Vrouw en techniek
Sluiting van de Oesterdam
Longhorn Trio in De Piek
Sacco van der Made:,, Huus Zonder Kop is een schot midden in de roos
Manifestatie
Nicaragua
Concerten in de Burgerzaal
Marokkaans
Cultureel Centrum
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 8 OKTOBER 1986
30S
STEUTEL HERENMODE
HA RING vliet
I
Frappant
Vervlakking
Dorpsleven
door Kees Walraven
KRUININGEN - De jaarlijkse Zeeuwse dialectendag die zater
dag 18 oktober zal worden gehouden in De Vroone te kapelle, be
looft weer een ware happening te worden, waaraan vele promi
nenten zullen meewerken. De motor achter dit gebeuren is de be-
j aarde mevrouw van de Broeke-De Man, die op velerlei gebied
van het Zeeuwse dialect haar sporen ruimschoots heeft verdiend.
Op die dag zal onder meer het regio-boekje van Tholen worden overhandigd
aan de Commissaris van de Koningin Dr.C. Boertien, een man die het dialect
een warm hart toedraagt. Ondanks het feit, dat de heer Boertien het Zeeuws
dialect niet beheerst, unst hij vorig jaar in z'n toespraak alle aanwezigen te ver
rassen met een staaltje Kampens dialect.Van de aanwezigen wordt verwacht,
dat ze zich gedurende de hele dag zullen bedienen van hun eigen dialect
levenslicht
ws
LANUE KERKSTRAAT 41.GOES.TEI.OUW-IMH
Ook voor lengte en breedtematen
De internationale genodigden bezichtigen samen met koning Beatrix, prins Clans, prinses Juliana en prins Bemhard de Deltawer
ken-maquette. Links praat minister Smit-Kroes met prins Andrew van Engeland en tweede van rechts de burgemeester van Veere,
mevrouw Van Montfrans-Hartman die zaterdag als gastvrouw optrad.
IIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIBIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIHIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
MIDDELBURG - Nicara
gua moet overleven! Onder dit
motto is een internationale
campagne gestart voor steun
aan Nicaragua. Het unieke
ontwikkelingsproces in Nica
ragua wordt bedreigd door de
verslechterende economische
omstandigheden en de agres
sie van contra-revolutionairen
(contra's) en de Verenigde Sta
ten. Om ook in Zeeland deze
campagne onder de aandacht
te brengen en informatie te
geven over de actuele situatie
in Nicaragua houdt het Nica
ragua Comité Zeeland op za
terdag 11 oktober, 's middags
tussen 14.00 en 17.00 uur een
manifestatie in de Wandel-
kerk (ingang bij de Lange Jan)
te Middelburg.
Naast een algemene inlei
ding zal de theoloog Han
Vroom ingaan op de verhou
ding kerk-staat in Nicaragua,
terwijl er een diaklankbeeld-
serie over plattelandsontwik
keling en contra-activiteiten
zal worden vertoond. De ma
nifestatie wordt muzikaal om
lijst door de muziekgroep Tu-
pambaé (Zuid-Amerikaanse
muziek!
Ver trouwen in
cultuur. De negen verhalen
van Ko Steketee geven een
prachtig beeld van de manier
waarop de dorpelingen de 'er-
retnoei en de moeilikeden van
dien goeien ouwen tied, die nie
oltied zo hoed was', wisten te
bestrijden. De voornaamste
ingrediënten waren een dot
humor,zelfspot,nuchterheid en
een vast geloof in waarden die
helaas al voor een deel ver
dwenen zijn. Niet alleen de
humor viert hoogtij in de ver
halen van Steketee, ook de
poëtische kant van de mensen
komt hier en daar goed aan
zijn trekken".
De titel van het boek is ont
leend aan het verhaal vas een
man waarbij alles wat ie aan
pakte mislukte. In arren
moede besluit de ongeluksvo
gel z'n heil te zoeken in de pet-
tenmakerij. Hij verzucht ech
ter 'als ik zoiets aanpak, zal je
zien, dat er huus zonder kop
geboren gaan worden'.
Op de Zeeuwse dialectendag
zal het boekje in de verkoop
gaan, maar de officiële aanbie
ding zal enkele weken later ge
beuren door Sacco van der Ma
de.
MIDDELBURG - In samen
werking met de Stichting Or
ganisatie Oude Muziek te
Utrecht organiseert de ge
meente Middelburg een reeks
van vijf concerten in de bur
gerzaal van heet stadhuis. De
concert reeks vormt onderdeel
van een circuit, opgezet door
de Stichting Oude Muziek, be
kend als organisator van het
jaarlijkse Festival Oude Mu
ziek. Daarin wordt authen
tieke oude muziek op verschil
lende qua architectuur of sfeer
interessante locaties ten uit
voering gebracht.
De Burgerzaal, in het stad
huis boven de Vleeshal gele
gen, was oorspronkelijk de
plaats waar het laken werd
verhandeld. Na de restauran-
tie van het eind 15de eeuw
door de architectenfamilie
Keldermans gebouwde gothi-
sche stadhuis, kreeg de bur
gerzaal pas zijn huidige repre
sentatieve functie. Tijdens
ontvangsten en nu ook tijdens
deze concertreeks kan men
deze prachtige hal, opgeluis
terd door vele mooie en kost
bare stukken antiek, uitvoerig
bewonderen.
De concertreeks vangt op
vrijdag 10 oktober 1986 oir
20.15 uur aan met een conceii
van The Elyrian Consort. Uit
gevoerd worden werken on
dermeer Rameau, Marais er
Collin de Blamont The Ely
rian Consort bestaat uit: Bar
bara Borden, sopraan. Jee
Wentz, traverso, Mieneke var
der Velden, viola da gamba
met medewerking van Gier
Wilson, clavecimbel.
Kaartverkoop vanaf tier
dagen voorafgaande aan hel
concert bij de receptie van hel
pand Stadhuisstraat 2, 01180-
26251 toestel 410 van gedu
rende werkdagen van 8.00 tot
12.00 uur en van 14.00 tot 16.0C
uur of aan de zaal vanaf 19.3C
uur. Voor uitgebreidere in
lichting kunt u telefoneren
naar bureau culturele zaken
van de gemeente Middelburg
telefoon, 01180-26251 toestel
424.
GOES - Maandag 6 oktober
is een aanvang gemaakt met
de sluiting van het laatste
sluitgat in de Oesterdam. De
sluiting van het Tholensche
Gat, de geul tussen Tholen en
het werkeiland van de Oester-
dam, gebeurt geheel met zand
uit de omtrek. Verwacht
wordt dat het karwei rond 27
oktober van dit jaar geklaard
zal zijn.
In de eerste weken wordt
door twee zuigers een zand-
drempel tot NAP - 5 meter ge
spoten. De Stormvloedkering
in de monding van de Ooster-
schelde staat daarbij voor
twintig procent dicht Nadat
een derde zuiger is aange
voerd, worden vanaf Tholen
en het werkeiland Oesterdam
twee dammen op hoogte NAP
ongeveer drie meter naar elk
aar toe gebouwd. Hiervoor
moet de Stormvloedkering één
of twee dagen voor zestig pro
cent dicht.
Voor het laatste gedeelte is
het nodig dat de kering één of
twee dagen geheel gesloten
wordt. In die tijd wordt het
overgebleven gat opgevuld
met zand tot boven de hoog
waterlij n. Het zal nog tot eind
1987 duren voordat de Oester
dam geheel afgewerkt is.
Het Tholense Gat is 22 me
ter diep en 380 meter breed.
Het tatale zandlichaam bevat
drie miljoen kubieke meter.
Zonder stormvloedkering zou
het niet mogelijk zijn geweest
deze geul met zand te sluiten.
Na de sluiting van het Tho
lense Gat in de Oesterdam rest
alleen nog de sluiting van de
moeilijkste geul, namelijk de
Krammer in de Philipsdam.
Dat gebeurt in de maanden
maart en april van het vol
gende iaar.
VLISSINGEN - Sinds begin
van dit jaar heeft de Demo-
kratische Vereniging voor
Marokkaanse Immigranten in
Zeeland haar intrek genomen
in het voormalige kleuter
schoolgebouw „Kleuterboek"
aan de Schuitvaartstraat 14 te
Vlissingen. In het centrum,
dat nu Marokkaans Cultureel
Centrum heet, worden naast
de mogelijkheid voor ontmoe
ting voor de Marokkaanse ge
meenschap verschillende acti
viteiten ontwikkeld en geor
ganiseerd.
Momenteel vinden weke
lijks Nederlandse en Arabi
sche lessen plaats voor vol
wassenen en kinderen. Daar
naast is er een cursus „Kleding
maken en breien" voor vrou
wen. In de nabije toekomst wil
de vereniging graag meerdere
activiteiten opzetten voor kin
deren. Gedacht wordt aan een
spel/ knutselmiddag voor kin
deren en een naai/handvaar-
digheidgroep voor meisjes.
Om het één en ander te kun
nen realiseren, zijn er drin
gend vrij willigere/ sters nodig
voor de begeleiding van deze
activiteiten. Belangstellenden
VLISSINGEN - In het jonge
rencentrum De Piek in de Hel-
lebardierstraat in Vlissingen
staat het organiseren van pop
concerten op een laag pitje
wegens klachten over geluids
overlast. Na het aanpassen
van de locatie, dat binnen vier
tot zes weken gebeurd moet
zijn, gaat het jongerencen
trum de schade inhalen. Om
het gemis wat te verzachten
gaat De Piek in de maand ok
tober op de acoustische toer.
De discotheekzaal wordt inge
richt als een discoca fe met een
terras en een bar.
De eerste activiteit in het
kader van het discocafe is een
acoustische rockabily party en
het Long Hom Trio neemt ko
mende zaterdag 11 oktober het
muzikale gedeelte voor haar
rekening. De party wordt aan
gevuld met een optreden van
het Goese rockabillyduo The
Comer Cats.
The Longhom Trio is een
Utrechtse band die voorname
lijk Urban Hillbilly op haar
repertoire heeft staan. Dat
staat voor een mix van Folk,
Bluegrass en Rockabilly. Deze
muziek wordt gemaakt op een
theekistbas, een wasbord met
snarendrum en en gitaar Er
kan zowel acoustisch als ver
sterkt opgetreden worden en
The Longhom Trio kan pro
bleemloos een avond lang op
treden.
kunnen contact opnemen mei
de secretaris van de vereni
ging dhr. Galadi of de sta
giaire Wil Berkelaar, tel
01184-78268.
Vlissingen
Gevonden voorwerpen
Bij de gemeentepolitie te Vlissin
gen zijn in de periode van 17 tot 2'
september de volgende voorwer
pen aangegeven, grijze en zwartf
helm - paars hoedje - zwarte rech
ter damesschoen - 2 sleutels aar
ring - 3 sleutels aan kettinkje - gek
plastic tas met kleding - linnen tar
met sportkleding - 2 wieldoppen. Ir
deze periode werden er geen dia
ren aangegeven. Inlichtingen: var
maandag tot en met vrijdag tusser
9.00 en 12.00 uur en tussen 14.0C
en 16.00 uur. Elke laatste vrijdag
van de maand is er van 19.00 to
20.00 uur kijkavond aangetroffer
(brom)fietsen.
Folders
Het Waterschap Walcherer
heeft twee folders uitgegeven, ove
het werk aan de Westkapelse zee
dijk en over de werking van de ir
aanbouw zijnde zuiveringsinstalla
tie bij Ritthem. De folders zijn ver
krijgbaar bij de bureaus Voorlich
ting van iedere gemeente en bij d*
plaatselijke WV's.
NMB-Spaaraktle
Wie gaat sparen bij de Neder
landsche Middenstandsbank krijg
een cassette met drie bijzonders
munten uit de regeringsperiodt
van koningin Wilhelmina. De se
bestaat uit een vierkante nikkeler
stuiver uit 1943, een zilverer
kwartje (1941-1944) en een zilve
ren dubbeltje (1926-1944), waar
van de meeste niet in Nederlanc
hebben gerouleerd. De aktie duur
tot 31 oktober.
MIDDELBURG - Ruim
twintig vrouwen zijn op 29
september gestart in de cursus
„Vrouw en Techniek", die der
tien weken duurt en die acht
tien lesuren per week vraagt.
De vakken die tijdens deze
cursus aan bod komen zijn:
houtbewerking, metaalbewer
king, elektrotechniek en in
stallatietechniek.
Hierbij zullen de cursisten
ook daadwerkelijk aan de ma
chines staan om zo enige prak
tijkervaring op te doen. Dezt
cursus is een initiatief van hei
Centrum voor Beroepsoriën
tatie en Beroepsoefening Zee
land, het Gewestelijk Arbeids
bureau Walcheren en Vrouw
en Werk Zeeland. In februari
1987 zal deze cursus worder
herhaald.
Belangstellenden
kunnen zich daarvoor reeds
nu opgeven.
^JIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIillllllllllllllllllllllllllllllllllü
Zeeland Veilig
Voorgaande uitgaven van
de dialectendag hebben bewe
zen, dat de belangstelling voor
het Zeeuwse dialect nog intens
aanwezig is bij de mensen. Er
wordt gerekend op een vijf-
honderdtal aanwezigen die
zullen kunnen genieten van
cabaret, sketches, voordrach
ten en toneel, terwijl tijdens de
middagpauze een lunch zal
worden aangeboden. De toe
gangsprijs wordt geheven in
de vorm van een automatisch
lidmaatschap van de Zeeuwse
vereniging voor dialectonder
zoek.
Alles lijkt erop dat het
Zeeuws dialect, dat geldt ove
rigens voor alle dialecten in
Nederland, gedoemd is te ver
dwijnen. De laatste jaren is
een verregaande vervlakking
merkbaar in het dialect Door
de komst van diverse indu
strieën in de provincie zijn er
tegelijkertijd veel 'randstede
lingen' meegekomen, waar
door het dialect snel is ver^-Ol-
lanst. De ouderen kunnen in
het algemeen nog redelijk uit
de voeten met de ouderwetse
uitspraken, maar de jongeren
komen niet verder dan een
kruising tussen het oorspron
kelijke dialect en het Hol
lands' zoals ze dat op school
meekrijgen. Ook is het zo, dat
de vervlakking in de grotere
Zeeuwse plaatsen het snelst is
gegaan. In plaatsen als Goes,
Zierikzee, Temeuzen is In feite
tegenwoordig meer sprake
van spreken met een accent,
dan dat er nog belangrijke
resten van het oorspronkelijke
dialect over zijn.
Toch is het nog steeds mooi,
te horen waar iemand van
daan komt. In Zeeuws-Vlaan
deren is de kortafgebeten ma
nier van spreken van de Bres-
sioander duidelijk te onder
scheiden van het meer naar
het Oost- Vlaams neigende
Hulsters. De Middelburger on
derscheidt zich wat manier
van spreken betreft even dui
delijk van de Goesenaar. In
het noorden van de Zeeuwse
eilanden is het verschil ook
nog steeds opmerkelijk. Het
echte ouwerwetse is er even
wel af. Dialect spreken wordt
meer ervaren als' plat praten'
of 'boers praten', je wordt niet
voor vol aangezien. Toch is het
streven van de Zeeuwse ver
eniging voor dialectonderzoek
een een zaak, die de algemene
waardering verdient. Er is in
feite sprake van een stuk
Zeeuwse historie dat verloren
dreigt te gaan.
Doch je soms d&'k m'n Moer's
taal verlêêrd oa". Steketee
vervolgt verder A Daantje
verwachtten,dè'k er wè Is een
stelletje Engelse woorden
Deur zou góde, was'n glad be-
kaold". Later begreep Ko Ste
ketee echter wat er met de op
merking werd bedoeld. Het
ging om het feit, dat de familie
Steketee nog de ouwerwetse
manier van dialect spreken
had. Ze waren niet onderhevig
geweest aan de Hollandse in
vloeden, ze hadden de nieuwe
ontwikkelingen niet bijgehou
den.
De Australische Zeeuw on
derkent dat een taal leeft en
groeit en aan een ontwikke
ling onderhevig is, maar con
stateert tevens, dat er bij het
Zeeuwse dialect geen sprake is
van groei of ontwikkeling
maar meer van achteruitgang.
Een reden voor hem om eens
te duiken in z'n herinneringen
van lang geleden en de vele
anecdotes die er in Zuid-Beve
land door de jaren heen in om
loop waren,te boek te stellen.
Het eerste boekje van de hand
van Steketee kwam in 1983 op
de markt onder de titel'Eet
nooit Woste'. De oplaag van
2500 exemplaren blijkt niet
toerijkend te zijn en een her
druk door drukkerij-uitgeve
rij van der Peyl te Kruiningen
is in overweging.
Het boekje beschrijft verha
len van voor en tijdens de
Tweede Wereldoorlog over het
Een man voor wie de ver-
vakking van het dialect wel
heel frappant opviel, is Ko
Steketee. In 1950 emigreerde
Steketee naar Australië om
twintig jaar later pas weer in
z'n geboortestreek(Zuid-Beve-
land), waar hij,van de plaatse
lijke melkboer, als eerste reac
tie op z'n manier van spreken
te horen kreeg: „Mè Ko, je
proat nog net êênder as twin
tig jaer 'elee"ü Steketee rea
geerde: „E natuurlijk Daan.
Zeeuws dialect
moet
blijven
boerenleven, het dorpsleven,
zoals zich dat in het Zeeuwse
afspeelde. Hij heeft z'n verha
len deels in het Nederlands en
deels in het dialect geschre
ven. Het boekje volledig in het
dialect uitbrengen is overwo
gen, maar bij nader inzien be
sloot Steketee anderszins. Het
volledig dialect lezen zou voor
velen problemen opleveren.
Het lezen van het boekje be
vestigt het gelijk van de
schrijver. Het door hem ge
hanteerde concept leverde een
goed leesbaar werk op, de In
houd moet vele Bevelanders
aanspreken.
In het nawoord zegt de uit
gever:,, We vertrouwen erop
dat u er als lezer het nodige
genoegen aan hebt beleefd. Ko
heeft ons toevertrouwd, dat
z'n schrijfwoede nog niet is
geluwd, dus
Die afsluitende woorden
bleken bewaarheid. Het
nieuwe boekje,' Huus zonder
kop zal volgende week het le
venslicht zien en is zo moge
lijk nog sterker dan het eerste.
De bekende Nederlandse to
neelspeler van Zeeuwse af
komst, Sacco van der Made
zegt in het voorwoord:» De
uitgave Huus zonder kop' van
de auteur Ko Steketee, zelf al
jaren wonend in Australië, is
een schot midden inn de roos
van de uitgeverij van der Peyl
te Kruiningen ter bevordering
en behoud van de Zeeuwse
(ADVERTENTIE)