Britse soldaten geven dansles aan Walcherse meisjes
!)E SCHELDEBODE
Binnenstad op de schop
GROOTSE
JUBILEUMSH0W
20-27-20 OKTOBER
Zon in de schoorsteen
C. 1
Nieuwe Oranje kalender
Atleten starten cross-seizoen
De Limerick
Arbeid adelt nog steeds
GARAGE VAN STRIEN B.V.
Stichting Roos
steunt Unicef
tl uur fpto
11 service
SPRINT PHOTO
KOFFIE MET
GEBAK
3.-!
DE
r PUNT
Slot
(door Rik Steenaard)
Op 6 november 1944 capituleerde in Middelburg
generaal Daser, de Duitse vestingcommandant van
Walcheren. Toch werd er tussen 2 en 8 november
nog fel gevochten in en rond Domburg en in de bos
sen en duinen ten noorden van Domburg. Pas op 10
november gaven de laatste Duitsers op Walcheren
zich over.
DE BLOEMIST DIE Z'N KLANTENKRING
WIL LATEN GROEIEN
NEEMT ALS VOEDINGSBODEM
DE SCHELDEBODE
Herdenkingen
NIET BEZORGD?
BEL 01184-19910
Vrijdag zaterdag:
30bv^
WOENSDAG
18 OKTOBER 1989
M V
301
E SCHELDEBODE
VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS OP WALCHEREN 36E JAARGANG. OPLAGE: EDITIE VLISSINGEN 23.600 EX. GEMEENTEN: VALKENISSE. VLISSINGEN EN WESTKAPELLE. EDITIE MIDDELBURG 22.200 EX. GEMEENTEN: ARNEMUIDEN.
DOMBURG. MARIEKERKE. MIDDELBURG EN VEERE. DE SCHELDEBODE IS EEN UITGAVE VAN DE STEM WEEKBLADEN. KANTOOR: TORENSTRAAT 5 - VLISSINGEN - TEL. 01184-19910 - POSTADRES: POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN.
MIDDELBURG - De afde
ling Zeeland van de Algemeen
Nederlandse Vrouwenvereni
ging „Tesselschade Arbeid
Adelt" houdt op 25 oktober
van 10.30 tot 15.30 uur in de
Kapittelzaal van de Abdij,
Abdij 9 een grote bazar.
Op deze bazar wordt hand
werk verkocht van aan huis
gebonden vrouwen. De mate
rialen zijn verstrekt door de
vereniging en worden ver
kocht zonder winst.
De oudste Nederlandse
vrouwenbeweging werd opge
richt in 1871. Een aantal vrou
wen verenigden zich om een
weg naar onafhankelijkheid te
banen. Zij bereikten dit o.a.
door een opleiding voor kunst
zinnige vorming te stichten.
Dit leidde tot de oprichting
van nijverheids- en industrie
scholen, die door de vereniging
ook financieel gesteund wer
den. Bovendien werd geijverd
voor de openstelling van het
middelbaar onderwijs voor
meisjes.
De vereniging ontleent haar
naam aan Maria Tesselschade,
de kunstzinnige dochter van
Roemer Visschen, en aan de
opvatting van Betsy Perk, de
oprichtster: „Werken voor
loon is geen schande, integen
deel, arbeid adelt".
Nu, ruim een eeuw later, lo
pen vrouwen nog altijd het ri
sico hun zelfstandigheid en
daarmee hun gevoel voor
eigenwaarde te verliezen door
omstandigheden buiten hun
schuld. Denk bijvoorbaand
aan de vrouw, die thuis moet
blijven voor invalide gezinsle
den; een alimentatieregeling
die niet toereikend is; soms
valt een studietoelage door
huiselijke omstandigheden
midden in het studiejaar weg;
ook de eenzaamheid kan een
rol spelen. In die gevallen kan
T.A.A. vrouwen van alle leef
tijden en gezindten helpen.
In de eerste plaats geeft zij
de kunstvaardige en aan huis
gebonden vrouw mogelijkhe
den om thuis te werken. Daar
toe verstrekt zij materialen
om artikelen te vervaardigen,
koopt van hen de artikelen en
verkoopt deze zonder winst
vanuit een depot of winkel en
op verkoopdagen. Dit werk
kan bevorderd worden door
cadeaus te kopen bij de ver
eniging. Er zijn luxe en ge
bruiksartikelen, steeds van
prima kwaliteit.
In de tweede plaats gebruikt
de vereniging het contributie-
geld van de leden om aan
vrouwen een aanvullende bij
drage in hun studiekosten te
gheven die niet hoeft te wor
den terugbetaald. Dit kan on
dersteund worden door lid te
worden van de vereniging, de
contributie bedraagt 10.- of
meer.
Voor meer informatie tel.:
01180-16836.
De merklap uit het jaar van de oprichting.
fcfc syri waerom
ZEELAND - De Nationale
Vereniging De Zonnebloem
organiseert dit jaar voor de
44ste maal in successie de
Sint-Nicolaasactie „Zon in de
schoorsteen". In samenwer
king met de KRO-radio en t.v.
worden zoveel mogelijk men
sen opgeroepen een Sin
terklaassurprise te maken
voor een zieke of gehandicapte
of hulpbehoevende oudere.
De Zonnebloem wil langdu
rig zieken, lichamelijk gehan
dicapten en hulpbehoevende
ouderen die dreigen te vereen
zamen, met deze actie uit hun
isolement halen. Joh. G.
Klaassen, directeur van De
Zonnebloem: „Aan tiendui
zenden van hen gaat het Sin
terklaasfeest ieder jaar onge
merkt voorbij. Bedoeling van
„Zon in de schoorsteen" is die
mensen te laten merken dat ze
er ook bij horen, dat ze niet
vergeten worden".
In 1988 maakten 70.000 men
sen een Sinterklaaspakje in
het kader van de actie. Geen
dure cadeaus, want dat is be
slist niet de bedoeling. „Het
gaat om aardige, nuttige at
tenties, feestelijk verpakt en
zo mogelijk met een rijmpje,
briefje of tekening", aldus
Klaassen.
De Zonnebloem hoopt dat
ook dit jaar weer duizenden
mensen een Sinterklaaspakje
willen makerLT Iedereen, van
welke gezindte dan ook, kan
aan de actie meedoen.
Het Nationaal Bureau van
De Zonnebloem (Postbus 2100-
4800 CC Breda) wordt door 11
Centrale Posten ondersteund.
Zij verwerken de adressen
van zowel de betreffende zie
ken en gehandicapten, als
mede die van de mensen die
een pakje willen maken.
Als u één van hen wilt ver
rassen met een pakje vol „zon
en vriendelijkheid", dan kunt
u schriftelijk contact opnemen
met de Centrale Post in uw
provincie, adres: „De Zonne
bloem", Postbus 5000, 4550 KA
Sas van Gent. Sluit u a.u.b„ten
behoeve van het antwoord een
postzegel van 75 cent los bij
(dus niet opplakken!). U ont
vangt dan na 15 november de
nodige gegevens.
Maar een Sint-Nicolaaspakje
voor een zieke.
iiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
De bevrijding van Walcheren
De strijd in Zeeland was voorbij. Eindelijk kon de haven van
ANtwerpen geallieerde schepen ontvangen. De verschillende
operaties hadden meer dan 30.00 geallieerde doden en gewonden
gekost. Na hevig artillerievuur op Middelburg en het verschij
nen van 120 'Royal Scots' met terrapins (amfibievoertuigen) in
de stad, legden de Duitsers massaal de wapens neer. Er waren
erg veel vluchtelingen in Middelburg. Gevechten zoals in Vlis-
singen zouden rampzalige gevolgen hebben gehad. Toen de
Schotten verschenen ontstond een spontane feeststemming.
m
Mevrouw W.P. Hardon-
Aartsen vertelt: Tijdens de
beschieting van Middelburg
zaten we in een kelder in de
Gortstraat nummer 50. GEdu-
rende een dag en een nacht
hielden we ons schuil; mijn
man en ik, onze twee doch
tertjes en verder nog verschil T
lende families, ook met kinde
ren. Op het moment dat de En
gelse voertuigen verschenen
en we vermoedden dat het ge
vaar geweken was, gingen we
de straat op. Daar kwamen we
onze vrienden en kennissen
tegen van, laat ik zeggen, voor
de bevrijding. We riepen: 'We
zijn er allemaal nog
De Middelburgers klampten
de Schotten aan en beklom
men de terrapins. De Schotten
deelden sigaretten en handte
keningen uit, chocolade en
zuurtjes aan de kinderen. (Het
Britse leger bleek voorname
lijk uit Bob Hope en Frank Si
natra te zijn samengesteld).
In Vlissingen was geen
sprake van een feestroes, de
puinhopen nodigden niet uit
om te feesten. De overgeble
ven bewoners verzamelden
voedsel en probeerden een on
derkomen te bouwen. De jon
geren speelden met handgra
naten en andere wapens, die
overal in de stad voor het grij
pen lagen. Bovendien, de oor
log was nog niet voorbij. De
eis van Hitier om Walcheren
te behouden tot de laatste man
en de laatste kogel was niet
aan dovemansoren gericht. In
het puin van Vlissingen voch
ten individuele Duitse sluip
schutters door.
Dhr. J. Speckens maakte
een week na de bevrijding de
Britten attent op een Duitse
bunker, achter het huis van
dokter Wolters aan het Betje
Wolffplein (nu ABN bank). Er
werden een paar Duitsers uit
gehaald met behulp van vlam
menwerpers en handgranaten.
Op 9 december werd een
avondklok ingesteld, omdat
'saboteurs' in de stad actief
waren. Begin januari 1945
werd de boulevard zelfs weer
afgesloten, want daar werd
's nachts geschoten. Volgens
dhr. J. Tuynman van de Docu-
mentatiegroep Walcheren
1939-1945 zijn er twee moge
lijke verklaring voor de aan
wezigheid van Dietse sluip
schutters. Ze hielden zich nog
steeds verborgen in de ruïnes
of ze waren geïnfiltreerd
vanaf Schouwen Duiveland.
Maar we mogen niet vergeten
dat deze berichten onderdeel
waren van een geruchten
stroom, die ontstond door de
slechte communicatiemidde
len van die tijd.
Kort na de bevrijding nam de Middelburgse jeugd bezit van de amfibievoertuigen.
- FOTO: DOCUMENTATIEGROEP WALCHEREN '39-'45.
(ADVERTENTIE)
De Duitsers probeerden toch
nog Antwerpen onder druk te
houden. Met behulp van vlieg
tuigen legden ze mijnen in de
Schelde en éénmans-onder
zeeërs probeerden schade te
veroorzaken aan de haven en
schepen. Antwerpen werd
langdurig met de VI en de V2
gebombardeerd. Op 16 decem
ber 1944 openden de Duitsers
zelfs onverwachts een offen
sief in de Ardennen met als
hoofddoel: Antwerpen. Gelijk
tijdig wer op Schouwen Dui
veland voorbereidingen ge
troffen voor een Duitse lan
ding op Walcheren. Hoewel de
oorlog in november 1944 nog
lang niet uitgevochten was,
zorgden de geallieerde solda
ten op Walcheren voor ver
maak, hetgeen voor de rest
van Nederland pas in mei 1945
beschikbaar was.
In de 'Pioneer Hall' in Vlis
singen (nu de Belgische lood
sen sociëteit) werd 's avonds
gedanst, vaak tot vier uur in
de ochtend. Britse soldaten en
meisjes vanaf 18 jaar hadden
vrije toegang, terwijl de plaat
selijke jongens een speciaal
toegangsbewijs moesten kun
nen tonen. Het laatste num
mer van elke avond had de
volgende, weinig verhullende
tekst: 'Who's taking you home
tonight, after the dance is
trough'. Wie brachten dan de
meisjes naar huis? Een Vlis-
singse: We konden in het
begin - helemaal niet dansen,
maar de Engelsen leerden het
ons. Hartstikke leuk En de
Nederlandse jongens zag je
natuurlijk niet staan..." Vanaf
5 mei 1945 kon iedereen, jong
en oud, deelnemen aan de offi
ciële bevrijdingsfeesten.
Overal op straat was muziek
en werd enthousiast gedanst.
De herdenking van de be
vrijding van Walcheren vindt
dit jaar de herdenking van de
bevrijding logischerwijs weer
veel vroeger plaats dan van
Nederland. Niet alleen het
tijdstip, maar ook het karak
ter van de herdenking is an
ders. De vesting Walcheren
was daarentegen onderdeel
van een grootschalige mili
taire campagne. Volgens dhr.
J. Adriaanse, secretaris van
het Comité Bevrijding Vlissin
gen is het toch niet de bedoe
ling de herdenking in een vol
ledige militaire sfeer te laten
verlopen. Er zullen ook andfe-
re, niet specifiek militaire ac
tiviteiten plaatsvinden. De
herdenking is dan ook voor
iedereen toegankelijk.
Dhr. J.C. van Winkelen
(erelid van het 48e Royal Ma
rine Commando Assosiation)
heeft de organisatie in handen
van de herdenkingsdagen van
1 tot en met 3 november, die
speciaal bedoeld zijn voor de
commando's van de 4e Com
mando-Brigade (nr. 4 Com
mando, 41e, 47e en 48e R.M.C.),
in totaal ongeveer 200 oud-
strijders. Op woensdag 1 no
vember zullen deze comman
do's een 'Pelgrimage' onderne
men langs de verschillende
landingsplaatsen en begraaf
plaatsen, waarbij ze onder an
dere vervoerd zullen worden
in oude legervoertuigen, die
ter beschikking zijn gesteld
door 'Keep them Rolling'. Ze
starten om 9.15 uur in seroos-
kerke. Na een bezoek aan
VLissingen (10.15 uur) en
Westkapelle (11.20 uur) zullen
de commando's samen met de
bewoners van Zoutelande een
speciale kerkdienst bijwonen
in de kerk van Zoutelande
(15.00 uur). Alle belangstellen
den zijn van harte welkom.
Op zaterdag 4 november zal
een herdenkingdag plaatsvin
den, georganiseerd door het
Comité Bevrijding Vlissingen,
speciaal voor de Royale Scots
en de King's Own Scottish
Borderers. Zij zullen in West
kapelle (10.00 uur), in Vlissin
gen (12.00 uur) en bij de Sloe-
dam (15.00 uur) de strijd en
hun gesneuvelde vrienden
herdenken. In Vlissingen zul
len ze zich te voet naar het
landingsmonument begeven,
begeleid door 'Pipers and
Drums'. Om 11.15 uur starten
ze in de Badhuisstraat. Ook
hier i9s iedereen van harte
welkom. Dhr. J. Adriaanse:
„Ik hoop dat de herdenking
ook bij de jonge mensen blijft
leven. Dan is het allemaal niet
voor niets geweest".
GOES - De Zeeuwse atle
tiekverenigingen beginnen op
zaterdag 21 oktober aan het
winter-wedstrijdseizoen. De
crosscompetitie telt acht wed
strijden. In elke leeftijdscate
gorie wordt gestreden om de
titel van Zeeuws kampioen.
De KNAU afdeling Zeeland
heeft de cross wedstrijden op
nieuw een flinke ondersteu
ning kunnen geven dankzij de
sponsering van de Rabobank
en het Nederlandse Verbond
van Ondernemers in de Bouw-
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Een winkelier uit de Randstad,
die met z'n vriendin op het
strand zat
zei: „Hou op met dat vegen
en je schoenen te legen".
Ze hebben hier toch nog zand
zat, schat.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
VLISSINGEN - Vanaf half
oktober worden omvangrijke
rioleringswerkzaamheden in
de Lange Zelke en een deel
van de Schutterij straat uitge
voerd. Deze werkzaamheden
zijn noodzakelijk in verband
met de aansluiting van het
rioolsysteem op de zuiverings
installatie bij Ritthem.
Bij het leggen van het
nieuwe riool en de bijkomende
werken wordt rekening ge
houden met de toekomstige
herinrichting van de Lange
Zelke. In de tweede helft van
oktober wordt begonnen met
het opbreken van de rijbaan
van de kruising Walstraat tot
de Schutterij straat. De riool
persleiding wordt dan verlegd
en de hoofdriolering ver
nieuwd. Als laatste worden de
huis-aansluitingen ver
nieuwd. In november is het
gedeelte tot aan de Toren
straat aan de beurt, en in no
vember gaat de Schutterij-
straat op de schop.
Afhankelijk van de weersom
standigheden worden in ja
nuari en februari in de Lange
Zelke de leidingen van de
nutsbedrijven omgelegd.
nijverheid. Atletica uit Vlis
singen bijt het spits af wat het
programma betreft met de 20e
KMS-cross in het Sloegebied.
Bij alle geprogrammeerde
wedstrijden kunnen op de
zelfde lokatie ook trimmers in
actie komen op diverse afstan
den.
Programma Zeeuwse cross
competitie:
21 oktober: 20e KMS cross in
Vlissingen (organiserende
vereniging Atletica): 12 no
vember: 4e Moersscha nscross
in Hulst (RKHAV); 2 decem
ber: 27e Sint Nicolaascross in
Middelburg (Dynamo); 16 de
cember: 5e Eldersschanscross
in Aardenburg (Wielingen); 20
januari: 18e Delta Cross in
Westerschouwen (Delta
Sport); 27 januari: 15e Braak
mancross in Hoek (Schelde
Sport)- 3 febru&ri: 18e Galge
cross in Vlissingen (Mara
thon) 10 februari6e Holland-
sche Hoevecross in Goes (AV
'56).
Andere belangrijke wedstrij
den
4 November: Singelloop in
Middelburg (Dynamo); 18 no
vember: Mosselloop in Wes
terschouwen (Delta Sport); 9
december: Salvatorhoeveloop
in Ouwerkerk (Delta Sport); 6
januari: Wallenloop in Goes
(AV '56); 13 januari: Indoor
Zeeland in Goes (KNAU afde
ling Zeeland); 17 februari:
Groede-Oostburg-Groede
(Wielingen); 24 februari: In-
kelloop in Kruiningen (AV'56);
10 maart: Pannekoekloop in
Westerschouwen. (Delta
Sport).
(ADVERTENTIES)
Goes - v.d. Spiegelstraat 92 - Tel. 01100-14840
WESTKAPELLE - De
Stichting Roos is erg tevreden
met de resultaten van het af
gelopen halfjaar. Dit laat zij
de inwoners van het dijkdorp
middels een stencil weten.
De Stichting Roos steunt
door de verkoop van tweede
hands kleding en andere spul
len het kinderfonds van de
Verenigde Naties; Unicef. In
middels is een bedrag van
ruim vierduizend overge
maakt op de giro van Unicef.
Het grootste deel van dit be
drag werd bijeengebracht
door de verkoop van tweede
hands artikelen. Ook wens
kaarten nvan Unicef zijn te
koop in de winkel van "Roos"
aan de Irenestraat 18. De win
kel is iedere woensdag van 9.00
tot 11.15 uur geopend, en de
eerste zaterdag van de maand
van 10.00 tot 12.00 uur.
UW SCHELDEBODE
Walstraat 78 I Lange Vorststraat 36
Vlissingen I Goes
(ADVERTENTIES)
pETIT
RESTAURANT
St.Jacobspassage 1 Vlissingen
■s 01184 -16012
MIDDELBURG - De 43ste editie van de Pro Juventute kalender
is uit. De Oranjekalender die traditiegetrouw met instemming
van de Koninklijke Familie werd samengesteld, wordt uitgege
ven ter financiële ondersteuning van het werk ten behoeve van
de jeugdhulpverlening. De kalender kost fl.9,95 en is verkrijg
baar bij de boekwinkels en de warenhuizen; of te bestellen bij
Jeugd en Gezin in Zeeland (01180-28555).
