Zeehond weer thuis in Zeeland
Spektakel voor de jeugd
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 24 AUGUSTUS 1988
De zestiende Braderie Maritiem staat geheel in
het teken van de zeehond. Drie dagen lang wordt in
Vlissingen actie gevoerd voor de zeehondencreche
in Pieterburen. Een prima zaak want in het hoge
noorden verrichten Lenie 't Hart en haar medewer
kers erg goed werk. Maar ook in eigen omgeving is
de zeehond weer razend actueel. Niet alleen omdat
enkele dagen geleden enkele 'huilers' aanspoelden
op de Zeeuwse stranden, ook omdat serieuze pogin
gen worden ondernomen het zeehondenbestand in
de Zeeuwse wateren te herstellen. Een nobel stre
ven waaraan echter nogal wat haken en ogen kle
ven. Wat die problemen zijn vertellen Anton van
Haperen, medewerker van de directie natuur, mi
lieu en faunabeheer van het ministerie van land
bouw en visserij, en Harry Benschop, medewerker
van het bureau Voorlichting van de provincie Zee
land.
Colofon
In het kader van de
Braderie Maritiem heeft
de Stichting Sociaal
Kultureel Werk in sa
menwerking met Peter
Nette van Frapo's een
aantal activiteiten voor
jongeren op stapel gezet.
Zo wordt een tafelvoet
baltoernooi gehouden,
treden verschillende
ploegen aan voor een
zeskamp en wordt een
mechanische stier aan
het grazen gezet.
„In de jaren vijftig leefden
er nog heel wat zeehonden in
de Zeeuwse wateren. Preciese
aantallen zijn niet bekend,
maar algemeen wordt uitge
gaan van een populatie van
meer dan dertienhonderd
stuks. Vanaf het eind van de
jaren vijftig is dat aantal ech
ter sterk verminderd. Tot 1961
mocht er nog volop op de zee
hond worden gejaagd omdat
nog altijd werd aangenomen
dat de zeehond een grote con
current van de vissers was.
Daarbij waren de traan en het
bont van de zeehond erg in
trek. Vooral voor het bont van
jonge zeehondjes toonde de
bontindustrie grote belang
stelling. Ondanks de afkondi
ging van het jachtverbod
groeide het aantal zeehonden
in de zeeuwse wateren nauwe
lijks. Er kwamen namelijk
twee nieuwe problemen om de
hoek kijken: de vervuiling van
het water en de bouw van de
Deltadammen.
De bouw van de grote dam
men in het Delta-gebied begon
steeds met de aanleg van een
werkeiland of een bouwput op
de zandplaten in de monding
van de zeearmen. En dat was
nu juist de plaats waar de zee
hond zo graag verbleef. De
zeehonden werden als het
ware uit hun huis gezet en
vervangende woonruimte was
langs de Zeeuwse kust niet
eenvoudig te vinden. Het enige
gebied dat verschoont bleeft
van Delta-werkzaamheden
was de Westerschelde. Maar
daar was de waterkwaliteit nu
juist weer heel erg slecht.
Hoewel de laatste jaren
werd aangenomen dat er in de
Zeeuwse wateren geen enkele
zeehond meer leefde, steken de
laatste tijd toch weer enkele
diertjes hun neus boven water.
Vorig jaar werden twintig
zeehondjes gesignaleerd. Er
werden zelfs twee 'huilers' ge
vonden -jonge zeehondjes die
pas op eigen benen staan,
maar niet in staat zijn om voor
zichzelf te zorgen- die in de
Zeeuwse wateren zijn gebo
ren. Dat was een goed teken.
Het is natuurlijk hoopgevend
dat er weer zeehonden naar
het Delta-gebied komen en er
jonge dieren worden geboren.
Vraag is nu alleen of de leef
omstandigheden in de
Zeeuwse wateren goed genoeg
zijn om een herstel van het
zeehondenbestand mogelijk te
maken."
Uit de inleiding van Harry
benschop en Anton van Hape
ren blijkt dat een herstel van
het zeehondenbestand in de
Zeeuwse wateren niet denk
beeldig is. De waterkwaliteit
staat een terugkeer van de
zeehond niet in de weg, voed
sel is er in overvloed. Toch is
een aantal maatregelen nodig
om de zeehond zich echt thuis
te laten voelen. Op overheids
niveau wordt dat onderkend.
Er worden rustgebieden aan
gewezen en er worden keer-
wanden aangebracht in de
fuiken.
„Toch is dat allemaal niet
voldoende. Zeehonden zijn
echte kustbewoners. De dieren
voelen zich erg goed thuis in
het water, maar verblijven
ook graag op de zandplaten
die bij laag tij droogvallen.
Daar luieren ze in het zonnetje
en worden de jongen gezoogd.
Binnen het delta-gebied zijn
best wel zandplaten aan te
wijzen die uitermate geschikt
zijn voor de zeehonden. Pro
bleem is echter dat het Delta
gebied niet alleen is ontdekt
door de zeehonden, maar ook
door de toeristen. Opnieuw
wordt daarmee de mens de
grootste vijand van de zee
hond. Met name de jonge zee
hondjes hebben rust nodig. De
jonkies worden geboren in de
maanden juni en juli, de tijd
dat het aan de Zeeuwse kust
juist druk begint te worden.
Langsvarende motorboten en
wandelaars op de zandplaten
zorgen voor de grootste ver
storing. Als zogende zeehon
den bij eb een paar keer het
water in moeten vluchten
heeft dat meteen gevolgen.
Jonge zeehonden kunnen best
goed zwemmen, maar tijdens
de vlucht zijn ze hun moeder
snel kwijt. De zeehond over
leeft de zwempartij dan zeker
niet. Daarnaast wordt het voe
dingspatroon verstoord. De
zeehond kweekt te weinig re
serves om de eerste weken
waarin hij voor zichzelf moet
zorgen -en nog niet al te best
kan vissen- goed door te ko
men."
Om weer een gezonde zee
hondenpopulatie te kunnen
krijgen wordt dus de mede
werking gevraagd van de wa
tersporters en andere recrean
ten in de Zeeuwse kustgebie
den. Belangrijkste doel is de
mensen zover te krijgen dat ze
rekening houden met de wen
sen van de zeehond. Om de
mensen bekend te maken met
die wensen voeren rijkswater
staat, de directie natuur, mi
lieu en faunabeheer en de pro
vincie Zeeland momenteel ac
tie. Onder meer is een bro
chure uitgegeven en reist een
tentoonstelling door het Delta
gebied. Op de scholen is een
lesbrief verspreid, de water
sporters worden op de hoogte
gebracht door middel van een
folder. Volgend jaar worden
ook nog informatiepanelen ge
plaatst om de toeristen attent
te maken op de aanwezigheid
van zeehonden in het gebied.
Hoeveel dat er dat tegen die
tijd zullen zijn is niet bekend.
Wellicht al heel wat. Er be
staan immers plannen om zee
honden uit Pieterburen een
kans te geven in de Zeeuwse
wateren.
„Langs natuurlijke weg
duurt het erg lang voor er
weer een levensvatbare popu
latie in de Zeeuwse wateren
huist. Om het herstel enigszins
te bespoedigen denken we er
over om zeehonden uit Pieter
buren uit te zetten in het
Delta-gebied. Die zeehonden
voorzien we van zendertjes zo
dat we precies aan de weet
kunnen komen of ze Zeeland
meteen weer verlaten of hier
zoeken naar een geschikt leef
gebied. Slechts in het laatste
geval heeft het zin om vaker
zeehonden vanuit Pieterburen
naar hier te halen. In eerste
instantie was het de bedoeling
dit najaar met de proef te
starten, maar door de komst
van het virus kan dat best
weieens begin volgend jaar
worden. We willen namelijk
eerst zeker weten of het virus
de Zeeuwse wateren inmid
dels heeft bereikt. Pas als dat
inderdaad het geval kunnen
we zeehonden plaatsen. Dat
zal ten koste gaan van een
aantal minder sterke zeehon
den, maar wat blijft is een
kleine groep die voldoende an
ti-stoffen heeft ontwikkeld om
het virus te overleven. Met die
groep kunnen we gaan bou
wen aan een nieuw zeehon
denbestand in Zeeland."
verkocht. De opbrengsten van
alle activiteiten zijn dan ook
bestemd voor het zeehonden
centrum. In de avonduren
gaan ploegen van het SKW en
de Vlissingse horeca met elk
aar in de slag tijdens een
'natte zeskamp'. Op vrijdag
wordt als extraatje een tafel
voetbalkampioenschap afge
werkt, op zaterdag staat het
programma geheel in het te
ken van de Hip Hop en de Ro
deostier. Er zijn demonstraties
breakdance en rappen en er
worden hiphop-clips vertoond.
Dat het Bellamypark inder
daad nogal wat mogelijkheden
biedt blijkt uit het programma
dat de komende dagen wordt
afgewerkt. Op het parkeerter
rein komt een groot podium te
staan waarop modeshows
worden gegeven en waar ver
schillende bands optreden,
rondom worden nog grotere
terrassen geplaatst. Bediende
terrassen zelfs.
Om zoveel mogelijk mensen
naar het Bellamypark te lok
ken wordt de bezoekers zowel
donderdag, vrijdag als zater
dag een attractief programma
geboden. Op donderdag is er
een 'Tekenwedstrijd voor Pie
terburen'. Er is een hoekje in
gericht waar naar believen
met borden en schotels kan
worden gesmeten, er worden
speciaal voor de Braderie ont
worpen 'Pieterburen T-shirts'
Deze Braderiekrant is
een uitgave van De
Scheldebode. Ze kwam
tot stand in nauwe sa
menwerking met de Bra
deriecommissie van de
Winkeliersvereniging
Winkelcentrum Vlissin
gen. De Braderiekrant is
een uitgave van Zeebra
Weekbladen BV. De
voorpagina is een ont
werp van Thom Zijnen in
samenwerking met de
studio van zeebra Week
bladen. Hans van Emden
tekent voor de adverten
ties. Redactie, eindredac
tie en lay-out: Marc Mo
lenaars. Het artikel over
de Reddingsbrigade is
van de hand van Ronald
Hagen.