De keukenploeg van het Middelburgse Huis van Bewaring
„Justitie veroordeelt, wij zorgen voor gezond eten"
Oproep
Verwen-weekei nden
voor hond en baas
Kerstrit
Motor- en
Autoclub
Kerstherberg in Middelburg
Kerstviering
Leger des Heils
UZZ&
SCHELDEBODE VAN DINSDAG 22 DECEMBER 1987
MIDDELBURG - Verse groentesoep
vooraf, een varkenslapje, sperziebonen,
gekookte aardappelen en vanwege het
voorgerecht geen toetje vandaag. Zo luidde
het menu voor de gedetineerden van het
Huis van Bewaring in Middelburg afgelo
pen woensdag. Een gewone, gezonde Hol
landse hap dus. Wat het verzorgen van het
eten betreft, gaat het in het Middelburgse
Huis van Bewaring net als in de meeste
andere instellingen. Kritiek is hier dus ook
niet van de lucht.
Één van de twee koks, Peter Wanst uit Vlissin-
gen: „Toen ik hier in het begin kwam, kreeg ik
nogal wat negatieve post" en hij haalt een in
drukwekkend boekwerk tevoorschijn waarin hij
alle interne berichtgeving van de klandizie heeft
opgeplakt. Sommige, veelal kladjes, zijn ronduit
grof. Één gedetineerde somde nauwkeurig de me
nu's van de afgelopen week op en eindigt krachtig
met „Dat was vijf keer waardeloos!!" Kok Peter
kijkt nog wat beduusd als hij hiermee terugkijkt
op zijn beginperiode als kok in het Huis van Bewa
ring maar zegt er nu overheen te zijn: „We staan
achter ons produkt. Ik weet zeker dat wij een goede
warme maaltijd afleveren dus ik maak me er niet
meer druk over. Kritiek houd je altijd", zegt hij ge
laten. Zijn collega Marty Heyboer houdt er precies
dezelfde mening op na. Hij is nu één maand als kok
werkzaam in Middelburg.
Gedag
Varkenslapje
Rapport
Losser
Kerstmis
Ik
PUZZELBLADEN
l
311
Door Luc Vranken
De keukenploeg van het
Huis van Bewaring in Middel
burg bestaat uit vier personen.
Naast twee koks, Peter Wanst
en Marty Heyboer zijn er nog
twee keukenassistentes actief:
Nel de Munter en Gerdie Ja
kobsen. De twee koks verzor
gen de warme maaltijden en
de assistentie bereidt de
broodmaaltijden voor, zorgt
voor de koffie en de thee en
helpen verder de koks bij alle
mogelijke voorkomende werk
zaamheden. Het team werkt in
wisseldiensten. Soms staat de
kok er alleen voor, vaak werkt
hij samen met z'n vaste team
maatje. Nel de Munter is al
drie jaar in de keuken, haar
collega Gerdie is bijna een
half jaar actief binnen de in
stelling aan de Blauwedijk in
de Zeeuwse hoofdstad.
Naast het verzorgen van
maaltijden voor de gedeti
neerden en sommige bewa
kers, haalt de Middelburgse
politie ook regelmatig eten
voor de op het politiebureau
vastgehouden verdachten.
Wat de keukenploeg betreft is
het contact met de gedetineer
den minimaal. Nel: „We zeg
gen ze vriendelijk gedag en zij
groeten vriendelijk terug".
De vier „bemanningsleden"
van de keuken zijn niet in
dienst bij justitie. Het voe-
dingsgebeuren daar is onder
gebracht bij een groot cate-
ringsbedrijf: Eurest Neder
land B.V. Dat is weer een pij
ler van Wagons Lits Groep
Nederland, een bedrijf dat bij
voorbeeld ook een groot deel
van Schiphol van eten en drin
ken voorziet, evenals de Ne
derlandse Spoorwegen.
Wat de kritiek betreft, de
laatste tijd is het aanmerkelijk
minder geworden. Kok Peter
weer: „Tijdens mijn begintijd
was er hier nog geen menu
commissie. Dat is een soort
overlegorgaan waar de gedeti
neerden met opmerkingen,
verzoeken en dergelijke te
recht kunnen. Sinds het instel
len van die commissie is de
kritiek wel afgenomen".
Over verzoeken gesproken,
het is niet zo dat er in het Huis
van Bewaring met keuze
maaltijden gewerkt wordt. De
heer R. Hermans, manager bij
Eurest Nederland: „In dit ge
val kan dat niet. Het Huis van
Bewaring verlangt van ons
een bepaalde dienstverlening
voor een bepaald bedrag. Dan
rolt er een opzet zoals deze uit
de bus en daar passen keuze
maaltijden niet in. Het is wel
zo dat we uiteraard rekening
houden met diëten en geloofs-
De keukenploeg van het Huis van Bewaring in Middelburg: Marty Heyboer, Gerdie Jakobsen, Pe
ter Wanst en Nel de Munter. (v.l.n.r) FOTO: Foto Zesa
king in Middelburg werkte hij
bij het Vlissingse Strandhotel.
Wel een fikse omschakeling,
vindt hij nu nog: „Bij mijn vo
rige werkgever draaide ik on
geregelde diensten en de hele
omgeving is wat „losser". Hier
heb je vaste werktijden en dat
heeft ook z'n voordelen".
Van elf tot halftwaalf is het
spitsuur in de niet al te ruime
keuken van het Huis van Be
waring. De voltallige pioeg is
vandaag aanwezig en de koks
zijn druk doende de sperziebo
nen, varkenslapjes en ge
kookte aardappelen en groen
tesoep in speciale opstapelbare
bakjes te scheppen. Dan ver
dwijnt de volledig warme
voedselvoorraad (ook som
mige bewakers eten mee) in
een metalen kast om het op
temperatuur te houden. Pre
cies om tien voor twaalf wordt
het hele spul weer overgela
den op een fikse kar en twee
bewakers rijden de kar in de
naburige gang waar alle deu
ren van de cellen op uitkomen.
De grootste klus van die dag
zit er op. Alle vier grijpen dan
naar een sigaretje
Afgelopen woensdag was
het extra druk in de keuken.
Het Controle Bureau De Wit,
een onafhankelij k laborato
rium voor bacteriologisch on
derzoek in de voedingssector,
werd in Middelburg vertegen
woordigd door Geert van den
Berg. Zij hapert niet met de
loftrompet af te steken wat
betreft de hygiëne in de keu
ken bij het Huis van Bewaring
in Middelburg. „Het feit alleen
Spitsuur. Voedingsdeskundige Geert van den Berg van Controle Bureau De Wit kijkt mee. FOTO:
Foto Zesa.
al dat Eurest niet afhankelijk
wil zijn van de schaarse con
troles van de Keuringsdienst
van Waren en ons inschakelt
voor een stukje extra kwali
teitsbewaking, vind ik al een
goed teken".
Kok Marty in actie met de soep.
overtuigingen. We zetten een
mohammedaan geen varkens
lapje voor. We werken met
menucycli van zes weken en
daar zit volop afwisseling en
gezondheid in".
Een nuchtere, goed gemut
ste keukenploeg, daar in het
Huis van Bewaring. De aparte
sfeer die bezoekers treft die
voor het eerst binnenkomen
(vijf deuren moet je door) heb
ben de Eurest-werknemers al
lang terzijde gelegd. In het be
gin was die wel aanwezig.
Keukenassistente Nel de Mun
ter uit Vlissingen: „Nadat ik
op sollicitatiegesprek was ge
weest, aangenomen was en
thuiskwam, realiseerde ik me
pas goed dat ik in het Huis van
FOTO: Foto Zesa
Bewaring zou gaan werken.
Maar het viel achteraf alle
maal mee. Ik kan het werken
hier niet vergelijken met bij
voorbeeld de Horeca, maar ik
heb het naar mijn zin".
De nieuwe keukenassistente
Gerdie Jacobs moest in het be
gin ook een paar keer slikken.
„Toen ik pas begon en ik
hoorde achter me die zware
voordeur dichtvallen, kreeg ik
wel de rillingen en ik was blij
dat ik na een paar uur weer
vrolijk fluitend naar buiten
kon. Dat nare gevoel is nu wel
over".
Kok Peter Wants komt uit
de horeca. Voor zijn betrek-
Het is de eerste keer dat
Amsterdamse Geert in Mid
delburg komt, maar van colle
ga's en door ervaringen bij an
dere Eurest-activiteiten is ze
overtuigd van de gezonde in
stelling van het bedrijf. Geert
struint de keuken door, neemt
een monstertje hier en daar,
noteert het één en ander en
keert vervolgens terug naar
kantoor in Almere-haven.
Over twee weken ligt een ge
detailleerd rapport met de re
sultaten bij de verantwoorde
lijken in Amsterdam op het
bureau, iets wat de „officiële"
Keuringsdienst regelmatig
nalaat als er geen rampen
worden geconstateerd.
De privé-omgeving van de
keukenploeg van het Middel
burgse Huis van Beuxiring is
niet altijd even ruimdenkend
over de instelling en zeker niet
over de rol van hen daarin.
Gerdie: „Als je op verzoek op
somt uxit wij bereiden krijg je
soms onbegrijpelijke reacties.
„Wat, ik dacht dat ze daar op
water en brood zaten" of iets
van „Tjeemig, het lijkt wel een
hotel" krijg ik regelmatig op
m'n dak. Ik houd dan maar
m'n mond dicht".
Marty niet Hij reageert fel
met „Die mensen hebben er
net zo goed recht op gezond en
goed te eten". De heer Her
mans van Eurest verwoordt de
opvatting van zijn bedrijf:
„Kijk, het is justitie die de
mensen veroordeelt tot een
vrijheidsstraf, wij zijn er om
een gezonde, smakelijke maal
tijd aan te bieden, dat is onze
stiel".
Voedingsdeskundige Geert
van den Berg mengt zich er
ook in. „M'n haren gaan recht
overeind staan als ik die nega
tieve opmerkingen hoor. Je
komt hier verslaafden tegen
en verder nog andere mensen
die vaak aan ondervoeding lij
den. Ze gaan hier vaak weer
gezond weg, wat dat aangaat"
en kok Peter voegt er nog aan
toe: „Dat is toch een beetje eer
van je werk. Als je ziet dat er
één broodmager binnenkomt
en ettelijke kilo's rijker weer
vertrekt".
Eendeborst in een champig
nonsaus, een Hollandse garaa-
lencocktail, gepocheerde zee-
tongfilets, pare Lh oenbouillon,
gesauteerde reebiefstukjes,
oesters op een bedje van
groente en een wildzwijnerug;
het aanbod van de restaurants
ziet er voor de kerst van *87 als
altijd indrukwekkend uit.
Voor de keukenploeg is er
rond die tijd ook veel werk
aan de winkel. Want wat zij de
gedetineerden voorschotelen
mag er ook wezen, in elk geval
ook een beetje Kerstmis voor
hen dus. Peter en Nel zijn ver
antwoordelijk voor de eerste
kerstdagen. Marty en Gerdy
werken rond de jaarwisseling.
Budgettair wordt rekening
gehouden met de feestdagen
aan het eind van het jaar. Er
kan dus ook wat extra's ge
daan worden. Donderdag
avond, wordt de maaltijd ge
zamenlijk gebruikt Vooraf is
er kippesoep, als hoofdgerecht
gevulde rollade met kerrie
saus, Waldorf-salade, frites,
aardappelkroketjes en rijst
Een sinaasappelbavaroise met
slagroom is het toetje en een
kopje koffie sluit de kerst
avond culinair af.
Eerst kerstdag staat er
vooraf groentesoep op het me
nu. Als hoofdgerecht is er een
uitgebreide nasi-goreng met
loempia, saté, kroepoek en at
jar en ijs is de afsluiter voor
die dag.
Tweede kerstdag beginnen
de gedetineerden met een kip
pesoep, tyrolienne met aard
appelen en tartaar vormen de
hoofddis en een fruitcocktail
met slagroom is het nagerecht
Op Nieuwjaarsdag is het
voorgerecht een huzarensala
de, pommes Parisienne, appel-
compóte en kipfilet met cham
pignons in roomsaus moeten
het grootste deel van de magen
vullen en cassata-ijs met slag
room is op die dag het nage
recht
Zelfs oliebollen ontbreken
niet Kok Marty: „Alleen die
maken we niet zelf. We halen
ze bij de bakker op de hoek".
Bijna 2000 jaren geleden werd er een mens geboren.
Niet volgens de wetten der natuur.
Hij leefde in een eenvoudig gezin en over zijn jeugdjaren is niet veel be
kend.
veel reizen deed hij niet.
Slechts éénmaal overschreed hij de grenzen van zijn land.
Dat was toen hij als kind moest vluchten.
Hij bezat geen weelde of invloed.
Zijn verwanten waren geen opvallende mensen en zelf had hij geen spe
ciale school of opleiding.
Als baby ontstelde hij een koning.
Als kind bracht hij geleerden in verwarring.
Als man was zelfs de natuur hem onderworpen.
Hij wandelde op de golven alsof het een voetpad was.
Hij bracht een woeste zee tot rust.
Hij genas de menigte zonder medicijnen.
Hij bracht hen niets in rekening.
Nooit schreef hij een boek.
En toch is er geen bibliotheek die alle boeken kan bevatten die over hem
geschreven zijn.
Nooit schreef hij een lied.
En toch is hij het onderwerp van meer liederen dan alle tekstschrijvers
van liederen te zamen ooit geschreven hebben.
Hij heeft nooit een school gesticht.
maar alle scholen te zamen kunnen niet bogen op meer leerlingen dan hij
had.
Hij voerde nooit een leger aan.
Hij lijfde nooit één soldaat in zijn leger in.
Nimmer vuurde hij een geweer af.
En toch had nimmer een leider ooit zoveel vrijwilligers.
Zij brachten onder zijn bevel rebellen tot overgave, zonder één schot te
vuren.
Hij had geen praktijk als een psychiater.
En toch heelde hij meer gebrokenen van hart dan alle anderen te zamen.
Eenmaal per week komt de arbeid tot rust en begeeft een menigte zich op
weg om aanbiddend hem hulde te brengen.
Namen van trotse staatslieden uit het verleden van Rome en Griekenland
zijn gekomen en gegaan.
De namen van wetenschappers, filosofen en theologen uit het verleden
zijn gekomen en gegaan.
Maar de naam van deze man wordt gehoord, is gehoord en zal gehoord
worden.
Hoewel er een tijd ligt van zo'n 2000 jaar.
VLISSINGEN- De Motor
en Autoclub De Zeeuwen
houdt zaterdagmiddag 26 de
cember, tweede kerstdag, een
puzzelrit voor automobilisten
in de gemeente Valkenisse. In
schrijven kan tussen 13.30 tot
14.30 uur in cafe Herwegh in
de Dorpsstraat te Biggekerke.
Zowel beginners als ervaren
rijders kunnen meedoen en
lidmaatschap van De Zeeuwen
is ook geen vereiste. De start
van de eerste deelnemer is om
14.01 uur. Aan de rit is ook een
westrijd voor passagiers en
kinderen verbonden.
VLISSINGEN - Het korps
Vlissingen van het Leger des
Heils aan de Dr. Staverman-
straat houdt donderdag vanaf
23 uur de traditionele kerst
nachtdienst, Vrijdag 25 de
cember begint om 10.30 uur de
kerstwijding. Zondag 27 de-
cember is er om 10 uur een
zondagdienst maar de avond
samenkomst van die dag ver
valt.
MIDDELBURG- Volgende
maand is het zover. Dan kun
nen bouviers, Belgische her
dershonden, Old English
Sheepdogs en Engelse herders,
samen met hun baas, terecht
in Hotel Piccard in Vlissingen.
Vachtverzorging, gehoor
zaamheidsdemonstraties,
maaltijden en een slaapplaats
vormen samen een lang week
einde-programma voor de
hond en zijn of haar bezitter.
Een nieuwe manier van het
besteden van het weekeinde
waar de Zeeuwse Best Wes
tern Hotels samen met de Pro-
vincale VVV in Middelburg
organisatorisch verantwoor
delijk voor zijn.
Naast genoemde zaken staat
ook een puzzeltocht door Mid
delburg, met hond uiteraard,
op het programma. Onderweg
wordt aandacht besteed aan
hoe sociaal te handelen in het
geval van een sanitaire nood
stop van de viervoeter.
Aansluitend op de gehoor
zaamheidsdemonstraties is er
een behendigheidsroute uitge
zet die uitsluitsel geeft over
het luistergedrag van de hond.
De weekeinden worden bege
leid door medewerkers van
Royal Canin, tevens de leve
rancier van de maaltijden
voor de dierlijke gasten in het
hotel.
Hotel Piccard bijt in Vlis
singen de spits af van deze op
merkelijke hondenweekein-
den. Daarna kunnen bezitters
van New Foundlanders, Land-
seers, Berner Sennen en Leon-
bergse honden met hun huis
dier terecht in het Apartotel
Noordzee (Cadzand, januari).
In februari verwacht Hotel De
Zeeuwse Stromen in Renesse
Windhonden, Labradors en
Retrievers en Hotel Du Com
merce in Middelburg de
Yorkshire Terriers en overige
gezelschapshonden. Begin
maart wordt de serie afgeslo
ten met Bassets, die met
baasje terecht kunnen in op
nieuw Hotel Du Commerce in
Middelburg. Voor boekingen:
genoemde hotels of de Provin
ciale VW in Middelburg.
MIDDELBURG- De Evan
gelisatiecommissie Open
Kerk, de R.K. kerk, de Stich
ting Weizijn voor Ouderen en
de vereniging De Zonnebloem
houden ook dit jaar weer een
zogenaamde Kerstherberg. De
dag voor kerst, donderdag 24
december en eerste kerstdag,
vrijdag 25 december kan
iedereen, jong en oud, terecht
in het gebouw van de Stich
ting Welzijn voor Ouderen
aan de Molstraat 13 in Middel
burg.
De organisatie heeft ge
merkt dat een dergelijke Open
Huis rond de kerstdagen in
een behoefte voorziet, ook voor
jongeren. De reden voor het
opzetten van de kerstherberg
is mensen die erg opzien tegen
kerstmis een plaats te bieden
waar ze welkom zijn.
De herberg is open op kerst
avond vanaf 19 uur tot 1 uur 's
nachts. Er staat koffie, soep en
een drankje klaar. Op eerste
kerstdag kunnen belangstel
lenden terecht vanaf 15 uur.
Muziek en een kerstverhaal
vormen het programma voor
het eten. Om 18 uur wordt het
geheel afgesloten met een
broodmaaltijd.
—Sr/Y.
N
W
F
T
Y
S
N
E
E
U
W
I
T
T
E
K
E
R
S
T
I
I
E
E
N
G
A
P
M
A
H
C
W
N
A
E
R
D
N
S
E
K
E
R
S
T
N
A
C
H
T
s
I
A
K
E
N
R
G
E
U
N
S
U
L
U
P
L
E
Z
I
E
R
E
N
A
E
I
E
E
w i
W
A
T
G
W
0
R
S
T
M
U
S
R
I
A
E
L
M
N
T
ySh-
J
P
E
B
0
J
T
G
T
W
L
S
D
M
F
L
E
0
S
D
A
P
L
L
B
N
A
H
J
I
T
N
R
S
E
J
T
0
0
N
A
E
Y
I
W
A
C
A
C
B
A
E
E
N
Z
0
0
B
L
0
R
L
K
K
E
A
A
H
R
A
T
E
D
K
F
T
N
T
I
V
Kt-
S
B
K
D
N
R
T
0
M
S
N
E
D
A
K
E
N
S
E
A
D
E
A
V
S
T
0
T
E
S
K
S
R
A
L
0
0
R
B
S
ryr
Hf
A
I
T
W
E
D
S
V
R
E
A
A
R
0
L
L
L
E
0
R
G
G
E
R
N
R
L
U
U
S
K
A
A
A
P
A
0
K
L
A
0
N
N
E
E
I
U
K
E
R
S
T
K
R
A
N
S
R
L
A
S
E
N
K
S
F
E
D
C
A
D
E
A
U
T
J
E
S
E
J
R
T
E
I
L
N
A
P
P
E
L
F
L
A
P
P
E
N
N
E
A
S
D
A
M
I
S
T
L
E
T
0
E
G
W
Y
N
D
N
D
A
I
A
E
N
E
K
K
A
T
T
S
R
E
K
E
U
W
U
U
V-w
W-
K
W
I
J
A
A
T
H
C
I
Z
R
E
V
0
R
A
A
J
0
T
D
R
L
A
T
S
T
S
R
E
K
N
A
M
T
S
R
E
K
m
TOELICHTING
Aangezien speurpuzzols wezenlijk ver
schillen van gewone kruiswoordraadsels,
volgt hier een korte uitleg die u zal heipen
bij het oplossen
Bij elke speurpuzzel staat een lijst woor
den. Alfabetisch gerangschikt Die woor
den zitten kriskras verborgen in het letter-
diagram
Met kriskras wordt bedoeld dat de woor
den van links naar rechts kunnen staan;
van rechts naar links; van boven naar bene
den; van beneden naar boven of schuin
van boven naar beneden en van beneden
naar boven De letters mogen meer dan
één keer gebruikt worden.
Als u alle woorden hebt weggestreept, dan
blijven nog een paar letters over die niet
gebruikt zijn. Deze letters vormen, van links
naar rechts gelezen, een zin die betrekking
heeft op het onderwerp van de puzzel
Onder de inzenders van een goede oplossing ver
loten wij drie fraaie prijzen: de driedelige. Grote
van Dale en twee woordenboeken Hedendaags
Nederlands, beide van Van Dale Lexicografie.
De Grote oi 'Dikke' Van Dale, het oudste en grootste woorden
boek van de Nederlandse taal, is al ruim honderd jaar de on
betwiste autoriteit binnen ons taalgebied. Dit in donkergrijs lin
nen gebonden woordenboek bevat circa 230.000 trefwoorden
en ruim 3700 pagina's. Winkelwaarde is f 252,50.
Eenieder die modem Nederlands wil spreken of schrijven heeft
met het woordenboek Hedendaags Nederlands een uiterst be
trouwbare en vrijwel volledige gids in handen. Dit actuele en
praktische woordenboek van Van Dale bevat ongeveer 90.000
trefwoorden en bijna 16.000 pagina's. Winkelwaarde is j 125,-.
APPELBEIGNETS
APPELFLAPPEN
BOWL
CADEAUTJES
CHAMPAGNE
DENNETAK
DINER
FEESTELIJK
GILLENDE KEUKENMEID
JAAROVERZICHT
KAARS
KAARSLICHT
KAAS
KARAF
KERSTBOOM
KERSTBROOD
KERSTKRANS
KERSTMAAND
KERSTMAN
KERSTNACHT
KERSTSTAL
KERSTTAKKEN
KLOKKEN
MISTLETOE
NACHTMIS
NIEUWJAARSDAG
NIEUWJAARSKAART
NIEUWJAARSWENS
NOOTJES
OLIEBOLLEN
OUDEJAARSAVOND
OUDEJAARSNACHT
PLEZIER
ROLLADE
SALADE
SFEER
SILVESTERMAAND
SNEEUW
TERUGBLIK
TOOST
TRAAN
TWAALF UUR
WENSEN
WITTE KERST
WORST
WIJN
De overgebleven letters
vormen een wens.
De oplossing (een wens) moet vóór 8 januari
a.s. worden gestuurd naar de redactie van:
De Scheldebode: Torenstraat 5,
4381 ET Vlissingen, 01184-19910
©CO»**RK.iil
