Verbouwing Abdij
GRATIS
Broodboetiek Daane
doone
De Bergbeklimmers
STE WEG NAAR DE ZON VIA ONS REISBUR
HOLLAND INTERNATIONAL REISBUR0
echt... je proeft t!
brood I boetiek
Klankdiaserie
VOLGENS SCHUTTER CEES RAAS UIT OVEZANDE
Basisopleiding
mannequin
en dressman
bij ontwikkelen en
afdrukken van uw
kleurenfilm.
en vandaag gebracht....
morgen klaar!!
Spogaa
f7^\
SCHELDEBODE VAN MAANDAG 29 DECEMBER 1986
303
OVEZANDE - „Ik ben er wekelijks acht tot ne
gen uur mee bezig. In de zomer op de staande wip
en in de wintermaanden op de liggende wip". Aan
het woord is Cees Raas uit Ovezande. Deze sympa
thieke Bevelander praat niet over een nieuwe, on
bekende, perverse of extravagante variatie op het
gebied der sexualiteit, maar over zijn grote liefde:
het handboogschieten.
Geschiedenis
Soorten
Concentratie
t/m 17 jan. FILM
Bij uw fotospeciaalzaak:
lJ||pfotOd.gravf]
Echt... je proeft t!
De specialist
voor de Oudejaars Specialiteiten
Oliebollen
Berlinerbollen
Appelbeignets
Appelflappen
Worstebrood
Saucijzebrood
Ragöutbrood
Appelbollen
12124® 71963
te
de kussenspecialist
WIJ LEVEREN KUSSENS VOOR:
r^Ooeiereis
^reisbureau
UW KOSTBARE VAKANTIE LAAT U NATUURLIJK VERZORGEN DOOR VAKA
DE VAKMENSEN VAN ONS ERKEND ANVR „GOEIE REIS" REISBUREAU.
WIJ WETEN ALLES VAN ALLE VAKANTIEPLEKJES EN VOORDELIGSTE PRIJZI
LANGE VIELE 7 - 4331 LR MIDDELBURG - 01180-27855
AENSEN.
EN.
Handboogsport onderschat
(door Karei van der Pol)
„Het is Jammer.dat deze mooie tak van sport onbekend is en
onderschat is in ons land en dat de landelijke- en regionale pers
weinig aandacht aan het handboogschieten besteed", vertelt
Raas. „Kruis boogschieten daarentegen krijgt in verhouding
meer aandacht, terwijl de handboogschutters in Nederland ver
reweg in de meerderheid zijn".
De kleine huiskamer van de
familie Raas aan de Nieuw-
straat in Ovezande puilt uit
van herinneringsbekers, vo
gels, pluimpjes, borden en an
dere trofeeën die Cees Raas
tijdens zijn lange handboog-
carrière bij elkaar heeft ge
schoten. „Ach meneer hij heeft
nog veel meer gewonnen maar
je kunt toch niet alles in de
huiskamer zetten", zegt zijn
vrouw als de man des huizes
naar de rinkelende telefoon
snelt. Mevrouw Raas, gehuld
in prachtige Zeeuwse kleder
dracht, is zichtbaar trots op
haar man. Een man die vaak
op pad is, leen man die niet
zonder zijn-handboog kan en
een man die leeft voor deze
sport. „Ik schiet denk ik al zo'n
vijftig jaar en het gaat me
nooit vervelen".
De geschiedenis van de
handboog gaat terug tot onge
veer 70.000 jaar voor onze
jaartelling. Men heeft dit uit
oudheidkundige vondsten
kunnen afleiden. Men neemt
aan dat de handboog het eer
ste wapen moet zijn geweest
dat de mens heeft gekend.
„Buigzame en taaie houtsoor
ten, bespannen met planten-
vezels of met dierlijke darmen
boog uit tot een gevaarlijk en
doeltreffend oorlogswapen.
Uit tal van geschiedenisboe
ken valt op te maken dat veel
oorlogen werden beslecht met
de handboog. Dit wapen bleek
in tijden van gewapende con
flicten veel doeltreffender dan
de modernere kruisboog. Met
de uitvinding van het buis-
kruiot verloor de handboog als
oorlogswapen steeds meer ter
rein. Men ging het handboog
schieten beoefenen als sport.
Vooral in Engeland werd deze
tak van sport bijzonder popu
lair. Na 1930 groeide deze sport
explosief, onder andere door
de enorme toename van het
aantal Amerikaanse schutters.
In Brabant, Zeeland, België
en het noordelijke gedeelte
van Frankrijk kwam de hand
boogsport tot bloei aan het
einde van de vorige eeuw.
Iedere zondag gingen de man
nen van de kleine dorpjes, na
de heilige mis, naar het café.
Men bracht daar de tijd door
met kaarten, biljarten, musi
ceren enboogschieten. Op
dit moment zijn er in ons land
nog steeds veel handboog-ver
enigingen. Bij de Nederlandse
Handboog Bond (NHB) zijn op
dit moment 260 verenigingen
aangesloten. De NHB is op
haar beurt aangesloten bij de
THE COCK BIIID
FOUR MENS
SEVEN CHICKS
EIGHT CHICKS
'NINE CHICKS
Afbeelding staande wip
vormden de grondstoffen de
vervaardiging van de eerste
handbogen", vertelt Raas. „De
boog was voor de mens in de
pre-historie een belangrijk at
tribuut om te overleven. Mis
schien wel net zo belangrijk
als de uitvinding van het wiel
of van het vuur", vervolgt hij
Men gebruikte de boog voor
de jacht. Met behulp van deze
vinding was de mens in staat
om op veilige afstand zijn
prooi te schieten. In de loop
der eeuwen groeide de hand-
Internationale Handboog Fe
deratie (FITA). „Kijk het is
natuurlijk in de loop der jaren
wel anders geworden", vertelt
Raas. „De mannen gaan op
zondag niet meer massaal
naar de kroeg. Men gaat met
de hele familie een dagje uit of
men blijft thuis en maakt het
daar gezellig. De vrouw staat
niet meer alleen in de keuken
terwijl de man aan het biljar
ten of aan het schieten is. Er
zijn nu tal van rekreatie-mo-
gelijkheden voor het hele ge
zin. Maar toch bepaalt de ge
zelligheid en het karakter van
een uitje nog steeds een groot
gedeelte van de handboog
sport. Het is ontzettend gezel
lig om met de andere leden
van de vereniging een middag
te gaan schieten. Bovendien
zijn er veel vriendschappen
onstaan en dat is natuurlijk
een belangrijk aspect van het
verenigingsleven".
Raas begon met de schutte
rij op zestien-jarige leeftijd.
Sinds die tijd maakte hij deel
uit van een aantal handboog
teams uit Ovezande, Vlissin-
gen, Heinkeszand en Kwad-
dendamme. Na de oorlog (de
handboog was tussen 1940 en
1945 een verboden wapen)
leefde de sport overal weer op.
Raas kwam in het bestuur van
de Nederlandse Handboog
Bond en vervulde daar ruim
28 jaar de functie van secreta
ris. „Een lange maar mooie pe
riode. Ik heb in die bestuurs
functie veel voor de sport kun
nen doen".
De handboogsport is onder
verdeeld in een aantal spel-
soorten. Naast het bekende
doelschieten is met name het
schieten op liggende- en
staande wip erg populair op
noord- en zuid-Beveland en in
de Zeeuws-Vlaamse grens -
treek, „kruisboogschieten is
met name populair in België
en in Noord-Brabant. Het
schieten met de voetboog komt
niet meer voor", vertelt de en
thousiaste sportman uit Ove
zande. Daarnaast is ook het
veld- en jacht schieten erg in
opkomst in ons land. Deze
vorm van de handboogsport is
onderverdeeld in het Free
style en Bare-bow schieten.
Een bare-bow is een 'naakte'
boog zonder hulpmiddelen. Bij
het onderdeel Free-style is het
gebruik van technische hulp
middelen .zoals het vizier en
een stabilisator, toegestaan.
„Ik houd me alleen bezig met
de doelschutterij en met het
schieten op de liggende- en de
staande wip", vertelt Cees
Raas. „Bij deze laatste twee
soorten is het de bedoeling om
een aantal pluimpjes (de vo
gels), die met klosjes aan een
wip vast zitten, los te schieten.
Liggende- en staande wip is
eigenlijk hetzelfde. Gedurende
de zomermaanden schiet men
op de staande wip. De liggende
wip is een vervanging van de
staande wip in de winter
maanden. Deze vorm van
handboogschieten wordt op
binnenbanen gespeeld".
Staande wip-schutters richten
hun boog recht naar boven en
schieten verticaal naar boven,
richting mast met de
pluimpjes. Op deze mast zit
één hoofdvogel, 4 minder grote
pluimpjes en minimaal 24
kleine pluipjes (de volgorde
van punten is als volgt 5 pun
ten voor de hoofdvogel, 3 voor
de kleinere pluimpjes en 1
punt voor de kleinste
pluimpjes). Bij het schieten op
de liggende wip wordt recht
naar voren geschoten (hori
zontaal). D^ puntentelling is
iets anders als die bij het
schieten op de staande wip.
Bovendien ontvangen de deel
nemers bij de liggende wip
over het algemeen geldprijzen.
Deze prijzen worden uitbe
taald uit het inschrijfgeld van
de deelnemers. „De afgelopen
tijd hebben ook veel jongeren
en vrouwen deze vorm van ca-
fésport ondekt. je kunt spre
ken van een opleving van deze
tak". In Nederland probeert
men op dit moment om één
bond op te richting voor lig
gende wip-schutters. Grote
animator van het liggende
wip-schieten is de Duitser Eric
Wittewrongel. Hij wil dat het
schieten op de liggende wip
Wie meer wil weten over
boogschieten kan contact
opnemen met Cees Raas,
Nieuwstraat 9 te Ovezande,
telefoon 01195-403 of Jos
Rentmeester, een deskun
dige op het terrein van het
materiaal, Hoofdstraat 98 in
Ovezande, telefoon
01195-379. Met dank aan de
handboogvereniging Sem
per Unitas uit Breda. (tel.
076-138129)
De bogen van Cees Raas.
MIDDELBURG - De groep,
die zich Vrienden van de Ab
dij noemt, verwoordde de on
gerustheid over de voorgeno
men verbouwing van de Mid
delburgse abdij als volgt:
„De abdij van Middelburg
wordt nu, voor het eerst na de
restauratie na 1940 bedreigd:
Om tijdens de vergadering
van de Staten van Zeeland ge
makkelijker in en uit te kun
nen lopen, moet de muur van
de voormalige refter op zes
plaatsen worden doorgebro
ken. Een aanbouw in glas en
aluminium zal de verbindende
gang vormen. De tuin van het
voormalige logement van de
Graven van Zeeland wordt
hierdoor ontsierd als door een
noodgebouw. De oude water
put zal verdwijnen. De schade
aan het uiterlijk van de refter,
thans statenzaal, zal onher
stelbaar zijn, omdat de steen
soort niet meer bestaat De
zaal zelf zal worden voorzien
van een dwarsgeplaatst gebo
gen amphitheater en een mo
dem balkon. De sfeer zal weg
zijn en het gebruik voor an
dere doeleinden dan vergade
ringen wordt onmogelijk. De
leidingen van de toiletgroep
zullen door het gewelf van het
oudst bewaard gebleven ge
deelte van de abdij lopen!
De Staten van Zeeland, die
10 tot 15 keer per jaar in de
statenzaal vergaderen, vinden
dat de 7,8 miljoen kostende
verbouwing moet doorgaan.
Wij, Vrienden van de Abdij
vinden van niet. Gesteund
door vele handtekeningen is
voorkomen dat de bouw alvast
kon beginnen en heeft Monu
mentenzorg zijn goedkeuring
onthouden. De Rijksmonu-
mentenraad zal advies uit
brengen aan de minister. Ka
merleden hebben reeds vragen
BORSELE - Dinsdag 6 Ja
nuari vindt in het gemeente
huis van Heinkenszand de
eerste openbare raadsverga
dering plaats in 1987 van de
gemeente Borsele. Vanaf 19
uur wordt aan het afwerken
van de agenda gewerkt
Stukken die op het pro
gramma staan zijn onder an
dere een voorstel tot beschik
baarstelling van een krediet
voor het treffen van voorzie
ningen aan de voormalige
openbare en p.c. basisschool in
Hoedekenskerke.
gesteld. Op gemeentelijk ni
veau is gevraagd het onder
werp in de gemeenteraad te
behandelen. Alternatieven
worden inmiddels uitgewerkt
Laten we hopen dat de minis
ter of de gemeenteraad het tij
keert!"
VLISSINGEN - Rustig,
goed en ontspannen kleding
kunnen presenteren is een vak
apart De basisopleiding man
nequin en dressman is zo sa
mengesteld dat het door de af
wisseling van theorie en prak
tijk een eigentijdse en veelzij
dige opleiding is. Met de no
dige inzet en enthousiasme
van de leerilng(e) en de des
kundige begeleiding van Mode
Aksenten, zal men zich mak
kelijker en vrijer onder de
mensen bewegen.
Vooral in de eerste tien les
sen wordt gewerkt aan hou
ding en presentatie. Piet Har-
denberg is hierbij gastdocent
Typologie, houding en hou
dingproblemen belicht hij, met
gebruikmaking van audiovi
suele middelen. Dit vormt een
afgerond geheel, afgesloten
met een toets, wat de moge
lijkheid biedt aan geïnteres
seerden zich alleen daarvoor
op te geven.
Nieuw is, naast de verschil
lende show- en kledingstijlen,
het leren showen van bont
mantels. Dit gebeurt op het
showpodium bij van der Meer
Bont Mode in Temeuzen.
Vakbekwame mensen zoals
Dignate van Dalen, Han van
de Sande en Lex de Meester
luisteren de opleiding op door
te doceren over make-up,
haarmode en modefotografie.
De praktijk, het zelf doen, staat
hierbij voorop. Het geheel
wordt afgesloten met een mo
deshow, waar ook het jaarlijks
terugkerend evenement „de
Ontwerpwedstrijd" aan is
verbonden.
Mode Aksenten verzorgt
deze opleiding vanaf 7 januari
in de Skandia te Vlissingen.
Voor meer inlichtingen over
de opleiding: Antoinette Ak
kermans, Van Dishoeckstraat
10, 4381 TZ Vlissingen, tel.
01184-13585.
Vignet NHB
weer als Olympische sport
wordt erkend.
„Handboogschieten is geen
krachtsport maar een concen
traties port", vertelt Raas.
„Men moet zich bij ieder schot
weer op elke stap van de tech
niek concentreren. Iedere pijl
moet zo perfect mogelijk op
het doel worden afgeschoten.
De schutter gaat niet alleen de
strijd aan met een tegenstan
der maar zeker ook met zich
zelf", meent Cees Raas. De
spankracht van de boog (het
trekgewicht) die in één lijn
werkt tussen het drukpunt
van de booghand en de vingers
van de trekhand moet door het
lichaam optimaal worden on
dersteund. „In die zin kun je
dus wel spreken van een
krachtsport". Een goede spier-
beheersing is derhalve nood
zakelijk. Het trekgewicht van
de handboog varieert tussen
de 48 en 24 pond. „Vroeger
walstraat 74 vlissingen
kanaalstraat 67 oost souburg
01184 13336
01184 61762
St.-Jacobsstraat 5-7 - Paauwenburgweg 72
VLISSINGEN
schoot ik altijd met 48 pond,
maar tegenwoordig nog maar
met 24 op de staande wip. Ik
heb me, door mijn leeftijd,
moeten beperken in de
zwaarte van mijn materiaal",
aldus Raas. Bij het schieten
draait het voornamelijk om
een, tijdens de vele en langdu
rige trainingen, opgebouwd
samenspel van rug- en schou
derspieren. „Handboogschie
ten is een harmonisch samen
spel tussen lichaam en geest",
staat in een brochure van de
Nederlandse Handboogbond te
lezen.
„De handboogsport is ge
schikt voor iedereen. Mannen,
vrouwen, jongeren en zelfs in
validen. Het kan zowel in
competitie- als in rekreatief
verband worden beoefend. De
schutter in de rolstoel kan zich
volledig integreren. Zijn of
haar invaliditeit heeft geen
invloed op de uitvoering van
de schiettechniek. Ook mensen
die aan yoga of zen doen beoe
fenen vaak de handboogsport.
Het is namelijk een uitstekend
hulpmiddel voor het trainen
van het concentratievermo
gen", aldus een woordvoerder
van de NHB.
In ons land zijn op dit mo
ment ruim 7.000 schutters aan
gesloten bij de officiële bond.
Sinds 1972 is het doelschieten
(één van de vormen van het
handboogschieten) weer een
Olympische sport. Cees Raas
uit Ovezande is een van die le
den. Een man op leeftijd die in
zijn leven al heel wat heeft ge
wonnen en de sport nog steeds
met grote liefde beoefend.
Naast de wekelijkse trainin
gen en wedstrijden, verzorgt
hij met grote regelmaat de
monstraties voor toeristen.
Raas praat vol elan over het
handboogschieten en als zijn
mooie bogen uit de koffer ko
men, schieten hem weer een
aantal herinneringen uit een
lange- en sportieve carrière te
binnen. Handboogschieten is
zijn leven.
KLOP—KLOP—KLOP
Het is vroeg in de ochtend, en alle
Snuggeries slapen nog.
KLOP—KLOP—KLOP—
Maar wat is dat voor een raar ge
luid? Een voor één worden ze wak
ker, en luisteren verbaasd naar dat
rare geklop, „wat een raar geluid
zeg" zegt vader verbaasd, „Het
lijkt wel, of er iemand tegen de
berg staat te kloppen."
„Zal ik eens gauw gaan kijken,
vader?" vraagt August en hij
springt al uit bed, de Waaghals wil
zelfs al in z'n pyjama naar buiten
rennen. „Niks ervan, hier blijven,
hoor" zegt vader, „laten we voor
zichtig zijn, je kunt nooit weten."
De jongste kinderen kruipen gauw
bij moeder in bed. Een beetje
bang, maat toch ook wel een
beetje nieuwsgierig. Wie weet wat
ze nu weer gaan beleven.
„Weet je wat?" zegt vader Ar
chibald, „ik zal zelf eens haal voor
zichtig gaan kijken, hier moet toch
een verklaring voor zijn." Buiten
gekomen gaat vader heel voorzich
tig naar de rand van de richel,
waar De Snuggeries wonen, en
kijkt voorzichtig langs de berghel
ling naar omlaag. Maar wat is dat?
Vader wrijft de slaap uit zijn ogen,
kijkt nog eens, en gaat dan gauw
terug naar de grot.
„Nou, Archibald, ben je wat
wijzer geworden" vraagt moeder
Bellefleur? „Hier snap ik niets
meer van" peinst vader. „Zoiets
geks zag ik nog niet eerder. Een
eindje omlaag hangen drie grote
wezens aan touwen tegen de berg
helling te bungelen, en die slaan
met een hard voorwerp ijzeren
staafjes in de berg. Ais zo'n staafje
vast zit, maken ze er een touw aan
vast, en klauteren zo telkens een
stukje hoger. En ze komen ook
deze kant uit "Nou, maar dat vin
den ze allemaal maar wèt griezelig.
Ja, de kleinste kinderen kruipen
zelfs nog wat dichter tegen moeder
Bellefleur aan.
„Zeg vader, mag ik eens kijken"
vraagt Jan-Joris. „Nee hoor niets
daarvan" zegt moeder geschrok
ken. „Ach m'n Bellefleurtje, "ant
woordt vader, „ze zijn nog een
heel eind weg. Ik denk niet, dat het
kwaad kan." Heel voorzichtig kijkt
eten het op. „Wat zouden ze daar
eten?" vraagt Marie zich af, „Oh,
dat heet chocola", antwoordt Jan-
Joris. „Hoe weet jij dat?" wil vader
weten. „"Oh, daar héb ïk eens iets
over gelezen. Kijk maar, dat pa
pier, dat ze eraf halen glinstertd,
dus dat moet volgens mij zilverpa
pier zijn. Vandaar!" „Oh wat een
mooi papiertje, ik wou dat wij dat
UK WONDERLIJKE AONTURENVXN
.SS* Si i
I £EN «Hi EN OP TEKSTEN VAN 1REO EN ANGJC HOOIVELD
T«Mnmg»n Hok D-OOfl
Korte Dettt 2a. 4331 AT Middelburg
Tel. (01160) 13194
- meubelen
- boten
- caravans
In elke vorm en formaat
In elke kleur en dessin
- polyether op maat en in vorm
gesneden
- ruime voorraad meubelstoffen
Jan-Joris ook over de bergrand
naar beneden, en zegt, als hij weer
binnen is:
„Oh... dat zijn bergbeklimmers!"
„Bergbeklimmers, ooh nee toch,
wat zijn dat?" vragen de andere
geschrokken, „Och gewoon, dat
zijn mensen..." legt Jan-Joris uit.
Dat zijn wezens, die beneden in
het dal wonen. Daar zijn er héél
veel van, en daaronder zijn er altijd
wel, die tegen zo'n berg omhoog
willen klimmen." „Maar zijn ze dan
niet bang dat ze vallen?" vraagt
moeder Bellefleur wat angstig. „Oh
nee, hoor" zegt Jan-Joris laconiek,
„daar zijn het mensen voor..."
„Nou, laten wij in ieder geval van
daag maar binnen blijven" oppert
moeder, „dat is wel zo veilig."
Langzaam, maar zeker, komt het
rare klopgeiuid dichterbij. KLOP—
KLOP—KLOP. En na verloop van
tijd klautert de eerste bergbeklim
mer op de richel, waar de Snugge
ries wonen. Een voor een komen
ook de andere twee bergbeklim
mers over de rand te voorschijn,
en voorlopig ziet het er niet naar
uit, dat ze weer zullen vertrekken.
En de Snuggeries, die héél voor
zichtig naar buiten gluren, horen
hoe de bergbeklimmers met elkaar
praten. „LATEN WAI MAR EVEN
ftUUSTEN UND WAT ETEN. MAAR
DAN MOESEN WAI WIER SCHNEL
TEROEK" bromt er een met een
diepe basstem. Zo gezegd, zo ge
daan. Uit een grote zak op hun rug
halen de drie mensen wat langwer
pige staafjes, halen er papier af, en
hadden" fluistertd Donsje. „KOM
JUNGS, ES 1ST DIE HEUGSTE
TAIT" bromt de bergbeklimmer
weer, LASSEN WAI VERTREK
KEN" Een voor een verdwijnen de
bergbeklimmers weer over de rand
naar beneden. Als ze ver genoeg
weg zijn, mogen alle Snuggerie-
kinderen voorzichtig over de rand
naar beneden turen. Ja, zelfs moe
der komt heel voorzichtig een
kijkje nemen. „Ja hoor, zegt ze,
„want mensen zie je hier per slot
niet elke dag". „Wat een rare grote
wezens zijn het hè, "zegt Donsje
verbaasd. Ach ja, het is maar, hoe
je het bekijkt.
OOST-SOUBURG - Na een
aantal avonden over het hoe
en waarom van klankdiaseries
maken, komt de fotograaf Pe
ter Wijkhuis eigen werk in
overvloeiprojectie laten zien
en er over vertellen, op 5 Ja
nuari in buurthuis "de
Zwaan" in Oost-Souburg,
aanvang 20.00 uur.
Indien mogelijk zal hij nog
wat apparatuur laten zien.
Belangstellenden zijn natuur
lijk van harte welkom. Voor
informatie telefoon 01184-
65074.
I
