Bad to the Bone in de Piek
Walcheren nam sleutelpositie in tijdens de Duitse verdediging
Autorijschool Freddy Wolf
kwart eeuw op de weg
Dee Denise
in Cosmo
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 27 SEPTEMBER 1989
Evacueren
films
Anti stress-cursus
311
De bevrijding van Walcheren
(door Rik Steenaard)
WALCHEREN - Op 4 november aanstaande
wordt herdacht dat Walcheren 45 jaar geleden
werd bevrijd door de Canadese en Engelse strijd
krachten. Elke 5 jaar wordt er extra aandacht aan
de bevrijding besteed en 1989 is ook zo'n speciaal
jaar. Er komt o.a. een groep oud-strijders van de
Royal Scots en van de King's Own Scottish Borde-
res naar Vlissingen.
Volgens J. Adriaanse, secretaris van het comité
Bevrijding Vlissingen is het waarschijnlijk de
laatsté keer dat de veteranen ontvangen worden.
Tenslotte zijn ze een dagje ouder geworden en het
is daarom moeilijk te voorspellen hoe de situatie
over 5 jaar zal zijn. Zou samen met de uitdunning
van de groep strijders de Tweede Wereldoorlog in
de vergetelheid raken?
Voorlopig nog niet. De docu-
mentatiegroep Walcheren
1939-1945 verzamelt zoveel
mogelijk informatie en ver
zorgt een tentoonstelling in
het stadhuis van Vlissingen
over de bevrijding, die tussen
1 en 10 november te bezichti
gen is. Bovendien zijn de her
inneringen aan de oorlog voor
velen nog levendig en zelfs
emotioneel.
De emoties rond de bevrij
ding zijn niet verwonderlijk
gezien het extreme geweld op
Walcheren in oktober en no
vember 1944. Misschien is het
zelfs beter om van 'De slag
van Walcheren' te spreken,
want de geallieerden en de
Duitsers achtten de strijd in
Zeeland bepalend voor het
verloop van de oorlog in west-
Europa. Beide partijen besef
ten maar al te goed dat via de
haven van Antwerpen mas
saal goederen moesten worden
aangevoerd, die essentieel wa
ren voor de geallieerde op
mars naar Duitsland. Hitier
gaf na de val van Antwerpen
op 4 september persoonlijk het
bevel de Scheldemond tot elke
prijs te behouden, terwijl het
geallieerde opperbevel besloot
de toegang naar Antwerpen
tot elke prijs vrij te maken. De
geallieerden verzuimden in
september door te stoten naar
Zeeland en verschaften op
deze manier de Duitsers een
broodnodige adempauze. Ge
neraal Von Zangen trok 80.000
soldaten van het 15e leger te
rug via Zeeland, wat fatale ge
volgen had voor de Engelse
acties rond Arnhem. Delen
van dit leger versterkten nu
ook de verdediging van Wal
cheren en Zuid-Beveland.
De Britten en Canadezen
organiseerden ondertussen de
aanval. De grote kanonnen
van Walcheren waren uiterst
gevaarlijk voor een landing
vanuit zee. In september en
oktober 1944 werd bijna dage
lijks de Duitse versterkingen
en kustbatterijen gebombar
deerd, met in totaal 10.219 ton
bommen. Daarbij vielen ook
veel burgerslachtoffers. De
Canadese luitenant-generaal
Simonds was bereid alles te
proberen om de zware kust
verdediging schade toe te
brengen, zelfs het doorbreken
van de dijken. Het Bomber
Command van de RAF kreeg
opdracht Walcheren onder
water te zetten.
Begin oktober werd de aan
val door de grondtroepen in
gezet op west-Zeeuws-Vlaan
deren (operatie Switchback)
en op Zuid-Beveland (operatie
Vitality). De RAF bombar
deerde tussen 3 en 11 oktober
de dijken bij Westkapelle,
Vlissingen, fort Rammekens
en tenslotte Veere. De gevol
gen voor Westkapelle waren
afschuwelijk: de helft van het
dorp werd vernietigd en er
waren 125 doden te betreuren.
Eén dag van te voren werden
er pamfletten boven Walche
ren uitgestrooid met het ad
vies onmiddelijk te evacueren.
Maar waar zou het veilig zijn?
Vlissingen was al voor het
groote gedeelte geëvacueerd
en Middelburg was juist vol
met vluchtelingen. Terwijl het
eiland langzaam onder water
liep kreeg generaal Daser de
twijfelachtige eer benoemd te
worden tot 'Vestingcomman
dant' wat betekende dat hij
Walcheren moest verdedigen
tot de laatste man en de laat
ste patroon. Een oude Middel
burger schetste een prachtig
beeld van die periode:
Tijdens een bombarde
ment zag ik tot mijn genoegen
een Duitser bidden, in de bosjes
op zijn knieën. Ik dacht: het is
afgelopen met ze...'.
Werd iedereen zo langza
merhand niet erg bang? J.
Speckens had een 'ausweis' om
in Vlissingen te blijven wer
ken als bakker. Volgens hem
was de angst er natuurlijk
wel. De Vlissingers wa
ren bang voor de bombarde
menten die de hele oorlog door
gingen. Vandaar dat de mees
ten vertrokken. Maar vele an
deren wilden niet weg. Je
groeide als het ware in de
bombardementen. Bij een
luchtaanval klommen we op
het dak om te kijken. Pas
wanneer de bommen dichtbij
begonnen te vallen gingen we
de kelder in.
Speckens was niet de enige
Vlissinger die op daken klom.
C. Parent werkte destijds bij
de werf 'De Schelde' als tim
merman. Hij timmerde ook
doodskisten voor de Duitsers
(hoe meer hoe liever). Tijdens
bombardementen klom hij op
het dak van de timmermans
werkplaats om de luchtge
vechten te kunnen volgen. Hij
vertelt over de chaotische da
gen in september:
Ergens rond dolle dins
dag (5 september) moesten we
's avonds doorwerken van de
Duitsers, die overigens duide
lijk zenuwachtig waren ge
worden. We weigerden en pro
beerden de poort uit te lopen.
Daar werden we tegen gehou-
gratis.
Inl.
De buitenhaven van Vlissingen. Deze foto werd op 29 oktober gemaakt vanuit een verkenningsvliegtuig.
- FOTO: DOCUMENTATIECENTRUM WALCHEREN 1939-1945
den door mitrailleursEen
paar dagen later ging hij niet
meer terug naar 'De Schelde'
zoals vele andere arbeiders.
De geruchten gingen dat de
Engelsen binnen enkele dagen
zouden komen. Zover was het
echter nog niet. Op 17 septem
ber werd de omgeving van
Vlissingen gebombardeerd,
onder meer de kustbatterijen.
Het huis van de familie Parent
kreeg het zwaar te verduren.
Toen waren we bang. We
kropen over de vloer. De vol
gende dag zijn we naar Mid
delburg geëvacueerd, dat was
de enige plek die veilig
was
Op 17 september vielen er in
het Vlissingse tuindorp 13
slachtoffers. Mevrouw Stee
naard was ook naar Middel
burg geëvacueerd met haar
kinderen. Haar man was Vlis
singen achter gebleven omdat
hij de luchtbeschermings
dienst werkte. In Middelburg
was er wel oorlogsdreiging,
maar het gewone leven ging
ook door: Mijn zoontje
wilde graag met een speel
goedautootje spelen dat hij in
een kast had gevonden. Die
vrouw wilde weten waar ik de
brutaliteit vandaan haalde om
dat autootje te pakken. Ik
dacht; verrek nou toch gauw
en we vertrokken weer naar
Vlissingen. Tenslotte was
Middelburg ook niet vei
lig Achteraf bleek het een
bijna fatale beslissing te zijn
geweest. Er werd een landing
in Vlissingen verwacht, maar
niemand wist wanneer die zou
plaats vinden. In Zeeuws-
Vlaanderen en op Zuid-Beve
land waren zware gevechten
aan de gang en het verdron
ken Walcheren werd voortdu
rend gebombardeerd. Bakker
Speckens: Op de laatste
avond voor de bevrijding zet
ten we de ruiten terug in de
kozijnen, omdat het zo koud
was. We dachten dat het niet
zo'n vaart zou lopen
wordt vervolgd>
Foto met onderschrift Bad to the Bone
VLISSINGEN - Op vrijdag 29
september heeft de Piek weer
een Nederlandse Topformatie
op de planken staan.
Bad to the Bone speelt flit
sende Rhythm Blues die tot
op het bot doordringt.
Het meedogenloos rockende
viertal begon drie jaar geleden
onder de naam "S-5"Band en
kreeg van VPRO's radiopro
gramma "de Wilde Wereld"
een eervolle vermelding.
Het kwaad sloop intussen
alleen maar verder onder de
huid en wel op het bot. De
naamsverandering van S-5
Band in Bad tot the Bone wees
daarop. De naam is ontleend
aan een nummer van de Ame
rikaanse no-nonsense rocker
George Thorogood.
Het palmares van Bad to the
Bone breidde zich allengs ver
der uit. Een nieuw kampioen
schap werd binnengehaald als
VARA's "popkrantgroep".
Weer later volgde de eretitel
van NCRV's "paperclipband".
De over-mijn-lijk mentaliteit
van de groep wist tevens Ve
ronica's "Countdown Cafe" en
Domino, BRT's zaterdag
avondprogramma te overrom
pelen.
Na rijpingsproces en uit
breiding van het repertoire
was het in 1988 hoogste tijd
voor het uitbrengen van een
L.P.
Bad to the Bone bestaat uit
de drie broertjes Ibelings, die
met hun neef Paul de Kruyff
hun liefde voor de aloude
rhythm and blues gestalte ge
ven in een uitstekende live-
act.
Het optreden in de Piek aan
de Hellebaardierstraat begint
om 22.00 uur. Entreeprijs f 7,50.
Het Filmfestival zit er bijna
op. Vrijdag is er om 20.00 uur
nog een voorpremière. SLEN-
DOR handelt over een bio
scoop in een provinciestadje in
Italië dat moet sluiten; de
hoofdrol is voor Marcello Ma-
stroianni. Het eindfeest van het
Filmfestival vindt plaats op
vrijdag in de Stadsdanszaal in
Middelburg. (20.00 uur, toe
gang 16 jaar)Op het pro
gramma staat een optreden
van de Directors, een gelegen
heidsband met o.s. Huub Sta
pel, Dick Maas, Maya, Nouchka
van Brakel e.v.a. Voor iedereen
die verkleed als BATMAN of
The Joker naar het filmfeest
komt ligt er een uitnodiging
voor de premiere van deze film
gereed.
De officiële afsluiting ge
schiedt in samenwerking met
Uit in Zeeland in de Concert
zaal. Zaterdag om 20.00 uur
speelt het Max Tak Orkest mu
ziek bij de stomme film THE
KID van Charlie Chaplin.
Een nieuwe film in Electro is
THE RIGHT THING. Een
grappige en ontroerende film
waarin op geraffineerde wijze
een beeld wordt geschetst van
raciale tegenstellingen en
maatschappelijke uitzichtloos
heid in het arme, zwarte ge
deelte van Brooklyn. Donder
dag 19.00 uur; zaterdag 19.00 en
21.30 uur; zondag 14.00, 19.00 en
21.30 uur; maandag, dinsdag,
woensdag en donderdag 20.30
uur. Donderdag wordt om 21.00
uur SUMMER OF AVIYA
herhaald. Deze film kreeg van
het festivalpubliek de hoogste
waardering.
In het Schuttershoftheater is de
nieuwste film van Monty Py
thon THE BARON MUN
CHAUSEN te zien. Vrijdag
20.00 uur, zaterdag 20.00 en
22.30 uur, zondag t/m donder
dag 20.30 uur. Zaterdag en zon
dag in de matinee om 14.00 uur
JONGLEBOOK van Walt Dis
ney.
In het Bibliotheektheater
draait donderdag om 20.30 uur
LA CHAMBRE VERTE.
In Alhambra 1 ligt een nieuwe
film op de projector. IN
DIANA JONES AND THE
LAST CRUSADE. Speelt zich
af in 1912. Indiana is dan nog
jong. Hij betrapt een groepje
mannen die illegaal antiqui
teiten opgraven. Dat ivordt
hem niet in dank afgenomen
en Indy heeft de hulp van zijn
vader nodig. Alle leeftijden.
Vrijdag, zaterdag en zondag
19.00 en 21.30 uur, zondag ook
om 14.00 uur. maandag t/m
donderdag 20.00 uur.
In Alhambra 2 draait de hele
week ROADHOUSE. Zondag
14.00 uur PLATVOET EN Z'N
VRIENDJES.
- FOTOHARRY DE LANGE
SOUBURG - Wat eens in 1964 begon als eenmansbedrijf is in
middels uitgegroeid tot een klein fabriekje. In een geheel com
puter-gestuurd multi-functioneel theorielokaal met planborden
aan de wand en alle audio en visuele apparatuur binnen hand
bereik licht Freddy Wolf een aantal situaties uit de afgelopen
jaren toe.
Op 18-jarige leeftijd haalde Freddy zijn rijbewijs en nadat hij
gedwongen zijn studie wertuigbouwkunde afbrak leende hij
van een particulier vijftienhonderd gulden waarmee hij een
Ford Cortina kocht en begon te "lessen". De "Centrale" bood in
dertijd de mogelijk om zelfstandig een autorijschool te begin
nen.
Lachend vertelt hij dat vroeger de theorielessen ergens op een
slaapkamer gegeven werden. In het tegenwoordige theorielo
kaal is echter niets aan het toeval overgelaten.
Van de BOVAG-Zeeland was Freddy 10 jaar voorzitter en ja
ren had hij zitting in het hoofdbestuur van de BOVAG. Deze
funkties werden te tijdrovend en gezien het sneeuwbaleffect in
eigen bedrijf stopte hij met BOVAG-werkzaamheden.
Aangesloten bij de BOVAG is hij natuurlijk nog steeds, er
kend door de ANWB en trots op zijn mentor-opleiding
Het wagenpark is inmiddels uitgegroeid tot 7 personenauto's,
1 vrachtwagen met aanhanger en 3 motoren. Binnenkort wordt
dit wagenpark uitgebreid met een bus.
Het personeel bestaat nu uit negen instructeurs en 3 mensen
voor de kantoorwerkzaamheden. De instructeurs zijn "Toppers"
en er worden hoge eisen aan hun vaardigheden gesteld. Kwali
teit is prioriteit, iets wat alle FAM-Verkeersscholen waarbor
gen. De jubileum-aanbieding bestaat uit 5 autorijlessen incl.
praktijkexamengeld voor slechts f 295,--.
GEVONDEN - Bij de Ge
meentepolitie te Vlissingen
zijn in de periode van 14 tot
20 september de volgende
voorwerpen aangegeven:
damesbril met gekleurd
montuur, pluche knuffelko
nijn, brandblusser, paraplu,
potemonnee met sleutels,
ring met steen, armband,
autosleutel, autosleutel met
label, rugzak met gymspul-
len. Bij het dierenasyl te
Vlissingen zijn in die pe
riode aangegeven: zwarte
stetter met 3 poten, zwarte
poes, 2 zwart/witte katertjes
en een zwart 'boomer' hond
je.
BEURS - Vrijdag 6 oktober
wordt er een kinder kleding
en speelgoedbeurs gehouden
in Kerkcentrum de
Schaapskooi in Papegaaien
burg te Vlissingen van 9.30-
11.00 uur. De opbrengst van
deze verkoping is bestemd
voor kerstpakketten naar
Polen.
FILM - Elke laatste vrijdag
van de maand vertoont de
Baptistengemeente Middel
burg een film in haar ge
bouw Bree 8. De film van
deze maand 'Alsof het giste
ren gebeurde' is een film
over het leven van de Here
Jezus Christus naar het
Evangelie van Lucas, een
film om als gezin samen te
bekijken. De toegang is gra
tis, vrijdag 29 september
20.00 uur. Info: 01180-34878.
AKTIE- SVRZ houdt elke
laatste zaterdag van de
maand een verkoop van ver
kregen huisraad. De op
brengst is bestemd voor pro
jecten in Burma Faso van
het Foster Parents Plan.
Plaats: in de Snuffelhut, ter
rein verpleeghuis Der Boede
te Koudekerke.
GROEP - Fiom-Zeeland
start op 23 october een groep
voor vrouwen en mannen
die door het verlies van hun
partner alleen voor de op
voeding van hun kind(eren)
zijn komen te staan. De
groep komt 10 keer bij elk
aar, telkens op maandag
avond van 20.00-22.00 uur in
het Fiom-pand. Doel: ruimte
bieden voor herkenning,
steun en begrip. Voor meer.
informatie, opgave en een
folder bel Fiom-Zeeland;
01180-27311.
PAPIAMENTO - Gedu
rende 15 weken zal één
avond per week de cursus
Papiamento worden gege
ven. Het Papiamento heeft,
omdat het tot voor kort
vooral een spreektaal was,
geen ingewikkelde regeld,
zodat het leren van deze taal
voor iedereen mogelijk is.
Aanmelden bij de Stichting
voor Surinamers, Antillia-
nen en Arubanen te Middel
burg, tel. 01180-38070 en vra
gen naar Harry Been.
DIERENBESCHERMING -
Ieder jaar rond 4 october,
Dierendag, houdt de dieren
bescherming een collecte,
waarvoor nog enige collec
tanten nodig zijn. Vrijwilli
gers kunnen zich melden bij
01180-26794, 15285 en 34508.
De collecte is van 2-7 octo
ber.
KUNST - Richard Beek
houdt een expositie van 30
sept. t/m 4 nov. in het BKR-
centrum voor expositie,
kunstuitleen en documenta
tie, Balan 17 in Middelburg.-
Openingstijden: woensdag,
donderdag en vrijdag van
12-17 uur en zaterdag van
11-16 uur.
SOOR - De Organisatie
Welzijn voor Ouderen heeft
iedere dinsdagavond een
spelletjesavond van 19-21.45
uur in Bachten Komme,
Badhuisstraat 104 te Vlissin
gen. Toegang
01184-65062.
FANCY-FAIR - Op 30 sep
tember houdt 'de padde
stoel', Irenestraat 29 in Oost-
Souburg een fancy-fair van
10.00-13.00 uur met een kle-
dingbeurs, speelgoedbeurs
en rommelmarkt. Voor de
kinderen zijn er gezellige
spelletjes te doen. En er is
een terras met koffie, cake
en poffertjes. Spullen rom
melmarkt en beurzen inle
veren op 29 september vanaf
19.00 uur.
CLUBAVOND - De diapo-
ramaclub regio Middelburg
start de maandelijkse club
avonden op maandag 2 octo
ber in het buurthuis de Pa
raplu, achter het Wijkcen
trum Open Hof, Alexander
Gogelweg te Vlissingen om
20.00 uur. Ook nieuwe leden
zijn van harte welkom. Ver
dere informatie via telefoon
65332 en 75074 te Vlissingen.
KLEDING-SPEELGOED-
BEURS - Donderdag 5 octo
ber is er een kleding en
speelgoedbeurs in Oost-Sou
burg. De beurs is van 9.30-
11.00 uur. De helft van de op
brengst is bestemd voor een
kindertehuis in Liberia.
HANDWERK - De 'Enge
landvaarders' houden op 5
october een handwerkbazar
van 14.00-16.00 uur in Dien
stencentrum 'Bachten Ree-
de', Vredehof laan 42 te Vlis
singen. Er is een keur van
kleden, poppen, schortjes,
sokken en nog veel meer.
FOTO'S - De tentoonstelling
'Zeeuwse fotografie in bij
zondere collecties sinds 1859',
gehouden ter gelegenheid
van '150 jaar fotografie in
Nederland' wordt verlengd
t/m vrijdag 20 october. Deze
tentoonstelling is te zien in
de hal op de eerste verdie
ping van het Rijksarchief in
Zeeland, St. Pieterstraat 38
in Middelburg (tel. 01180-
38920). Het Rijksarchief is
geopend van dinsdag t/m
vrijdag van 9.00-17.00 uur.
Op de tentoonstelling is een
catalogus van de geëxpo
seerde voorwerpen en foto's
verkrijgbaar.
BIJSTAND - Alle Zeeuwse
vrouwen met een uitkering
kunnen donderdag 5 oktober
gratis naar Utrecht, naar de
manifestatie over 'Vrouwen
in de bijstand'. Aanmelden
bij Henny Hulsebos. 01660-
2955.
PARAPLU - het voetbal
team van "de Paraplu" wil
graag in kontakt komen met
teams die tegen hen willen
spelen. Deze teams kunnen
op diverse manieren samen
gesteld zijn, zoals: bedrijfs-
teams, straten en familie
teams, "vriendenteams",
enz. Voor opgave en/of inl.,
tel.:65453-
SPEELGOEDBEURS - In
peuterspeelzaal "*t Piete-
peutertje", Keurhove 1 in
Middelburg wordt woens
dag 4 oktober een winterkle-
ding - speelgoedbeurs ge
houden.
Verkoop woensdag 4 oktober
van 10.45 - 11.30. spullen
kunnen dinsdag middag 3
oktober tussen 13.30 - 15.00
worden ingeleverd.
WELKOMDIENST - Zon
dag 1 oktober is er weer een
welkomsdienst in De Hoek
steen te Middelburg. Het
thema is: „Kennen en ken
nen is twee." De dienst
wordt geleid door de heer
J.A. Muree; erdere mede
werkenden zijn het koor
Sjaloom uit Arnemuiden
o.l.v. mw A.Carnibelle, en
het Welkombo. De dienst be
gint om 18.45 u met en kwar
tier samenzang.
MIDDELBURG - De Stichting
Training, Advies en Ontwik
keling start in oktober een
aantal nieuwe kursussen.
Voor bijvoorbeeld de cursus
edukatieve Kinese moest men
altijd naar een plaats elders in
het land. Momenteel zit in
Zeeland hiervoor de enige be
voegdheid bij het RPCZ.
In de kursussen leert men
dat spanning, stress vaak de
grote boosdoener is. Stress, die
maakt dat spieren in het li
chaam verzwakken of ver
krampen. Iets wat van invloed
is op houding en beweging.
Maar ook op allerlei gewone
dingen, die te maken hebben
met het leven van alledag.
Een folder met inlichtingen
over prijzen en kursusplaat-
sen kan aangevraagd worden
bij:
RPCZ rayonkantoor Mid
delburg. Tel.: 01180 - 36525.
Ook voor allerlei overige in
lichtingen kan men daar te
recht.
VLISSINGEN - Vrijdag 29
september staat in discotheek
Cosmo Dee Denise op de plan
ken. Dee maakte reeds deel uit
van Rockaway Boulevard en
Curtie en the Boombox. Het
optreden begint om 14.00 uur.
