spreekt om 14.00 uur over 'kunst'. Aan het project 'kunst in oplage' werken drie kunste naars mee. Antoine Mes, Ben Sleeuwenhoek en Hennie Schrijver beschilderen tien vazen. Deze vazen zijn te koop voor 240,-. In het centrum voor kunst uitleen aan de Balans 17 wordt zaterdag om 15.30 uur de ten toonstelling 'uw eigen keuze' geopend. Op deze tentoonstel ling worden de rollen voor een keer omgedraaid. Niet de kun stenaars maar het publiek mag laten zien wat er bij hen aan de muur hangt. Alle leden van de kunstuitleen en van de artotheek in Vlissingen zijn uitgenodigd om aan deze ten- toonstellin mee te doen. Om 16.30 is er een forumdis cussie in de voorlichtingszaal van de Provincie, aan de Ab dij. Centraal tijdens deze dis cussie staat de vraag in hoe verre de overheid zich moet bemoeien met de relatie kun stenaar-publiek. Een ander onderwerp is in hoeverre het beleid van de overheid effec tief is. In het forum hebben zitting: Paul Panhuysen, adviseur beeldende kunst van de ge meente Middelburg en direc teur van het Apollohuis; Ineke Spaander, directeur van het Zeeuws Museum; Berry Koe dam, van galerie Ram in Rot terdam; Inge van der Kooy, beeldend kunstenaar en lid van verschillende adviescom missies, Willem Willemse, kunstlener en Danny le Duc- Rotte, kunstlener. De toegang tot deze discussie is gratis. Bezoekers die op zaterdag een jaarabonnement afsluiten hebben een voordeeltje: zij be talen voor het eerste halfjaar niets. Voor dertig gulden heb ben zij dan wel een jaar lang een schitterend kunstwerk in huis. De expositieruimte van de kunstuitleen Balans 17 is nu nog leeg. Straks hangen daar de kunst werken van het grote publiek VLISSINGEN - Door de in voering van een nieuwe vorm van persoonsregistratie bij de gemeente krijgen de kerken geen bericht meer bij verhui zen en overlijden van leden. De kerk is daarom een actie begonnen om in contact te blijven met de leden van de kerk. Mensen verhuizen. Ze gaan trouwen. Er worden kinderen geboren. En er overlijden mensen. Al die gebeurtenissen hebben ook invloed op de per soonsregistraties, bijvoorbeeld van een plaatselijke kerk. Tot nu toe werden al die berichten aan de kerken doorgegeven door middel van informatie die afkomstig was van het ge meentehuis. Daar staat name lijk op de persoonskaart aan gegeven of iemand lid is van een kerk en zo ja van welke kerk. Die vermelding gaat verdwijnen als er in de nabije toekomst een nieuwe, geheel automatische vorm van per soonsregistratie zal worden ingevoerd. En dus zullen ook de kerken minder informatie van het gemeentehuis ontvan gen. In bepaalde gevallen, wanneer de geregistreerde daar bezwaar tegen heeft, he lemaal geen gegevens. De plaatselijke hervormde gemeente zit ook met dit pro bleem en is daarom onder de leden een actie begonnen. Het thema is: blijf in contact met uw kerk. Maar niet iedereen die als hervormd geregi streerd is, zal met deze actie worden bereikt. Daarom vraagt de leiding van de her vormde kerk in onze woon plaats of ieder die hervormd is zijn of haar kerk op de hoogte wil houden van een ardreswij- ziging, een huwelijk of echt scheiding, een geboorte of als er een gezinslid is overleden. Alleen met medewerking van de leden blijven mensen in contact met de kerk en kan de kerk ook met de leden contact houden. Het adres voor opgave is Branderij straat 3, telefoon 65344. van prachtige olieverfschlderijen op linnen in Hotel Arneville, Buitenruststr. 22 Middelburg Een grote keuze aan: landschappen (ook Ne derlandse), zeegezichten, bloemen, stadsgeich- ten, stillevens en ander werk. Meer dan 250 doeken, zowel klassiek als modern. Twee mensen die de bevrij - ding van dichtbij hebben mee gemaakt, zijn meneer en me vrouw Geerse, al hun hele le ven woonachtig in Vrouwen polder. Meneer Geerse was 18 jaar ten tijde van de bevrij ding. Hij kwam uit een gezin met 14 kinderen, 6 jongens en 8 meisjes. Zijn vader was zelf standig landbouwer en had een boerderij iets buiten het dorp richting Veere, nu het ge bied net over de Provinciale Weg. Ze hadden een inwo nende knecht en meid, de Spec, voor slechtzittende gebitten en ingevallen gezichten REPARATIES: klaar terwijl U wacht! Informatie GRATIS Tel. afspraken 01184-14533 HOBEINSTRAAT 52 - VLISSINGEN COMPUTERTIJDSCHRIFTEN STUDIEBOEKEN Meer dan 2500 computerboeken in voorraad. Geopend: maandag t/m vrijdag van 9.00-12.30 uur en van 13.30-18.00 uur, zaterdag van 9.00-17.00 uur. Vrijdagavond koopavond T« 011 ft*-12733 jonge Geerse werkte bij een andere boer om wat geld voor het gezin te verdienen. Hij werkte zelfs tijdens de oorlog zo'n 60 uur per week en had alleen 's zondags vrij. Me vrouw Geerse was toentertijd 15 en kwam uit een gezin met 10 kinderen. Haar ouders dre ven een bakkers- en kruide nierszaak in het dorp. Naar school ging ze niet meer. Ze hield zich veelal bezig met brood rondbrengen, kousen stoppen, met haar zusjes wan delen en bonnetjes plakken. Omdat vrijwel alles op de bon was was dat een tijdrovend karwei waarbij het hele gezin werd ingeschakeld. Beiden herinneren zich de gebeurtenissen nog als de dag van gisteren. Toen de geal lieerden aan de bevrijding van Walcheren begonnen, zagen de Duitsers zich verplicht zich langzaam in de richting van Vrouwenpolder terug te trek ken. „De Duitsers", vertelt Geerse, „hadden een enorm sterke verdedigingslinie ge bouwd in de duinen tussen Domburg en Vrouwenpolder. Het hoofdkwartier lag bij Vrouwenpolder en was meer (ADVERTENTIES) Met het in Nederland ontwikkel de en geproduceerde beveili gingssysteem van Proper C.H. S. heeft u een betrouwbaar, simpel bedienbaar en een voor al betaalbaar alarmsysteem voor uw woning. Ook voor de doe-het-zelver zijn er mogelijk heden met volledige garantie. Bel voor info en of afspraak met de rayonvertegenwoordi ger 01116-1995, dhr. Suurland, Renesse. De bevrijding van Walcheren Duitse krijgsgevangenen in het waterwingebied bij Oranjezon. een dorp onder de grond. Flensburg heette het. Hoeveel Duitsers er precies zaten we ten we niet. Het zat er in ieder geval stampvol mee. Om de Duitsers te isoleren werd Wal cheren langzamerhand onder water gezet. De dijken bij Vlissingen, Westkapelle en Veere werden gebombardeerd. Dit had tot gevolg dat de men sen op het platteland en van de omringende dorpen zich op Vrouwenpolder terug moesten trekken. De Duitsers werden teruggedrongen tot Vrouwen polder, de laatste granaat sloeg in op zo'n duizend meter van het dorp. Toen wierpen de geallieerden pamfletten uit om de Duitsers een laatste kans te geven zich over te ge ven. Binnen 36 uur moesten ze beslissen. Geen kant konden ze meer uit. Voor hen lagen het overstroomde Walcheren en de geallieerden, achter hen de Oosterschelde en de Noord zee. Het dorp zal vol mensen, de bunkers vol Duitsers. Dat was een enorm spannende tijd. Een bombardement zou cata strofale gevolgen hebben ge had. Gelukkig zagen de Duit sers de zinloosheid daarvan in. Op 8 november reed de Duitse staf in een jeep met voorop een grote witte vlag de geallieerde troepen tegemoet. Even later kwamen ze weer terug, nu ge flankeerd door de Engelsen, en reden naar het huis waar ze hun stafcentrum hadden ge had. Daar werd de overgave getekend. De Duitsers werden in grote colonnes afgevoerd en verscheept naar elders, waar heen wisten we niet". Vreemd genoeg waren'er op de bevrijdingsdag zelf in het dorp geen uitzinnige taferelen te aanschouwen, zoals die zich wel in de steden voordeden. Geerse schrijft dat toe aan de aard van de bevolking, die voornamelijk bestond uit nuchtere landbouwers die zwaar werk en lange dagen gewend waren. Hij herinnert zich nog dat een bevriende boer op hem afkwam en vroeg of hij meeging het vee opha len, dat een stuk verderop in de duinen graasde. De zorg om have en goed was belangrijker dan de feestelijkheden en de meesten gingen aldus weer over tot de orde van de dag. De christelijke levensovertuiging zal ook zwaar hebben meege teld. Mevrouw Geerse mocht van haar ouders in eerste in stantie niet eens naar buiten maar volgde de aftocht van de Duitsers vanachter het raam. Haar moeder was wel een van de eersten die de vlag buiten hing. Alleen 's avonds kwam de stemming er wel in. Op het dorpsplein werd een podium opgericht waar wat festivitei ten plaatsvonden. Mevrouw Geerse herinnert zich nog dat een vrouw het podium op kwam, gehuld in een lange bontmantel, en een imitatie van koningin Wilhelmina ten beste gaf. Hoewel de imitatie bijzonder geslaagd was, bleek de vrouw helaas tijdens de oorlog niet geheel zuiver ge weest te zijn. Haar imitatie werd haar niet in dank afge nomen en ze werd het podium afgegooid. Die tweestrijd tus sen wie goed en fout was ge weest tijdens de oorlog laaide al snel op. De andere dag be gon op hetzelfde podium het kaalscheren van meisjes die wel eens met een Duitser wa ren betrapt, hoewel dit meest- alslechts bestond uit onschul dige liefdesrelaties. Het kaal scheren gebeurde nota bene door een voormalige NSB-er. Een neef van Geerse, Janus Geerse, een verzetsman, ging dit te ver. Hij maakte een einde aan dit tafereel door de man het podium af te zetten met de legendarische woor den: „Hier zal het recht zich handhaven maar niet op deze manier". Volgens Geerse kwa men dit soort toestanden voort uit haatgevoelens die tijdens de oorlog waren opgekropt maar waren ze ook deels te wijten aan de bestuur loosheid direct na de bevrijding. De bevrijders bleven nog een poosje tot de toestand ge normaliseerd was. Langza merhand ging het gezag weer over in Nederlandse handen. De Engelsen gaven nog wei eens een bonte avond in een van hun barakken maar daar mochten de Geerses niet naar toe. Meneer Geerse zag een jaar na de bevrijding de enorme bunkers van de Duit sers, het ondergrondse dorp, toen hij werd ingeschakeld bij het opruimen van munitie in het duingebied. Al met al om schrijft hij de sfeer tijdens de oorlog als vrij gemoedelijk. Tot de opmars van de geal lieerden begon hadden de Duitsers niet veel te doen. Van tijd tot tijd vorderden ze paard en wagen van de boeren met koetsier. Geerse moest dan naar Middelburg om materia len op te halen. De boeren wa ren verplicht een deel van hun oogsten aan de Duitsers af te staan maar kregen daar nor-r maal voor betaald. Af en toe was er weieens een incident. Geerse herinnert zich nog het MIDDELBURG - De theologe Mariette Stout komt op maandag 12 no vember vertellen over haar werk onder de El Sa- vadoriaanse vluchtelingen in Nicaragua. Zij doet dit op uitnodiging van het Zeeuws Comité Stille Tochten. Het Zeeuws Comité Stille Tochten heeft in Ni caragua een naaimachine project geadopteerd. Het afgelopen jaar kwam er al vierduizend gulden binnen voor het project. Door mid del van het project leren de vluchtelingen voor zichzelf een bestaan op te bouwen. Mariette Schout heeft met de vluchtelingen samenge werkt. Ook maakte zij vi deo opnames die op 12 no vember vertoond worden. De avond wordt gehou den in het emancipatiehuis aan de Nieuwstraat 47. De aanvang is 19.30 uur. Dorpsweg 21 Bruinisse (ADVERTENTIES) UW SCHELDEBODE - FOTO: KPT. G. V0URCH voorval met een dronken Duitse soldaat die 's nachts het raam van de bakkerij insloeg. De soldaat had die nacht wachtdienst en op dronken schap tijdens de wacht stond de doodstraf. De volgende dag kwam de soldaat zijn excuses aanbieden en smeekte de bak ker niets tegen zijn meerderen te zeggen. De bakker beloofde dat mits de soldaatr ervoor zou zorgen dat er de volgende dag voor twaalf uur een nieuwe ruit in het kozijn zou zijn geplaatst, anders zou hij alsnog de staf inlichten. Nu was glas in die tijd vreselijk moeilijk te krijgen en Geerse weet nog niet hoe de soldaat het geflikt heeft, maar de ruit was er. Mevrouw Geerse weet nog goed hoe zo'n 14 dagen voor de uiteindelijke bevrijding Duit sers bij hen in huis werden ge ïnstalleerd. De Duitse soldaten waren volledig uitgeput en de oorlog beu. Eentje speelde or gel en toen hebben ze samen nog christelijke liederen zitten zingen. Het laatste beeld is dat van de Duitse soldaat die aan de wieg stond van een pasge boren zusje en zachtjes huilde. Hij vertelde dat toen hij van huis wegging een paar jaar geleden, zijn vrouw pas was bevallen van een dochter. Sindsdien had hij ze niet meer gezien. Ter gelegenheid van de be vrijding heeft het gemeente bestuur van Domburg het ini tiatief genomen voor de publi catie „Zware tijden". Drs. L.R. Priester stelde het boekje sa men. In dit boek wordt aan dacht besteed aan de woelige dagen vlak voor de bevrijding en de periode vlak daarna.

Krantenbank Zeeland

Scheldebode | 1990 | | pagina 1