HE SCHELDEBODE
BIJOU
Tiö u
Nel van Oorschot geeft
gedichtenbundel uit
Zeeuws Biologisch Museum komt met twee grote tentoonstellingen
Demonstratie prepareren
MEDEDELING
bijou S*®*6
Aktiviteiten
DE STEM
SPRINT PHOTO
J.P.A. Rossël
NIET BEZORGD
SPUKBUACKS
Fa. 1618
WOENSDAG
10 MEI 1989
M V 301
OOSTKAPELLE - Het Zeeuws Biologisch Mu
seum pakt groot uit. Donderdag 11 mei, openen er
twee tentoonstellingen. Een grote overzichtsten
toonstelling van het Biologisch Museum en een
zijde tentoonstelling. De zijdetentooonstelling laat
de hele ontwikkeling zien van eitjes tot produkten
van zijde. Veel materiaal is beschikbaar gesteld
door het echtpaar Van Hoegee uit Oostkapelle.
(1 uur fpto
11 service
Vlissingen I Goes
Rotskusten
Geschiedenis
tandprotheticus
NIEUWE KUNSTGEBITTEN
en REPARATIES
DE SCHELDEBODE
BEL 01184-19910
ALUS MOET WEG!
Fa. 1618 Jeans
4 SPIJKERBROEKEN
VOOR 100.-
DE SCHOENENZAAK DIE VASTE VOET
BIJ KLANTEN WIL
LOOPT EVEN BINNEN BIJ
DE SCHELDEBODE
Niet goed snik
Kom Uw keuze bepalen
in Zeelands grootste collectie
hand- en schoudertassen.
Natuurlijk bij
i
Hoek Segeersstraat -
Lange Delft 44
Middelburg
LEDERWAREN
SCHELDEBODE
VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS OP WALCHEREN 36E JAARGANG. OPLAGE: EDITIE VLISSINGEN 23.600 EX. GEMEENTEN: VALKENISSE, VLISSINGEN EN WESTKAPELLE. EDITIE MIDDELBURG 22.200 EX. GEMEENTEN: ARNEMUIDEN,
DOMBURG. MARIEKERKE. MIDDELBURG EN VEERE. DE SCHELDEBODE IS EEN UITGAVE VAN DE STEM WEEKBLADEN. KANTOOR: TORENSTRAAT 5 - VLISSINGEN - TEL. 01184-19910 - POSTADRES: POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN.
VLISSINGEN - Van een
vakman leerde ze lood zetten
en met behulp van een kleine
hand-drukpers zette ze haar
eerste bundel 'Elementen" in
elkaar. Deze bundel verscheen
in 1987 en bestond uit 25 ge
nummerde exemplaren. Het
toeval wilde dat de bundel van
Harry Mulish die een paar
weken later verscheen ook
Elementen heette.
Nu heeft Nel van Oorschot
uit Vlissingen het wat groter
opgezet. In een drukkerij
wordt op dit moment gewerkt
aan haar nieuwe bundel 'Geen
dierder plek' die half mei in de
boekwinkel ligt.
Nel schrijft al vanaf haar
vijftiende jaar. Door haar
werk als beroepen- en studie-
consulente is ze erg maat
schappelijk betrokken. "Ik
kwam door mijn werk overal
en ik heb heel veel mensen
ontmoet."
Vroeger schreef ze tussen neus
en lippen door een gedicht
maar sinds ze niet meer actief
aan het arbeidsproces deel
neemt is de productie wat op-
gevoerd. Nel is gek op de zee
en op Zeeland en laat zich er
graag door inspireren.
Een zomermorgen, zon op zee
verbroken wordt de sleur
een monotone regelmaat
verdwijnt in klank en kleur
Het water ivordt een groot bal
let
en danst wel duizendmaal
in zilverzachte siddering
een eindeloos verhaal
van liefde jeugd en joligheid
de wind vervangt het koor
en streelt in stille mijmering
zijn sprakeloos gehoor
mijn hart slaat met de golfslag
mee
de tijd is mij ontgaan
ik zie alleen nog jouw gezicht
voor alle dingen staan
'Geen dierder plek' bevat
gedichten die op een af andere
manier iets met de zee en Zee
land te maken hebben.
De stijl van Nel's gedichten
kan gerangschikt worden on
der de noemer Exvoltisme. Nel
legt zelf even uit wat dat nu
precies inhoud.
"Het exvoltisme gaat er
vanuit dat elk individu zijn
eigen vorm en stijl moet kun
nen kiezen. Maar de poezie
moet wel leesbaar en herken
baar zijn. Het moet taal zijn
die voor iedereen herkenbaar
is. Een taal die de kern der
dingen raakt, omdat wij men
sen op onze planeet aarde wo
nen en niet in de fictieve we
reld van de enkeling.
De leeftijd van de dichter
speelt geen rol. Man of vrouw,
het maakt niets uit. Het mag
wel genoemd worden, maar
het gaat om de poezie zelf. Te-
genwooordig is men te snel ge
neigd om overal een etiket op
te plakken.
Het exvoltisme is een he
dendaagse stroming in de lite
ratuur en is het eerst merk
baar in de poezie. De stroming
is een reactie op het Postmo
dernisme, de Nieuwe Wilden
(uitsluitend vrouwenpoëzie)
en de Maximalen".
Volgens de Franse filosoof
Jean-Francois Lyotard gaat
het Postmodernisme uit van
de onkenbaarheid van de wer
kelijkheid waarin wij leven.
Doelt het op alle systemen die
orde in die werkelijkheid
trachten aan te brengen.
Het idee dat er in feite niets
essentieels over de werkelijk
heid gezegd kan worden bete
kent het einde van de taal als
instrument waarmee kennis
over de werkelijkheid verkre
gen of overgedragen kan wor
den. Het Post Modernisme is
anti-realistisch en niet te ver
enigen met maatschappelijke
betrokkenheid. En dat is Nel
van Oorschot nu juist wel. Ge
tuige het volgende gedicht:
Nel van Oorschot.
Het is gebeurd, gevallen is dui
zend megaton paarse en rode
wolken schuiven voor de zon
paddestoelen verrijzen nu
overal vanaf de aarde op
gaand in het heelal
violette stralen schieten uit
vlammen achterlatend doden
en lammen razend, een mon
ster met een vurig zwaard dat
in enkele seconden puin ver
gaard
FOTO: HARRY DE LANGE
een eindeloos gordijn van
bruine nevels trekt op boven
de resten grauwe gevels ge
raamten hangen in stompe bo
men gespleten leidingen lig
gen te stomen
grijs en gebarsten, oneindig en
roerloos zonder leven en vol
komen ademloos tekent zich
dit beeld af voor alle tijden
een wereld waarin geen men
meer hoeft te lijden.
OOSTKAPELLE - Tij
dens de zijde tentoonstel
ling worden drie ver
schillende aktiviteiten
gehouden. Wie aan een
aktiviteit deel wil nemen
moet zich wel vooraf op
geven. Dit kan aan de ba
lie van het museum of te
lefonisch via 01188-2620.
De jeugd komt het
eerst aan bod: woensdag
17 mei is er van 14.00 tot
16.00 uur een zijde-doe-
middag voor kinderen tot
10 jaar.
Zaterdag 27 mei kun
nen volwassenen deelne
men aan een zijde-schil
der-dag in kasteel Wes-
thove. Deze dag begint
om 10.00 uur. Aan deze
dag zijn kosten verbon
den, maar er is dan ook
voor alles gezorgd: mate
riaal, lunch, koffie en
thee.
De laatste aktiviteit is
nog ver weg, maar wie
van zijde houdt moet toch
maar vast de datum no
teren: vrijdag 8 septem
ber. A. van Hoegee geeft
dan een avondlezing over
het biologisch proces van
zijdevlindertje tot zijde
cocon. De kweek van
moerbeibomen komt ook
aan de orde.
L. Polet vertelt aan de
hand van dia's van zijn
studiereis door Iran, Pa
kistan en Afghanistan
iets over de zijdecultuur
in die landen.
De lezingenavond begint
om 20.00 uur.
Van zadelrob tot zijderups
Dit echtpaar houdt zich al jaren met de teelt van zijderupsen
bezig. Zij waren het die de aanzet gaven tot de tentoonstelling.
Met Marian Kruger van het Museum werd een en ander verder
uitgewerkt. In een volgende editie van de Scheldebode wordt
hier uitgebreid aandacht besteed.
De aanwinstententoonstel- Vissen vormen een hoofdstuk
ling van het Zeeuws Biolo
gisch Museum (ZBM) loopt tot
en met 18 juni. De collectie
omvat alle aanwinsten uit 1987
en 1988, maar er zitten ook wat
oudere aanwinsten tussen.
Bijvoorbeeld de zadelrob die
in april '87 aanspoelde op het
strand van Renesse. Eerste
hulp mocht niet meer baten
voor deze zadelrob: na aan
komst in het zeehondencen
trum in Pieterburen stierf het
beest. Nu is het blikvanger op
de aanwinstententoonstelling,
die 'prepareren hoe doe je dat',
als thema heeft.
Op de tentoonstelling zijn dan
ook de verschillende stadia
van preparatie te zien.
Er zijn verschillende manie
ren om een beest te prepare
ren. Het traditionele opzetten
kan niet met alle diersoorten
gebeuren. Hele kleintjes, zoals
vleermuizen worden gevries
droogd. Dit gebeurt in Utrecht,
waar ze hiervoor speciale ap
paratuur hebben. Op deze ma
nier geconserveerde dieren
blijven heel goed intact. Ze
moeten wel altijd goed droog
bewaard blijven.
VOOR MEER INFORMATIE
(ADVERTENTIES)
Walstraat 78 I Lange Vorststraat 36
apart. Droogvriezen en opzet
ten zijn voor vissen onge
schikte technieken. Daarom
wordt er van vissen een af
gietsel van polyester gemaakt
dat zo natuurgetrouw moge
lijk wordt beschilderd.
Dat is onder andere gebeurd
met een gevlekte lipvis. Deze
vis komt oorspronkelijk alleen
voor langs de rotskusten van
Bretagne en Zuid-Engeland.
Door de golfstroom raken er
wel eens een paar uit de koers,
een avontuur dat meestal met
de dood bekocht wordt. Maar
de mens heeft een handje ge
holpen. In de monding van de
Oosterschelde verrees de
Stormvloedkering en deze leek
voor de lipvis verbazingwek
kend veel op een rotskust.
Compleet met holen om zich te
verstoppen. De vis waande
zich helemaal thuis.
Echter de mensen die eerst
zo'n mooie rotskust voor de vis
bouwden verstoorden de
droom ruw. Ze gooiden een
hengel uit met een ellendig
haakje eraan. Dat werd de ge
vlekte lipvis fataal en nu
pronkt hij in het museum.
Ook de zwartvis, de doornhaai
en de zwarte sidderrog staan
tekijk.
De geestelijke vader van het
museum is Wim Phaf. In 1962
Spec, voor slechtzittende gebitten
en ingevallen gezichten.
Spoedig klaar.
Tel. afspraken 01184-14533
H0BEINSTRAAT 52 - VLISSINGEN
In verband met Pinksteren gelden
voor de uitgave van 17 mei a.s. voor
gewijzigde afsluittijden.
Advertenties voor deze uitgave die
nen uiterlijk vrijdag 12 mei a.s. om
17.00 uur in ons bezit te zijn; redac
tiekopij uiterlijk vrijdag 12 mei a.s.-
om 14.00 uur.
UW SCHELDEBODE
Nu geen 3 stuks voor
100.-, maar
(ook kindermaten)
van 179.50 QC
nu voor Oüa"
P0TTENMARKT 10
MIDDELBURG
Het koetshuis van kasteel Westhove doet dienst als Biologisch Museum.
kwam hij naar Zeeland en trof
hier tot zijn teleurstelling niet
al te veel musea aan. "Ik was
een enthousiaste verzamelaar
van schedels en zoogdieren.
Omdat er hier in de omgeving
geen biologisch museum was,
begon ik er eentje voor mezelf:
in de slaapkamer bouwde ik
m'n eerste collectie op.
Op een gegeven moment trok
ik de stoute schoenen aan en
vroeg het Goese Museum of ik
mocht exposeren. Dat was in
1976. Het mocht.
De expositie sloeg erg aan.
Bert Garthof van 'weer of
geen weer' gaf er bekendheid
aan en van 'van gewest tot ge
west' kwam met een film
ploeg.
Inmiddels had ik een werk
groep opgericht en vanuit die
werkgroep richten we een be
stuur op met vertegenwoordi
gers uit diverse streken en
stromingen in Zeeland".
Na het succes van de tentoon
stelling dreigde de museum
stichting in een gat te vallen.
Er werd gezocht naar een lo-
katie in Goes, maar B&W hiel
den de boot af. Toen kwam de
gemeente Domburg met het
koetshuis van kasteel Westho
ve. Het was redelijk bruikbaar
maar vertoonde wat achter
stallig onderhoud. "Er waren
27 lekkages; onder de kleintjes
zetten we een conservenblikje
en onder het grootste een
aquariumbak. Westhove en de
gemeente Domburg zorgden
voor de restauratie van het
dak. Met behulp van vel vrij
willigers werd het verder ge
schikt gemaakt".
Het prepareerwerk van be
schermde diersoorten werd
aanvankelijk uitbesteed. Sinds
1979 heeft Phaf de benodigde
vergunningen op zak en wordt
alles intern gedaan.
Op eigen verzoek halveerde
het Delta Instituut in Yerseke
de baan van Wim. Z'n omge
ving versleet hem voor niet
goed snik, want wie geeft er
nu vrijwillig zo'n goede be
trekking op. Dan moet je toch
wel heel erg gemotiveerd zijn.
Wim legt zijn motivatie als
volgt uit: "De recreatiedruk
nam en neemt steeds meer toe.
En wat we in de natuur heb
ben moeten we bewaren voor
het nageslacht". Het museum
vervult zo een tweeledige
functie. Enerzijds bewaren
voor later, anderzijds nu tonen
dat Zeeland meer is dan een
zonnig strand.
"Maar we zijn er nog lang
niet. We hebben recht op be
staan, dat bewijzen de bezoe
kersaantallen, maar we moe
ten wel voortdurend vernieu
wen en aan de weg timmeren.
De kwaliteit van de service
moet verbeterd worden.
Daarom zijn we begonnen met
het vertalen van de gids in het
Duits. Tenslotte is de helft van
onze bezoekers van Duitse
komaf. We zijn nog op zoek
naar iemand die de gids in an
dere talen om kan zetten. Ik
denk met name aan het Frans.
We proberen om iedereen
zoveel mogelijk op z'n gemak
te stellen. De jeugd krijgt van
ons een extra stuk aandacht.
Zij vormen tenslotte de bezoe
kers van morgen. Voor de
jeugd hebben we de Jeugdmu-
seumdagen in de vakanties en
speciale doe-middagen op
woensdag.
De tentoonstelling is geopend
van dinsdag tot en met vrijdag
van 10.00 tot 17.00 uur. Zater
dag, zondag en maandag van
13.30 uur tot 17.00 uur.
OOSTKAPELLE - Wim Phaf is conservator van het Zeeuws
Biologisch Museum. De verslaggever van de Scheldebode mocht
even over de schouder meekijken naar een demonstratie conser
veren, of zoals het misschien beter bekend is: opzetten.
Op de tafel ligt een roofvogel.
Met een klein, doch effectief scherp mesje maakt Wim Phaf
een snede over de buik en borst. Hij snijdt alleen door de huid,
zodat er geen bloed vrijkomt. Alleen als er een ader geraakt
wordt kleurt het verenpak rood. Met behoedzame bewegingen
wordt vervolgens de hele huid afgestroopt. De beenderen van de
pootjes blijven intact, evenals de schedel. Verder worden alle
beenderen verwijderd.
De inhoud van de vogel verdwijnt in de afvalbak. Dit gebeurt
niet altijd. Als het beest nog vers is en niet onder verdachte om
standigheden dood is gegaan, bovendien een 'lekker' beest is,
dan gaat de inhoud naar de braadslee. Vooral fazanten genieten
wat dat betreft de voorkeur.
Het omhulsel van de vogel ziet er nu een beetje voddig uit. De
volgende stap is dan ook het schoonmaken. Wim Phaf maakt
een lekker sopje van Biotex en daar wordt de 'vogel' in onderge
dompeld.
De zadelrob dankt zijn naam aan de vlekken op zijn rug die de
vorm van een zadel hebben. foto: harry de lange
De enzymen in het waspoe-
der doen hun reinigende werk.
Uitspoelen is er niet bij, want
de enzymen houden de vogel
ook motvrij. Mevrouw vogel
gaat zo de centrifuge in. 1 Mi
nuut en 2800 toeren later is er
van het beest niet meer over
dan een balletje. En dat zou nu
een fraaie opgezette roofvogel
moeten worden.?
Dan komt er iets aardigs.
Een gewone huis-tuin-en-
keuken föhn verricht in een
paar minuten een klein won
der. Het verenpak droogt
prachtig op en krijgt weer vo
lume.
Van poly-urethaanschuim
(ook bekend onder de naam
pur-schuim) snijdt Wim Phaff
een kunstlichaam. "Vroeger
gebruikten we hier natuur*-
lijke materialen voor zoals
turf, maar meestal was dit
materiaal niet helemaal kiem-
vrij en werd het beest van bin
nenuit opgegeten. Opgezette
beesten waren dan ook
meestal geen lang leven be
schoren. De ontwikkeling van
de kunstoffen heeft de levens
duur van de preparaten aan
merkelijk verlengd".
Door de poten en de vleugels
gaat een ijzerdraadje en de
nek wordt opgevuld met wat
ten die omwikkeld zijn met
dun ijzerdraad.
De schedel wordt opgevuld
met klei en op het kopje ko-
Deze roofvogel is al bijna gereed om aan zijn tweede leven te
beginnen. - foto harry de lange
men twee kunstoogjes. Wim
Phaf heeft ze in verschillende
soorten en maten. Grote
bruine voor herten en kleine
ronde zwartjes voor hamsters.
Ze zijn van glas en worden in
Oost-Europa gemaakt. Soms
worden ze met de hand nog
wat bijgeschilderd. De oogjes
zitten op een steeltje en dit
wordt in het kunststof kopje
geprikt.
Nu wordt de hele zaak in
elkaar gezet. De laatse hande
ling is het dichtnaaien van de
naad op de borst. De veren
worden er netjes overheen ge-
vouwd. De vogel is klaar om
tentoongesteld te gorden.
