Een kerstgave .maar
ook een boodschap
1495
398
Uit de bundel „De beste verhalen
van Mien van 't Sant"
945
1075
Ml
m
98
189
295
350
225
295
580
398
798
Expositie
Expositie 'Wild in de Natuur'
in Stadsschouwburg Middelburg
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 21 DECEMBER 1988
Kees Parlevliet weet dat hij op deze speciale
avond alleen zal zijn. Alleen uit eigen wil; niet uit
noodzaak. Kerstavond! De overige gedetineerden
zijn vermoedelijk allemaal naar de grote zaal ge
trokken, in een behoefte iets mee te maken dat de
dagelijkse sleur van werken, eten en slapen zal
doorbreken.
Ook met zijn gedachten is Kees Parlevliet alleen!
Iets waaraan hij bij zijn besluit niet aan de kerst
gebeurtenis deel te nemen, volledig voorbij is ge
gaan.
Denken! Hij kan het te
genwoordig weer aar
dig. Helemaal normaal?
Dat zou wel nooit ge
beuren. Maar nu de al
cohol uit zijn leven ver
dwenen is, gaat het wel
iswaar moeizaamn,
maar vooral als hij er
niet bij gestoord wordt,
langs een wat vastere
lijn. Of hij er blij om is?
Soms wel; vaak ook
niet! Vanavond in ieder
geval helemaal niet.
Kerstfeest, Versfeest!
do. t/m zat. 22 - 24 dec.
Magere
Runderlappen of
magere Runder-
Rollade oor
per 500 gram
Braadlappen
Bieflappen
Biefstuk Tartaar
5 halen
en maar 4 betalen!!
U kunt deze week reeds bestellen
voor de Kerst. Een greep uit ons
Feestassortiment:
Verse Kalkoen Heel of in delen...o.a:
bouten, drumsticks, dijen zonder vel en filet
Verse Kip Heel, bouten, drumsticks
filet, lever, T.V. sticks
Vers Konijn Heel of in delen.
Varkensrollade mals& mager!
Gourmet - Fondueschalen
Groot assortiment luxe vlees
waren Specialiteiten
Feestelijk voordeel...
do. t/m zat. 22 - 24 dec.
Verse Kipfilet
per kilo nu!
di. en wo. 27 en 28 dec.
Magere
Speklappen
per 500 gram
Blank Witlof
Mooie Tomaten
Verse Ananas
Grote Zoete
Navelina's
Kilo Elstar
Handappelen
Mooie Andijvie 100
Feestelijk tafelen...
T ulband
Tulband Extra
Kerstfeest, Versfeest!
Mooie Sortering le Klas
KERSTFRUITü
appelen enz, enz,
Rozijnen Brood
voordeel...
Diverse soorten
Kersttaarten vanaf f 10,95
Wij hebben een groot
assortiment Kerstbrood
en Banket dagelijks vers!!
Banketstol
a 750 gram
Amandelstol
312
haast als een ritus aan: elk
plantje zijn gerechte levens
kans geven.
De diepe vreugde, als ze later
uitbundig omhoogschoten. Het
werk buiten schonk hem een
kinderlijke voldoening. Zo'n
voorjaarsachtige dag, als je de
zon op je rug voelde branden.
Als je met je tien vingers in de
rulle aarde mocht wroeten en
er de net knoppende planten
als aan een veilige schoot
mocht toevertrouwen.
Op zulke ogenblikken had hij
God heel dichtbij gevoeld.
„Mijn eigen God", zei hij dan
in kinderlijke eenvoud. „God,
Had hij dan toch met de ande
ren mee moeten gaan? Een
min of meer afgedwongen
vreugde tonen, omdat ze hem
en zoveel andere delinquenten
iets wilden geven? Was het
geen huichelen, als je in,feite
zelf niet wist hoe het er met je
geloof precies voor stond?
Hij zit op zijn brits, zijn hoofd
tussen zijn smalle handen ge
steund. Handen, dfie nu niet
meer beven zoals toen hij
Nee. Nu niet meer daaraan
denken; althans op deze avond
niet. Hij heeft het zonder dat
al beroerd genoeg.
Haast plichtmatig reikt zijn
enige hand naar het bordje
met zijn kersttraktatie. Een
paar oliebollen; een snee kren
tenbrood. Maar hij komt er
niet aan toe. Hij houdt zijn
arm uitgestrekt; spreidt zijn
vingers. Even trekt er een
warme vreugde door hem
heen. Hij heeft zijn vingers
volledig in bedwang. Hij zou
weer kunnen houtsnijden. Hij
voelt het scherpe mesje in zijn
hand!
Het mesje waarmee hij alle fi
guurtjes voor Ka trientje had
gesneden. Stuk voor stuk alle
figuren uit haar stal van
Bethlehem, waarin de won
derlijke kerstgebeurtenis cen
traal had gestaan. Zijn hand
valt terug op zijn knie, maar
zijn hersens werken ongewoon
helder. Ka trientje, hun doch
ter, die zo helemaal uit hun le
ven was verdwenen. Door zijn
schuld? Of toch ook door die
van Corrie, zijn vrouw?
De jaren vallen terug; zo
maar! Het komt hem vreemd
voor, dat hij op dit wonder
lijke uur niet ver van dat af is
waar hij altijd moeite heeft
gehad: denken zoals normale
mensen dat doen. Of het gor
dijn, dat meestal over zijn
denken hangt, zo maar wegge
schoven is!
Corrie! Ze is nog altijd zijn
vrouw, al had ze hem tijdens
zijn gevangenschap slechts
eenmaal bezocht. Een struise
vrouw, toen hij haar, bijna
twintig jaar geleden, trouwde.
Beter gezegd: trouwen moest,
omdat ze een kind van hem
verwachtte. Van hem, Corne
lls Parlevliet; van „dooie
Kees", zoals ze hem nariepen.
Gek! Diep in zijn hart voelde
hij zich een beetje gerehabili
teerd, dat hij het was, die de
knappe dochter van zulke ge
lovige ouders had getrouwd!
Hun enige kind? Straks onge
huwde moeder? Van twee
kwaden hadden ze het minst
nare gekozen.
Ze hadden hem geaccepteerd.
Nog voor Katrien geboren
was, waren beide ouders bij
een brand in hun huis omge
komen. Katrien! Een vorste
lijke naam voor hun gezonde
dochter! Kees had er niet de
minste behoefte aan gehad
hun kind naar een of ander fa
milielid te vernoemen, die hen
zo links liet liggen.
Ze hadden het arm; ze zaten
ternauwernood in hun spul
letjes. Maar er was ook nog
een Corrie geweest. Wat ze
nog van de deels verbrande
inboedel uit het ouderlijk huis
had kunnen redden, had ze op
gelapt. Van haar bijna zeven
honderd gulden, die ze opge
spaard had, kocht ze het nood
zakelijkste voor de baby. De
diaconie was bijgesprongen.
Ze had tot zes weken voor de
bevalling gesloofd; ze had
haar werkhuizen aangehou
den. Kortom: ze kwamen rond.
Hijzelf trok elke ochtend al
vroeg naar zijn baan bij de
plantsoenendienst. Werk dat
hij aankon; meer nog: dat hem
lief was. Echt leren? Hij kon
schrijven, lezen en ook wat re
kenen. Maar daarmee was dan
ook alles gezegd. Maar tussen
zijn bomen, meer nog: zijn
plantjes, voelde hij zich geluk
kig. Wat zijn kameraden vaak
verafschuwden - het schier
eindeloos verspenen van het
tere spul - deed voor hem
Zijzelf, maar meer nog Kees
hadden de straf maar te dra
gen: te werken tot ze erbij
neer zouden vallen. Eerst dan
zou God hen volledig verge
ven.
Toen de spanningen nog gro
ter werden, waren de ruzies
begonnen. Van Corries kant
altijd maar weer het gedram
over zijn trage levenstempo,
waardoor hij zich elke kans op
promotie liet ontgaan. Toen
hij 's avonds thuis niet meer
bezig was, had ze opnieuw
werk voor hem gezocht Een
goed beklante bar, waar ze
wel een hulp konden gebrui
ken. Zij verdiende toch ook
nog bij met babysitten.
Algauw leefden ze geheel
naast elkaar. Of ze elkaar niet
meer goed verdroegen! Op
nieuw was er iemand van de
diaconie komen opdagen. Een
heer. Hij had een boord om
zijn nek; hij droeg een bol
hoed. Kort daarop mocht Kees
van zijn vrouw vernemen dat
ze voor Katrien binnenkort
een plaats als hulp in een te
huis voor mensen met chroni-
Mien van 't Sant
die alles nieuw maakt. Die de
kale bomen elk voorjaar op
nieuw hun bladerdak schenkt.
Die de vogels blij maakt en ze
ertoe brengt op hun eigen
wijze Hem hun loflied op te
dragen."
Tegen Corrie zweeg hij over al
die dingen die zijn simpel hart
beroerden. Ze zou hem stellig
uitlachen. Corrie, die wel met
haar twee benen in het nuch
tere leven stond. Die naarmate
het wat dromerige, in zichzelf
gekeerde Katrientj e groeide,
al weer druk met haar werk
huizen was. Een nog jonge
vrouw die in hetzelfde trap
penhuis woonde, hield wel een
oogje in het zeil wat het wei
nig eisende kind betrof. Ka-
trientje toonde een opmerke
lijke liefde voor al wat beest
was. Corrie gedoogde geen
dier op het piepkleine boven-
huisje. Maar voor Katrientj e
begonnen ze desondanks ge
stalte te krijgen, toen haar va
der ze uit een simpel stuk hout
leven in wist te blazen. Een
kat, een hond, een jonge Bam-
bie! Nog later alle figuren die
in haar kinderbijbel voorkwa
men.
Bijna een jaar lang had hij
avond aan avond gewerkt aan
datgene wat het verhaal van
de geboorte van de kleine Je
zus begeleid had. Die kerst
avond, waarop hij de doos be
hoedzaam in haar jonge han
den had gelegd! De gelukkig
ste van zijn leven! Zijn gezicht
krijgt opnieuw een verstarde
uitdrukking. Na die tijd was
het bergafwaarts met hem ge
gaan. Met hem, maar ook met
hun huwelijk.
Toen Katrientj e ouder werd
en meer geld ging kosten, had
Corrie hem buiten zijn mede
weten om een baantje in een
meubelfabriek opgedrongen.
Een volwaardige werkkring
en meer verdienste! Daarbij
een dak boven zijn hoofd. Voor
haar was daarmee de kous af.
Hemzelf lag het werken daar
allerminste. Denderende ma
chines en daar bovenuit de
nooit aflatende radio. Mannen,
die elkaar toeschreeuwden.
Maar erger nog: een afster
vingsproces van elke vorm
van initiatief, van eigen crea
tiviteit! Hij had zich geschikt;
het meest ter wille van hun
kind. Katrientj e moest haar
kans krijgen. Volgens Corrie
had ze er recht op ten minste
de mate van welstand te be
reiken, waarin zijzelf voor
haar huwelijk had verkeerd!
sche ziekten hadden. Ze wilde
later immers verpleegster
worden? Ze was echter nog te
jong om op dat moment reeds
geplaatst te worden.
Voor het eerst had hij zich
verzet. Moest dan alles door
zijn vrouw bedisseld worden?
Was het geld nog steeds be
langrijker dan zijn stukje ge
luk? Het uurtje op de zondag
avond thuis, als Corrie de kof
fie klaar had en ze met hun
drieën bij elkaar zaten? Na
Katriens vertrek was het hele
maal misgegaan. Hij bleef
langer dan nodig was in de bar
hangen en werd van volijve
rige hulp ook stamgast. Corrie
lag meestal al in bed, als hij
thuiskwam. „Van jou hoef ik
geen kind meer", had ze eens
gezegd. „Van Katrien heb,je
ook te veel een papkind ge
maakt. Maar goed, dat ze hier
weg is".
In de bar werd hij een goed
jaar na Katriens vertrek met
datgene geconfronteerd, wat
niet voor zijn oren bestemd
was geweest. Maar de woor
den spraken zo'n duidelijke
taal, dat zelfs hij de betekenis
ervan niet misverstond. Cor
rie, zijn eigen vrouw, had een
verhouding met meneer van
Dassen. De man van de bol
hoed, die namens de diaconie
was gekomen. Hij was we
duwnaar: de struise Corrie
had hem wakker geschud. Zij
was immers geen vrouw voor
die slome duikelaar van een
Kees. Van Dassen liet haar
niet koud. Als hij maar vast
een overstapje naar zijn heel
wat mooiere huis kon bewerk
stelligen! In Kees' primitieve,
nu ook nog vaak benevelde
geest had hij alles op zijn ma
nier verwerkt. Alleen: het be
stond toch niet, dat ze hem al
leen zou willen laten? Ze had
den het financieel niet slecht
meer.
Ze kon niet genoeg haar gal
uitspuwen over hen die er
maar op los leefden. Of het
huwelijk geen heilige instel
ling was!
Het kwam niet in hem op zijn
vrouw ter verantwoording te
roepen. In feite was hun hu
welijk meer tot een moeder-
zoon verhouding uitgegroeid
dan tot een verhouding tussen
man en vrouw.
Maar de geruchten, hielden
aan; hardnekkig! In hemzelf
groeide ook iets met dezelfde
hardnekkigheid. Op een avond
bedronk hij zich behoorlijk en
ging vroeger dan gewoonlijk
r
500 gram voor
per 500 gram
OC<N
■3
Kalfsvlees Oesters, schnitzels,
frikando, gehakt... mals en weinig cal.
Runderrollade, extra kwaliteit, mooi en
mager of doorregen, Ossehaas, Varkenshaas
Uit binnen en buitenland
oSH
Parade Super nx
méér Kerst van.
donderdag
per 500 gram
vrijdag en zaterdag
500 gram voor
per stuk
10 stuks voor
Klasse 1
dinsdag en woensdag
per Idlo ïyö
i 500 gram
a 900 gram
Primeurs en exclusieve
A.G.F. produkten: in onze groente-,
en fruitafdeling:
Avocado's Ijsbergsla
Aubergines Kastanjes
Bleekselderij Kiwi Fruits
Broccoli Knoflook
Courgettes Maïs
Cranberries Litchee's
Dadels Mango's
Haricots vert Rode Sla
Etc... Etc...
Dagelijks vers...
a 800 gram
a 900 gram
parade super
WINKELCENTRUM DAUWENDAELE M MIDDELBURG.
Illlllll lllllllllllllllllllll llllllllllllllllllllllllllll
Er is voldoende GRATIS
Parkeerruimte!!
op huis aan. O wee, als hij de
bolhoed in zijn eigen gedoe zou
aantreffen! Hij had hem er
aangetroffen met Corrie in
zijn armen. Daarna was alles
zo vlug in zijn werk gegaan,
dat hij hét zich amper kon
herinneren. De greep naar de
man die hem nu ook nog zijn
vrouw wilde afnemen; de
korte schermutseling; de
smak, toen de ander achter
over de trap afdook.
Zijn straftijd zat er nu zo goed
als op. Half januari zou hij vrij
man zijn. Maar wat zou zijn
toekomst zijn? In zijn eentje
aan het baantje beginnen, dat
hem vanmiddag was voorge
steld dat de hemel op aarde
voor hem betekende, als Cor
rie nog bereid was het leven
met hem te delen? Een vreemd
stille vrouw, die totaal dicht
geklapt-lëek, die in feite ook
het hoofd in de schoot had ge
legd en uit wie alle energie
weggeëbt scheen. Enfijn, hij
had tenminste geweten dat hij
die bolhoed niet voor zijn le
ven ongelukkig had gemaakt.
Ergens was hij er blij om. Hij
was tenminste geen moorde
naar. Wel een ellendige slap
peling, die, toen hij zich een
keer waar wilde maken, zich
aan een dosis alcohol had op
getrokken.
Dat baantje! Het lokte! Ze
zochten een echtpaar dat op
het grote terrein voor natuur
onderzoek hand- en spandien
sten kon verrichten. De vrouw
koffie en thee zetten en gan
gen en trappen schoonhouden;
de man de niewe, vaak na
uren van ingespannen studie
verkregen zaailingen, verzor
gen. Er waren ook dieren: een
kleine kudde schapen, enkele
geiten en een hond! En er was
een ouderwetse tuinmanswo
ning; er lag een flinke lap
'grond bij. Straks een moestuin
en wat vrolijke bloemen!
Och wat! Het kon immers
niet? Corrie zou nooit toestem
men. Ze kon de grote stad niet
missen. Ze had haar werkhui
zen en daarnaast het voor hem
onverklaarbare vertier van
die ene middag per. week,
waarop ze langs de etalages
schoof om zich aan al het uit
gestalde te bezatten. Dingen
waarvoor ze haar adem in
hield, maar die ze nooit kocht.
Het spaarbankboekje van Ka
trien, dat nog groeide, stond er
als een muur tussenin. On
wrikbaar!
Hij moest het maar zo gauw
mogelijk vergeten. Hij zou,
mits ze hem daar hebben wil
den, wel weer naar de fabriek
trekken. Eén ding stond echter
voor hem vast: in die bar zette
hij geen voet meer.
Een korte klop op de deur: een
sleutel die knarsend de com
municatie met de buitenwe
reld bewerkstelligt! De stem
van de bewaker: „Ik geef u een
uur! Kerstavond; dan moet je
wel wat voor een ander over
hebben".
Een andere stem; die van een
jonge vrouw. Voor Kees een
onbekende.
Als hij zich weer schuw buiten
de lichtcirkel in zichzelf wil
opsluiten, zegt ze: „Ik kom 14
wat brengen. Nee! Ik ben echt
niet van de reclassering.
„Wat dan wel?" stottert hij.
Ze waagt de sprong. „Alleen
maar een heel goede vriendin
van Katrien. Ze gaf me dit
mee. Ze vroeg of u het onder
uw hoede wilde nemen. Ze kan
zelf niet komen."
Alle kleur trekt uit zijn toch al
vaal gezicht weg. De doos,
waarin zoveel jaren geleden
de kerstfiguurtjes opgeborgen
waren. Ze heeft die trouw be
waard. Voor zijn doen kan hij
opeens helder denken.
„Waarom komt ze zelf niet?
Wil ze niets meer van me we
ten?"
„Ze ligt in het ziekenhuis. Elk
ogenblik kan ze moeder wor
den. Ze is al twee dagen be
zig".
„Is ze dan getrouwd? We hoor
den al zo'n tijd niets van
haar".
„Ze zal niet trouwen. Hij heeft
haar laten zitten. Na de ge
boorte van haar kind krijgt ze
nog een week om te beslissen,
of ze het zelf wil houden of
Ze werkt op het atelier waar
ik ook ben. Een prima kracht.
Alleen: het werk qist haar he
lemaal op. Kees luistert al niet
meer. Haast buiten zijn wil om
heeft hij de doos opengemaakt
en zet de met zorg gesneden fi
guurtjes net zo neer als vroe
ger. In zijn gedachten zit Ka
trien naast hem; in h§ar ogen
een stil geluk om deze won
dere kerstgebeurtenis.
Zijn Katrientj e, die in nood
verkeert; die misschien straks
moet opvallen!
Hij weet het nu zeker. Ka-
trientje heeft hem de doos la
ten brengen omdat ze hoopt
dat haar vader zich over haar
kind zal ontfermen en het een
onderdak zal bieden. Straks
misschien een kleinkind, dat er
zijn thuis zal vinden.
Zo maar rollen Kees de tranen
over de wangen. Katriens
kindje is zijn kerstgeschenk!
Dan in een onbewust gebaar
zijn handen beschermend bo
ven de uitgestalde spulletjes
spreidend zegt hij: „God, ik
dank u. Nu weet ik dat U mij
toen al opdracht had gegeven
dit alles te maken. Voor onze
eigen dochtger; straks voor
haar kind! Een kerstgave,
maar ook een boodschap voor
Corrie en mij. De mooiste die
U ons beiden in de schoot kon
werpen.
Wij zullen ons best doen".
Dit verhaal komt uit de on
langs verschenen bundel DE
BESTE VERHALEN VAN MIEN
VAN 'T SANT. Deze fraai ver
zorgde uitgave is voor 24.90
in elke boekhandel verkrijg
baar.
MIDDELBURG - In de
Zeeuwse Centrale Discotheek
vindt een expositie plaats van
onder andere aquarellen, olie
verfschilderijen en tekenin
gen. De expositie duurt tot 31
januari. De beeldende kunste
naars zijn Henry Anton Klab-
bers en Thorrjild Leonard
Wegener. Klabbers is na zijn
middelbare schoolopleiding
werkzaam als etaleur bij ver
schillende bedrijven. Wegener
maakt aquarellen en olie-
fverfschilderijen.
MIDDELBURG - In samenwerking met Kunsthuis van 't
Oosten uit Enschede houdt Kunsthandel de Horn uit Vlissingen
momenteel een internationale schilderijententoonstelling in de
Stadsschouwburg in Middelburg. Tot en met 25 december en van
3 januari tot en met 14 januari toont de Walcherse kunsthandel
werken van twintig vooraanstaande kunstenaars. Centraal
thema is het wild in de natuur. De expositie is dagelijks te be
zichtigen van tien uur 's morgens tot tien uur 's avonds. Op zon
dag is de expositieruimte gesloten voor het publiek.
Een van de geëxposeerde werken, een olieverfschilderij van de
Nederlandse kunstenaar Ton Nederhoff.