Nationaal produkt geniet grote populariteit
BMSJt
BiZOCHT
Russische bands in de Piek
Seizoensluiting Piek met Harry (Cuby) Muskee
Bizar optreden in Cosmo
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 21 JUNI 1989
Buitenland
Historie
Traditie
Culinair
Oude haring
313
Haring, het „zilver van de zee"
VLISSINGEN - Als de deuren van het kantoor in
de Torenstraat wijd open staan (en dat gebeurt
nogal eens met dat warme weer van de laatste tijd)
dan komt er zo'n lekkere zilte vislucht naar binnen
drijven. Die is afkomstig van de kraam van Frans
de Muijnck, onze buurman. Met enige regelmaat
laten wij, om inspiratie op te doen, een harinkje in
het keelgat zakken. Onze correspondente Tosca
Houtstra schreef naar aanleiding hiervan het vol
gende verhaal.
Haring is zo verweven met de Nederlandse cul
tuur dat haring gerust een nationaal produkt ge
noemd kan worden. De ware haringliefhebber ge
niet momenteel weer van haring op z'n best.
Nieuwe haring brengt die typische zomersfeer met
zich mee en of het nu op een grote party is met mi
nisters en andere hooggeplaatste personen, óf zo
heerlijk zomaar ergens onderweg aan de haring-
kar, het gezonde gebaar „tussen duim en wijsvin
ger" zie je iedereen maken.
Dit „zilver van de zee" blijft
een lekkernij en is dat al zo'n
vijf eeuwen. De haring die
veelal rauw gegeten wordt
maar zich door de jaren heen
ook steeds beter leent voor een
culinair avontuur. Een enke
ling zal de rauwe vis niet aan
raken en kijkt evenals de bui
tenlander fronsend toe hoe
iemand zo'n rauwe vis zo sma
kelijk naar binnen kan laten
glij den.
Haring moet niet te koud
geserveerd worden, dan
smaakt ze het lekkerst. In de
laatste week van mei komen
steevast de eerste nieuwe ha
ringen binnen en vangt het
seizoen aan. Deze eerste ha
ringen moeten er helder glan
zend uitzien, lichtgrijs van
kleur. In de eerste vangst
maanden is ze lekker vet en
van deze haring wordt de Hol
landse Nieuwe bereid. Ook
wel maatjes haring, zoute ha
ring of groene haring ge
noemd. Een belangrijk deel
van de vangst bestaat uit 3-ja-
rige haring die zowel qua
grootte als qua vetgehalte ge
schikt is voor de maatjes ha
ring.
Haring is nog steeds een vis
boordevol eiwitten, mineralen
en vitaminen, een onmisbaar
element in een gezond voe
dingspatroon. Vis, algemeen
gezien, zou sowieso minstens
eenmaal per week op het
menu moeten staan. Het werkt
cholesterolverlagend en redu
ceert de kans op een hartin
farct met 50%. Zo komen er
bijna geen hartinfarcten voor
bij de Eskimo's in Groenland
en de bevolking van Japan. In
Japan is er volop veelzijdig
heid wat het eten van rauwe
vis betreft. Het hoofdelijk vis-
gebruik ligt rond de tachtig
kilo per jaar per inwoner. In
Nederland is dit zo'n veertien
kilo.
De Vlamingen, in feite de
eersten die jacht op deze vis
maakten, zijn vertrouwd met
de culinaire veelzijdigheid van
de haring. In West-duitsland
zin de maatjes uit Holland in
juni een primeur waar steeds
meer naar uitgekeken wordt
en ook in Frankrijk wordt de
haring steeds populairder.
Wat de geschiedenis van de
haring betreft zijn er genoeg
verhalen. Een aantal eeuwen
terug vond de scheepschirur
gijn moutwijn (voorloper je
never) en gekaakte haring het
beste medicijn tegen veel ziek
tes. Het aloude spreekwoord
„a herring a day keeps the
doctor away" komt daar van
daan.
Anton de Muijnck geeft een demonstratie haring eten.
Het ontdekken van de Hol
landse Nieuwe wordt toege
schreven aan het toeval. Eeu
wen terug werd bij het vissen
op kabeljauw, heilbot en
schelvis gebruik gemaakt van
aas, voornamelijk haringen,
die met behulp van een staand
net (de zogenaamde vleet)
werden gevangen. Koelkasten
en droog ijs waren er niet. Om
de haring goed te houden werd
deze aan boord besprenkeld
met zout en op ijs bewaard, ijs
dat 's winters uit sloten en ka
nalen werd gehakt en in ijs
kelders werd opgeslagen.
Vanzelfsprekend kwam ok
deze haring vaak op het
scheepsmenu voor en doordat
bakken en koken vaak onmo
gelijk was werd de haring
rauw (gezouten) gegeten. Het
waren de Rotterdamse vissers
die de topmaanden van de ha
ring ontdekten. Zij maakten
deze haring tot doel van de
visvangst in plaats van het als
aas te gebruiken. De hoge prij
zen op de markten voor deze
topharing zijn altijd gebleven.
Uit Biervliet komt het be
kende verhaal van Willem
Beukelszoon. haringhande
laar, die rond het midden van
de veertiende eeuw ontdekte
dat wanneer de haring „ge
kaakt" werd de smaak lekker
der werd. Dit kaken hield in
dat het grootste deel van de
inwendige organen van de ha
ring verwijderd werd. De sap
pen van de alvleesklier (die
niet verwijderd wordt) kun
nen dan beter naar buiten ko
men als de haringen - licht ge
zouten - in tonnen zitten. Het
enzymatisch proces dat dan
volgt maakt de Hollandse
Nieuwe zo mals en geeft aan
de haring de zo specifieke, iet
wat zilte smaak. Het vakman
schap van de haringkaker is
dus belangrijk.
Vlaggetjesdag is traditio
neel de dag waarop de vissers
hun geheel opgeknapte en uit
bundig versierde boten aan
familie, vrienden en belang
stellenden tonen. De daarop
volgende maandag start de
haringrace. Het schip dat het
snelst met z'n vangst terug
keert is de winnaar. Het aller
eerste vaatje wordt vervolgens
geveild en de hoogste bieder,
veelal een exclusief restau
rant, krijgt dit vaatje en be
paalt het goede doel waarnaar
de opbrengst gaat. Zo'n bedrag
ligt meestal al gauw rond de
40.000 gulden. De nieuwe ha
ring wordt steeds nadat hij
aan wal is gebracht gekeurd
door keurmeesters. Zij bepa
len ook halverwege de maand
juni, als de haring zijn top be
reikt, welk vaatje Hollandse
Nieuwe aan de koningin wordt
gepresenteerd. Dit moment is
„het moment" voor de ware
haringliefhebber.
De ene haring is de andere
niet en menig haringliefheb
ber heeft beslist zijn eigen stek
waar hij de haring koopt. De
lekkerste haring is haring van
drie jaar oud, die nog nooit
kuit heeft geschoten maar
daar wel rijp voor is. Deze ha
ring wordt gevangen in juni
als de zee vol plankton is. Het
vetgehalte bedraagt dan 20-
30% en het gewicht is 80-100
gram. Het „vlees" is mals en
blank, iets transparant en
Vanwege allergie moest de vorige baas afstand doen van
Deffy.
MIDDELBURG - Vorige week stond enigszins ver
dwaald tussen de regels dat Deffy in Middelburg op een
nieuwe baas wacht. Deze week een foto van Deffy en wat
gegevens. Deffy is een teef van zes jaar oud en zo'n zestig
centimeter hoog. Zij is een bastaard herder. Haar vorige
baas heeft afstand gedaan vanwege allergie in huis.
Deffy komt uit een gezin met kinderen en kan prima met
kinderen overweg. Wanneer Deffy goed gecorrigeerd
wordt luistert ze perfect. Een nieuwe baas dus gezocht
voor Deffy.
Tip van de week
De komende weken wat meer over de ogen van onze
huisdieren en de problemen die zich daarbij voor kunnen
doen. De oogbol van uw huisdier ligt veilig diep in de oog
kas en het grootste deel hiervan kunnen we niet zien. Aan
de voorzijde bieden de oogleden bescherming tegen be
schadigingen. Onze huisdieren hebben drie oogleden, het
onder- en bovenooglid en het 'derde' ooglid ook wel knip-
vlies genoemd. Bij het oog horen ook de traanklieren die
traanvocht produceren waardoor het hoornvlies vochtig
blijft en kleine stofdeeltjes worden weggespoeld. De
slijmvliezen aan de binnenkant van de oogleden worden
snel geïrriteerd door vuiltjes. De oogleden raken dan rood
ontstoken en gaan te veel tranen. Het beste kunt u dan
met boorwater of uitgekookt (lauw) water het oog
schoonmaken. Vaak zitten er puspropjes in de binne-
nooghoek. Deze zijn ook op dezelfde wijze weg te spoelen.
Herhaal dit schoonmaken een paar keer per dag. Wordt
de aandoening niet snel minder dan moet de ontsteking
met oogzalf of druppels behandeld worden. Daarvoor
moet eerst goed nagekeken worden of het hoornvlies niet
beschadigd is anders zijn de gevolgen vervelend. Veel
(ras)honden hebben helaas door onzorgvuldig fokken erg
ruime oogleden waardoor er gemakkelijk slijmvliesont
stekingen optreden.
Let bij deze honden er extra goed op,
bijvoorbeeld wanneer u naar het strand bent geweest, dat
er geen zand achter de oogleden blijft zitten. Zo ja, spoel
dit dan weg met boorwater of gekookt (lauw) water. Bij
poezen zijn vieze ogen vaak een symptoom van een nies-
infectieziekte. Volgende week meer. Wie geïnteresseerd is
in Deffy kan contact opnemen met de verzorgers van
asiel Middelburg, telefoon 01180-132579.
heeft een fijne, milde, zilte
smaak. Of de haring juist ste
vig of zacht moet zijn is meer
een persoonlijke smaak.
Haring biedt een zee van
culinaire mogelijkheden. Zo
veel keuze, dat zelfs een anti
haring-mens deze lekkernij
wanneer hij goed verwerkt is
weet te waarderen zonder het
besef daadwerkelijk haring te
eten. Zo zijn er haringrolletjes
met kerriesaus of de wat meer
zomerse haring met frambo
zensaus of wat ook goed moge
lijk is, een haring-taugeh sa
lade bij de barbecue. Voor
wijnkenners en bierdrinkers
is het aan te raden de haring
eens met een lekker glaasje
(eveneens niet ijskoud) oude
jenever te drinken, een
eeuwenoude, verfijnde combi
natie.
Anton de Muijnck weet pre
cies wat het verschil is tussen
oude en nieuwe haring. „De
nieuwe haring wordt gevan
gen en aangevoerd in mei, juni
en juli. Als de haring eenmaal
hom en kuit gaat vormen is
deze niet meer zo geschikt om
rauw te eten. Deze grotere ha
ringen worden meestal gebak
ken en gerookt.
Alle haring wordt trouwens
onmiddellijk na de vangst of
na de aanvoer aan wal inge
vroren bij een temperatuur
van 76 graden onder nul, bij
een windsnelheid van zeven
meter per seconde. Daarna
blijft de haring gedurende 36
uur in de vriezer. Dit houdt
verband met de mogelijke
aanwezigheid van de haring
worm. Door het invriezen
krijgt deze geen kans meer.
Het is mogelijk om nieuwe
haring een jaar lang te bewa
ren in de diepvries. Dan kan je
dus oude haring voor nieuwe
verkopen. Het verschil is voor
de leek nauwelijks te zien. De
„overjarige" is meer bruinig
van kleur.
Maar een respectabele vis
handelaar verkoopt natuurlijk
alleen „echte" nieuwe haring.
EXPOSITIE - In het Zeeuws
Biologisch Museum wordt
een expositie gehouden van
schilderwerk van Bob Phaf.
Inlichtingen tel. 01188-2620
NEGATIEVEN - Bij de Ge
meentepolitie te Vlissingen
zijn in de periode van 7 tot 14
juni de volgende voorwer
pen aangegeven: herenbril,
gekleurde bril, opsteekspeld,
fotolens, negatieven, foto
toestel, dameshorloge, he
renhorloge, kleine porte
monnee met inhoud, dame
sportemonnee met inhoud,
een kinderschoen, broche,
ketting met 2 plaatjes, arm
bandje met inscriptie, di
verse sleutels, een zwart
tasje met inhoud en een
fietstas met een regenpak.
Bij het dierenasyl te Vlissin
gen zijn in die periode een
Perzische kater en een lap
jeskat aangegeven.
ROMMELMARKT - De
Dorpsvereniging Koude-
kerke houdt op zaterdag 24
juni haar jaarlijkse grote
rommelmarkt. Deze vindt
plaats op het Dorpsplein en
duurt van 9.00 tot 15.00 uur
CONCERT - Het tweede
zomeravondconcert in de
Herv. Catharina kerk in
Zoutelande vindt plaats op 5
juli. Op het programma
staan werken van Italiaan
se, Duitse en Nederlandse
componisten, gezongen door
Mevr. A van den Dries-
Menheere, begeleid door
Mevr. E. Hupkens-Verhoe-
ven. Verder verleent het
blazers ensemble van de
muziekvereniging Caecillia
uit Vlissingen medewerking.
Aanvang 20.00 uur. Toegang
2,50.
KUNST - Tot 2 augustus
is in het gebouw van de
NMB-Bank, Markt 43 in
Middelburg een overzichts
expositie van Mare de Regt
edelsmid, te bezichtigen:
„Het werk en de ontwikke
ling van 20 jaar edelsmeed
kunst".
CREATIEF - De Stichting
Welzijn voor Ouderen houdt
op donderdag 29 juni van
9.30 tot 15.30 uur handwerk-
verkoop in het dienstencen
trum Bachten Reede in de
Vredehoflaan in Vlissingen.
LIVE - De Zeeuwse rock
and roll formatie JOHNNY
AND THE STARSHOOT-
ERS is vrijdag 14 juli tussen
17.00 en 20.00 uur via radio 2
te beluisteren in het AVRO
radioprogramma „Hobbyvi-
taminen".Dit programma
wordt live vanuit Vlissingen
uitgezonden. „Hobbyvitami
nen" is uitsluitend bedoeld
voor amateurmusici.
EXCURSIE - Op de Kade
muren in de gemeente Mid
delburg groeien meer dan
100 verschillende plante-
soorten, waaronder zeer bij
zondere. De Werkgroep Na
tuur- en Milieueducatie van
de Natuurvereniging Wal
cheren (K.N.N.V.) maakt
woensdag 21 juni een excur
sie langs de muurvegetatie.
Belangstellenden kunnen
zich verzamelen bij het
standbeeld van Koningin
Emma op de Dam om 19.30
uur.
FESTIVAL - Het Resi
dentie Orkest geeft vrijdag
30 juni in de Oostkerk in
Middelburg een wereldpre
mière. Kaarten verkrijgbaar
bij VVV Middelburg en
Centrum Nieuwe Muziek,
Kloveniersdoelen, Middel
burg.
EXPOSITIE - De Cultu
rele Raad Domburg- Oost-
kapelle houdt een expositie
„Kunst en Ambacht" op
28,29 en 30 juni van 19.00 tot
21.00 uur in het Schutters
hof, Kanonweistraat 30 in
Domburg.
Harry Muskee sluit het seizoen van de Piek op passende wijze af.
VLISSINGEN - Zaterdag 24 feestje, dat om 22.00 uur be- den.
juni sluit de Piek het seizoen gint, komen de Juke Joints en Harry Muskee, alom beti-
af met een knalfuif. Op het Harry Muskee en Band optre- teld als de aartsvader van de
Nederlandse blues, zit dit jaar j
25 jaar professioneel in het
vak. En dat is een mijlpaal.
Door de jaren heen werkte hij
met o.m. Van Morrison, Alexis
Korner (t), John Mayall en
Eddie Boyd.
In 1988 is veel aandacht be
steed aan de organisatie van
de band Muskee, aan promotie
en publiciteit. Ter gelegenheid
van het zilveren jubileumjaar
komt er een boek uit over de
carrière van Harry Muskee en
wordt er gewerkt aan een
nieuwe elpee/cd met veel
eigen werk. Ook worden er
voorbereidingen getroffen
voor enkele eenmalige activi
teiten, die de kroon op het ju
bileumjaar moeten zetten.
Muskee timmert weer aan
de weg, het tij is goed, de ver
wachtingen hoog gespannen!
Muskee is 't afgelopen jaar
uitgegroeid tot een moderne
Rootsband. Bezetting: Han
Langkamp - slagwerk (ex-Fox
the Fox); Gino Jansen - Rik-
kers bass (ex-Fox the Fox);
Roy Kuschel - keyboards/fluit
(ex-Fox the Fox); Erwin Java
- gitaren (ex-White Honey en
Brood); Harry Muskee - zang,
harmonica.
VLISSINGEN - In het ka
der van het culturele festival
'From Russia with love' spelen
er donderdag en vrijdag drie
verschillende bands in jonge
rencentrum De Piek in de Hel
lebaardierstraat.
De spits wordt donderdag
afgebeten door de Russische
formatie Nikolaj Kopernik. Zij
spelen om 23.00 uur.
Vrijdag is er vanaf 14.00 uur
een Super Sessie. Zeeuwse
muzikanten uit onder andere
Stormbringer, I.D. en Car
Trouble, spelen dan samen
met hun Russische collega's.
Vrijdagavond staan er twee
bands op het programma.
Vanaf 22.00 treden achtereen
volgens op: Bix uit Littouwen
en de bekende Leningrader
formatie Televisor.
Deze formatie bestaat al
ruim negen jaar. Nog voordat
het woord glasnost hier be
kendheid kreeg stelden de le
den van Televizor in hun mu
ziek de meest urgente kwesties
aan de orde. Vanwege hun
scherpe teksten kreeg de groep
herhaalde malen een verbod
om op te treden aan de broek.
De muziek van Televisor
wordt in de Sovjet Unie om
schreven als 'Telewave'. Het
meest opvallende aan de band
is het ontbreken van een bas
sist. Dit verhindert niet dat de
band life een heel sterke uit
straling heeft en een boeiend
optreden weet neer te zetten.
Televisor uit Leningrad in de Piek, 'Zeeland meets Russia'.
De teksten van Tel visor
zijn in het Engels. Het is maar
een weet, want life schijnt de
tekst niet altijd te verstaan te
zijn.
De Russische muziekanten
kunnen naar Vlissingen ko
men dankzij een donatie van
het Anjerfonds en de Provin
cie Zeeland.
Voor beide dagen is een pas
se-partout verkrijgbaar. Voor
vijftien gulden zijn de liefheb
bers van een stevig stuk mu
ziek twee dagen onder pannen.
landse film. Alleen deze week:
vrijdag en zaterdag 20.00 uur.
Een dramatisch verhaal dat
zich afspeelt rond de eeuwwis
seling, toen arme Zweedse
emigranten uitkeken naar De
nemarken vmor werk en hoop.
RAIN MAN draait in Elektro
op donderdag 19.30 uur; vrij
dag en zaterdag 22.00 uur; zon
dag 21.00 uur en maandag,
dinsdag en woensdag 20.30 uur;
in het bibliotheektheater vrij
dag en zaterdag 20.00 uur.
Voor TWINS gaat het doek op
om 20.00 uur, op vrijdag en za
terdag in Elektro.
In Alhambra 2 draait de hele
week GORILLA'S IN THE
MIST, donderdag 20.00 uur;
vrijdag, zaterdag en zondag
19.00 en 21.45 uur; zondag 14.00
uur; maandag, dinsdag en
woensdag 20.00 uur.
Alhambra 1 is in de ban van
James Bond. De nieuwste rol
prent heet LICENCE TO
KILL. Wat begint als een vro
lijk bruiloftsfeest van zijn
oude vriend Felix Leiter wordt
tot een nachtmerrie waarin Ja
mes de strijd aanbindt met de
schatrijke drugshandelaar
Franz Sanchez. Tegen het uit
drukkelijke bevel van de
Britse geheime dienst in, be
sluit 007 zijn vrienden te wre
ken. Ook als hem hierdoor zijn
vergunning te doden wordt
ontnomen. Gesteund door de
beeldschone Pam, een voorma
lige pilote van Air America en
zijn vriend Q weet Bond bin
nen te dringen in Sanchez' bol
werk. Donderdag 20.00 uur;
vrijdag, zaterdag en zondag
19.00 en 21.45 uur; zondag 14.00
uur; maandag, dinsdag en
woensdag 20.00 uur.
VLISSINGEN - Vrijdag 23 juni staat deze nieuwe Neder
landse meidengroep op het podium van discotheek Cosmo. Ja-
queline, Karin en Ginny vormen samen „Bizar". Het optreden
begint om 23.30 uur.
FILMNIEUWS
In het Schuttershoftheater deze
week twee recente Chinese
films die beiden gerekend mo
gen worden tot de filmische
hoogtepunten van de laatste
tijd THE ROMANCE OF
BOOK AND SWORD is voor
de tweede week te zien.
Machtsstrijd en liefde tegen de
achtergrond van het Chinese
keizerrijk gedurende de Ching
Dynasty. Prachtige natuurop
namen en kolossale gevechts
partijen die doen denken aan
de films van Kurosawa. Lief
hebbers van Kung Fu, karate
en andere gevechtsporten uit
China komen volledig aan hun
trekken. Zondag en maandag
20.30 uur.
HET RODE KORENVELD
was al eerder te zien in Middel
burg, maar op veler verzoek
vindt een aantal hervertonin
gen plaats. Deze film is uitge
roepen tot de beste film van
het festival van Rotterdam dit
jaar. Een pijnlijk verslag van
Jajxinse oorlogsterreur tegen
de Chinese boerenbevolking.
Donderdag 20.30 uur; vrijdag
en zaterdag 22.30 uur; dinsdag
en woensdag 20.30 uur.
Voor de kinderen is er zaterdag
14.00 uur DE NIEUWE AVON
TUREN VAN PIPPI LANG
KOUS.
Nieuw deze week in het Schut-
terhof theater is de Winnaar
van de gouden palm op het
Filmfestival in Cannes ('88)
PELLE DE VEROVERAAR
van de Deense regisseur Bille
August. Deze film ontving ook
de Oscar voor de beste buiten-
