BIKKER
Stadsvernieuwing in de fifties
'N
'GEVOELIGE SNAAR'
piel deerne
Friet voor vijftien cent
echte bakker
DEEL VOOR DEEL
VOORDEEL
in onze braderiekraam
BOEKHANDEL
Colofon
Prioriteit op herstel en wederopbouw
Walstraat 94
VLISSINGEN - Golven van nostalgie overspoelen ons als er tegen
woordig wordt gepraat over de vijftiger jaren. Een tijdperk waarin de
Amerikaanse visie over kunst, muziek en film, Nederland langzamer
hand verovert. De hedendaagse onweerstaanbare aantrekkingskracht
van „the fifties" zoals men dit decennium zo respectvol noemt, moet
een periode zijn geweest waar vooral de jongeren positieve herinnerin
gen aan hebben overgehouden.
Toch was het niet altijd rozegeur en maneschijn, het was ook een tijd
van grote problemen, getuige de troonrede van koningin Juliana in
1955: „De woningnood blijft een donkere schaduw werpen op het overi
gens in menig opzicht gunstige beeld, dat ons volksleven te zien geeft.
Aangezien woningbouw de hoogste prioriteit moet hebben is matiging
van bouwactiviteiten op elk ander gebied noodzakelijk".
Sanering
Braderiekrant Vlissingen
Pagina 11
ECHTE
BAKKER
(ADVERTENTIE)
BIKKER
Deze Braderiekrant is
een uitgave van de Stem
Weekbladen BV te Breda.
Ze kwam tot stand in
nauwe samenwerking
met de Braderiecommis
sie van de Winkeliersver
eniging Vlissingen.
Hans van Embden te
kent voor de adverten
ties. Het artikel over
sporters in de vijftiger
jaren is van de hand van
Tosca Houtstra en Ro
nald Hagen schreef over
stadsvernieuwing.
Eindredactie en lay
out: Johanna Brouwer.
De Braderiekrant ver
schijnt in een oplage van
45.800 en wordt huis-aan-
huis verspreid op Wal
cheren, als bijlage van de
Scheldebode.
invulling van het gebied. Er
ontstond een tendens naar
kleinschaligheid, herstel en
herbouw van panden. Dit ver
anderde de zaak drastisch. In
feite is dit het begin geweest
van de redding van de vissers
haven.
In de jaren vijftig was de
kwaliteit van de woningen
niet altijd zo belangrijk. Het
enige dat telde was het aantal.
In snel tempo moesten huizen
worden gebouwd en opgele
verd. Terecht mag je spreken
over massaproduktie, de
vraag overtrof ruimschoots
het aanbod. Ongeveer in die
periode worden woonblokken
gebouwd op Het Fort, rond de
Irislaan, Rembrandtlaan en de
Schuitvaartgracht. Woonba
rakken en noodwoningen ko
men op Havendorp en langs dé
Vredehoflaan. Deze woningen
zijn inmiddels verdwenen. Bij
de Vredehoflaan is later een
uitbreiding van Ter Reede ge
bouwd. Frappant is dat de
wijk rond de Rembrandtlaan
en het Fort al zijn gereno
veerd, respectievelijk zijn her
bouwd. Een echt monumen
ten pand wat beeldbepalend is
voor deze periode weet ik niet
direct te vinden in Vlissingen.
De prioriteit lag meer op het
gebied van herstel en weder
opbouw", aldus dhr. C.A. van
Leerdam.
L
Een VIissings straatbeeld uit de vijftiger jaren. De
kwam op 't Ouwe Martje. Nu staat hier de Aldi.
Kromme Elleboog" was een straatje dat uit-
- FOTO: ARCHIEF GEMEENTE VLISSINGEN.
Wie herinnert zich nog 'De
Ijsbeer', de patatkraam die in
de jaren vijftig in de binnen
stad van Vlissingen stond?
Een zakje friet kostte er vijf
tien cent Dat was voor som
mige jeugdigen in die jaren
nog een onoverkomelijk be
drag. Gelukkig had de uitba
ter (een man met een houten
been) daar wat op gevonden.
Voor vijf cent verkocht hij
'frietsnippers', een vette hap,
dat wel, maar lekker dat het
was!
Om nog even op de snoeptoer
te blijven; bij C. Jamin kocht
je Dikke Bertha's voor twee
cent Dat waren vreselijk
grote toffees. Als je het zuinig
aanlegde, kon je er wel twee
dagen mee doen.
Voor ouderwets snoep ging je
naar "Het Centrum" in de
Kleine Kerkstraat.
Om al die heerlijkheden te be
talen was er wel geld nodig en
daar ontbrak het de jeugd nog
al eens aan. Stiekum flessen
leeggooien en die dan snel
wegbrengen voor het statie
geld, was een trucje dat wel
eens toegepast wercL
De wat oudere jeugd ver
maakte zich 's avonds met
wandelen. Via de Nieuwen-
dijk, het Bellamypark, de
Kerkstraat, Oude Markt, de
Sint Jacobsstraat en de Wal
straat liepen ze vele kilome-
tuatie in Vlissingen Dhr.
C.A. van Leerdam, stede-
bouwkundige van de ge
meente over deze periode: „We
moeten ons goed realiseren dat
deze periode voor Vlissingen,
evenals voor elke andere ge
meente in Nederland een tijd
vak is geweest waar herstel en
wederopbouw centraal ston
den. De schade aan de huizen
aan het einde van de Tweede
Wereldoorlog was in Vlissin
gen enorm. Door de strategi
sche ligging aan de Wester-
schelde zijn er in de binnen
stad slechts drie huizen rede
lijk onbeschadigd deze periode
doorgekomen.
Na de oorlog hadden de we-
deropbouwplannen voor de
binnenstad de hoogste priori
teit. Het was voornamelijk het
gebied grenzend aan de Bree-
straat, Gravestraat, langs het
terrein van de KMS tot aan
het Eiland. Voor de stad Vlis
singen is eigenlijk de hele pe
riode van '45 tot '60 belangrijk
geweest voor de stedebouw-
kundige ontwikkeling. Wel
zijn er duidelijke golfbewe
gingen waarneembaar die
door elke periode heenlopen.
In de vijftiger jaren speelde
het saneringsplan een belang
rijke rol. Vlissingen volgde de
landelijke trend. Het basissa
neringsplan liep vanaf de Mo
lenstraat, Coosje Buskenstraat
tot aan het terrein van de
Schelde. Het toenmalige plan
werd gefaseerd uitgevoerd.
Het eerste gedeelte was de
Lange Zelke, Zeemanserve en
de Spuistraat. De tweede fase
stond bekend als de periode
van de grote sloop. Diverse
panden verdwenen en moes
ten plaats maken voor nieuw-
bouwplannen. Het slooptempo
was laag anders waren er nog
meer panden tegen de vlakte
gegaan.
Ondertussen kwam er een
andere beschouwing over de
ters rondjes. Vooral als je een
'oogje' op iemand had was dat
een uitgekiende manier om
'hem' of 'haar' steeds maar
weer tegen te komen. Grote
pret verschafte een balletje
aan een elastiekje van de ker
mis.
Het uitgaansleven speelde zich
af in dancing 'Het Concertge
bouw' en in 'De Fik'. In de
laatste gelegenheid mocht je
eigenlijk niet komen van je
ouders, omdat het niet zo'n
goede naam had, maar veel
tieners van toen zullen het
zich nog wel kunnen herinne
ren.
Op het muurtje van de Koop
manshaven werd een luchtje
geschept en wie van het stap
pen honger had gekregen ging
om 'Friet van Dolf.
In Joops Bar hadden ze als
nieuwigheidje een juke-box,
met iedere week de nieuwste
plaatjes. 'Hello, Mary-Lou', en
'Lipstick on your collar' wer
den toen graag gedraaid.
Vlissingen had in de vijftiger
jaren een uitgaanscentrum
dat tot ver buiten de stads
grenzen bekendheid genoot, 's
Zaterdags kwamen er jongelui
op de brommer helemaal uit
Dusseldorf. Vlissingen was
toen up-to-date en het begint
er op te lijken dat dat oude ni
veau weer terug komt
Zeer indrukwekkend is dan
ook het aantal woningen dat
in recordtempo wordt opgele
verd: 280.000. Ondanks dit
enorme aantal blijft het tekort
nijpend, zeker 200.000 gezinnen
wachten nog op huisvesting.
De huurprijs in de vijftiger ja
ren is ondertussen 141% meer
dan in 1945. De bouwkosten
per woning zijn gemiddeld 3,5
keer zo hoog als voor de
Tweede Wereldoorlog. De wo
ningbouw in the fifties blijft
een zorgenkind ondanks het
groeiend bestedingspatroon
van de bevolking.
Hoe was toentertijd de si-
(ADVERTENTIE)
raak je al gauw, wanneer
je 't hebt over darmpas
sage en spijsvertering.
Toch moet het ronduit
gezegd: wie volkoren
brood eet, die gaat het
op het kleinste kamertje
gemakkelijker af
Dat komt door de
zemelen in dat brood.
Eet het constant en
neem het van uw Echte
Bakker - die bakt het
puurnatuurlijk!
St. Jacobsstraat 5 - Tel. 12124 i
Paauwenburgweg 73 - Tel. 71963
Vlissingen
