Gevarieerd begin uit-jaar 1987
Middelburgs kanon weer boven water
VUURWERK
VERKOOP
BIGGEKERKE
HET WEEKBLAD WAAR JE
LEKKER VOOR GAAT ZITTEN
Expositie
NOORDZEE BIJ WALCHEREN WAS TONEEL VAN VELE ZEESLAGEN
Buurthuis
gaat dicht
Expositie
Zeeuws
Museum
MIDDELBURG/VLISSINGEN - Wat nu
de statenzaal is in het Middelburgse abdij -
complex, was in de zeventiende eeuw het
„giethuis" van Johannes Burgerhuys, telg
uit een bekend bronsgietersgeslacht. Heel
veel klokken, die vroeger en wellicht nu
nog klinken in de Zeeuwse torens, zijn
daar gegoten, maar ook veel kanonnen,
want in die tijd viel er wel het een en an
der uit te vechten op zee met de Engelsen
en Fransen. Bij een van die veldslagen
raakte een in 1654 door Johannes Burger
huys gegoten kanon te water, waar het
meer dan drie eeuwen lang heeft gelegen.
Tot deze zomer, toen het visserschip Arnemuiden
18 het boven water haalde. Op donderdag 18 de
cember 1986 keerde het kanon terug naar de plaats
van herkomst. Het werd gezet in het Zeeuws mu
seum, vlakbij de plaats waar het kanon gegoten
werd. Vlakbij de plaats ook, waar het schitterende
praalgraf zich bevindt van Johan en Cornelis
Evertsen in de Nieuwe Kerk. Zij waren twee
Zeeuwse admiraals, die wellicht met ditzelfde ka
non de vrijheid van de toenmalige Republiek ver
dedigden en daarbij sneuvelden tijdens een zeeslag
in 1666.
SPtfOo//*^
Drie ton
Berucht
Oorlogstuig
Stichting
Verschijnt wekelijks gratis huis
aan huis op Walcheren.
33e jaargang.
Oplage:
Editie Vlissingen 22.685 ex.
Gemeenten: Valkenisse,
Vlissingen en Westkapelle.
Editie Middelburg 21.034 ex.
Gemeenten: Arnemuiden,
Domburg, Mariekerke,
Middelburg en Veere.
Kantoor: Torenstr. 5, Vlissingen.
Tel. 01184-19910. Openingstij
den: 08.30-12.30,13.30-17.00 u.
Advertentie-exploitatie:
J. v. Emden, tel. privé
01184-60369; Jos Rentmeester,
tel. privé 01195-379.
Redactie: Redacteur: Luc
Vranken, tel. privé 01184-62280.
Correspondente: Marloes
Wilbers, tel. privé 01180-16920.
UITGAVt: ZI-ËBRA WFEKBLADEN DINSDAG 30 DECEMBER 1986
VLISSINGEN - TEL. 01184-19910 - POSTADRES: POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN
MIDDELBURG - In bet
Zeeuws Dokumentatiecen-
trum, afdeling van de
Zeeuwse Bibliotheek, is de ko
mende maand een kleine ex
positie ingericht van unieke
Zeeuwse nieuwjaarskaarten
en nieuwjaarswensen van
Middelburgse Nachtwakers
aan het bestuur van de burge
rij van de gemeente (1838-
1882).
Het getoonde materiaal is te
vinden op de tweede verdie
ping van de bibliotheek. Het
bevat onder andere prachtig
gekalligrafeerde nieuwjaars
wensen aan familieleden,
maar ook present en kantoor
almanakken uit de negen
tiende eeuw. De expositie is
tijdens de openingstijden van
de bibliotheek te bezoeken.
MIDDELBURG - De
schouwburg te Middelburg
begint het nieuwe jaar met
frisse moed. Zowel kinderen
als volwassenen krijgen de
komende dagen gelegenheid
een voorstelling te bezoeken.
Zaterdag 3 januari speelt
Theater Skoop speciaal voor
de jeugd vanaf zes jaar „De
Grote Smoelstoel". Het stuk
handelt over een reusachtige
stoel waarop de Grote Smoel
huist. Hij speelt de baas over
iedereen zonder dat de mensen
het zelf in de gaten hebben.
ling begint om 15.00 uur en
kost 7,50 entree.
Volwassenen kunnen
woensdag 7 januari in de
schouwburg terecht. Op het
programma staat De Huisbe
waarder, het beroemde stuk
van Harold Pinter. Kees Brus-
se, Johan Ooms en Hidde Maas
brengen gezamelijk belevenis
sen van een huisbewaarder en
zijn huisgenoten ten tonele.
Dit gebeurt op schrijnende,
maar ook humorvolle wijze.
De Huisbewaarder begint om
20.00 uur en kost 21,50 entree.
CJP/Pas 65 ƒ16,50. Kaarten
zijn alleen aan de zaal vanaf
19.15 uur.
Een clown met een grote tros
balonnen maakt een einde aan
zijn heerschappij. De voorstel-
Scene uit De Huisbewaarder.
Aan de plaatsing van het
kanon in het Zeeuws Museum
is heel wat vooraf gegaan. De
heer Roos, voorzitter van de
Stichting tot Behoud van On-
derwaterschatten in Zeeland
vertelt hierover: „Het aanko
pen van het kanon lukte pas
na maanden moeizaam onder
handelen met de Arnemui-
dense visser, mede dankzij de
inzet van museumdirecteur de
heer Szenassy. Toen waren we
er nog niet: het vervoer was
nog een probleem, want het
kanon weegt drieduizend kilo!
Een speciale ploeg van de
Schelde kwam er aan te pas,
want als zo'n ding aan het rol
len gaat, dan hou je hem niet
meer tegen. Het kanon is
schoongespoten en volgens ad
vies van de conserveringsdes-
kundige van het Amsterdams
Scheepvaartmuseum met bij
enwas bestreken. Met een
brander werd de was vloei
baar gemaakt, zodat deze in
het poreuze brons kon trek
ken. Het was de bedoeling dat
het kanon op de eerste verdie
ping van het Zeeuws museum
kwam te staan, maar dat bleek
met zo'n gewicht niet verant
woord te zijn. Waar het nu
staat is dus een tijdelijke loka-
tie".
heid van de republiek be
dreigd door een geallieerde
vloot van Engelsen en Fran
sen, met drieduizend man lan
dingstroepen aan boord. Er
zijn mensen die moeite met
zo'n kanon als oorlogstuig
hebben, maar .in dit geval kan
men zich voorstellen dat de
Zeeuwse vloot onder admiraal
Bankert en geholpen door de
Hollanders weerstand bood.
Het werd een slag waarin veel
geschoten werd. Zo hevig, dat
volgens de archieven het ka
nongebulder in Middelburg en
Vlissingen te horen was! In
ieder geval stond het kanon op
een „marineschip" van het
Zeeuwse eskader. Bekend is
dat in 1654, toen het kanon
werd gemaakt, de Zeeuwse
admiraliteit de vloot heeft uit
gebreid met vier schepen.
Het kanon arriveert bij het Zeeuws Museum - foto. peter lievense
heeft hij samen met anderen
in 1984 de Stichting tot Behoud
van Onderwaterschatten in
Zeeland opgericht Financieel
gesteund door donateurs, het
bedrijfsleven en de provincie
beijvert de Stichting zich voor
het onderzoek naar en behoud
en tentoonstelling van het cul
turele erfgoed, dat nu nog op
de bodem van de Zeeuwse wa
teren rust. „Er zijn zoveel ka
pers op de kust, mensen die op
persoonlijk gewin uit zijn en
niet historisch verantwoord
omgaan met hun vondsten.
Zeker na zo'n ontdekking als
van de miljoenenschat op de
„Geldermalsen" in de Chinese
Zee.
Wij hebben contacten met
het Ministerie van WVC en de
provincie Zeeland. Het Minis
terie van Verkeer en Water
staat stelt in de weekenden
een meetvaartuig beschik
baar, waarmee we de Zeeuwse
wateren verkennen. Het duik-
werk wordt voor ons gedaan
door een groep jonge duikers,
voor wie het echter niet zo
aantrekkelijk werk is, want
het water van de Scheldemond
is erg troebel. Het is echt tast-
werk voor hun".
Gevraagd naar toekomst
plannen, antwoordt de heer
Roos: „O, er is genoeg te doen.
Er was hier zo'n enorme mari
tieme aktiviteit en er zijn heel
wat schepen door oorlog of an
dere omstandigheden ver
gaan we weten nog zo zes
wrakken te liggen. Hun in
houd is misschien financieel
niet zo aantrekkelijk, maar
historisch zeker wel en daar
gaat het ons om".
met hedendaagse kunstopvat
tingen van in de provincie
werkzaam zijnde kunstenaars.
De hiergenoemde schilders
verbeelden de volgende onder
werpen: „dier, luchten en
mens". Alle drie kunstenaars
leveren een eigen visie op de
hedendaagse schilder- en te
kentraditie. De schilderijen
staan of hangen, zij zijn „af
zonderlijk" of vormen een
drieluik of een compositie van
aantallen tekeningen bij elk
aar. Verschillen in materiaal
keuzen en gebruik leiden tot
een persoonlijke verbeelding
van hierbovengenoemde on
derwerpen.
De tentoonstelling wordt op
vrijdag 9 januari 1987 om 16.00
uur in het Zeeuws Museum,
Abdij 3, te Middelburg ge
opend door de heer mr. J.P.
Boersma, gedeputeerde en
voorzitter van de Zeeuwse
Museumstichting.
MIDDELBURG - Het Zeeuws
Museum exposeert van 9 ja
nuari tot 27 maart schilderijen
van drie kunstenaars uit de
Provincie Zeeland, respectie
velijk Paul Bartels, Bob Pin
gen en Piet Dieleman. Aanlei
ding tot deze expositie van he
dendaagse kunstenaars was
de in 1985 opgestarte tentoon
stellingsuitwisseling met
Schotland. De expositie zoals
komende tijd tentoongesteld
wordt in het Zeeuws Museum
is eerder te bezichtigen ge
weest in de Richard Demarco
Gallery te Edinburgh.
Het Zeeuws Museum acht
het van groot belang het pu
bliek eveneens te confronteren
VLISSINGEN - Het Vlis-
singse buurt- en klubhuis
"Het Buut", dat vanwege de
bezuinigingen gesloten gaat
worden, houdt op 10 januari
om 20.00 uur een reünie voor
alle medewerkers, vrijwilli
gers, beroepskrachten, stagiè-
res en deelnemers die "Het
Buut" in de 19 jaar van zijn
bestaan gekend heeft
Dat de sluiting geen reden
tot een feestje is zal iedereen
duidelijk zijn, toch hebben de
medewerkers gemeend dat er
op een waardige manier af
scheid genomen moet worden.
Vandaar dat alle mensen uit
genodigd zijn die meegewerkt
hebben om van "Het Buut"
een fijne plaats te maken voor
de buurt en alle mensen die
van Het Buut gebruik hebben
gemaakt. De meeste medewer
kers zijn op het laatst bekende
adres aangeschreven, mocht u
geen uitnodiging gehad heb
ben dan kunt u kontakt opne
men met Kees Catsman tel.
01184-16223 of 14660.
Er werden in die tijd veel
oorlogen uitgevochten op zee,
ook handelsconflicten. De
Scheldemond was toen een be
rucht gebied. Vooral bij wes
tenwind was de benadering
van de Zeeuwse kust een ge
vaarlijke aangelegenheid en
er zijn heel wat zeilschepen
vergaan. Dat komt door de
vele zandbanken, die er even
wijdig aan de kust liggen.
Voor de admiraals De Ruyter,
Bankert en Evertsen was dit
het gebied waar zij zich met
hun schepen terugtrokken, een
ontmoetingsplaats".
De heer Roos, afkomstig uit
Terschelling en nu wonend in
Vlissingen, noemt zichzelf een
„man van de waterkant". Als
gepensioneerd loods heeft hij
het drukker dan ooit, bij na be
zeten als hij is van de mari
tieme historie. „Het is heel
jammer, dat zo weinig Zeeu
wen op de hoogte zijn van het
Zeeuwse maritieme gebeu
ren", verzucht hij. „In steden
als Amsterdam en Rotterdam
zijn veel musea, slaat men zich
op de borst om hun historie,
terwijl Rotterdam bijvoor
beeld een veel minder rijk
verleden heeft dan Zeeland.
Van welk schip dit kanon
afkomstig is, is nog niet pre
cies bekend. De heer Roos:
„Daar moeten we nog archief
onderzoek naar doen. Gezien
de vindplaats denken we aan
de slag op Schooneveld, een
gebied in de Noordzee in de
Scheldemond, vlak vóór Wal
cheren. In 1673 werd de vrij-
(ADVERTENTIE
(ADVERTENTIES)
Aan onze lezers en
adverteerders
In verband met de nieuw
jaarsbijeenkomst zal het
kantoor van de Schelde-
bode op maandag 5 januari
a.s. om 14.30 uur
voor -beginners
-gevorderden
-zilver
v.a. 12 januari
inschrijving v.a. 3 januari
Om die reden en omdat hij
moest toezien hoe Engelse
duikclubs gingen strijken met
de buit uit Zeeuwse wateren.
directie Zeebra
Weekbladen B.V.
