Armoede is geen sprookje Bijstandsvrouwen in gesprek met bondgenoten Deskundigen gezocht voor radioprogramma Versterking Keizersbolwerk MADONNA: MODERNE MARLENE DIETRICH... SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1990 MIDDELBURG - De provinciale werkgroep Bijstandsvrouwen - Bi j - stavrouwen houdt aan staande donderdag 27 september van 14.00 uur tot 16.00 uur een thema middag in een van de zalen van de Schouw burg. Na vertoning van de film "Vrouwen zoals wij", spreekt men over de huidige positie van bijstandsvrouwen en wat er moet gebeuren om in de jaren '90 tot po sitieverbetering te ko men. Bijstandsvrouwen en vrouwen die zich be trokken voelen zijn wel kom om ervaringen uit te wisselen, de discussie aan te gaan of gewoon te luisteren. Bondgenoten Sprookjeshuwelijk WARREN BEATTY: HOLLYWOOD MEEST LUIE HARTENVEROVERAAR... Furore Uitbarsting Liedjes DICK TRACY: EEN STRIPHELD KOMT TOT LEVEN... Evenement 315 "...en daar hoort ook het bloemetje op tafel bij". Deze woorden sprak Minister Marga Klompe in 1965 bij het tot stand komen van de Alge mene Bijstandswet in 1965. De gunst -het uit liefdadigheid verstrekken van geld en goe deren- werd vervangen door het recht op bijstandsuitke ring als men door wat voor re den dan ook geen andere in komsten had. De uitkering was en is bedoeld om "de noodzakelijke kosten van het bestaan te kunnen dekken en sociaal te kunnen blijven functioneren." We schrijven inmiddels 1990 en het eerste deel van boven staande formulering lijkt be reikt. In Nederland hoeft nie mand om te komen van de honger. Het spreekwoorde lijke bloemetje op tafel, daar komt het in de meeste gevallen niet (meer) van. Wie lange tijd van een bijstandsuitkering moet leven, komt onherroepe lijk in een armoedespiraal te recht. Als de wasmachine niet meer gerepareerd kan worden is er geen geld voor vervan ging, versleten vloerbedek king en meubilair wordt met veel creativiteit een beetje op gelapt met een couponnetje van de markt en ga zo maar door. Niet kreperen van de honger, maar van een redelijk bestaan is geen sprake meer. Een landelijk project 'Kerk vrouwen -Bij stands vrouwen' vond vijf jaar geleden voort gang op provinciaal niveau. Het initiatief van een stagiere bij de Provinciale Diakonale Commissie, zelf ook bijstands vrouw, ondervond veel bijval. Een vijftiental vrouw ham zit ting in de provinciale werk groep. Het afgelopen voorjaar ontstond meningsverschil tus sen een aantal kerkvrouwen en bijstandsvrouwen, wat tot gevolg had dat verschillende bijstandsvrouwen uit de werkgroep stapten. De werk groep is inmiddels weer actief, zij het in een iets andere sa menstelling en met een nieuwe naam: 'bijstandsvrouwen-bij sta vrouwen'. Helemaal tevreden over de nieuwe naam is Marijke Hei- ge, bijstandsvrouw en actief lid van de werkgroep, nog niet. Maar dat is van minder be lang. "Als je van de bijstand of een WAO-uitkering moet le ven kom je al gauw aan de on derkant van de samenleving terecht. Je voelt je aan de kant geschoven, buitengesloten. Bondgenoten hebben is heel belangrijk. Ik heb door mijn activiteiten voor de werkgroep veel mensen ontmoet die mijn persoonlijke leven verrijkt hebben." De werkgroep organiseert be halve themamiddagen nog ka- derdagen en weekends, onder andere in samenwerking met het Landelijk Comité Vrou wen in de Bijstand. "We willen de strijd aan gaan om de positie van bij standsvrouwen te verbeteren", zegt Marijke Helge. "In plaats van de bijstand een basisinko men, daar willen we naar toe. Op het ogenblik is het moeilijk om politieke steun te krijgen. Armoede is politiek gezien uit het aandachtsveld verdwenen. Het milieu staat op het ogen blik in het middelpunt van de belangstelling." Door het organiseren van landelijke acties probeert men VLISSINGEN - Vanaf 1 ok tober 1990 is er een nieuw pro gramma op Radio 5: 'De ge woonste zaak van de wereld', over tradities en tijdsver- schij nselen. Deze serie over volkscultuur is iedere maan dagmiddag tussen 16.30 en 17.00 uur te beluisteren. Het programma wordt in de nauwste samenwerking tus sen de NOS en het Informatie centrum Volkscultuur samen gesteld. In Nederland houden vele personen en instellingen zich intensief bezig met Volks cultuur, bijvoorbeeld univer siteiten, musea, verenigingen, folkoregroepen, heemkunde kringen en verzamelaars. Zij begeven zich niet alleen op het gebied van de traditionele volkscultuur met haar volks muziek, volksdans en kleder drachten, maar ook op dat van de eigentijdse volkscultuur (popmuziek, tatoeage, 'tonpra- ten'). Vaak houden ze zich be zig met materiële uitingen van volkscultuur, zoals bid prentjes, draaiorgels of be hang. Op de meest uiteenlo pende terreinen wordt mo menteel onderzoek gedaan. Om al deze activiteiten zo goed mogelijk te ondersteunen en coördineren is in 1984 met hulp van het ministerie van WVC het informatiecentrum Volks cultuur opgericht. In de eerste vijf afleveringen van het nieuwe radioprogramma ko men de volgende onderwerpen aan de orde: 1 oktober 1990: Volkscultuur. In de introduc tie op de eerste programma- reeks wordt uitgelegd wat volkscultuur is en hoe we het om ons heen zien. Wat zijn tradities en tijdsverschijnse len? Hoe werd en wordt volks cultuur vormgegeven in het dagelijks leven in heden en verleden? 8 oktober 1990: Tandverzorging. Tegenwoor dig vinden veel mensen het al geen pretje om naar de tand arts te gaan, maar hoe dat vroeger ging.... Wanneer is de tandenborstel eigenlijk uitge vonden? En waar komen de tandartsenstoel en het kunst gebit vandaan? 15 oktober 1990: Tafelmanieren. De eti quette aan tafel verschilt van cultuur tot cultuur. Lichaams geluiden dienen bij ons tijdens het eten onderdrukt te wor den, maar dat is niet altijd zo geweest. Wat is de functie van de butler en de tafelheer? Waar komt de vork vandaan en wanneer is men de tafel gaan dekken? 22 oktober 1990: Bakstenen. Misschien hebt u er nooit zo over nagedacht, maar over de hoekstenen waar onze samenleving letterlijk op is gebouwd valt heel wat te vertelllen. Hun vorm kan va riëren van kloostermoppen tot IJsselsteentjes of vervangen worden door beton. Wanneer kwam men op het idee om met de hand bakstenen te vormen? Hebben stratenmakers en bouwvakkers in onze maar schappij hun eigen gebruik en imago? 19 Oktober 1990: Begra ven. Wat is de functie van bid prentjes? Waarom heeft het kerkhof zoveel concurrentie gekregen van het cremato rium? Wie staan er behalve Mieke Telkamp in de Top Tien van de begrafenismuziek? Deze en andere vragen wor den beantwoord in 'De ge woonste zaak van de werekd'. Voor een aantal van deze onderwerpen worden nog des kundigen gezocht. Ook willen we graag in contact treden met mensen die onderzoek doen, een verzameling hebben of vanuit hun herinnering- kunnen vertellen over andere onderwerpen. Voorbeelden hiervan zijn kalenderfeesten zoals Nieuwjaar, Carnaval. Sint Maarten, 1 april; gewoon ten en gebruiken rondom de levensloop zoals geboorte, jeugd, huwelijk, ouder worden en sterven en begraven; wo nen, werken en vrije tijd; fees ten zoals verjaardagen, moe derdag en kermis; religie en volksgeloof; kleding, voeding en etiquette en volkskunst. U kunt hiervoor contact opne men met het Informatiecen trum Volkscultuur, Lucas Bol werk 11, 3512 EH Utrecht, tele foon 030-319997. Warren Beatty maakte sinds 1961 slechts anderhalf dozijn rolprenten. Toch geldt hij als een van de meest succesvolle filmmakers. Een kwestie van geluk zoals Beatty zelf stelt? Een gesprek met Hollywoods meest luie hartenveroveraar... de aandacht te vangen en in vloed te krijgen op de makers van het sociaal beleid. Afgelo pen voorjaar werd een grote manifestatie gehouden op het Malieveld in Den Haag om de problemen van 'de arme kant van Nederland', naar voren te brengen. Gisteren werd in Utrecht 'het sprookjeshuwe lijk van de eeuw' gesloten. Het thema van deze actie was de 'ontsluiering van het huwe lijk', bedoeld om de verou derde Nederlandse huwelijks wetgeving aan de kaak te stel len. Op 16 november wordt over dit onderwerp in Amster dam een tribunaal gehouden. 'Nieuwe' armoede komt veel voor onder vrouwen. In Ne derland moeten ruim 700.000 vrouwen al jaren rond zien te komen van een minimum uit kering. Behalve vrouwen die aan het hoofd staan van een een-oudergezin betreft het vaak oudere alleenstaande vrouwen die geen of nauwe lijks kansen hebben ooit weer een baan te vinden, of vrou wen uit etnische minderheden. Hun vooruitzichten zijn dan ook verre van rooskleurig. De komende jaren verwacht men dat dit beeld nog zal verslech teren. In Middelburg hield de werkgroep DISK (Dienst in de Industriële Samenleving van wege de Kerken) een onder zoek naar de armoede. Ko mende vrijdag overhandigt men de notitie 'Arme kant van Middelburg' aan mevrouw S. Smitskamp, wethouder van Sociale Zaken in Middelburg, en ds. J. Dubbink van de Raad van Kerken. Voor meer informatie over de werkgroep Bijstands-Bij- stavrouwen kan men terecht bij Marijke Helge, lid van de werkgroep of bij Jan van de Nieuwendijk, maatschappe lijk activeringswerker die de werkgroep ondersteunt. Het kantooradres is: Singelstraat 19 in Middelburg, telefoon 01180-15353. Voor mensen met een minimum uitkering is een lege portemonnaie eerder regel dan uitzonde ring - FOTO: ARCHIEF DE STEM WEEKBLADEN Binnenkort wordt het Kei zersbolwerk in opdracht van Rijkswaterstaat van een nieuwe fundering voorzien. Tijdens de werkzaamheden aan de Koop mans- en Vissers haven werden scheurtjes in het metselwerk en in de as- faltverharding van dit monu ment vastgesteld. Gezien de historische waarde van het bolwerk heeft Rijkswaterstaat toen direct een onderzoek in gesteld naar de aard en bete kenis van die verschijnselen. De conclusie van het onder zoek was dat geen baggerwerk mogelijk was zonder eerst de fundering van het Keizersbol werk te versterken. Na overleg met alle betrok ken instanties heeft Rijkswa terstaat een plan van aanpak gemaakt. Besloten is tot een oplossing, waarbij onder de constructie van het Keizers bolwerk in de bodem kolom men worden gevormd, die de belastingen uit de wand van het bolwerk overbrengen op de diepere draagkrachtige la gen van de ondergrond. Het maken van deze kolommen gebeurt door het in de grond brengen van een spuitlans, waarmee met behulp van ro terende waterstralen de grond wordt losgewoeld. In dit losge maakt materiaal wordt een cementhoudend mengsel geïn jecteerd: na verharding ont staat een steenachtige kolom. Voor deze werkwijze moe ten in het metselwerk over de volledige hoogte gaten worden geboord om de spuitlans door te voeren. Er zijn daarvoor reeds enige proefgaten ge boord door de 13 meter hoge muur. Het gedeelte van het bolwerk dat grenst aan de ha veningang (tussen de kade muur in de haven en de poort van de onderdoorgang bij de reddingssteiger) wordt straks zo van een nieuwe fundering voorzien. Een stalen dam wand aan de havenzijde moet moge lijke beschadiging van de ko lommen door baggerwerktui- gen en dergelijke voorkomen. Er zal voorts een aantal an kers in de muur worden aan gebracht waarmee de reste rende horizontale krachten naar het achter het metsel werk liggende grondmassief wordten overgebracht. Ook deze ankers worden in de grond gevormd door rond een stalen ankerstang een cement- mengsel te injecteren. De zo genoemde reddingsteiger (vanaf de kettingsteiger rich ting Koopmanshaven) zal worden gesloopt. De totale kosten bedragen rond de 1,7 miljoen gulden. Pas na het gereedkomen van de funderingsversterking zal de haveningang op de gewenste diepte kunnen worden uitge baggerd. Madonna maakt er beslist geen geheim van dat Mariene Dietrich voor haar rol als de zwoele Breathless Maho- ney een bron van inspiratie vormde. Met haar vierde grote filmrol zet Madonna in elk geval haar meest indruk wekkende prestatie op het witte doek neer. De zangeres over het werk achter de schermen, over de liedjes en natuurlijk over de man die haar in de ban houdt, Warren Beatty...of moeten we zeggen: Dick Tracy... en "Reds". In het verloop van zijn carriè re wist Beatty zich niet alleen als akteur te onderscheiden, maar ook nog eens als getalenteerd regisseur. Ondanks zijn niet overdreven hoge produktiviteit geldt Beatty als één van Hollywood meest suk- sesvolle vertegenwoordigers. "Ach, ik heb geluk gehad," zegt Beatty bescheiden. "Heel veel geluk. Ik had ei genlijk harder moeten werken, maar ja, dat zit nu eenmaal niet in mijn aard. Bo vendien leef ik niet alleen voor de film, er zijn andere dingen belangrijk.. Wat be treft Dick Tracy: veel mensen kwamen in de afgelopen jaren op me af met de sug gestie om Tracy te gaan spelen. Ik vond echter dat ik er beslist niet als Dick Tracy uitzag...totdat ik me realiseerde dat nie mand er als Dick Tracy uitzag, god-zij dank trouwens...dus waarom zou ik de rol eigenlijk niet spelen.." Aanvankelijk was het beslist niet Beatty's bedoeling om de film ook te gaan re gisseren. "Maar de een na de ander droop af, ver loor interesse in de film. Regisseur John Landis wist me er enkele jaren geleden van te overtuigen dat ik geknipt was voor de rol. Uiteindelijk trok hij zich terug en was ik razend enthousiast over het gege ven... Martin Scorsese had al toegezegd dat hij de film zou regisseren, maar raakte in de ban van een ander project. Uiteinde lijk heb ik de knoop maar doorgehakt en heb de 'hele meute' gemobiliseerd, van Pacino tot Hoffman en Madonna, lede reen was meteen razend enthousiast over het script, men vond het uiterst ko misch en tja, het resultaat mag er wezen, al hadden we van tevoren eigenlijk niet durven hopen dat het zo'n enorm sukses zou worden.." "De overeenkomsten tussen Warren Beatty en Dick Tracy zijn frappant," zegt Madonna. "Dick Tracy is aan één kant erg eenzaam, een echte 'loner'. Maar hij is daarnaast zeer intelligent en van nature erg nieuwsgierig. Voor zover ik dat zou kunnen inschatten, geldt dat ook voor Warren. Hij is een scherp observator, mist niets. Je voelt je klein worden in zijn gezelschap zonder dat dat op een onaan gename manier gebeurt. Weet je, Warren is iemand aan wie je je hele levensverhaal vertelt en wanneer je dat hebt gedaan, dan realiseer je je dat je de meest intieme details aan iemand hebt verteld die je net hebt leren kennen en die geen woord, maar dar> ook geen woord, over zichzelf heeft losgelaten.." Madonna draait er beslist niet omheen dat Warren Beatty op haar een onverge telijke indruk heeft gemaakt. "Warren is een verleider," zegt ze. "Hij weet dingen in je los te maken die een an der in geen honderd jaar voor elkaar zou krijgen. Hij straalt warmte uit, heeft een ontwapenende natuurlijke charme. Maar hij is ook een absolute perfektionist, dat blijkt uit de film. Desnoods laat hij een be paalde seène honderd keer overdoen, als hij uiteindelijk maar tevreden is met het resultaat. Het gekke is, dat hij iedereen meesleept in zijn enthousiasme, er is nie mand die tegenstribbelt...hij gaat zo ver dat je totaal kapot bent en dan zet je meestal je beste prestatie neer.." Madonna maakte in '85 furore door haar vrijgevochten rol in de film "Desperately Seeking Susan" en ze acteerde daar naast verdienstelijk in onder andere "Shanghai Surprise" en "Who's That Girl?". Volgens velen levert Madonna met haar rol als de zwoele nachtclubzangeres Breathless Mahoney tot nogtoe inder daad haar beste prestatie op het witte doek. Mariene Dietrich vormde een be langrijke, zo niet de meest belangrijke, bron van inspiratie.. Madonna: "En dat terwijl de vergelijking eigenlijk niet klopt, want Dietrich had in haar rollen toch iets hards, iets manne lijks. En tegelijkertijd daagde ze het pu bliek uit, ze was uiterst intrigerend. Haar inmiddels klassiek geworden poses heb ben me altijd gefascineerd. In de film komt Dick Tracy naar mijn kleedkamer en ik ga - met een glas champagne in de hand - zo staan dat hij door mijn neglige kan kijken, een belachelijke scène, ach ter me zie je mijn schaduw op de muur. Kijk, dat is de manier waarop Dietrich het waarschijnlijk ook zou hebben gedaan.." Ondanks Beatty's natuurlijke charme en zijn overredingskracht kwam het een keer bijna tot een uitbarsting tussen Madonna en hem.. "Tijdens de scène met het water, de moeilijkste uit de film, was Breatless ten einde raad. Het kon haar allemaal geen barst meer schelen. Ik vond dat ik op dat moment heel breekbaar moest zijn, het poseren, de facade moest op dat moment verdwenen zijn. Maar Warren zag het an ders en wilde per se dat ik daarnaast iets onverzettelijks probeerde uit te stralen. We gingen door met de 'takes' totdat ik echt niet meer kon, ik had alles gegeven en vluchtte naar mijn caravan. Een half uurtje later klopte Warren aan en vroeg me of ik verder kon gaan. Ik reageerde fu rieus, maar ook toen kon ik geen weerstand aan hem bieden en daar ging ik weer..." Aanvankelijk was Madonna beslist niet enthousiast over de liedjes die Stephen Sondheim schreef voor de film.. "Ik hoorde ze voor de eerste keer bij War ren thuis. Stephen Sondheim speelde de liedjes op de piano en zong ze voor. Mijn eerste reaktie was: "Oh, lieve hemel, moet ik die liedjes echt zingen? Het zijn zulke gecompliceerde liedjes, niet te ver gelijken met de songs die ik daarvoor heb opgenomen, al die tempo-wisselingen en vreemde koortjes...maar Stephen kan niet op een andere manier schrijven, hij herhaalt niets, geen woorden, geen meo- dielijn - hij schrijft alles in een keer op. Ze zijn dus uiterst moeilijk om onder de knie te krijgen. Ik haatte ze, er was maar een liedje dat ik meteen mooi vond, "I'll Al ways Get My Man".." Het duurde dus eventjes voordat Madon na zich de liedjes eigen had gemaakt. "Voor mij kwamen ze pas tot leven toen ik ze, gekleed in een avondjurk, kon zin gen. Daar ging een lange weg aan vooraf. Ik vergeleek het als lessen in tapdansen hetgeen ook zo gecompliceerd is. Zang pedagoog Seth Riggs hielp me de juiste noten te vinden, vervolgens werden de liedjes in een soort slow-motion-tempo herschreven en thuis repeteerde ik ze eindeloos totdat ik ze kon dromen. Ver volgens begonnen de repetities met cho reograaf Jeffrey Hornaday en pas in dat stadium begonnen ze te leven. Maar het heeft veel, zo niet alles, van me ge vergd.." Tekenaar Chester Gould wist in de jaren dertig miljoenen Amerikanen in de ban te houden met zijn getekende held Dick Tracy. Vechtend tegen het opkomende gangsterdom was Tracy een baken van onverzettelijkheid. Warren Beatty slaagde erin om de sfeer van de strips op fascinerende wijze op film vast te leggen. Een tot leven gebracht stripverhaal vol symboliek, spannnend en meeslepend van de eerste tot de laatste sekonde.. De sterrenbezetting van Warren Beatty, Al Pacino, James Caan, Dustin Hoffman, Madonna en anderen staat op zichzelf al borg voor optimale akteerprestaties, maar er wordt een extra dimensie aan verleend door de werkelijk magnifieke maskers. Ontworpen door de meerdere malen onderscheiden John Caglione jr. en Doug Drexler (bekend van "The Cot ton Club") vormen deze prachtige mas kers mede de basis van het stripachtige karakter van de film. "Dick Tracy" is een bioscoop-evenement voor jong en oud De produktiekosten van "Dick Tracy" be droegen ruim dertig miljoen dollar. Kosten noch moeite werden dus gespaard bij de produktie van de film en de makers voeren de bioscoopbezoeker binnen in een gestileerde, mysterieuze wereld waarin eenvoud troef is. Er worden zeven kleuren gebruikt die steeds terugkeren in de kleding van de akteurs en de aktrices, de auto's zijn wa gens uit de jaren dertig zonder dat de specifieke merken duidelijk worden en nergens hangt een reclamebord met een merknaam. Alles is algemeen gehouden, het gaat om de sfeer uit de stripverhalen van Chester Gould, een aparte wereld dus waarin held Dick Tracy beschoten kan worden, getrapt geslagen...het maakt allemaal niet uit, hij is onoverwin nelijk, razend intelligent en o zo dapper. Zijn tegenstanders zien er ook uit als te genstanders. Gangsters dus met illustere namen als - al naar gelang de vorm var. hun gemene koppen - "Pruneface" ("Pruimkop"), "Flattop" ("Platkop"), "Brow" ("Wenkbrauw") of de volledig uitdrukkingsloze "The Flat". dat de aandacht van de eerste tot de laatste sekonde gevangen weet te hou den. Geen moment van verveling in deze razend knappe film, de kijker wordt aan de hand meegenomen van plaatje naar plaatje en onontkoombaar denk je op een bepaald moment dat je in een stripver haal aan het dwalen bent. En dat is de op zet van deze film, die in de States al voor een ware rage heeft gezorgd. Batman is verleden tijd, Dick Tracy eigenlijk ook, maar hij leeft op dit moment als nooit tevoren... In 1961 schitterde een piepjonge Warren Beatty in Elia Kazans meesterwerk "Splendor In The Grass". Niet de overige sterren als Montgomery Clift, James Dean of Marlon Brando trokken de meeste aandacht van het publiek, maar het halfbroertje van Shirley McLaine met zijn onweerstaanbare charisma. Sinds dien speelde de nu 53-jarige Beatty in niet meer dan achttien films, waarvan de helft volgens kenners boven de middelmaat uitsteekt met als uitschieters "Shampoo"

Krantenbank Zeeland

Scheldebode | 1990 | | pagina 15