Nationaal
Isolatie
Programma
NIP, een nationaal belang
Stookseizoen weer begonnen:
Zuinig stoken
met een HR-ketel
C.V. geeft veel comfort,
maar pas op voor die slokop
Isolatie,
wat levert
dat op
Huurders,
let op
uw zaak
Wat gaat u kopen een gulzigaard of een zuinigerd?
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 21 DECEMBER 1983
Kierenjacht
Doe-het-zelven
Ramen
Installatie
317
;!vXv!v!v!v!v!;!v!vX%vly!v!v!%v
Toen in 1978 de regering het
Nationaal Isolatie Program
ma instelde was de doelstel
ling om in 1990 2Vz miljoen
woningen te hebben geïso
leerd en daarmee een grote
energiebesparing te bereiken.
Vandaag de dag is die* doel
stelling nog niet gewijzigd.
Het Nationaal Isolatie Pro
gramma draagt ook zorg voor
de inhoud van deze pagina.
Het NIP wordt begeleid door
een stuurgroep waarin behal
ve de ministeries van Econo
mische Zaken en van Volks
huisvesting. Ruimtelijke Or
dening en Milieubeheer zit
ten: de Gasunie, de Vegin en
de Vereniging van Neder
landse Gemeenten (VNG).
Het dagelijks werk voor deze
stuurgroep wordt verricht
door het Stafbureau Natio
naal Isolatie Programma in
Rotterdam.
Behalve deze instellingen
zijn er nog meer instanties
werkzaam op het gebied van
voorlichting over energiebe-
in het kader van het
Bouwcentrum. Rotterdam;
Stichting Voorlichting Ener
giebesparing. Nederland
SVEN, Apeldoorn; Nationale
Woningraad, Almere en het
Ned. Christ. Instituut voor
Volkshuisvesting NCIV, De
Bilt.
Nu isoleren
Na die prachtige, warme zomermaan
den is het maar nauwelijks voor te
stellen, maar het is echt waar: het
stookseizoen staat voor de deur. Vol
gens sommigen wordt het een strenge
winter, anderen houden het op: het
kan vriezen, het kan dooien. Hoe dan
ook, de dag dat de kachel of c.v. weer
aan moet komt met rasse schreden
naderbij.
Hoé bent u op de winterperiode voorbe
reid? Een paar warme truien en een dik
ke jas, prima. En uw huis, zit dat er al
warmpjes bij? Wie nog helemaal niet of
slechts voor een deel zijn huis heeft geï
soleerd kan er nu nog vóór de winter bij
zijn. Het vergt natuurlijk wel enige in
vestering, maar nu isoleren kan u tien
tallen guldens besparen op uw energie
rekening en u heeft uw geld snel terug
verdiend.
Het allereerste waar je aan denkt is wel
de 'kierenjacht'. Onder deuren, langs ko
zijnen, door slechte raamsluitingen, op
veel plaatsen komt een stroom koude
lucht ons huis binnen. Er zijn veel ma
nieren om die luchtstroom buiten te hou
den. Maar pas op: mens, dier en gastoe-
stel hebben wel verse lucht nodig. Wie
zijn huis dus goed kierdicht maakt moet
regelmatig bewust ventileren.
Het plezierige van deze eerste stap naar
energiebewuster stoken is wel dat je het
allemaal zelf kunt doen. Het opsporen is
weliswaar een secuur werkje, maar voor
iedereen te doen. En het verhelpen van
tocht is zelfs voor een beginnend doe-
het-zelver aan te pakken. In elke doe-
het-zelfzaak zijn talloze hulpmiddelen en
materialen te krijgen om hetj tochtpro-
bleem bij u thuis voor een redelijk be
drag uit de wereld te helpen. Bovendien
zal men u daar graag met raad en daad
terzijde staan als u met vragen zit.
Niet alleen het oplossen van het tocht-
probleem kunt u zelf doen. Ook echte
isolatiemaatregelen zijn voor doe-het-
zelvers in een aantal gevallen aan te
brengen. Voor andere zaken zal de hulp
van de vakman onontbeerlijk zijn.
Laten we het huis eens afgaan en kijken
wat zelf gedaan kan worden en waar
voor beslist vakkundige hulp nodig is.
Beginnen we bij het dak: isolatie van een
schuin dak aan de binnenkant (op de
zolder dus) is een karweitje voor de doe-
het-zelver. Gebruikt u zolder of vliering
niet, dan kunt u misschien ook volstaan
met het bedekken van de zoldervloer
met een isolatielaag. Ook een plat dak is
voor een doe-het-zelver aan te pakken.
De isolatielaag moet in dat geval boven
op de bestaande daklaag worden aange
bracht.
Gaan we naar de muren van het huis:
dat is een aanzienlijk moeilijker geval
voor de doe-het-zelver. Heeft het huis
een spouw, dan zal de vakman eraan te
pas moeten komen. Alleen in het geval
van massieve muren bestaat de moge
lijkheid aan de binnenkapt zelf isolatie
aan te brengen.
Maar een huis bestaat uit meer dan mu
ren, er zit ook glas in en vaak zogenaam
de borstweringen. Voor die laatste is in
veel gevallen een radiator van de c.v.
geplaatst. Als deze borstwering niet
wordt aangepakt, gaat veel warmte van
de radiator vrijwel rechtstreeks naar
buiten. Een eenvoudige isolatielaag tus
sen borstwering en radiator brengt dan
uitkomst en bespaart erg veel.
Wat de ramen betreft zijn er twee moge
lijkheden: dubbelglas of voorzetramen.
Voor de doe-het-zelver is het laatste een
karwei waar wel enige handigheid voor
nodig is, maar zeker niet onmogelijk. En
het maakt in de energiebesparing niet
uit of u dubbelglas laat aanbrengen of
voorzetramen plaatst. In de besparing in
uw portemonnee daarentegen wel. Er
zijn tegenwoordig verschillende syste
men van voorzetramen in de handel,
waarbij een uitvoerige beschrijving
wordt geleverd. Dubbelglas moet u aan
de vakman overlaten.
Houden we in het riitie van isolatiemo
gelijkheden nog de vloeren en de leidin
gen over. Via de houten of betonnen
vloer van uw huis gaat eveneens warmte
verloren. Met betrekkelijk eenvoudige
en goedkope maatregelen is daar iets aan
te doen. Bij elke doe-het-zelfzaak zijn
materialen te krijgen om de begane
grondvloer aan de onderkant (dus in de
kruipruimte) te isoleren. Datzelfde geldt
overigens voor de materialen om de lei
dingen van centrale verwarming (en
warm water) te isoleren. Loopt zqfn lei
ding door een onverwarmde ruimte, dan
gaat bij het transport van het warme wa-
"7a ui t/\enpes
ter daardoorheen veel van de warmte
verloren. Een simpel jasje om de leiding
scheelt een stuk.
Hiernaast treft u een overzicht aan
waarin kosten en besparing naast elkaar
zijn gezet. Over doe-het-zelven heeft het
ministerie van Volkshuisvesting een
handige brochure gratis voor u klaarlig
gen. De titel: „Isolatie wat doen we zelf".
Bestellen via telefoon 070-264201, toestel
2983 of 2301.
'O
o
98o iqS' ii)81
In een centrale-verwarmingsketel wordt
water opgewarmd dat vervolgens door de
buizen en radiatoren stroomt en op die ma
nier uw woning verwarmt. Bij het verwar
men van dat water, meestal met gas, ko
men verbrandingsgassen vrij die door de
schoorsteen naar buiten gaan. Die gassen
zijn behoorlijk warm, soms wel 200° C en
hoger. Eigenlijk is het jammer dat die
warmte ongebruikt naar buiten gaat. Dat
vonden de N. V. Nederlandse Gasunie en de
Vereniging van Nederlandse Fabrieken
van ketels voor Centrale Verwarming
U.F.Kook en daarom hebben ze een ver
warmingsketel ontwikkeld die die warmte
van de rookgassen extra benut. Dat geeft
extra profijt van het aardgas dat u stookt,
ofwel meer rendement zoals dat heet.
Ketels met zo'n hoog rendement kort
weg HR-ketels genoemd krijgen alleen
een embleem van zuinig stoken als ze ten
minste 90% of meer rendement geven van
het gestookte aardgas. Er zijn inmiddels
ook wel c.v.-ketels op de markt die zuiniger
zijn dan vroeger, maar die 90% of meer niet
halen. Die mogen dan niet worden ver
kocht als HR-ketels.
De eerste modellen HR-ketels zijn alweer
een paar jaar op de markt. De praktijkerva
ring met deze ketels zijn voortreffelijk te
noemen. Sinds kort zijn ook de resultaten
bekend van zeven demonstratieprojecten.
De ketels uit deze projecten hebben mini
maal een jaar dienst gedaan. De voornaam
ste uitkomsten zijn:
- de gemiddelde gasbesparing van een HR-
ketel is circa 23% in vergelijking met de
wat oudere normale c.v.-ketel. Met een
HR-ketel is dus aardig wat te besparen op
uw stookverbruik. Dat is vooral belangrijk
nu energiekosten een steeds groter deel uit
maken van de woonlasten.
- HR-ketels blijken in de praktijk betrouw
bare toestellen te zijn.
- Bij deze nieuwe ketels worden de rook
gassen zover afgekoeld dat er condenswater
ontstaat. Een heel klein beetje overigens,
maar u hebt er wel een speciale afvoer voor
nodig.
- Dit condenswater heeft onder normale
omstandigheden geen invloed op de levens
duur van uw ketel. Het is ook niet schade
lijk voor de kunststofleiding die wordt ge
monteerd voor de afvoer van dat water.
- De aluminium afvoerpijp voor verbran
dingsgassen ondervindt evenmin schadelij
ke invloed van het condenswater.
Momenteel zijn er zeven merken HR-ketels
in de handel: Radson, Benraad, Buderus,
Agpo Enertec, Burnham. Remeha en Nefit.
De HR-ketels van deze merken hebben al
lemaal het GIVEG-HR-merk. Wilt u meer
weten over HR-ketels en de plaatsingsmo
gelijkheden bij u thuis, vraag dan uw gas
bedrijf om een gratis folder. En bedenk:
zo'n HR-ketel kost wel meer dan een gewo
ne c.v.-ketel, maar die meerinvestering
hebt u er snel weer uit. Bovendien geeft de
overheid u bij aanschaf van zo'n HR-ketel
een subsidie van250,-. Ook daarover weet
uw gasbedrijf meer.
De laatste tien jaar zijn in
ons land nauwelijks meer
huizen gebouwd zonder
centrale verwarmingsinstal
latie. Wat in de vijftiger ja
ren als luxe werd be
schouwd is tegenwoordig te
vinden in elke nieuwbouw
woning, maar ook in menig
oud huis. En laten we eer
lijk wezen: wat is prettiger
dan een huis dat overal
heerlijk warm is in de win
ter.
Maar die comfortabele ver
warming kan tegelijkertijd
een behoorlijke slokop op
uw gasrekening betekenen.
In een doorsnee eengezins
woning wordt per jaar al
gauw zo'n 3000 kuub ver
stookt ofwel nu zo'n
1.750,- en volgend jaar
misschien zelfs wel 1.800,-.
Zonder nu meteen te advi
seren de helft van de radia
toren maar stevig dicht te
draaien en de andere helft
maar mondjesmaat open te
doen zijn er best wat tips te
geven waarmee u kunt be
sparen op de stookkostenre
kening.
De capaciteit van uw c.v.-
installatie is zo vastgesteld
dat het in huis ondanks lage
buitentemperaturen en har
de wind toch probleemloos
warm kan blijven.
De kamerthermostaat zorgt
ervoor dat ook bij zachtere
weersomstandigheden de
ketel de juiste hoeveelheid
water levert. De meeste
c.v.-installatie hebben bo
vendien een ketelwater-
thermostaat. Die zorgt er
voor dat het water ih de in
stallatie niet warmer wordt
dan de waarde waarop de
thermostaat is afgesteld. En
hoewel de meeste mensen
moeiteloos met hun kamer
thermostaat omgaan zijn er
velen die nooit naar de ke
telthermostaat omkijken.
Als u merkt dat de radiato
ren het ene moment gloei-
endheet zijn en het andere
ijskoud, dan moet u toch
eens naar de ketelthermos
taat kijken. Het kost name
lijk erg veel energie om die
radiatoren van helemaal
koud naar heet te krijgen,
terwijl een constante lagere
temperatuur dezelfde
warmte in uw huis brengt,
maar minder kost.
Op welke waarde de ketel
thermostaat moet worden
ingesteld hangt af van ver
schillende factoren, maar de
buitentemperatuur is wel de
belangrijkste. Als gemiddel
den kunt u het best het on
derstaande lijstje aanhou
den.
Stand van de ketelthermo
staat:
september
oktober
november
december
januari
februari
50-60
50-60
60-70
70-80
80-90
80-90
maart
april
mei
70-80 °C
60-70 °C
50-60 °C
Sommige c.v.-ketels zijn ge
combineerd met een warm
watervoorziening. In dat
geval kan een lage tempera
tuur van het ketelwater lei
den tot te lauw bad- en /of
keukenwater. In dat geval
moet u de ketelthermostaat
iets hoger instellen.
Behalve het regelen van de
ketelthermostaat zijn er nog
meer tips te geven over zui
nig stoken met c.v.-installa-
ties:
- sluit de radiatoren af voor
dat u een vertrek gaat
luchten
- isoleer de c.v.-leidingen in
ruimten die niet ver
warmd worden zoals zol
der, kruipruimte e.d.;
- laat afzuigkappen en ven
tilatoren niet langer draai
en dan nodig is;
- doe de deur altijd meteen
achter u dicht;
- zet de kamerthermostaat
en uur voor het slapen
gaan op de nachtstand;
- laat de winterzon ongehin
derd binnenschijnen;
- ga op kierenjacht, maar
belemmer de toevoer van
verse lucht voor mens,
dier en gastoestel niet;
- breng brede vensterban
ken aan onder uw ramen;
- hang de gordijnen achter
de radiator langs tot op de
grond en dicht bij het
raam of tot op de venster
bank;
- breng een met aluminium
bekleed schot aan tussen
de gevel en de radiator;
- vraag uw gasvakman of
gasbedrijf naar mogelijk
heden en voordelen van
pompschakelaars, isolatie
mogelijkheden en even
tueel een nieuwe hoog
rendementketel.
Aan elke isolatievoorziening hangt een
prijskaartje. Tegenover wat u moet beta
len staat echter ook een bedrag dat u be
spaart op uw stookkosten. De gasprijs be
draagt op dit moment 58,6 cent per ku
bieke m^ter en zal misschiet? nog hoger
worden. In de doorsnee eengezinswo
ning met centrale verwarming wordt
jaarlijks 3000 kubieke meter gas ver
stookt, ofwel een bedrag van ruim
f1750,-. Hieronder leest u wat elke voor
ziening ongeveer kost wanneer u het
zelf doét of de vakman inschakelt en
hoeveel aardgas u per geïsoleerde vier
kante meter jaarlijks bespaart. i
Dak:
zelf
vakman
Kosten
ƒ10 - ƒ25
ƒ40
Spouwmuur:
vakman ƒ16 - ƒ28
Besparing
10 m3 per m2
(verw. zolder)
6 m3 per m2
(onverwarmd)
10 m3 per m2
Massieve muren (binnen)
zelf ƒ25
vakman ƒ50 - 75 9 m^per m2
Massieve muren (buiten)
vakman ƒ120 - ƒ140 13 m3 per m2
Dubbelglas
vakman ƒ200
Voorzetramen
zelf ƒ60 - ƒ100
vakman ƒ150
Vloerisolatie
zelf 10 - ƒ15
vakman ƒ40
30 m3 per m2
woonkamer
20 m3 per m2
slaapkamer
idem als
dubbelglas
5 m3 per m2
Leidingisolatie
(in onverwarmde ruimten)
zelf ƒ5 - ƒ8 9 m3 per
meter leiding
Er is een tijd geweest dat de overheid zowel voor
eigen woningen als voor huurwoningen aanzienlij
ke subsidies kon geven om isolatievoorzieningen
aan te brengen. Die tijd is helaas voorbij.
Gelukkig voor hen hebben al veel eigenaar-bewo
ners de nodige voorzieningen kunnen treffen,
maar bij de huurwoningen ligt dat anders. Dat is
dan ook de reden dal voor het isoleren van huur
woningen nog wel subsidie wordt gegeven.
Veel eigenaren van huurwoningen hebben inmid
dels al plannen gemaakt om hun woningbestand
te isoleren, maar nog lang met overal wordt aan
gepakt. Dat kan voor de huurders erg vervelend
zijn, want wie wil het 's winters zonder al te hoge
stookkosten niet behaaglijk warm hebben?
We zouden huurders, die nog niet in een geïso
leerd huis wonen, maar dat wel graag gouden wil
len, van deze plaats willen oproepen om gezamen
lijk eens te gaan praten met de huisbaas. Het be
staan van subsidies en de mogelijkheid van lenin
gen kunnen argumenten zijn om hem te overtui
gen. Uiteraard betekent deze comfortverbetering
van uw huis wel dal u meer huur moet gaan beta
len. Maar daartegenover staat een lagere gasre
kening. Is uw huiseigenaar niet bereid of in staat
isolatie aan te brengen, dan kunt u mogelijk een
aantal voorzieningen zelf aanbrengen. Daarover
betaalt u dan natuurlijk geen huurverhoging.
Meer hierover leest u in de brochures van het Mi
nisterie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Orde
ning en Mileubeheer „Isolatie van huurwoningen
- hoe zit dat nu precies?" en „Isoleren huurwo
ningen, wat kan ik besparen en hoe kaart ik het
aan?". De brochures zijn gratis verkrijgbaar bij
het ministerie, telefoon 070-264201, Bureau Be
heer en Distributie, toestel 2983 of2301.
Koelkasten, diepvriezers, wasma
chines, vaatwassers, er bestaan
tientallen merken, modellen en
typen. De een kan meer dan de
ander, de een is wat mooier en lu
xueuzer uitgevoerd dan de ander,
èn de een is ook een stuk zui
niger met energie dan de ander.
Denkt u nu vooral niet dat de
kleinste altijd wel de zuinigste zal
zijn, want zo is het beslist niet.
Hoe het dan wèl is? Daar is geen
vuistregel voor te geven.
Wat er wèl te geven, of beter ge
zegd: te geef is helemaal gratis
dus) is een lijstje van in Neder
land in de handel zijnde appara
ten, met een beoordeling van hun
energieverbruik. Dat lijstje heet
„Energiewijzer" en u kunt het zó
meenemen bij uw plaatselijk
energiebedrijf. Er is een aparte
energiewijzer voor vaatwassers,
wasmachines, koelkasten en diep
vriezers. En u vindt er bovendien
nog een aantal andere wetens
waardigheden in, zaken zoals
trommelinhouden, waterverbruik,
al of niet KEMA -keur, etcetera.
Onder alle huishoudelijke appa
raten komen gulzigaards en zui-
nigerds voor, en het verschil daar
tussen bedraagt soms een fors be
drag per jaar.
Even ophalen dus, zo'n Energiew
ijzer, voordat u naar de winket
gaat om iets te kopen.
