ZEELAND Midgard opent de deuren FOTOTENTOONSTELLING IN DE BIBLIOTHEEK 33 ZEEUWS COMITÉ STILLE TOCHTEN BIEDT HELPENDE HAND AAN DWAZE MOEDERS HEKSENKRINGEN TREKKEN ONZE AANDACHT SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1990 WEST-SOUBURG - Het „Zeeuws Comité Sille Tochten" heeft een project geadopteerd in Nicara gua. Op deze manier wil het comité nog eens laten blijken dat ze volledig achter de „dwaze moeders" en hun andere lotgenoten staat. Van 17 tot en met 23 februari wordt er landelijk een grote actie gehouden voor de vluchtelingen buiten Nederland. Aan deze actie wordt meege werkt door radio en televisie. Deze steun zal enorm gewaardeerd worden, ook in Latijns-Amerika. De vrouwen die om morele steun vragen, hebben nog nooit om financiële steun gevraagd. Toch gaan ze die min of meer krijgen van het „Zeeuws Comité Stille Tochten". Het comité heeft namelijk een naai-projekt geadopteerd in Nicaragua. 311 MIDDELBURG - Van 1 ok tober tot en met 27 oktober is in de Zeeuwse Bibliotheek aan de Kousteensedijk de foto tentoonstelling "Zuid-Moluk- kers in Zeeland" te zien. Een 80-tal foto's trachten een beeld te geven van de Molukse sa menleving met als uitvalsba sis de Molukse wijk in Oost- Souburg. Er zijn foto's van bijvoorbeeld een doopfeest, kerkdienst, RMS-viering, kampongvergadering en fluit- orkest. Bovendien zijn de meeste van de 50 gezinnen die de Molukse wijk omvat in hun woonkamer geportretteerd. Deze tentoonstelling is het resultaat van een opdracht ten behoeve van het foto-archief van het Zeeuws Documenta tiecentrum, uitgevoerd door de huisfotograaf Wim Helm. Ter gelegenheid van de fo totentoonstelling verzorgen de Zeeuwse Bibliotheek en de stichting Mae-Uku twee avon den in de aula van de Zeeuwse Bibliotheek. Op maandag 1 oktober zal de heer J.C.Th, van der Doef, burgemeester van Vlissingen, de tentoonstelling openen. Daarna zal de heer dr. B. Ta- hitu een lezing houden over Maleis in Nederland. Deze avond wordt opgeluisterd door het optreden van Molukse dansgroepen. Het begint om 19.15 uur. Op woensdag 10 oktober zal de heer drs. W. Manuhutu spreken over De Molukken en de VOC. Deze avond begint om 20.00 uur. Dr. Bert Tahitu (Vlissingen, kamp Havendorp, 1957) stu deerde Duitse taal- en letter kunde aan de Vrije Universi teit te Amsterdam. Hij promo- Zuid-Molukkers in Zeeland" Walcherse Molukkers tijdens een busreisje in 1989 veerde in 1989 aan de Rijks universiteit te Leiden op een proefschrift over het Maleis van Molukse jongeren in Ne derland. Sindsdien is dr. Ta hitu verbonden aan het lande lijk Steunpunt Edukatie Mo lukkers in Utrecht, waar hij onder meer betrokken is bij het samenstellen van een grammatica van het Maleis en woordenlijsten Maleis-Neder lands en Nederlands-Maleis. In de lezing "Maleis in Ne derland" zullen worden be handeld: het ontstaan van het Maleis, de invloed van andere talen, de structuur van het Maleis, het verblijf van de Mo lukkers in de tangsi's, de komst in Nederland, de re cente ontwikkeling van de taal, varianten van het Maleis (Ambons Maleis, Moluks Ma leis, Melaju Sini, Standaard Maleis, Tangsi Maleis), de rol - FOTO: ZEEUWS DOCUMENTATIE CENTRUM van de (Molukse) politiek, tweetaligheid bij Molukkers, onderwijs in eigen taal en cul tuur, en natuurlijk ook: de toekomst van het Maleis. Drs. W. Manuhutu (Vught, woonoord Lunetten, 1959) stu deerde geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Zijn doctoraalscriptie schreef hij over de expansie van Neder lands gezag op het Molukse eiland Ceram. Sindsdien pu bliceerde hij verschillende ar tikelen op het gebied van Mo lukse geschiedenis. Sedert 1987 is Manuhutu als wetenschap pelijk medewerker verbonden aan de Stichting Moluks His torisch Museum in Utrecht. De Molukken waren één van de eerste gebieden waarop de belangstelling van de VOC, opgericht in 1602, zich richtte. Al eeuwenlang hadden hande laren van buiten de Molukken de weg naar de Molukken ge vonden op zoek naar specerij - en. Voor de VOC waren de Por tugezen de eerste Europeanen in de Molukken. Na aankomst in 1511 bestond er aanvanke lijk een goede verstandhou ding tussen hen en het mach tigste sultanaat, dat van Ter- nate. Vanaf de tweede helft van de zestiende eeuw namen de spanningen toe en vanaf 1575 was er sprake van open lijke oorlog nadat de Portuge zen sultan Hairun van Ter- nate hadden vermoord. De Ne derlanders, die in 1599 voor het eras* de Molukken betraden, werden in deze situatie door de Ternaten en hun bondgeno ten op Ambon, de Islamitische Uli Hitu, verwelkomd. Geza menlijk werden de Portugezen in 1605 op Ambon tot overgave gedwongen. Ook de verhou ding tussen de VOC en Ter- nate en haar bondgenoten ver slechterde al snel als gevolg van het streven van de VOC om, net als de Portugezen ove rigens, een monopolie op de handel in specerijen te vesti gen. De conflicten leidden in de eerste helft van de zeven tiende eeuw tot de zogeneten Ambonse ooiogen die in 1656 eindigden met de ontvolking van Hoamoal. Gedurende de periode van de VOC behoorde de Moluk ken tot die gebieden in de ar chipel waarmee de compagnie het meeste bemoeienis had. In de lezing zal worden in gegaan op de situatie in de Molukken- in de pre- en vroeg koloniale periode en de gevol gen van de komst van de Europeanen in de Molukken. Daarbij zal met name worden gekeken naar de rol die Mo lukkers zelf in dit geheel heb ben gespeeld. Gratis toegangskaarten voor beide avonden zijn te verkrijgen of te reserveren bij: De Zeeuwse Bibliotheek, Kousteensedijk 7, Middelburg, (01180-30250). De VPRO besteedt in het ra dioprogramma "Het spoor te rug" uitgebreid aandacht aan de Molukkers. Onder de titel "De geschiedenis van de Zuid- Molukkers in Nederland door henzelf verteld" vinden er vanaf 9 oktober 6 radio-uit zendingen plaats, elke dins dagmiddag op Radio 2 tussen 15.00 en 16.00 uur. Naailes voor vluchtelingen Het project is gepland voor een groep vluchtelingen uit El Salvador die nu in een vluch telingenkamp zitten in Nica ragua. Het naai-project is ge start met de bedoeling betere mogelijkheden voor werk te realiseren binnen de vluchte- lingengemeenschap. Men wil zo de hoop op terugkeer naar hun eigen land levend houden. „Het leven in een vluchtelin genkamp is geen leven, maar overleven", aldus Leny Looise, de voorzitter van het Zeeuws Comité. Het naai-project zal aandacht schenken aan vijf gezinnen. Zij zullen daardoor op den duur zelf in hun le vensonderhoud kunnen voor zien. Men wil de mensen een beroep leren, waardoor met name de zelfstandigheid van de vrouw ontwikkeld wordt. Er wordt een leer/werkplaats in het leven geroepen. Het project bestaat uit twee fasen. Gedurende de eerste zes maanden volgen de deelne mers een cursus waarin ze de naaimachines leren bedienen. Tevens leren ze knippen, pa troon tekenen, borduren, de maat opnemen enzovoort. Door deze lessen, waarbij on getwijfeld de vrouwen veel met elkaar kunnen praten, hoopt men dat zij zich steeds meer bewust gaan worden van hun rechten en verantwoorde lijkheden. In de tweede fase gaan de mensen confectie maken. Deze kleding is bestemd voor de verkoop. In de toekomst zullen ongeveer dertig mensen hier van kunnen leven. Met name voor de eerste fase is geld no dig om allerlei artikelen aan te kunnen schaffen, bijvoor beeld: tenminste vier naaima chines, stof om te oefenen, klosjes garen, spoelen, scha ren, potloden, centimeters, spelden, borduurgarens, naai machine-olie enzovoort. Er wordt geschat dat dit ongeveer 6800.- zal gaan kosten. In december 1989 heeft Ma- riét Stout, die in het vluchte lingenkamp werkt, de eerste duizend gulden al mee kunnen nemen. Marijke Verhage heeft half september jongstleden drieduizend gulden mee naar Nicaragua genomen. Dit geld is bijeengebracht door giften van kerken en particulieren. Het „Zeeuws Comité Stille Tochten" is opgericht in 1982. In 1979 kwamen er Argen tijnse vrouwen (bekend als de 'dwaze moeders') naar Neder land om de benarde situatie in hun vaderland toe te lichten. Zij vroegen onder andere om morele steun. In 1980 werd de eerste „stille tocht" gehouden in Den Haag. Dit was toen nog een landelijk gebeuren. De Zeeuwse vrouwen hebben op den duur besloten om zich te gaan verenigen in Zeeland. Dit met name omdat door de af stand naar bijvoorbeeld Den Haag vele vrouwen het ontza gen om zich aldaar te manifes teren. In het „Zeeuws Comité Stille Tochten" hebben zich vrouwen verenigd afkomstig van Christelijke vrouwenor ganisaties, de "Rooie Vrou wen" en andere politieke vrouwenorganisaties. Momen teel heeft het comtié acht le den, waarvan er vier zijn aan gesloten bij vrouwenorganisa ties. Men is begonnen met drie „stille tochten" per jaar. In 1989 is dit teruggevoerd tot één tocht. Landelijk is men hele maal gestopt met de tochten. Alleen als er sprake is van een bijzondere gebeurtenis met betrekking tot de „dwaze moe ders" houdt men nog een tocht. Het „Zeeuws Comité Stille Tochten" houdt deze traditie landelij k gezien het langst vol. Een „stille tocht" wordt altijd gevolgd door een gebedsdienst. In plaats van de tochten die afgeschaft zijn, worden er nu informatiemiddagen/ avonden georganiseerd. Hierbij worden vrouwen uit La tij s-Ameri kaanse landen uitgenodigd die dan hun verhaal kunnen doen. „Het is belangrijk dat die per soonlijke ontmoetingen be houden „blij ven, anders ver zandt het", aldus Leny Looise. De laatste „stille tocht" werd in april 1990 gehouden. Deze tocht werd gelopen voor Guatemala. Meestal zijn er tij dens zo'n „stille tocht" ook ge nodigden aanwezig uit bij voorbeeld Latijns-Amerika. „Je hoort dan de meest ver schrikkelijke verhalen en de mensen tonen soms hun litte kens, die overgehouden zijn aan martelingen", zegt Leny Looise. Als iemand zich uitspreekt ■of verzet tegen de regering, bijvoorbeeld door op zoek te gaan naar een verdwenen fa milielid loopt hij of zij gevaar. Er gebeuren verschrikkelijke dingen zoals onder andere ontvoeringen, martelingen, moorden en andere aanslagen. Het is een kwestie van macht. Alleen al in Guatemala zijn er ongeveer vij en veertigduizend weduwen en honderdtwintig duizend weeskinderen. Een aantal weduwen heeft zich ge organiseerd. Ze eisen recht op leven. Ze willen morele steun en solidariteit. Tevens willen ze een internationale druk op de regering. Het „Zeeuws Comité Stille Guillermo Cuellar en Maria Dolores Escalante waren in april 1990 te gast in Nederland. Zij zijn afkomstig uit El Salvador. Tussen hen in Jehanne van Woerkom (tolk, begeleidster). Naast Maria van links naar rechts: Corrie van de Kreeke, Leny Looise, Hetty Jiskoot en Cobie van der Heide (leden „Zeeuws Comité Stille Tochten"). Tochten" doet hier daadwer kelijk iets aan. Er worden brieven geschreven naar rege ringen en ambassades. De „dwaze moeders" worden door middel van correspondentie van alles op de hoogte gehou den. De landen waar het comité zich voornamelijk op richt zijn de Latijns-Amerikaanse lan den zoals: Chili, El Salvador, Uruguay, Argentinië en Gua temala. Het naai-project is inmid dels gestart, maar om dit pro ject af te kunnen ronden is er nog steeds financiële steun no dig. Het banknummer van het comité is 4374.24.642. - mi m wm mm mm m unul OOSTKAPELLE - Padde stoelen spreken altijd tot de verbeelding. Ondanks het feit dat vrijwel niemand meer in heksen en andere bozen geesten gelooft, hangt er rondom deze organismen een waas van ge heimzinnigheid. Misschien komt dit wel doordat we er zo tveinig van afweten. Het kan ook zijn, dat hun snelle groei en vaak even plotseling ver dwijnen ons zo boeit. Padde stoelenexcursies trekken, zo is me wel gebleken, nog steeds grote aantallen belangstellen den en allerlei vreemde namen gaan dan van mond tot mond. Dat is met de voorwerpen van onze interesse nu niet be paald het geval, want de Ne derlander die de euvele moed heeft paddestoelen te zoeken én te eten wordt meewarig aange keken. Hoe kun je nu zó dom zijn. We willen vandaag het feno meen heksenkring eens onder de loep nemen. Iedereen heeft ze weieens gezien. Soms prij ken ze gewoon in de tuin, zoals twee jaar geleden toen ik op korte afstand van m'n huis een reusachtige kring van melk- zwammen ontdekte. Dat we het verschijnsel va ker op lichte zandgronden aantreffen dan op de Wal cherse klei is wellicht te ver klaren uit de groei van het mycelium. Dat heeft n.l. de neiging om zich vanuit de spo ren, die de zwamvlok het leven schonken, regelmatig uit te breiden. Een losse, humeuze bodem heeft meer te bieden dan een van stugge klei. Toch zal ik zo'n vijf jaar ge leden eens een juweel van een kring in een weiland langs de Zandvoortweg in het hartje van Walcheren. Helaas liep een gedeelte dood op de zich er naast bevindende greppel. Sommige paddestoelen ma ken er een gewoonte van om in kringen op te treden en ontle nen daar dan ook hun naam aan, zoals de bekende weide- kringzwam. De naam geeft al aan waar we moeten zoeken, maar u kunt ze op veel meer Heksenkring plaatsen verwachten, zoals in de duinen, in gazons, in sport velden en bermen. Het zijn vuilwitte tot geelachtig bruine zwammetjes die een grootte ■van ongeveer 6 cm kunnen be reiken. Vaak blijven ze veel kleiner, maar doordat ze in grote aantallen voorkomen vallen ze snel in het oog. Wie bij dit alles aan heksen denkt zit er naast. Dat de dan sende, voorwereldlijke wezens met hun voeten als het ware de plaats aangaven waar de pad destoelen konden groeien, is aardig gevonden maar bezij den de waarheid. De structuur van de grond moet geschikt zijn en de bodem moet vol doende voedsel bevatten voor de zivamvlok. Obstakels kun nen de uitgroei van de kring wel blokkeren, zoals stenen en stronken. Erg droge plekken zullen aan de groei van het mycelium zeker afbreuk doen. Sommige mensen zien een heksenkring met lede ogen ontstaan. Ze wijten er een slechte grasgroei aan. Nu zal het scherpe waarnemers niet ontgaan dat de buitenste ring van de heksenkring vaak een slechte grasgroei kent. Het my celium heeft nl. de bodem ver dicht. Binnen de kring herstelt het zich echter weer snel, door dat afbraakprodukten vrijko men die de groei stimuleren. Wie de kans heeft een derge lijke kring in het grasveld van bovanaf te bekijken kan van alles opmerken. U zult zelfs een kring ontdekken op plaatsen waar zich geen paddestoelen bevinden. Hoe het mogelijk is laat' ik graag aan uw eigen fantasie over. Er is in ieder ge val over het fenomeen heksen kringen meer te vertellen, dan de oppervlakkige waarnemer zou denken. Hopelijk trekken ze de komende weken ook uw aandacht. En dat zonder hek sen. LUNCHPAKKET - Bij de Gemeentepolitie te Vlissin gen zijn in de periode van 12 tot 19 september de volgende voorwerpen aangegeven: een zonnebril, een dwergpapa gaai, een kinderjack, een jack met capuchon, een porte monnee met inhoud en sleutel, een rood/groene sport schoen, een broche, diverse sleutels, een polstas met in houd, een rugzak met regenpak, broek en een lunchpak ket en een wieldop. Bij het dierenasiel te Vlissingen zijn in die periode een bastaard Collie en een Ierse Setter aan gegeven. LEZING - De werkgroep Zeeland van het Centrum voor Zelfbezinning verzorgt op woensdag 3 oktober een thema-avond in de Concert- Gehoorzaal, Singelstraat 13 in Middelburg. Aanvang 20.00 uur. Dory Dekkers zal spreken over "Je binnenste Buiten". Toegangsprijs is 5.- AKTIE - "SVRZ helpt verder" houdt elke laatste zater dag van de maand een verkoop van verkregen huisraad. De opbrengst is bestemd voor projekten in Burkino Faso van het Foster Parents Plan. Plaats: de Snuffelhut, ter rein verpleeghuis Der Boede te Koudekerke, tijd: van 10.00 - 13.00 uur. Heeft u nog huisraad over voor de Snuf felhut? Bel dan 01180-35900 t.b.v. "Aktie SVRZ helpt ver der". KUNSTNIJVERHEID - Zaterdag 6 oktober zijn tussen 14.30 en 17.00 uur in wijkpost "het Bastion" aan de Nieuwe Oostersestraat te Middelburg kunstnijverheids- werkstukken te bezichtigen van bewoners en bezoekers van het Bastion. Een greep uit de kollektie: mozaïek, droogbloemen, Zeeuwse poppen, schilderkunst, knopen en quilten. De toegang is gratis. TERUGBLIK - Wereldnieuws was het een poosje, vette krantekoppen. Het ene volk na het andere schudde de communistische juk van zich. In een paar maanden tijd stortte een groot deel van het Oostblok ineen en in verschillende landen zegevierde de democratie. Samen met dhr. C. Flipse uit Middelburg willen we als SGP-jon- gerengroep Walcheren op donderdag 18 oktober (in de herfstvakantie) nog eens terugkijken hoe dat daar ineens allemaal zo snel kon gaan, na vele jaren van strakke communistische overheersing. De bijeenkomst wordt ge houden in een zaal bij de kerk der Ger. Gem. te Oostka- pelle en begint om 19.30 uur. ZINGEN - Vanaf vrijdag 28 september kunnen belang stellenden zich aansluiten bij het zangkoor 55+ van de Woelige Werf aan de IJsselstraat, te Middelburg. Iedere vrijdagochtend komt het koor bij elkaar van 10.30 tot 11.30 uur o.l.v. Mevr. Helge. Voor info kunt u kontakt op nemen met de Stichting Welzijn Ouderen Middelburg, tel. 27537 of wijkpost de Woelige Werf, tel. 23282. HANDWERKEN - Op dinsdag 2 oktober gaat in wijk post de Woelige Werf aan de IJsselstraat te Middelburg een handwerkgroep voor ouderen van start o.l.v. Mevr. Van Keulen. Deze groep komt iedere dinsdagochtend bij elkaar van 9.45 tot 11.15 uur. Voor meer informatie kunt u bellen met de Stichting Welzijn Ouderen Middelburg, tel. 27537. GEZELLIG - Vrijdag 28 september treedt de zanger/ gitarist Theo van Teylingen op in de koffiebar van Youth For Christ aan de Herengracht 52 in Middelburg. Hij brengt gezellige luisterliedjes in diverse stijlen met scherpe teksten. Aanvang 20.30 uur. De toegang is gratis. FOTOSESSIE - De Middelburgse Foto- en Diaclub houdt op zaterdag 29 september een werkmiddag in de speeltuin "De Vergulde Baars", waar gezamenlijk fo to's/dia's worden genomen van de aktiviteiten in deze speeltuin. Deze fotosessie begint om 14.00 uur. BRIDGEN - Wijkpost de Woelige Werf van de Stich ting Welzijn Ouderen Middelburg organiseert met in gang van 2 november a.s. een kursus bridgen voor 55+ ers. De kursus bevat 13 lessen op vrijdagmiddag van 13.30-16.00 uur o.l.v. de heren Van de Boomgaar en Zwee- dijk. De wijkpost is gelegen aan de IJsselstraat en voor inlichtingen en informatie kunt u bellen naar 27537 en 23282. FANCY-FAIR - Zaterdag 29 sepember houdt de scou tinggroep St. Willibrordus een fancy-fair en rommel markt bij de voormalige kleuterschool „De Kubus" ach ter de Zwarte Zeestraat in Oost-Souburg, van 10.00 tot 17.00 uur. De opbrengst is bestemd voor het nieuwe club- gebouw in W est-Souburg. WINTERKLEDING - De Middelburgse peuterspeel zaal "De Zandkrumels" houdt op zaterdagmorgen 6 okto ber van 10.00 tot 11.00 uur een winterkledingbeurs, ingang hek IJsselstraat. Degenen die kleding willen brengen, kunnen eerst een lijst met nummers afhalen, de gerei nigde kleding 's morgens inleveren van 9.00 tot 11.30 uur en zelf de prijs bepalen, waarvan 25% naar de speelzaal gaat. Voor meer info tel. 37558 ('s morgens). DIA-CLUB - De regio-diaporamaclub te Vlissingen begint weer met de maandelijkse bijeenkomsten in het clubhuis De Paraplu in het Open Hof, Alexander Gogel- weg te Vlissingen, elke eerste maandag van de maand vanaf 1 oktober, aanvang 20.00 uur. Inl. bij het secreta riaat: A. van Eenennaam, Aagje Dekenstraat 55, 4381 RN Vlissingen. ALLEENSTAANDEN - Alleenstaanden en ouderen 50+ die een avondje uit willen, kunnen dat op a.s. dinsdag 2 oktober in Bachten Komne, Badhuisstraat 104 te Vlis singen. Er wordt gesjoeld, gekaart enz., gratis entree. Ook mensen met andere ideeën zijn welkom. Tel. 01184-65062. BEURS - Peuterspeelzaal "de Paddestoel" houdt op vrijdag 28 september van 19.30 - 21.00 uur een kleding- speelgoed en bed/ box/ buggy beurs. Inname van de schone spullen vindt plaats op vrijdagmidag 28 septem ber van 15.45 - 17.00 uur in de peuterspeelzaal. Adres: Ire- nestraat 29 te Oost-Souburg. ROMMELMARKT - In het jeugdgebouw van de kerk aan de Ottestraat in Vlissingen wordt op 29 september een rommelmarkt gehouden. Van 10.00 tot 15.00 uur wor den er diverse zolderopruimingen te koop aangeboden. HARDROCK - De Zeeuwse hardrockformatie Surren der geeft op vrijdag 28 september in het kasteel van Ba tavia een concert. Deze zomer trad Surrender op in West- kapelle als voorprogramma van Normaal. De groep wordt steeds popularider omdat zij hun teksten in Zeeuws dialect brengen. Aanvang 22.30 uur: Entree 6.-. OUDE MUZIEK - Traditiegetrouw organiseert de Werkgroep Muziek van het Zeeuwsch Genootschap een Herfstcyclus Oude Muziek. Het eerste concert in deze se rie zal worden gegeven door de pianist Paul Komen. Op zaterdag 29 september zal deze pianist in de Engelse kerk te Middelburg op de Zierervleugel van de Werkgroep Muziek een programma spelen met werken van Haydn, Beethoven, Schubert en Schumann. De Ziervleugel is een instrument uit het begin van de vorige eeuw. De muziek van de componisten uit deze tijd klinkt gespeeld op een dergelijke piano, als nieuw. Dit bijzondere recital begint om halfnegen. MIDDELBURG - Vrijdag 28 september opent de Eindho- vense formatie D.A.M.N. het podium-seizoen in jongeren centrum Midgard aan de Kui perspoort met een spetterende hip-hop show. D.A.M.N. bestaat uit Deejay Bass en rapper L. Rock. Bij optredens worden de dansers Ciano en Walden Brian aan de band toegevoegd. D.A.M.N. staat voor Don't Accept Mass Notion. De aan vang van de show is 22.00 uur, een kaartje kost 7.50 (C.J.P. 6.-).

Krantenbank Zeeland

Scheldebode | 1990 | | pagina 11