Analfabetisme te lijf
.tijdeüi
WAAR LEKKER GEGETEN WORDT,
WORDT ONS RUNDVLEES GEGETEN*
Protestantse militaire
tehuizen bedreigd
HOWAnaar
rechter
Vetter in
Vleeshal
ETOS rekent af met
overbodige verpakking
uGD over gezondheid
en ouder worden
BREEWEG WORDT OPGEKNAPT!
PREI 2Kiio 2.50
ZUURKOOL UIT HET VAT O C
PERSSINAASAPPELEN e nn
JAMES GRIEVES 4 en
ROSAKI DRUIVEN j cjQ
BLOEMKOOL GOEDKOOP!
GROENTEHAL SCHOUT
speciale aanbieding
Guinea reünie
Stichting Verpleeg- en
Rusthuizen Zeeland
DEVLEESCHMEESTERS
FNV start
school
Spel en regie
opleiding
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 10 SEPTEMBER 1986
303
DOE UW VOORDEEL!
TER MANTELINGE
reserve nachtzuster
Deze week: Runderbraadlapjes 500 gr. 6.98, Runderbieflapjes 500 gr. 7.98
Middelburg: Lange Delft.
an,
St.
.00
Kunstenaar Muller
exposeert
MIDDELBURG/GOES Mediatief schilderen
staat in het teken van de intiütieve ontwikkeling en
het bewust omgaan met energieën.Het woord is af
komstig van het Latijnse ,mediare„wat bete
kent,middelen,.Het is een speciale,direkt toegenke-
lijke techniek .gericht ophet ontsluiten van de
iegemn binnenwereld en het naar buiten brengen
daarvan in kleuren,waarbij de innerlijke vorm en
beweging zichtbaar wordt uitgedrukt.Ervaring
met schilderen is daarvoor niet nodig,wélde zin een
eigen ontwikkelingsgang aan te gaan.
Zo is de omschrijving.die de Middelburgse,beeldend kunste-
naar,Marten Muller geeft van de expressievorm,waarvan de
hele maand september werken zijn tentoongesteld in het Goese
Lunchcafè.De expositie kreeg de,intrigerende,naam"Innerlijke
Landschappen"mee.Een naam,die niet ieder direkt tot de ver
beelding zal spreken.
Een bezoek aan het Lunch-
cafè leert,dat de werken zijn
uitgevoerd in harmonieuze
kleuren met een duidelijke
voorkeur voor rood en
geel.maar het doorgronden
van de achtergronden is te
veel gevraagd aan de argeloze
kunstminnaar.De man achter
de kleurrijke werken,die uit
gevoerd zijn in olieverf,blij kt
een begeesterd,causeur,die in
het verbale een diepe inner
lijke aktiviteit etaleert.Nadere
informatie naar de voorhisto
rie van Marten Muller maakt
min of meer duidelijk,dat men
hier te maken heeft met
iemand,die van meet af aan
scheppend bezig is geweest.
Een greep uit vroegere acti
viteiten. Journalistiek, yoga,
mime, meditatie, theater, vor
mingswerk, dicter, clown,
tuinman, schaapherder en
geestelijk werker .waaraan
een HBO-opleiding vooraf is
gegaan.Daarnaast is de Mid
delburger enkele jaren docent
dramatische vorming geweest.
Hedentendage is Muller, naast
z'n schilderwerk actief bij het
Fiom Zeeland voor het opstar
ten en meebegeleiden van
groepen mensen in een nieuwe
levenssituatie.
Hoewel de 41-jarige Muller
is opgegroeid in de geur van
olieverf en terpentine,zijn va
der was een niet onverdienste-
lijk kunstschilder .duurde het
tot voor vier jaar eer hij zelf
pallet en penseel ter hand
nam.Naar eigen zeggen vind
de start van z,n loopbaan als
beeldend kunstenaar z'n oor
sprong in en bezoek aan een
waarzegger.,,Er werd mij ver
teld,dat ik moest gaan schilde
ren en wel in de kleuren geel
en rood", memoreert Muller.
„Toen ik van de helderziende
vandaan kwam ben ik direkt
om alle benodigde spullen ge
gaan en gestart met schideren.
Het eerste jaar ben ik echt zo
maar in het wilde weg bezig
geweest, maar na verloopvban
tijd realiseerde ik me, dat het
beheersen van een bepaalde
techniek onontbeerlijk is.In
het Psychotherapeutisch dag
centrum de Viersprong te Hal
steren heb ik de techniek ge
leerd van de daar werkende
creatieve therapeuten.Na die
periode,die een jaar duur
de,voelde Muller de behoefte
het geleerde over te dragen.
Hij startten in het activitei
tencentrum te Middelburg een
project voor werklozen,gehan-
dicapten en mensen,die op een
of ander manier tussen wal en
schip vallen en heeft vanaf het
begin een uitstekende respons
mogen ondervinden.
Voor een verklaring van
het, hoe en waarom, van de
manier van uitbeelden wordft
een intensief voorstellingsver
mogen van de, leek, gevraagd.
Marten Muller doet evenwel
een poging het duidelijk te
maken. „De manier waarop je
werkt brengt je in kontakt
met je innerlijke bron. De
kleuren kun je zien als ener
gieën, die heel direkt uit die
bron ontspringen. Door dat
naar buiten te brengen kijk je
als het ware in een spiegel. De
techniek, die wordt gebruikt is
in feite heel simpel. Het vlak
waarop je werkt besteed je je
enrgie aan. Ik start altijd van
links naar rechts en blijf kon-
takt met het papier hou-
den.Een belangrijk item is.dat
je wordt geconfronteerd met
dingen in jezelf waar je niet
omheen kunt".
Een verklaring voor de
voorkeurskleuren.die de Mid
delburger heeft is makkelijk
gegeven. „Het zijn vitale kleu
ren en ze schijnen bij mijn
persoon te horen. Ik weet, dat
er mensen zijn, die moeite
hebben met die kleuren, er een
beetje bang van zijn door de
actie die rood en geel uitstra
len".
Over de mogelijkheid tot
exposeren in het Lunchcafé is
Muller uiterst tevreden. Na
een jaar op de wachtlijst te
hebben gestaan is hij aan bod
gekomen. Redelijk vlot blijkt
dat gegaan te zijn, gezien de
lange wachtlijst. „Eigenlijk
zou het nog een jaar geduurd
hebben voor ik aan de beurt
was,maar er viel een exposant
uit, zodat ik er tussen kon.Ik
heb al goeie reakties gekregen.
De leukste vond ik wel van
een pianist, die regelmatig in
het Lunchcafé komt. De man
had naar wat werken gekeken
en op de beelden daarvan
geïmproviseerd. Op mijn ver
zoek heeft hij het nog en keer
gedaan, schitterend vond ik
het".
Afsluitend zegt Muller:
„Woede, agressie, haat is in
wezen liefdesenergie, die niet
aangekomen is waar het be
doeld is".
al meer dan tienduizend vol
wassenen die opnieuw zijn
gaan leren lezen en schrijven.
Op zo'n lees- en schrijfcur
sus leer je niet alleen het tech
nische van lezen en schrijven,
maar ook leer je dat in het le
ven van alledag te gebruiken.
Het gaat op een volwassen
manier in ieders eigen tempo
en vanuit de eigen belangstel
ling. De lesgroepen zijn klein
en vaak erg gezellig. Er is veel
ruimte voor individuele aan
dacht.
Wij zijn goed bereikbaar via 't Zanddorp en
Koninginnelaan.
Donderdag m
kiloVv CENT
Vrijdag en zaterdag
25 stuksWlV/V
2 kiloI aVV
Steeds verse snijbloemen
Breeweg 47 - Middelburg
in de aanbieding"
FOTO
VAN
lanae delft 11R
miHriolhiirn
MIDDELBURG - Door de
Unesco (een organisatie van
de Verenigde Naties voor cul
tuur en onderwijs) is 8 sep
tember uitgeroepen tot inter
nationale alfabetiseringsdag.
Jaarlijks wordt op vele plek
ken in de wereld aandacht be
steed aan het analfabetisme
en de bestrijding daarvan.
Achthonderd miljoen men
sen in de hele wereld kunnen
niet lezen en schrijven. In Ne
derland schatten we, dat er
zo'n 400.000 mensen zijn die
niet, of maar heel weinig, kun
nen lezen en schrijven. Dat is
zo'n vier procent van de vol
wassen bevolking. Een op de
25 personen, die geen bood-
schappenbriefje kan maken,
niet de ondertitels op de tele
visie kan volgen niet de krant
kan lezen of een brief schrij
ven.
Wie zijn nu die analfabe
ten? Gewone mensen, waar je
het niet aan af kunt zien. Daar
zorgen ze ook wel voor. Bijna
niets is erger dan stom gevon
den worden, omdat je iets niet
kunt, wat voor de meesten
vanzelfsprekend is. Voor de
buitenwereld wordt het niet
kunnen lezen en schrijven
angstvallig verborgen gehou
den.
Toch hebben al veel mensen
de grote stap naar een leescur-
sus gezet. Er zijn in Nederland
Ook in Middelburg en Vlis-
singen bestaan zulke cursus
sen „leren lezen, schrijven en
rekenen voor volwassenen".
Voor meer informatie hier
over kunt u in Middelburg te
recht in de Latijnse School
straat 12, telefoon 01180-16278,
toestel 2 en in Vlissingen Ju-
lianalaan 13, telefoon 01184-
17819.
OIRSCHOT- Voor alle mili
tairen die in de zestiger jaren
in Nieuw-Guinea hebben ge
diend, wordt op zaterdag 4 ok
tober een reünie gehouden in
Oirschot.
Belangstellenden kunnen
contact opnemen met: H. P.
Willemsen, Hovenierstraat 10,
4813 GL, Breda, tel. 076-137876
(na 18.00 uur).
De Stichting 'Verpleeg- en Rusthuizen Zeeland' (SVRZ) beheert
in de provincie Zeeland twaalf instellingen in diverse sectoren
van de gezondheidszorg.
Er werken bij de SVRZ ruim 1900 mensen en er is de zorg voor
ongeveer 1450 bewoners/patiënten.
Bij onderstaand huis bestaat de volgende vacature
Ter Mantelinge te Domburg is een bejaardentehuis dat huisvesting biedt
aan 70 bewoners Er werken ruim 35 personen.
Op korte termijn hebben wij plaats voor een
op uurloonbasis
die bij oproep beschikbaar is voor het verrichten van nachtdiensten.
Werktijden:
van 23.00 - 07.00 uur.
Functie-eis:
- diploma verpleegkundige-A of Ziekenverzorging.
Inlichtingen:
Nadere informatie wordt graag verstrekt door mevrouw A H. A Hendriks-
Nijenhuis direktrice. bereikbaar onder nummer (01188) 2010.
Een video-reportage over het werken bij de stichting is op verzoek te zien
bij het Centraal Bureau, afdeling Voorlichting en PR van de SVRZ en bij
de Zeeuwse arbeidsbureaus
Sollicitaties:
Uw schriftelijke sollicitatie kunt u, onder duidelijke vermelding van
het huis en de betreffende vacature, binnen zeven dagen na ver
schijning van dit blad richten aan de afdeling Personeelszaken van
de Stichting Verpleeg- en Rusthuizen Zeeland, Postbus 100,4330
AC te Middelburg.
SPECIALITEIT V/D WEEK
Bij ons hoeft u geen kilo te nemen
VERRUKKELIJKE VLEESWAREN
Amerik. Corned beef 200 gr. 2.98
Varkensrollade gegrilde 200 gr. 2.98
Heerlijke Leverworst 500 gr. 3.25
Verse Sellery Salade® 200 gr. 1.98
ELKE DONDERDAG
BIEFSTUKDAG:
Botermalse
Runderbiefstuk 100 gr. 1.98
Runderkogelbiefstuk 100 gr. 2.98
Magere Rundertartaar
zuiver rundvlees
500 gr. 6.98
PROEF ONZE BEKWAAMHEID
GOES/MIDDELBURG - In de week van 8 tot en met 13 sep
tember wordt de landelijke kollekte gehouden voor het Protes
tants Interkerkelijk Thuisfront. Bijna 40 jaar lang steunt het
PIT het werk van de protestantse geestelijke verzorging van de
militairen in de ruimste zin van het woord. In al die jaren kon
het PIT ook rekenen op de steun van de samenleving, mede om
dat de protestantse militaire tehuizen open staan voor iedere
militair en de dominees in dienst er niet alleen zijn voor protes
tantse jongeren. Steun aan het PIT werd daarom een vanzelf
sprekende zaak voor velen via een financiële bijdrage.
De Nederlandse krijgs
macht bestaat uit circa 130.000
mannen en vrouwen, vrijwil
lig dienenden en beroepsper-
soneel. Maar tevens uit circa
46.000 dienstplichtigen die ten
minste veertien maanden
„voor eerste oefening" zijn op
geroepen. Om hen allen gaat
het en de zorg van het PIT
strekt zich uit naar hen die
onze vrede en veiligheid hopen
te waarborgen.
Velen van hen bezoeken in
hun vrije tijd de protestants
militaire tehuizen (circa een
miljoen bezoeken per jaar).
Iedereen wil 's avonds na zijn
dagtaak het liefst zo snel mo
gelijk naar huis. Ongeveer de
helft van onze militairen kan
dat niet en daarom is het be
langrijk dat zij bij de leger
plaats toch een home kunnen
vinden.
Duizenden vinden in de do
minee een vertrouwde ge
sprekspartner en circa 65 pro
cent heeft in een enquête dan
MIDDELBURG - De Vak-
bondsschool Walcheren start
het nieuwe seizoen met een
uitgebreide info-avond. Be
langstellenden kunnen op
dinsdag 23 september vanaf
19.30 uur terecht in het dis-
triktskantoor van de FNV,
Walplein 6 te Middelburg. De
Vakbondsschool is bedoeld
voor leden van alle FNV-bon
den en hun huisgenoten.
Tijdens de vijfentwintig
cursusavonden wordt er door
de deelnemers gediscussieerd
over onderwerpen als het
werk van de vakbeweging, het
werkgelegenheidsplan van de
overheid, arbeidstijdverkor
ting, deeltijdarbeid en de lo
nen. Veel aandacht wordt be
steed aan de eigen menings
vorming. De cursus wordt op
dinsdagavond gehouden in
Middelburg en duurt tot
maart/april.
MIDDELBURG - De Hon
denvereniging Walcheren
HOWA heeft, bijgestaan door
de advokaat mr. J. Sap, de stap
genmen om via de arrondisse-
mentsrechter te Amsterdam
erkenning door de Raad van
Beheer op Kynologisch Gebied
in Nederland af te dwingen.
In maart 1985 werd door
deze Raad negatief geant
woord op het verzoek van
HOWA om erkenning. Als re
den werd het te kleine aantal
leden aangevoerd. Hoewel de
statuten van de Raad van Be
heer een minimumaantal van
50 leden voor te erkennen ver
enigingen eist, bleken dit er nu
400 te moeten zijn.
Na nog enkele afwijzingen
heeft het bestuur besloten tot
het nemen van gerechtelijke
ook gezegd prijs te stellen op
geestelijke verzorging. Het
vormingscentrum „Be uk ber
gen" wordt jaarlijks door zo'n
5500 militairen bezocht. Al dit
werk wordt door de overheid
slechts gedeeltelijk gesubsi
dieerd.
Wanneer het PIT zich hier
voor dan ook niet sterk blijft
maken zullen de gevolgen
uitermate triest zijn. Een groot
aantal militaire tehuizen zou
dan moeten sluiten. Tevens zal
het werk van de predikanten
flink worden belemmerd en de
militair zelf, om wie het alle
maal draait, wordt ernstig ge
dupeerd. De slogan bij de PIT-
kollekte luidt dan ook: Het
gaat om meer dan geld alleen.
Bij het missen van kollekte-
bus: het gironummer is 5163,
ten ame van PIT te Rijswijk.
MIDDELBURG - De ten
toonstelling Art Museum Mu
seum Art heeft sinds vrijdag 5
september zijn stek in de
Vleeshal te Middelburg ge
vonden. Tot en met 16 novem
ber 1986 is het mogelijk de
werken van Johan van Gelu-
we, Morton Kaplan, Hilmar
Liptow en Jean Pierre Vetter
te bezichtigen. De Vleeshal is
van dinsdag tot en met zondag
van 13 tot en met 17 uur ge
opend.
MIDDELBURG - Op dins
dag 9 september startte het
ZCA (Zeeuws Centrum voor
Amateurtoneel) weer een
nieuwe 3-jarige spel- en regie-
opleiding. Doel van de cursus
is om een hoogwaardige groep
amateurtoneelspelers te krij
gen in Zeeland. Ieder cursus
jaar omvat minimaal 150 les
uren. Na 3 jaar krijgen de ge
slaagde regisseurs een lande
lijk, door WVC erkend certifi
caat en de geslaagde spelers
een provinciaal certificaat.
Een greep uit de leerstof: im
provisaties, elementair toneel,
dramaturgie, kostuum en gri
me, lichttechniek, toneelkijk-
avonden, adem- en bewe
gingsoefeningen en tekstto
neel.
De cursus wordt grotendeels
verzorgd door de provinciale
toneeladviseurs voor specia
lismen zoals licht en kostuums
worden gastdocenten aange
trokken. De cursus start met
tien avonden, waarin de cur
sisten kennis maken met deze
opleiding. Na deze avonden
vindt definitieve opgave en se
lectie plaats. Geïnteresseerden
dienen wel over enige spel- of
regie-ervaring te beschikken.
Voor meer informatie: Zeeuws
Steunpunt voor Kunstzinnige
Vorming, Roozenburglaan 89,
telefoon 01180-34880, Ad van
Noort of Willem Huybreghs.
De cursus vindt plaats op de
dinsdagavonden van 19.30 tot
ongeveer 22.00 uur in het ge
bouw van het Zeeuws Steun-
GOES - „Schoonheid" uit
een flesje of potje of althans
middelen die helpen de huid
mooi en soepel te houden, ho
ren tegenwoordig gewoon bij
de dagelijkse lichaamsverzor
ging. Iedere vrouw heeft wel
een crème of lotion in gebruik
om vooral de gezichtshuid te
beschermen tegen schadelijke
invloeden van buitenaf. Daar
voor hoeft men niet ééns ij del
te zijn. Geen wonder dat de fa
brikanten van cosmetica, de
gemeenschappelijke noemer
voor alle make up- en huid
verzorgingsartikelen, steeds
meer produkten ontwikkelen
waarvan de één nog doeltref
fender heet te zijn dan de an
der. Een logische reactie op de
sterk gestegen vraag die, mede
dank zij goede voorlichting,
alleen maar toeneemt. De al
gemene populariteit van cos
metica heeft aan de andere
kant uiteraard ook de concur
rentie tussen de producenten
verscherpt Dit komt onder
meer tot uitdrukking in de
verpakking die soms wel erg
luxe wordt uitgevoerd. Ter
wijl, laten we eerlijk zijn, dat
de consument toch in de eerste
plaats te doen is om de inhoud.
Etos deelt die mening kenne
lijk. Deze drogisterijketen
brengt nu onder het Etos-
huismerk een opmerkelijke
„lijn" van maar liefst 32
schoonheids- en 12 gezond-
heidsprodukten, waarbij niet
de verpakking het belangrijk
ste is maar de inhoud. Alle
produkten zijn simpel verpakt
in flesjes en potjes van bruin
glas, terwijl een eenvoudig en
eerlijk etiket aangeeft waar
voor het produkt geschikt is.
Cosmetica
De hele bruin-glascosmeti-
caserie van Etos is gebaseerd
op natuurlijke middelen, zoals
heilzame kruiden en andere
plataardige extracten. Toe
voeging van parfumerende
stoffen die, behalve dat ze lek
ker ruiken, wel eens irrite
rende bijwerkingen voor de
huid blijken te hebben, is met
opzet achterwege gelaten.
Overigens neemt dan niet weg
dat vervangende, zorgvuldig
op hun werkzaamheid geteste,
bestanddelen als komkommer,
hamamelis en avocado (voor
de vette/normale huid) of olijf,
perzikbloesem en amandel
(voor de droge en gevoelige
huid) op zichzelf heerlijk fris
geuren. Het zijn maar een
paar voorbeelden van de sa
menstelling van gezichtsver-
zorgingsprodukten uit de
bruin-glasserie, die tevens
middelen bevat om de rest van
het lichaam op natuurlijke
wijze te verwennen. Neem ro-
zenglycerine (voor de handen),
dovenetelshampoo (voor vet
haar), kamilieshampoo (voor
droog haar) of bodymilk ter
algehele verzorging van lijf en
leden.
Gezondheid
Ook de inwendige mens is
niet vergeten. Daarvoor zor
gen de gezondheidsprodukten
uit de nieuwe Etos-lijn. Ook
hierbij gaat het om middelen
die hebben bewezen van na
ture een weldadige uitwerking
op het menselijk gestel te sti
muleren. Enkele voorbeelden:
biergisttabletten (o.a. tegen
vermoeidheid); knoflookcap-
sules (bloedzuiverend); tarwe-
kiem-oliecapsules (zenuwster
kend) en kelptabletten (ener-
gieverhogend). Kortom „re-
form"-artikelen die om hun
reputatie van oudsher nauwe
lijks nadere aanbeveling be
hoeven. Een blik op het etiket
maakt meteen duidelijk waar
voor de inhoud bedoeld is.
Dit alles is van nu af aan
dus verkrijgbaar onder het
Etos-huismerk, onmiddellijk
herkenbaar aan het bruine
glas: helder en duidelijk wat
de inhoud betreft. Met als bij
komend voordeel dat de in die
eenvoudige vorm gevoerde
produkten nog goedkoper zijn
ook dan vergelijkbare artike
len die alleen al vanwege de
verpakking duurer zijn. Dat
scheelt een stuk. Of niet soms?
MIDDELBURG - De Dis-
triktsgezondheidsdienst Zee
land (DGD) start met ingang
van de week van 29 september
1986 de cursus gezondheid en
ouder worden. Dit gebeurt op
initiatief van Stichting Wel
zijn Ouderen Walcheren
(SWOW) en vindt plaats in
Koudekerke, Westkapelle,
Oostkapelle en Vee re.
De bedoeling van de cursus,
die uit acht bijeenkomsten be
staat, is om door middel van
het geven van voorlichting
over allerlei onderwerpen met
betrekking tot gezondheid er
voor te zorgen dat ouderen
langer zelfstandig blijven le
ven en wonen. Dpskundipen
heidszorg worden uitgenodigd
om over verschillende onder
werpen informatie, uitleg en
tips te geven. Het gaat daarbij
om zaken als de rol van de
kruisvereniging, bewegen,
ouderdomsgebreken, medicij
nen, de dokter, veiligheid en
hoek verzorg ik mijn kunstge
bit Daarnaast is er gelegen
heid voor de ouderen vragen
te stellen.
Per cursus kunnen twintig
ouderen inschrijven. De kos
ten bedragen 10.- per deelne
mer. Daarvoor krijgen de
ouderen naast de mondelinge
informatie ook schriftelijke
informatie uitgereikt. Zo is het
mogelijk om alles