POLEN IDEAAL VOOR 'ONDERNEMENDE' VAKANTIEGANGERS
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 20 APRIL 1988
319
TERNEUZEN - Polen kiezen als vakan
tieland. Je moet er een beetje gek voor zijn.
Toch komen er steeds meer van die 'gek
ken'. Vorig jaar bijvoorbeeld telde het
Poolse staatsreisbureau Orbis zo'n 45.000
Nederlandse toeristen die het gastvrije
Oostblokland bezochten. Voor de toeristen
die gewend zijn zich jaarlijks enkele we
ken bruin te laten branden op de Spaanse
stranden temidden van honderdduizenden
landgenoten, zal Polen zo goed als zeker
nooit 'het' vakantieland bij uitstek wor
den. Voor de actieve vakantiegangers, de
doeners, zoekers en geïnteresseerden in de
Oostbloklanden en dan vooral het af en toe
turbulente Polen, is het keer op keer een
belevenis.
Keuze
Granietrotsen
Museum
Langlaufen
Arreslee
Visum
Zuid-Polen als vakantieland
Een ioegrestaurant in het Tatra-gebergte op weg naar Zakopane. In de typische stijl van de bewoners van het hooggebergte.
Massief in de omgeving van Karpacz, een schitterend vakantie-oord in Zuidwest-Polen.
Wie eenmaal in Polen ge
weest is, kennis gemaakt heeft
met de enorme gastvrijheid
van de bevolking, raakt vrij
wel altijd 'verkocht' aan dit
land. Voor hen die voor het
eerst een bezoek aan dit land
brengen is het wel nuttig de
juiste bril op te zetten. De
puur westerse rijkdom is er
niet te vinden. De winkels zijn
er aanzienlijk minder goed ge
vuld dan bijvoorbeeld in ons
land, maar dat wil nog niet
zeggen dat de Polen arm zijn.
De hoofdwegen, vrijwel altijd
tweebaans met uitzondering
van de toegangswegen tot de
belangrijkste steden van het
land, zijn uitstekend te berij
den. Al moet men er wel wat
meer tijd voor uittrekken dan
in ons land, want op de Poolse
wegen bewegen zich nogal wat
boerenkarren en gammel
vrachtverkeer. Goed uitkijken
is het devies en rustig rijden is
aan te raden. Maar wat geeft
dat, daar is het immers va
kantie voor.
Enige irritatie kan veroor
zaakt worden aan de grens
posten. Vooral de grensover
gang tussen Oost-Duitsland
en Polen kan vervelend zijn
door met name de 'service' van
DDR-zij de. Zo gauw men ech
ter deze lastposten van zich
afgeschud heeft is de ellende
achter de rug. In Polen zelf
heeft men geen moment het
idee zich achter het 'IJzeren
gordijn' te bevinden. De toerist
kan reizen waarheen hij wil, is
niet aan al die beperkingen
onderhevig zoals die bijvoor
beeld in Oost-Duitsland be
staan, en wat belangrijk is:
Polen heeft genoeg te bieden
voor de wat avontuurlijke va
kantieganger.
De vakantieganger naar Po
len zal keuzes moeten maken.
Het land is te groot om 'even
op z'n Amerikaans' te doen.
Voor hen die er enkele weken
op uit trekken is een bezoek
aan Zuid-Polen alleszins aan
te bevelen. Zowel in de zomer
als de winter. De route Poz-
nan-Wroclaw-Jelenia Gora-
Karpacz en daarna eventueel
voor hen die meer tijd hebben
Krakow-Zakopanae-Czesto-
chowa-Warschau-Poznan is
er een van kaliber.
Te beginnen in Zuidwest-
Polen, waar men drie geogra
fische gebieden onderscheidt:
de uitgestrekte Silezische
laagvlakte met de bedding van
de Odra in het noorden, de
heuvelachtige Przedgórze Su-
decki in het midden en de Su
deten in het zuiden. De Sude
ten bestaan uit een systeem
van bergketens, bergkammen
en geïsoleerde bergmassieven,
die een hoogte bereiken van
1000 tot 1400 meter boven de
zeespiegel met een totale
lengte van ongeveer 280 kilo
meter, dat zich uitstrekt langs
de Pools-Tsjechoslowaakse
grens. Hun schilderachtigheid
hebben ze te danken aan zacht
hellende, met bos begroeide
bergruggen, diepe rivierbed
dingen, watervallen, grillige
rotsvormen en in hogere delen
ook bergmeren. Een dicht we
gennet, talrijke aangegeven
toeristische routes (ongeveer
4000 kilometer) alsmede bos-
en veldpaden maken het mo
gelijk alle interssante gebie
den te voet of met de auto te
bereiken. Liefhebbers van
bergtochten kunnen uitrusten,
eten en overnachten in berg
hutten, waarvan er zo'n der
tigtal bestaan. De beste tijd
voor bergtochten zijn de
maanden mei, juni en ook
augustus en september.
De sneeuw, die in de hoogste
delen van de Sudeten blijft
liggen van december tot april,
maakt het mogelijk winter
sport - skiën en rodelen - te
bedrijven. Meest populair bij
de toeristen is de Karkonosze,
de hoogste bergketen van de
Sudeten, met een lengte van
ongeveer 36 kilometer en een
hoogte van 1350 tot 1450 meter
boven de zeespiegel met als
hoogste top de Sniezka (1602
meter). Opgebouwd uit gra
niet en rotsen, grotendeels be
groeid met sparrenbossen. De
mooiste bergpa rtij en liggen in
het Karkonoski Park Nara-
dowy (Nationaal Park Karko
nosze). De belangrijkste toe
ristische centra zijn Karpacz
en Szklarska Poreba.
Vooral Karpacz met het
schitterde hotel Skalny is een
toeristenoord dat al veel eer
der 'ontdekt' is door de West
duitsers, maar waarheen ook
steeds meer Nederlanders
trekken. In Karpacz is het ge
durende het hele jaar een
drukte van belang. In de win
ter alle faciliteiten voor de
wintersportliefhebbers en ook
in de zomermaanden een trek
pleister van de eerste orde.
Liefhebbers kunnen even
eens genieten in deze regio van
overblijfselen van een toen
dralandschap op de veengron
den van het hooggebergte in
de Góry Bystrzyckie in de
buurt van Duszniki Zdrój, de
beroemde Jaskinia Nied-
iwiedzia (Berengrot) met
prachtige grotparels in Kietno
bij Ladek Zdrój, het bosreser-
vaat 'Puszcza Snieznej Bialki'
in de Góry Bialskie en de
schilderachtige granietrotsen
in de Góry Sokole bij Jelenia
Góra.
De Przedgórze Sudecki, ge
legen ten zuiden en zuidwes
ten van Wroclaw, is een gol
vende vlakte, waarboven en
kele heuvels en massieven,
voornamelijk uit graniet en
basalt, uitsteken, die het ka
rakter van een restgebergte
bezitten. De bevolking woont
in schilderachtige oude stadjes
en dorpjes, met oude kerken,
landhuizen en kastelen. De Si
lezische laagvlakte strekt zich
uit aan weerszijden van de
brede Odra-bedding van Op-
olo tot Glogów. Oude beziens
waardige steden zijn onder
andere Wroclaw, Opole, Brzeg,
Trzebnica, Oleénica en Legni
ca.
Belangrijkste parel in de
Karkonosze is echter zonder
meer Karpacz met zijn onge
veer 5000 inwoners. Deze stad,
schilderachtig gelegen aan de
voet van de Sniezka, op zo'n 17
kilometer van Jelenia Góra, is
het bekendste centrum van re
creatie, toerisme en winter
sport. Tevens is het het groot
ste herstellingsoord in de Su
deten. Er bevinden zich hier
talrijke recreatiehuizen van
diverse instellingen en organi
saties, hotels, met 'Orbis Skal
ny' als topper, particuliere
pensions van verschillende
klassen, restaurants en café's.
Een ideale plaats voor toeris
ten met een ruime zowel als
een krappe beurs. Klasse-res
taurants, maar ook eenvoudi
ge, waar het goed toeven is
voor naar westerse maatsta
ven - in Polen is de dollar nog
echt in trek - belachelijk lage
prijzen.
In Karpacz bevindt zich een
interessant museum van
'Sport en Toerisme' van het
Karkonosze-gebied, een al-
pentuin en een unieke houten
kerk Wang (uit de dertiende
eeuw), in de negentiende eeuw
hierheen overgebracht vanuit
Noorwegen. De prachtige om
geving en het Karkonoski
Park Naradowy met zijn
hooggebergtelandschap nodi
gen uit tot het maken van ex
cursies naar de grootste meren
Wielki Staw en Maly Staw,
naar de Sniezka en de Sowia
Dolina.
De ideale sneeuwomstan-
digheden in de winter, van de
cember tot maart, zijn gunstig
voor het beoefenen van de ski-
en rodelsport. Voor winter
sportliefhebbers is er een
stoeltjeslift (lengte 2300 meter)
naar de Mala Kopa, vanwaar
er een afdalingsroute en twee
skibanen ('liczyrzepa' en
'Wilcza') naar het onderste
station van de lift leiden, een
skibaan 'Zlotówka' (vanaf de
berghut 'Strzecha Akademic-
ka' naar het onderste station
van de lift), skisleepliften,
springschansen, een rodelbaan
en een bobsleebaan.
De grootste recreatieplaats
in de Sudeten, centrum van
toerisme en wintersport, is
Szklarska Preba met zijn 8000
inwoners. Een stad in de
westelijke Karkonosze, aan de
'Vakantie in het zadel', een altijd attractieve vorm van besteding van de vakantietijd. Mogelijkheden genoeg in Zuidwest-Polen.
voet van de Szrenica (1382 me
ter boven de zeespiegel), aan
de internationale weg E14, die
hier de grens met Tsjechoslo-
wakije overschrijdt. Hier be
vindt zich de bekende glasbla
zerij en kristalslijperij 'Julia'.
Rond Szklarska Poreba strek
ken zich de aantrekkelijke
landschappen van het Karko
noski Park Naradowy uit: de
schitterende Snieine Kotly
(waarin de sneeuw tot laat in
de zomer blijft liggen), de wa
tervallen van Kamienczyk en
Szklarka, de grillig gevormde
granietsrotsen Konskie Lby
(paardekoppen) en Kukulcze
Skaly (koekoeksrotsen).
In de winter zijn er goede
skiterreinen, toegankelijk ge
maakt door een stoel tjeslift
over twee trajecten (met een
totale lengte van meer dan 3
kilometer) naar de Szrenica en
talrijke sleepliften, skibanen
met een verschillende moei
lijkheidsgraad ('Lolobridgida',
'Puchatek' en 'Snieiynka').
Voorts een springschans. Ook
de liefhebbers van langlaufen
vinden in de omgeving van
Szklarska Preba uitstekende
omstandigheden. Begin maart
vindt hier de internationale
skimarathon 'Bieg Piastów'
plaats over afstanden van 10,
25 en 50 kilometer.
Voor de ruitersportliefheb
bers heeft het Poolse staats
reisbureau Orbis in deze
streek van Zuidwest-Polen
uitstekende mogelijkheden
voor een 'vakantie in het za
del'. De paardesportcentra van
de staatsstoeterijen bieden
niet alleen lessen in paardrij
den en springen, terreinrijden
voor gevorderden en excursies
te paard, maar ook tochten
met oude koetsen en deelname
aan de aan het eind van het
seizoen georganiseerde St.-
Hubertus-paardenrennen.
's Winters worden er uit
stapjes per slee georganiseerd,
de beroemde 'Kuligi-arres-
leetochten' met daaraan ver
bonden een feest bij een
kampvuur. De belangrijkste
rijschool is 'Dworzysko' in
Szcawno Zdrój bij Walbrzych,
met een pension, ingericht in
de stijl van een plattelands-
herberg, een overdekte ma
nege en recreatieterreinen. In
het niet ver van Walbrzych
gelegen Ksiaz bevindt zich de
befaamde hengstenstoeterij.
Daar vinden internationale
paardenveilingen, hippische
evenementen en wedlopen met
ingespannen paarden plaats.
Andere paardesportcentra
zijn er onder andere in Woj-
cieszów, Wojanów en Milków
bij Jelenia Góra, in Strzegom
bij Swidnica en in Kaminiec
Zabkowicki bij Zabkowice
Slaskie. De specialiteit van de
twee belangrijkste paarde
sportcentra 'Dworzysko' en
Wojcieszów zijn enkele dagen
durende paardenrennen.
Na een verblijf in Zuidwest-
Polen, op de terugweg naar
Poznan mits men niet verder
doortrekt Aar Zuidoost-Polen
met Krakau en Zakopane als
grootste trekpleisters, is een
bezoek aan Wroclaw alleszins
de moeite waard. Gelegen aan
de Odra, in het midden van de
Silezische laagvlakte, is Wro
claw met zijn ongeveer 650.000
inwoners de grootste stad van
Zuidwest-Polen. Wroclaw is
een belangrijk centrum van de
Poolse cultuur, met elf instel
lingen voor hoger onderwijs,
waaronder een universiteit en
technische hogeschool. Voorts
tal van musea en theaters (on
der andere het wereldbe
roemde Pantomime Theater
onder leiding van Tomaszews-
ki), een opera en een concert
gebouw. In Wroclaw vinden
internationale muziek- en
theaterfestivals plaats, zoals
bijvoorbeeld 'Jazz aan de
Odra', het Festival van He
dendaagse Poolse Muziek en
het Festival van Hedendaagse
Poolse Toneelstukken.
Zuidwest-Polen is interes
sant voor de Nederlandse toe
risten. En nog vrij onbekend.
Vele toeristen trekken naar
Zakopane in de Tatra's, maar
het hooggebergte, maar de Su
deten hebben zeker zoveel
aantrekkelijks te bieden voor
de liefhebbers, zomer en win
ter door. De avonturiers, die
niet alleen op pure luxe uit
zijn, maar ook met wat minder
comfort tevreden zijn, zullen
hier beslist aan hun trekken
komen. De schitterende na
tuur, het landschap en de
gastvrije Poolse bevolking, bij
wie de Nederlanders uitste
kend staan aangeschreven,
staan daar borg voor.
Voordat men een bezoek
aan Polen brengt is het nuttig
te wijzen op een aantal forma
liteiten dat moet worden ver
vuld. Naast een geldig pas
poort is voor Polen ook een vi
sum nodig. Men kan dit afha
len bij de Poolse consulaten. In
Nederland: Alexanderstraat
25 te Den Haag. Aanvragen
tussen 10.00 en 12.00 uur; afha
len visum tussen 13.00 en 14.00
uur dezelfde dag. De kosten
voor het visum bedragen per
persoon ƒ45,- en bij schrifte
lijke aanvraag iets meer. Men
dient een 'exange-order' met
twee pasfoto's over te leggen.
Daaruit blijkt dat men het
verplicht te wisselen bedrag in
Duitse marken heeft gestort.
Holland International, maar
ook de ANWB kan hierbij be
hulpzaam zijn. Het per dag
minimaal om te wisselen be
drag per persoon bedraagt 36
Duitse marken.
Jongeren van 16 tot 21 jaar,
studenten en kampeerders
met caravan, vouwwagen of
kampeerbus, betalen 16 DM
per dag per persoon. De kosten
van benzine kunnen hiervan
niet betaald worden. Alleen
tegen westerse valuta kan
men in Polen benzinebonnen
kopen (bij alle Orbis-kantoren
en in hotels verkrijgbaar). De
prijs per liter superbenzine
bedraagt ongeveer 0.60 Ameri
kaanse dollar. Men kan het
beste altijd superbenzine tan
ken in verband met het oc
taangehalte. Diesel is overal
verkrijgbaar, LPG niet.
