4STMST
wé
HET WEEKBLAD WAAR JE
LEKKER VOOR GAAT ZITTEN
Apparaat van Middelburgs
bedrijf werd wereldsucces
Avondvierdaagse start
maandag in Middelburg
knuijt
Groot slotfeest betekent
einde viering eeuwfeest
Frans Naerseboutschool
Tegen de stroom van een
energieke maatschappij in
MANNENMODE
J.P.A. ROSSEL
O
Graanschuur
Bloed
Kikkers
Vrijdag traditioneel Veerse
avond in Grote Kerk
wê Flamingo
Tahamata
in elftal tegen
Vlissingen
WIE OREN HEEFT NAAR
VOORDEELKOOPJES EN
OPEN 00G VOOR EIGEN
OMGEVING GAAT EVEN
ZITTEN
VOOR DE SCHELDERODE
V
TANDPROTHETICUS
KUNSTGEBITTEN-
REPARATIE
verlovingsringen
Juwelier
Van der Maden
DE SCHFLDEBODE
UITGAVE ZEEBRA WEEKBLADEN -31e JAARGANG - OPLAGE 42.465 EX
WOENSDAG 8 JUN11983
M
301
KANTOOR; TORENSTRAAT 5 VLISSINGEN - TEL 01184-19910 - POSTADRES POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN
MIDDELBURG - Wie zijn ogen niet in zijn zak heeft, zal de aanplakbiljetten op bomen of hek
ken wel eens hebben gezien met in grote letters de aankondiging van een voorjaarsshouw of na
jaarsschouw. Daaronder in kleinere letters de datum waarop boeren in een bepaald gebied bezoek
kunnen verwachten van mensen van het waterschap. Zij komen de sloten schouwen, controleren
of de boeren de sloten wel goed schoongehouden hebben en of ze nog breed genoeg zijn om vol
doende water af te voeren. In ons waterrijke landje is dat van levensbelang, want als boeren de
sloten enkele jaren zouden verwaarlozen, zouden de polders snel onder water komen staan. Tot in
de jaren vijftig en zestig deed een boer dat nog met de hand: een lange stok met aan het eind een
drietandig soort riek werd in het water geplonsd en teruggetrokken, de bagger en waterplanten
werden op de kant gegooid. Zwaar werk, zeker als je bedenkt dat een boer soms kilometers sloot
had af te werken. Een Middelburgs familiebedrijf komt de eer toe een apparaat te hebben uitge
vonden dat dat zware werk kon overnemen. Het bedrijf heet Herder b.v. en het apparaat, de
maaikorf, is zelfs een wereldsucces geworden. In talrijke landen is de maaikorf in gebruik en ook
ontwikkelingslanden tonen belangstelling.
Leuk voor Herder en ook
leuk voor het milieu, want de
maaikorf is een heel wat bete
re methode dan een andere
methode die de laatste decen
nia in zwang kwam; het be
strijden van de plantengroei
met chemische middelen. Ko
den Herder, een van de vier
den Herders die het bedrijf
leiden, is twee maal in Soedan
geweest om er de mensen met
de maaikorf en andere appa
raten van Herder vertrouwd
te maken.
In zijn ruime kantoor in het
al even ruime pand aan de
Herculesweg vertelt hij dat
het schoonhouden van de slo
ten en vaarten daar nog een
ander positief effect heeft. „Er
sterven in Soedan veel mensen
aan bulhartia. Dat is een do
delijke leverziekte die wordt
veroorzaakt door larfj es die
uit het water komen en onder
de huid van mensen kruipen.
Die beestjes hebben stilstaand
water nodig. Door het schoon
maken van de sloten, gaat het
water weer stromen en het ge
volg is dat de ziekte ziendero
gen verdwijnt".
Chemisch reinigen was ook
een mogelijkheid geweest,
maar - en dat speelt in veel
landen - het water dient ook
als drinkwater.
Ko den Herder was in een
gebied tussen de Witte en de
Blauwe Nijl, vele honderden
kilometers groot. Ooit hebben
de Engelsen daar een irriga
tiesysteem aangelegd, maar de
kanalen en sloten groeiden in
de loop der tijd helemaal dicht.
Is ons land pas vruchtbaar en
bruiksbaar als we het water
goed kunnen afvoeren, in dat
gebied is het land pas vrucht
baar als er water kan worden
aangevoerd. De grond is uit
stekend. Volgens Ko kan het
zelfs de graanschuur van
Afrika worden.
Een gedeelte van dat grote
gebied tussen de rivieren heeft
nu een goede watertoevoer.
Dat is groen en daar heeft de
maaikorf- en de maaiboot, de
nieuwste vinding van Herder
een aandeel in gehad. Maar
hoe komt zo'n klein bedrijf -
Herder heeft 54 mensen in
dienst - nu in contact met een
ver land als Soedan?
„Via Demas, een club van
aannemers uit de natte bouw.
Demas is speciaal opgericht
om onze kennis op het gebied
van baggerwerken en dijken-
bouw in het kader van de ont
wikkelingssamenwerking aan
de derde wereld aan te bieden.
De regering van Soedan had
Demas ingeschakeld om een
antwoord te vinden op het
probleem van het dichtgroeien
van sloten en kanalen. Het
gaat om duizenden kilometers,
een gigantisch karwei als je
bedenkt hoe de boeren het
probleem aanpakten. Ze deden
dat door een van ijzeren haak
jes voorzien en met lood ver
zwaard touw door het water te
trekken. De trekkers werden
aan elke kant van het water
gevolgd door een groepje men
sen die, als het touw werd bin
nengehaald, de waterplanten
verder het land op gooiden.
Dat was zeer bewerkelijk. In
Demas zitten wel aannemers
die kanalen kunnen graven,
maar geen firma's die sloten
schoon kunnen houden. Om
dat we in Nederland op dat ge
bied een goede naam hebben
opgebouwd, kwam Demas bij
ons terecht".
Zo werken de gelden voor
ontwikkelingshulp naar twee
kanten: de machines doen
goed werk in Soedan en het
Middelburgs bedrijf blijft aan
het werk. Het geld komt in fei
te via een omweg weer terug
naar Nederland. Op uitnodi
ging van Demas is Ko den
Herder ook in Soedan geweest.
De tweede keer om er de men
sen met de maaiboot te leren
omgaan. Hij maakte er veel
mee, maar een gebeurtenis
kan niet onvermeld blijven.
„Er was een nieuwe machi
ne gekomen die ik natuurlijk
moest komen bekijken. Maar
toen ik buiten kwam, wist ik
niet wat ik zag. Het hele appa
ratuur zat onder het bloed. Ik
dacht, goed, wat is er nou toch
allemaal gebeurd? Het bleek
dat ze een schaap hadden ge
slacht en het bloed met hun
handen over de machine had
den uitgewreven. Daarna
moest ik meedoen aan de ri
tuele maaltijd. Daar hoorde
ook bij het drinken van een
vies uitziend aftreksel van vet
en bloed dat van het boven het
vuur hangende schaap was
opgevangen. De beker ging
rond en toen het mijn beurt
was heb ik even moeten slik
ken, dat snap je wel. Maar ik
wilde geen spelbreker zijn".
In een weinig ontwikkeld
land als Soedan blijven de
mensen overigens afhankelijk
van Nederlandse kennis. Ze
gebruiken de apparaten van
Herder (en van andere bedrij-
Ko den Herder: Geen enkel land kan ons goed beconcurreren
- Foto Cor Schuilwerve
ven), maar als er iets kapot
gaat, zitten ze. Een Nederland
se monteur, ingehuurd door
Demas, is voorlopig nog nodig
voor de reparaties. Het zal so
wieso nog generaties duren
voor de polders tussen de Wit
te en Blauwe Nijl er zo bij lig
gen als in Nederland, als het al
die kant uit moet. Hier werken
boeren, waterschappen en wa
terstaat eendrachtig samen
aan een optimalen waterhuis
houding, er liggen goede we
gen, regering en ook universi
teit werken aan voorlichting
en nieuwe methoden om nog
meer uit de grond te halen.
Daar is er niets van dat al. De
ontwikkeling staat aan het be
gint.
Wel dringt tot steeds meer
landen door dat Nederland op
het gebied van de waterhuis
houding een ervaring heeft
opgedaan die in geen enkele
ander land wordt evenaard.
Ko den Herder: „Er is geen
land dat ons goed kan becon
curreren. Wij leveren maat
werk naar de lokale omstan
digheden". Een bewijs zou
kunnen zijn dat een publicatie
over Herder in het blad Inter
nationale Samenwerking van
het ministerie van ontwikke
lingssamenwerking tot gevolg
had dat uit verschillende lan
den aanvragen voor appara
ten van Herder kwamen.
Van crisis is bij Herder dan
ook nog niet veel te merken.
Voorlopig is het echter nog zo
dat Nederland het belangrijk
ste afzetgebied blijft. „Wij
verkopen 70 procent van ons
materiaal in Nederland, 30
procent in het buitenland. De
export is leuk meegenomen,
maar we zijn er niet van af
hankelijk. De markt in de ont-
wikkelslanden biedt aardige
perspectieven, maar daar
staan andere dingen tegen
over. Er is vaak geen geld, zo
dat je voor de financiering
moet afwachten of de Wereld
bank meewerkt. Bovendien
zijn de landen vaak instabiel;
het komt voor dat maanden
lange onderhandelingen in een
klap ongedaan worden ge
maakt door egeringswisselin-
gen. Om je tegen dat soort za
ken te kunnen indekken, moet
je over een groot kapitaal be
schikken en dat hebben wij
niet". Nederland blijft dus een
zeker afzetgebied voor de rei-
nigingsapparatuur van Her
der (en bermmaaiers en heg-
geknippers, enzovoorts), want
gemeenten loonwerkbedrij ven
en wateschappen kunnen niet
zonder. Bovendien wordt het
doodspuiten van waterplanten
steeds minder geaccepteerd.
De gevolgen merkt Ko den
Herder overal op. „Ik kom in
polders in het hele land en ik
hoor er steeds meer kikkers".
De maaikorf, het succes van Herder b.v.
Verschijnt wekelijks gratis huis
aan huis op geheel Walcheren.
Editie Vlisslngen (V). Oplage
22.383, in de gemeenten
Valkenisse, Vlissingen en
Westkapelle.
Editie Middelburg (M). Oplage
22.082, in de gemeenten
Arnemuiden, Domburg,
Mariekerke, Middelburg en
V©6T0
Advertentie-exploitatie: J. v.
Emden, privé Bossenburg 10,
Vlissingen; Jos Rentmeester,
privé Hoofdstraat 36, Ovezande.
Redacteur: Ad de Jong, privé tel.
01180-26043.
Correspondent: Rina Savic,
privé tel. 01184-64630.
VEERE - Traditiegetrouw stelt de Stichting Delta-Cultureel
de Grote Kerk van Veere weer een avond open voor alle inwo
ners van de gemeente. De zogenaamde Veerse avond valt op
vrijdag 10 juni en begint om halfacht.
Bezoekers kunnen de ver
schillende exposities in de
Grote Kerk bekijken en genie
ten van een programma dat
verenigingen uit de gemeente
ze aanbieden.
Optredende verenigingen
zijn het kinderkoor Van knop
tot bloem uit Vrouwenpolder,
de Jazz-gymnastiekvereni-
ging uit Vrouwenpolder, het
bejaardenkoor uit de hele ge
meente, de Walcherse dans
en folkloregroep Walacra en
de toneelvereniging Tot Le-
ringhe ende Vermaeck uit
Veere.
Darnaast is er nog muziek
van Eendracht maakt macht
uit Serooskerke en Veer's Ge
noegen. Zij besluiten met het
Zeeuws volkslied.
MIDDELBURG - Van maandg 13 tot en met donderdag 16 ju
ni wordt in Middelburg voor de veertigste keer de avondvier
daagse gehouden.
Aan deze wandeltochten
kunnen zowel groepen als in-
dividuelen meedoen. Een
groep moet, inclusief leiding,
uit ten minste elf mensen be
staan. De afstanden zijn voor
deelnemers vanaf zes jaar, vijf
kilometer, vanaf 9 jaar vijf of
tien kilometer en voor senio
ren vijf, tien of vijftien kilo
meter. Er moet vier avonden
aaneengesloten worden ge
wandeld.
Donderdagavond worden de
deelnemers op het Abdij plein
geformeerd, het laatste stuk
wordt dan gezamenlijk afge
legd.
De start is iedere avond om
halfzeven. Donderdagavond 16
juni is de start voor de tien ki
lometer echter om zes uur en
voor de vijftien kilometer om
halfzes. Het startbureau is ge
vestigd in het clubgebouw van
de voetbalvereniging Middel
burg aan de Nadorstweg. Het
inschrijfgeld bedraagd vier
gulden per persoon.
Voorinschrijving is mogelijk
bij mevrouw Meeuwse, Mo
lenwater 65 in Middelburg, te
lefoon 01180-15800 van 6 tot en
met 10 juni.
(ADVERTENTIES)
VOOR DE BETERE
St. Jacobsstraat 10
VLISSINGEN
Spoedig klaar
Tel. afspraken 01184-14533
Hobeinstraat 52, Vlissingen
Vrijwilligers werken aan de aankleding van het schoolplein.
FOTO: COR SCHUILWERVE
VLISSINGEN - Zaterdag
11 juni sluiten de leerlin
gen, leerkrachten en be
langstellende ouders het
eeuwfeest van de Frans
Naereboutschool in Vlissin
gen af met een groot slot
feest. De shool feest al sinds
zaterdag 28 mei.
Het slotfeest begint om
halfzeven met een rond
gang van de leerlingen
door de binnenstad onder
muzikale begeleiding van
de drumband Caecilia. De
kinderen komen in feeste
lijke kleding.
Om zeven uur gat dan de
gymzaal open, uxmt daar
begint om halfsacht de mu
sical van klas vijf en zes:
Door de eeuwen heen.
Vooraf krijgen de aanwezi
gen eerst nog een toe
spraakje te horen.
Na de musical en de pau
ze begint om negen uur het
tweede deel van het pro
gramma met een cabaret-
voorstelling door ouders en
leerkrachten. Ouders en
leerkrachten verzorgen ook
nog een modeshow en tre
den op als boerenkapel.
Onder het genot van een
drankje kunnen de aanwe
zigen tenslotte nog even
napraten over de viering
■van het eeuwfeest of over
de aankleding van het
schoolplein aan de Grote
Markt. Want vrijwilligers
zijn bij dat werk nog steeds
welkom.
Het plein is al gedeelte
lijk door een laag muurtje
omringd, maar klaar is het
nog lang niet. Wie mee wil
helpen om het kale school
plein in een leuke speel
plaats om te toveren, kan
zich nog steeds bij de school
melden.
MIDDELBURG - Vandaag en morgen, woensdag 8 en donderdag 9 juni, kan men in de Kloos
tergang van het Abdijcomplex nog kijken naar de tentoonstelling Tegen de stroom in. De tentoon
stelling, samengesteld door de Stichting voor Milieueducatie, laat zien dat het energieprobleem
een maatschappelijk probleem is en direct samenhangt met produktie, consumptie, milieuveront-
reining, automatisering, werkgelegenheid en noem maar od.
De tentoonstelling omvat ten verbonden, behalve voor
ruim veertig panelen, een ma
quette, een aantal vitrines en
een diapresentatie.
Het wordt behandeld aan de
hand van de volgende onder
werpen: Wat is of zijn: ener
gie, ekologie, energiebronnen,
geschiedenis, maatschappij
scenario's en Wat kunnen we
zelf doen? Er zijn een aantal
begeleiders aanwezig, die vra
gen beantwoorden en groepen
rondleiden. Na overleg is het
ook mogelijk een uitgebreid
programma te verzorgen van
twee en een half uur.
Aan het bezoeken van de
tentoonstelling zijn geen kos-
(ADVERTENTIE)
Uit voorraad leverbaar
direkt gegraveerd
zilveren vriendschapsringen
v.a. 58.- p. paar
gouden 178.- p. paar
MIDDELBURG - Ter gele
genheid van het 25-jarig be
staan van de Middelburgse
sportvereniging Jong Ambon
het nationaal Moluks voetbal
elftal met onder meer Simon
Tahamata een wedstrijd spe
len in sportpark de Kruitmo-
len. Het elftal bindt de strijd
aan met Vlissingen 1. Deze
wedstrijd vormt zaterdag 11
juni de afsluiting van het
jaarlijkse voetbaltoernooi
voor Zuidmolukse elftallen.
Het begint om halfzeven 's
avonds. Naast Tahamata spe
len onder meer mee Johnny
Tahuttu van VW en Tony
Pattinama van Excelsior.
eventuele aanschaf van boek
jes en dergelijke. De tentoon
stelling in Middelburg is geor
ganiseerd door de voorlichters
van de Werkgroep Energie
Diskussie.
De WED is een landelijke
vereniging van meer dan vijf
tig organisaties en instellin
gen. Deze zijn actief op het ge
bied van milieu, maatschappij
levensbeschouwing of politiek.
Tot september 1983 zijn de ac
tiviteiten van de WED voor
namelijk gericht op een wer
kelijke deelname van de be
volking aan de maatschappe
lijke discussie over het ener
giebeleid. Een van de taken is
het wegwerken van de infor
matie-achterstand, die grote
delen van de bevoling hebben,
ten opzichte van degenen dit
tot nu toe het energiebeleid
hebben bepaald. Daartoe zijn
in alle provincies een aantal
WED-voorlichters actief.
(ADVERTENTIE)
HET WEEKBLAD WAAR |E VM LEKKER VOOR GAAT ZITTEN
64-32
