BE
(EBÖDE
et tij is gunstig
voor de aankoop
van eigen woning
•ft f
M0
en te en prijspeil op laag niveau
T^efe- mtuuuC i* *r¥ui& ei
Het nieuwbouw-programma van de woningbouw in de
provincie Zeeland staat de komende jaren op een zeer laag
pitje. Het streefcijfer omvat voorlopig slechts 1700 woningen
per jaar, waarvan er 1100 in de huursector zullen verrijzen.
Teruggang
Aankopen
hu]®
bezit
Redaküe en advert'
^adresPostbus
^vert^M"€4?£ KB'Vtossmg®
5051.'
WOENSDAG 11 SEPTEMBER 1985
■iiiiiiiiiiiiiiiiitiiitiüiaiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniaiiiiiiitiiiiiiniiimiiiiiiiii^
De tijd is nu weer rijp voor de aankoop van een eigen huis. Huis en Bezit I
beschrijft de ontwikkelingen in de huizenmarkt tijdens de laatste decennia 1
en belicht meer uitgebreid de huidige situatie in huizen- en hypotheek-
markt oppagina 1
De Ouddorpse architect Zeelen-
berg heeft een eigen type wonin
gen op de markt gebracht. Op het
type zijn 1001 variaties mogelijk,
zodat met een kant en klare basis
toch een geheel eigen huis kan
worden gebouwd binnen afzienba
re tijd. Huis en Bezit ging eens met
Zeelenberg praten:
pagina 3
Ook de huizenmarkt lijkt tegenwoordig onderhevig aan een seizoenspa
troon: hoge prijzen in de zomer, lage in de winter. Zo steeg in de zomer
het algehele prijspeil flink, met name in Zeeland. Huis en Bezit geeft een
overzicht van de huizenmarkt in woord en beeld op
ypagina 7
Burengerucht wordt door de Ne
derlander als de op één na ernstige
bron van geluidhinder ervaren.
Vaak is het euvel echter eenvoudig
op te lossen, wanneer veroorzaker
en slachtoffer niet meteen gaan
schelden, maar het probleem eens
onder het genot van een kopje kof
fie bespreken. Huis en Bezit be
schrijft het probleem op
pagina 11
cUfe en adventene* ck <x.<p
Makelaardij Bij de Vaate, Zierikzee, tel. 01110-2577
1 Ten Voorde, Patijnweg 18, Goes, tel. 01100-27897
Makelaardij Stad en Zeeland, Zonnebloemstraat 46, Goes, tel. 01100- i
11147
Theelen en Van der Weeie, Badhuisstraat 31-33, Vlissingen, tel. 01184- I
13920
Makelaardij Bart, Bramestraat 10, Krabbendijke, tel. 01134-1367
Denco Vastgoed, Oude Notewei 2, Kloetinge, tel. 01100-16895
Boot Verkoopmij, Hoofdstraat 39, Kortgene, tel. 01108-1234
1 Schrijver-Versluijs, 's HH Kinderendijk 78, Goes, tel. 01100-14352
I Bouwfonds Woonwijzer Zuidwest, Lange Geere 153, Middelburg,
01180-27158
Van Damme Vastgoedburo, Hoofdstraat 130, Kortgene, tel. 01108-1206
P. van Hove makelaardij, Burg. Prümerstraat 28, 's Gravenpolder, tel.
1 01103-1703
Minnaard Vastgoed, Westwal 11Goes, tel. 01100-32480
OR Westerweel, Nieuwe Rijksweg 20, 's HH Kinderen, tel. 01100-12601
I Makelaarskantoor Zwolle, Oude Kamersdijk 2, Heinekenszand, tel. 01194-
I 396
P. Serrarens, Walstraat 73, Vlissingen, tel. 01184-17768
Projektbouw Zeeland, Axelstraat 12, Terneuzen, 01150-18360
1 Neeskens bemiddelingsburo, Steenweg 9, Schore, tel. 01102-2809
Kooman en Partners, Molenwater 73, Middelburg, tel. 01180-38133
tel.
i
B "W
nMiiiitiimtHiimmiiimiiiiiiiimiimiiiimiiimiiiiiii
iiiiiiimiiiii iiiiiiiii nut iiiiiiimif ii mini i in ui i iiiii?
Voor premie-koopwoningen zijn er de
komende jaren gemiddeld 370
woningen per jaar gepland, waarvan
ongeveer de helft premie-A-woningen
zullen zijn.
In de loop van de jaren zeventig steeg
de belangstelling voor het eigen
woningbezit. De grote vraag naar
woonruimte vond in de eerste plaats
haar oorzaak in de snelle groei van de
bevolking, maar ook in de
verschuiving die optrad van
meerpersoonshuishoudens naar
éénpersoonshuishoudens. Gelijktijdig
met de grote vraag naar woonruimte
nam ook de belangstelling voor meer
woongenot toe, als gevolg van de
aanhoudende stijging van het
inkomen, waardoor men steeds meer
bereid was een hoger bedrag voor het
werkelijke woongenot neer te tellen.
Voeg hierbij de stimulerende
maatregelen van de overheid ter
bevordering van het eigen woningbezit
en het explosieve karakter in de
Nederlandse bouwnijverheid is
verklaard. In de jaren 1975 tot 1980 zijn
dan ook in Nederland meer
koopwoningen dan huurwoningen
gebouwd. Wie in de periode maar
enigszins een eigen woning kon betalen
ging tot aankoop over.
Door de grote vraag naar eigen
woningen steeg de waarde van het
onroerend goed razend snel. Daarbij
hadden de kopers de verwachting dat
deze stijging onverminderd zou
voortduren. Ook de
hypotheekverstrekkende instellingen
deelden dit optimisme over de
woningmarkt en waren snel bereid om
te financieren. Mede aangelokt door de
snelle groei traden steeds meer
hypotheekverstrekkende instellingen
tot de markt toe. Eerst waren dit de
handelsbanken, spoedig gevolgd door
de Rijkspostspaarbank en tenslotte de
verzekeringsmaatschappij en en
pensioenfondsen.
De versterkte concurrentie, die hiervan
een gevolg was heeft in de afgelopen
jaren mede geleid tot een uitbreiding
van de verschillende
hypotheekvormen. Deze uitbreidingen
stonden veelal in het teken van een
relatieve lastenverlaging voor de
kopers in de aanvangsjaren. Werden er
in de zestiger jaren nog vrijwel
uitsluitend lineaire woninghypotheken
afgesloten, in de zeventiger jaren
verworven annuïteitenleningen en
groeihypotheken en steeds groter
aandeel.
In de tweede helft van de jaren
zeventig was de groei in de
woningmarkt en daarmee
samenhangend de hypotheekmarkt
explosief. Daarna deed de economische
recessie zijn intrede. De woningmarkt
stortte in en het aantal afgesloten
hypotheken daalde drastisch.
In 1978 sloten de gezamenlijke banken
in deze sector nog 280.000 hypotheken
af. In 1982 was dit aantal tot meer dan
de helft gedaald. In 1983 deed zich een
merkwaardige opleving voor en steeg
het aantal weer tot 190.000 om in 1984
weer te dalen tot 145.000. In deze
periode nam ook de werkloosheid hand
over hand toe. Het hoogste aantal werd
bereikt in 1984, toen er 810.000
werkzoekenden geregistreerd stonden.
Als gevolg hiervan stagneerde ook de
inkomensontwikkeling, terwijl de
rente voor hypotheken fors opliep naar
ruim 12 procent in 1981.
De rentestijging werd veroorzaakt,
doordat de overheden -zowel binnen
als buiten Europa- hun
financieringstekorten aanzuiverden
met het plaatsen van leningen op de
internationale kapitaalmarkt.
Particulier en bedrijfsleven kwamen
in een wurgende greep terecht van
directe kapitaalsnood. De economische
recessie was een feit. Een gewijzigde
houding ten opzichte van het eigen
woningbezit was één van de gevolgen.
Het hebben van een eigen huis werd
niet langer meer gezien als een te allen
tijde waardevaste investering.
Velen zagen zich gedwongen het nog
maar pas verworven bezit weer te
verkopen, omdat uit het dalende
inkomsten de aflossingen niet meer te
betalen waren. De vraag naar een
eigen woning daalde hierdoor sterk en
daarmee tevens de prijs van de huizen.
In 1976 steeg die prijs op landelijk
niveau gemiddeld nog 29 procent en in
1977 zelfs nog 40 procent.
De daling begon in 1979, waarna de
woningen per jaar gemiddeld ongeveer
10 procent in prijs daalden. Na 1983
trad een stabilisatie op met slechts
kleine schommelingen in de
gemiddelde prijscurve.
Het aantal voltooide nieuwbouw-
koopwoningen, dat vanaf 1975 op een
niveau lag van boven de 50.000
eenheden per jaar, zakte eveneens snel.
Bovendien concentreerde de
nieuwbouw zich steeds meer in de
Randstad en in de groeigemeenten.
In 1980 verrezen er landelijk nog 64.000
woningen, in 1984 waren het er nog
slechts 40.000, terwijl dit aantal zich de
komende jaren zal stabiliseren op
35.000. Vanaf 1982 is een licht herstel
waar te nemen op de bouwmarkt als
gevolg van de lagere rentestand en de
forse daling van de woningprijzen.
In Zeeland en West-Brabant
verwisselen jaarlijks ongeveer 8600
woningen van eigenaar, inclusief de
oplevering van nieuwbouwwoningen.
Het gros van de woningaankopen
betreft echter de verhandeling van
bestaande woningen. Wanneer deze
eigendomsverhandeling over 1984
gerelateerd wordt aan de totale
woningvoorraad in dit gebied dan
bedraagt dit cijfer 4.5 procent. Dit
wijkt niet af van het landelijk beeld. In
West-Brabant en Zeeland zijn de
Rabobanken veruit de grootste
hypotheekverstrekkers. Deze banken
hebben hun bevoorrechte positie op dit
terrein te danken aan de traditionele
verwevenheid met de agrarische
bedrijvigheid.
Het marktaandeel van deze banken
bedraagt in het rayon West-Brabant
en Zeeland 40 procent van het totaal
aantal verstrekte hypotheken. Voor de
handelsbanken is dit cijfer 23 procent,
voor de spaarbanken,
verzekeringsmaatschappijen en
hypotheekbanken afzonderlijk 10
procent en de bouwfondsen 7 procent.
Het geheel overziende kan
geconcludeerd worden dat voor een
gunstiger ontwikkeling op de markt
van de koopwoningen de meeste
lichten op groen staan.
De hoog opgelopen werkloosheid van
de af gelopen jaren blijkt tot staan te
zijn gebracht en het terugdringen van
het overheidstekort pakt de regering
met straffe hand aan. Door het geringe
inflatiepercentage en een verlaging
van de belastingdruk zal het netto
besteedbaar inkomen in de komende
jaren zelfs iets toenemen.
Dit zal de consument meer vertrouwen
geven voor de toekomst. Ook de
woning- en hypotheekmarkt kunnen
hierdoor enigszins aantrekken. Door de
jaarlijkse huurverhoging en de in gang
gezette huurharmonisatie zullen steeds
meer huurders de afweging maken
tussen kopen en huren.
Zo bleek uit een onlangs gehouden
onderzoek dat bijna de helft van alle
huurders de voorkeur geeft aan een
eigen woning. Bovendien waren zij
bereid hiervoor gemiddeld honderd
gulden per maand meer te betalen. Tel
hierbij op de gunstige rentestand en
het lage prijsniveau van de woningen
en een afweging tussen kopen en huren
zal vaker in het voordeel van kopen
uitvallen.
Gegevens voor dit artikel zijn
beschikbaar gesteld door het
Rayonkantoor van de Rabo-bank.
