PIET VOC-SCHIP ROSKAM:
Holland als eerste zeevarende
natie inspirerender dan nu
met gezeur over loonsverlaging
O
Zeeuwse meidenband
eerste op Piekpodium
Krabbels en kapitale tekeningen
Concert Italiaans duo
Saint Geniès' droomvrouwen
Jaarlijkse
uitvoering
Accordeola
Reserveren
kerstviering
Leger nu
al mogelijk
Studenten na de oorlog
Uit de kou
bij sparen
energie
Cursus voor
werklozen
Cursus in de Zwaan:
Uitkomen met inkomen
Walcherse Snuffelmarkt
Stille tocht
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 16 NOVEMBER 1983
HET
ZEILEND
SCHIP
Indonesië
Begraafplaats
Kaasjuffrouw
Wedstrijd
^SSIUG#'
Paraplu
313
VLISSINGEN - „Iedereen
is in deze tijd vol zelfmede
lijden", vindt Piet Roskam
van de Stichting Het Zei
lend VOC-Schip in Vlis-
singen. „Wij willen laten
zien dat je wel met wat an
ders bezig kunt zijn dan
zeuren over die twee pro
cent loonsverlaging". De
tijd dat de Republiek de
eerste zeevarende natie ter
wereld was, vindt Roskam
inspirerender. Zoals be
kend is het streven van zijn
stichting een galjoen uit de
tijd van de Verenigde Oos-
tindische Compagnie exact
na te bouwen en historische
reizen via dezelfde routes
nog eens over te doen. Dit
ideaal is plotseling een stuk
dichterbij gekomen nu de
Nederlandse stichting gaat
samenwerking met de Ja
panse stichting Nagasaki
Dream.
Onafhankelijk van el
kaar waren beide stichtin
gen met hetzelfde bezig.
„Bundeling van de belan
gen zal de kosten flink
drukken", meent Roskam.
„We zijn overeengekomen
twee identieke schepen te
bouwen, hier op het Zee
hondenwerfje in Vlissin-
gen. Het worden kopieën
van het VOC-schip Prins
Willem".
gasaki. Van Boven consta
teerde er dat deze historie
de Japanner lief is. „Ze wil-
Een model van 't Vliegend Hert dat voor de kust van Walcheren zonk. Het was een
soortgelijk schip als de Prins Willem. Foto: Cor Schuilwerve
Van dit galjoen is vrij veel
bekend: er is een redelijk
goed bestek, er staat een
model in het Rijksmuseum
en er is zelfs een boek over
het koopvaardijschip ver
schenen van de hand van
Rij ksmuseummedewerker
Herman Ketting. „En dat is
nou het leuke, het schip is
in 1650 op de VOC-werf in
Middelburg gebouwd. De
historie van de VOC na
pluizend, kwam ik op het
idee de eerste reis naar In
donesië nog eens over te
doen. In 1995 is het 400 jaar
geleden dat Cornelis de
Houtman het eerste Neder
landse contact legde met
Indonesië. Hij sloot er ook
het eerste handelscontract
af. En zo zijn er nog veel
meer historisch belangrijke
reizen: Olivier van Noort,
die in 1600 de eerste was die
de wereld rondreisde, de
ondergang van de Batavia
op de Australische riffen,
enzovoort".
Het plan het galjoen in
1995 in de vaart te nemen,
wordt door de samenwer
king met Nagasaki veran
derd. Het streven is nu in
1989 beide schepen in de
vaart te hebben. In dat jaar
herdenkt Nagasaki de in
voering 100 jaar geleden
van een democratisch
stadsbestuur.
Middelburg en Nagasaki
onderhouden nauive con
tacten met elkaar als zus
tersteden en het is dan ook
Middelburg geweest die
beide stichtingen met el
kaar in contact heeft ge
bracht.
Volgens kabinetschef
Van Boven willen de Ja
panners het galjoen een
vaste ligplaats geven in de
baai van Nagasaki. Het
wordt een museumschip,
gewijd aan de exclusieve
betrekkingen tussen Neder
land en Japan sinds ±1600.
De Nederlandse kolonie
verbleef ruim 250 jaar op
het kunstmatige eilandje
Decima in de baai van Na-
len niet voor niets een Ne
derlands schip in de stad.
Maar je ziet het ook aan an
dere dingen. Op de berg
Inasa in de stad ligt een
Hollandse begraafplaats,
die nog steeds keurig wordt
onderhouden. Een boed
dhistische secte houdt zich
daarmee bezig".
Nagasaki Dream werkt
voortvarend aan de verwe
zenlijking van haar droom.
Er zijn al twaalfhonderd
sympathisanten, zakenlie
den, burgers en bestuur
ders. Het geld wordt op on
geveer dezelfde manier bij
eengebracht als in Neder
land.
Het zeilend VOC-Schip,
nu 120 leden en donateurs
groot, vergaart op twee ma
nieren kapitaal. Zoals in de
tijd van de VOC worden er
aandelen uitgegeven: een
part van een kubieke deci
meter van het galjoen kost
een tientje. Nieuwere we
gen zijn subsidie en spon
soring. De Prins Willem
gaat rond de acht miljoen
kosten.
„Niet veel", vindt Roskam.
„Als je ziet wat Nederland
toendertijd presteerde als
grootste zeevarende land en
je vergelijkt het met lan
den die nauwelijks een ma
ritieme historie hebben,
dan kun je de conclusie
trekken dat wij nauwelijks
geld voor onze roemruchte
geschiedenis over hebben.
Rusland en Duitsland heb
ben er bijvoorbeeld veel
meer voor over".
De commerciële kanten
ontgaan de ex-stuurman
op de grote vaart niet.
„Zo'n schip is exclusief en
trekt veel publiek als je een
haven binnenkomt. Het is
een betere manier om je
produkten te verkopen dan
steeds weer een kaasjuf
frouw uit de doos te haleh".
In de visie van Roskam is
het schip tegelijkertijd een
museum, omdat duidelijk
te zien zal zijn hoe de be
manning voer, werkte en
sliep, vaak met honderd
mensen opeengepakt in be
dompte hokken.
„Je krijgt dan enig in
zicht in de prestaties die de
mensen toen hebben gele
verd. Ik weet wel dat ze ook
minder aardige dingen de
den, maar dat maakt die
prestaties nog niet min
der".
Als het geld vlot binnen
stroomt, kan volgend jaar
al met de bouw worden be
gonnen. Het bestek van het
galjoen bevat enkele fouten
die aan de hand van andere
historische gegevens wor
den gecorrigeerd, maar in
juni 1984 moet dat onder
deel klaar zijn. Dan willen
de Japanners een contract
voor de bouw afsluiten.
Het is de bedoeling dat
een Japanse en een Neder
landse bemanning eerst een
tijd op een galjoen oefenen
om te leren zeilen.
„Dan gaan we naar Ja
pan en daar maken we een
wedstrijd van", droomt
Roskam. „We nemen de
route die het eerste Neder
landse schip naar Japan
ook nam, via de Straat van
Magalhaes. Hebt u wel eens
van Shogun gehoord, die
tv-serie? Dat begint met
die reis. Het verhaal draait
om die Engelse stuurman,
omdat de Nederlandse ka
pitein Kwakernaat te ziek
was om contacten te leggen
met de autoriteiten. Er
stond op dat ogenblik in
Japan een burgeroorlog op
uitbreken en die is beslist
met de kanonnen van dat
schip. De bemanning is ge
bleven en legde later de
contacten voor de VOC,
aardige dingen niet?"
Wie op de één of andere
manier een bijdrage wil le
veren aan de verwezenlij
king van de plannen: het
adres van de Stichting Het
Zeilend VOC-Schip is
Postbus 6, Vlissingen.
SOUBURG - Een Italiaans duo geeft aanstaande zaterdag een
concert in Razzmatazz aan de Middelburgsestraat 113 in Sou
burg.
Het duo, betaande uit de ac
cordeonist Ricardo Tesi en de
gitaarvirtuoos Alberto Balia,
brengt een grote verscheiden
heid aan traditionele Italiaan
se muziek, zoals de Satarelli's,
de Tarantella's, de Bolli's en
zovoorts.
Tesi, aanwezig op Rotter
dam Folk '81, is sinds die tijd
geen onbekende meer in Ne
derland. Zijn optreden werd
namelijk een van de hoogte
punten op het festival. Tesi
komt uit Pistoia in Noord-Ita-
lië waar de accordeon een ge
liefd instrument is. Hij be
speelt het al sinds zijn kinder
tijd.
Sinds enige tijd werkt hij
samen met Alberto Balia uit
Sardinië. Naar aanleiding van
een tournee door Frankrijk
schreef een Franse krant: „Ri
cardo Tesi en Alberto Balia
vormen een duo waarvan al
leen de bescheidenheid kan
wedijveren met het talent".
Het concert begint om half-
negen. Kaarten tien gulden.
VLISSINGEN - De enige Zeeuwse meidenband Deux Pièces
treedt zaterdag 19 november op in het Vlissingse jongerencen
trum de Piek. Het concert is het eerste in een tweewekelijkse
reeks concerten van Zeeuwse groepen.
Onder de naam Piekpodium
wil de Piek als vrijplaats gaan
fungeren voor de Zeeuwse
bands die iets in hun mars
hebben. Er is in Zeeland een
ontstellend gebrek aan podia.
Vandaar. De groepen spelen
tegen onkostenvergoeding, dat
is een voorwaarde. Daar staat
tegenover dat de toegang gra
tis is, en dat er opnamen wor
den gemaakt die in verzamel-
cassettes naar jongerencentra
in het land worden gestuurd.
De concerten zijn steeds op za
terdag. Deux Pièces speelt bij
wijze van uitzondering op za
terdag. De vier vrouwen bren
gen muziek die iets weg heeft
van die van Velvet Under
ground, eenvoudige akkoor
denschema's die worden
voortgedreven door een stu
wende ritmesectie en voorzien
van verrassende melodie
lijntjes en interessante vocals,
zo omschrijft de groep de
eigen muziek. Het concert be
gint om negen uur, de toegang
is gratis, bal na's
MIDDELBURG - Krabbels en kapitale tekeningen is de titel van een tentoonstelling die nog tot
en met 7 januari 1984 in het Zeeuws Museum aan het Abdijplein in Middelburg te zien is.
In de vorige eeuw kwam de
tekenkunst in ons land tot
grote bloei. De tekengenoot
schappen hebben sinds het
einde van de 18e eeuw hierin
een belangrijke rol gespeeld.
Bij de vorming van jonge kun
stenaars werd aan het tekenen
grote waarde gehecht; de aca
demies waaraan men tot kun
stenaar werd opgeleid, heetten
in die tijd dan ook tekenacade
mies.
De tekening of aquarel kon
in de 19e eeuw een functie
hebben als zelfstandig kunst
werk of als voorbeeld voor een
schilderij. Ook kon deze als
studie bedoeld zijn om een de
tail van een te formeren com
positie grondiger te leren ken
nen. Daarnaast waren er
schetsen, waarmee een opko
mende gedachte of indruk
werd vastgelgd. Een vluchtige
schets werd ook wel krabbel
genoemd. De tentoonstelling
„Krabbels en Kapitale teke
ningen", die werd samenge
steld door de Dienst Versprei
de Rijkskollekties in Den
Haag omvat 45 bladen uit de
collectie van deze Dienst, aan
gevuld met werken uit een
particuliere verzameling.
Niet alleen wordt beoogd
een beeld te geven van de in de
19e eeuw heersende stromin
gen, zoals Classicisme, Ro
mantiek, Haagse en Amster
damse School, maar ook van
in die periode gangbare tech
nieken: potlood, krijt, houts
kool en waterverf. Ook de ver
schillende genres die de 19e
eeuwers in ons land beoefen
den zijn op de expositie verte
genwoordigd: portret en fi
guur, landschap en zeegezicht,
architectuur, interieur, dier-
stuk enz.
Naast enkele minder beken
de tekenaars en aquarellisten
is o.m. werk te zien van: Ma-
rius Bauer, David Bles, Johan
nes Bosboom. G.H. Breitner,
Jozef Israëls, J.B. Jongkind,
Jac. van Looij, Jacob Maris,
Anton Mauve, J.W. Pieneman,
Suze Robertson, Willem Roe-
lofs, Cornelis Springer, Jan
Veth en J.H. Weissenbruch.
De tentoonstelling wordt be
geleid door een rijk geïllu
streerd boekje, dat tevens ca
talogus bevat van het totale
bezit van 19e eeuwse tekenin
gen van de Dienst Verspreide
Rij kskollekties.
MIDDELBURG - De Middelburgse Galerie Montparnasse
toont in samenwerking met de Franse Edition Raymond litho's,
aquarellen en olieverfschilderijen van de Bretonse schilder
Saint Geniès.
Franciscus de Lassus Saint
Geniès werd in 1925 geboren in
het Franse plaatsje Pleneuf.
Hij kwam al vroeg in contact
met allerlei vormen van kunst,
omdat hij uit een artistieke fa
milie kwam. Hij studeerde aan
de Academie Julian in Parijs
en was daarna lange tijd als
portretschilder werkzaam
voordat hij een eigen, zeer
persoonlijke stijl ontwikkelde.
Saint Geniès noemt zijn
.werken ontwaakte dromen.
Hij is zeer onder de indruk
van de vrouw als wezen, het
geen bij hem beelden oproept
van legendarische mythen. Hij
schildert de vrouw zoals in
zijn dromen, met herteogen,
sensuele lippen en meisjesach
tige slanke ledematen. Zij zijn
niet uitdagend, maar veeleer
bovenaards.
De tentoonstelling in de ga
lerie (Reigerstraat) wordt ge
opend op zondag 20 november
om halfacht, de kunstenaar
zal dan zelf aanwezig zijn. De
tentoonstelling is te zien tot en
met 24 december.
VLISSINGEN - Zaterdag 19
november geeft Accordeola de
jaarlijkse uitvoering in het
Scheldekwartier in Vlissingen.
De accordeonmuziek wordt
afgewisseld met optredens
door de brassband Excelsior.
Na afloop van het concert is er
gelegenheid tot dansen op de
muziek van de Fiestaband.
Het concert begint om acht
uur.
VLISSINGEN - Het Korps
Vlissingen van het Leger des
Heils houdt van maandag 21
november tot en met zaterdag 3
december een collecte ten bate
van de kerstvieringen.
Een onderdeel van de viering
is het kerstfeest voor zieken,
bejaarden en eenzamen, in ho
tel Britannia op woensdag 21
december om halfacht. Voor
deze kerstviering kunnen nu al
kaarten gereserveerd worden
bij het Leger des Heils, Dr. Sta-
vermanstraat 39-41 in Vlissin
gen, telefoon 01184-12633.
Verder zijn er bijeenkomsten
in verschillende bejaardenhui
zen. De zieken en bejaarden,
die aan huis zijn gebonden,
worden verrast met een kerst-
att.ent.ip
MIDDELBURG - In de serie najaarsvoorstellingen in het
Kuiperspoorttheater in Middelburg brengt Theatergroep Tre-
zoor uit Amsterdam zaterdag 19 november het stuk Krankheit
der Jugend.
Het is geschreven door Fer
dinand Bruckner in 1926.
Bruckner geeft in het stuk een
beeld van het Duitse studen
tenmilieu uit die tijd. De figu
ren, rijpe twintigers en vroege
dertigers, verkeren in een va
cuüm, enerzijds vanwege de
angst voor de naderende
maatschappelijke positie en
aan de andere kant door de
kater van de zo vernederend
verloren wereldoorlog.
De voorstelling begint om
acht uur. De toegangsprijzen
zijn zeven gulden vijftig of vijf
gulden vijftig met 65+ pas of
CJP-kaart. De kaarten zijn in
voorverkoop bij het V.V.V.-
kantoor in Vlissingen en Mid
delburg en bij Hij herenmode
en Loeks Boekhandel in Mid
delburg. De mogelijkheid om
telefonisch kaarten te reserve
ren is aanwezig, het nummer
is 01188-2161.
De Stichting Middelburgs
Theater brengt vrijdag 17 en
zaterdag 18 februari het oor
spronkelijk voor deze maand
geprogrammeerd bliisnel Ar
senicum en oude kant, ge
schreven door Joseph Kessel-
ring, in de Schouwburg in
Middelburg.
MIDDELBURG - In het
V.J.V.-centrum aan de Latijn
se Schoolstraat 10-12 in Mid
delburg is er op maandag 21,
dinsdag 22 en woensdag 23 no
vember een tentoonstelling
over energie. Het thema is Uit
de kou door energiebesparen.
De tentoonstelling is inge
richt door de Stichting Energie
Anders uit Hoek van Holland.
Op deze dagen kan men er ook
terecht voor alle vragen op het
gebied van energie en energie
besparing. Als scholen de ten
toonstelling willen bekijken,
kunnen zij zich tevoren mel
den via tel. 01180-16278.
VLISSINGEN - In het Vor
mingscentrum Jonge Volwas
senen in Vlissingen begint
donderdagochtend 17 novme-
ber een oriëntatiecursus voor
jongeren die dit jaar van
school zijn gekomen en er nog
niet in zijn geslaagd werk te
vinden.
In deze cursus, die op vijf
achtereenvolgende donderda
gen zal plaatsvinden, wordt
informatie gegeven over de
volgende onderwerpen:
- Solliciteren, hoe gaat dat
nu in de praktijk.
- Wat zijn de moeilijkheden
om als werkloze geplaatst te
worden in één of andere tijde
lijke werlozenregeling.
- Opleidings- en bijscho
lingsmogelijkheden (part-ti
me) met beroepenvoorlichting.
- Werklozenproject Vlissin
gen, wat heeft dat te bieden.
Er zal getracht worden om
de informatie zoveel mogelijk
af te stellen op de vragen van
de deelnemers. De cursus
duurtsteeds van halftien tot
halftwaalf. Het adres is Ver-
kuyl, Quakkelaarstraat 95, tel.
01184-17819.
OOST-SOUBURG - In buurthuis de Zwaan in Oost-Souburg
start binnenkort een cursus Uitkomen met inkomen.
De bedoeling van de cursus
is antwoorden te zoeken op
vragen over beheer en beste
ding van geld aan de hand van
de volgende onderwerpen: in
komen, waarin aan de orde
komt hoe een loonstrookje er
uit ziet; uitgaven, te verdelen
in vaste lasten, huishoudgeld
en reserveringen; orde op za
ken: hoe houdt men overzicht
van de financiën en het maken
van een begroting. Ook komen
dingen aan de orde als zak
geld, studentenbudget en kos
tenberekening van apparaten.
Bij voldoende belangstelling
begint de cursus dinsdag 22
november. De cursus staat on
der leiding van een docente
van de stichting huishoudelij
ke voorlichting. De kosten be
dragen zes gulden per les, de
cursus omvat vier lessen. Voor
inlichtingen en opgave kan
men terecht in de Zwaan, tele
foon 01184-61252.
Eveneens in de Zwaan is er
op de woensdagavond van
kwart voor zeven tot kwart
over acht een cursus Engels.
De' cursus is erop gericht, om
in een korte tijd veel Engelse
woorden te leren, zodat men
zich snel verstaanbaar kan
maken. De kosten bédragen
zes gulden per les.
baar gesteld is door de Parade
Super aan de Paauwenburg-
weg.
Naast de wisselbeker zijn er
nog andere prijzen te winnen,
zoals bekers en standaards en
verschillende kleine prijzen,
die beschikbaar gesteld zijn
door de banken en winkeliers
in Paauwenburg.
Buurthuis de Paraplu houdt
zaterdag 19 november een vol
leybaltoernooi in de sporthal
van de Zeevaartschool aan de
Chopinlaan in Vlissingen.
Het toernooi zal duren van
halfelf tot halfvijf. De deelne
mers spelen om de Parade Su
per Wisseltrofee, die beschik-
De teams, zestien in totaal
komen uit heel Vlissingen en
zijn in de verschillende wijken
opgericht. De entree is gratis.
De werkgroep interculture
le activiteiten houdt donder
dag 24 november in de Paraplu
een karate- en kookdemon
stratie.
De kookdemonstratie is van
acht uur tot negen uur. Er zul
len Spaanse gerechten worden
klaargemaakt.
De karatedemonstratie is
van negen tot tien uur, een ka-
ra teleraar laat dan met zijn
sportgroep verschillende ka-
ratetechnieken zien en geeft
informatie over de achter
gronden van de sport.
De toegang is een gulden.
MIDDELBURG - De 1500 vierkante meter grote veilinghallen
van Middelburg herbergen aanstaande zaterdag weer de Wal
cherse Snuffelmarkt.
MIDDELBURG - De
Zeeuwse vrouwen die nu al
geruime tijd stille tochten door
Zeeuwse steden houden, blij
ven solidair met de Argentijn
se dwaze moeders.
De stille tochten blijven
doorgaan zolang de militairen
in Argentinië nog aan de
macht zijn.
Donderdag 17 november
wordt in Middelburg de vijfde
stille tocht gehouden. Om
kwart over tien vertrekt de
stoet van de Loskade. Om elf
uur wordt op het Abdij plein
een petitie aangeboden. De
tocht sluit met een gebeds
dienst in de Hofpleinkerk die
om halftwaalf begint.
Zoals bekend kan iedereen
er zijn overbodig geworden
spulletjes verkopen door een
kraam te huren van de orga
nisator, het Organisatie- en
Evenementenburo Zuid-West
Nederland in Goes.
Tot nu toe is de belangstel
ling zo groot dat de kramen
voor dit jaar al allemaal zijn
verhuurd, alleen voor januari
volgend jaar zijn nog kramen
te huur. Wie op zoek is naar
iets speciaals, kan het best di
rect na negen uur komen. Dan
is het aanbod, dat varieert van
bankstellen tot de kleinste
snuisterijen, het grootst. De
Walcherse Snuffelmarkt is
open van negen tot vijf.
