Massale steun
voor de Schelde
KLOKKENIST SCHINKEL:
De Schelde, net een gevangenis
OPEN ZEEUWSE KAMPIOEN
SCHAPPEN
99
Vrolijke reggae van
Reality in de Piek
Tiende snuffelmarkt
in veilinghallen
Winterwandeling
Diefstal
Geharrewar
Liefde
Uit probeert
theatertaxi
Ballroom-dans wedstrijd
1
Kopstukken
VVD op lustrum
JOVD in Piccard
WIE OREN HEEFT NAAR
VOORDEEL KOOPJES EN
OPEN 00G VOOR EIGEN
OMGEVING GAAT EVEN
ZITTEN
VOOR DE SCHELDERODE
[DESCHrgJ
MET INTERNATIONALE JURY
EN DEMONSTRATIE VAN
ENGELS TOP-PAAR
Dansschool Frie en Louise van Broekhoven
Stille tocht
voor vermiste
Argentijnen
UITGAVE: ZEEBRA WEEKBLADEN - 31e JAARGANG - OPLAGE 40.999 EX
WOENSDAG 16 FEBRUARI 1983
KANTOOR TORENSTRAAT 5 - VLISSINGEN - TEL 01184-19910 - POSTADRES: POSTBUS 5051 - 4380 KB VLISSINGEN
VLISSINGEN - Massaal
heelt de Zeeuwse bevol
king de afgelopen dagen
steun betuigd aan het stre
ven naar het behoud van
alle arbeidsplaatsen van
de Schelde in Vlissingen.
Behalve de brieven die
naar de Tweede Kamer
zijn gestuurd, hebben ook
allerlei instanties en ge
meenten hun best gedaan
voor de KMS.
Het wijkcomité Paau-
wenburg schreef kamer-
voorziter Doman bijvoor
beeld: „De vernietiging
van vele, vele arbeids
plaatsen (er is nu al sprake
van 2300) bij de bedrijven
van de KMS in Vlissingen
en omgeving heeft onaan
vaardbare sociale conse
quenties. De gevolgen zul
len in Vlissingen en in Zee-
lands desastreus zijn. Dat
mag niet gebueren. De
Tweede Kamer moet he
kabinet een halt toeroepen.
De Tweede Kamer moet de
Schelde redden. De Schelde
is het waard. Behoud van
de Schelde is behoud van
een toekomst voor Vlissin
gen en Zeeland".
De brief is mede onder
tekend door een aantal
verenigingen en scholen in
de wijk. Zo zijn er meer,
bijvoorbeeld van het Wijk
comité Binnenstand, het
CDA-vrouwenberaad Zee
land, de kerkeraad van de
Hervormde Gemeente in
Amemuiden, scholen en
van veel gemeenten. Vlis
singen en ook het provin
ciaal bestuur willen geld
ter beschikking stellen als
dat van beslissende in
vloed kan zijn op het be
houd van arbeidsplaatsen
bij de Schelde. Het steun
comité Behoud KMS-
groep hield gisteren nog
een demonstratieve bij
eenkomst in het Schelde-
kwartier.
Deze massale steunbe
tuigingen zijn niet ver
wonderlijk, want bijvoor
beeld in Vlissingen is naar
schatting van de gemeente
de helft van de bevolking
direct en indirect afhanke
lijk van de KMS. In een
notitie die de gemeente
Vlissingen, mede namens
Middelburg, Goes en ande
re betrokken gemeenten,
naar de Tweede Kamer
stuurde, wordt het belang
van de Schelde wat de
werkgelegenheid betreft
uiteengezet. Als er inder
daad 2250 arbeidsplaatsen
vervallen, betekent dat
voor Vlissingen een toena
me van de werkloosheid
(inclusief de indirect ge
troffenen) van 1190 nu
naar 2890. Voor Walcheren
neemt de werkloosheid toe
van 2740 nu naar 5270.
De gemeente vreest dat
het percentage werkzoe
kenden ergens tussen de 30
en 40 procent komt te lig
gen, waarmee Vlissingen
de Nederlandse probie-
mengebieden Limburg en
Groningen ver achter zich
laat. Dat deze ramp een
bedrijf treft, dat tot op he
den altijd rendabel draai
de, maakt de verbijstering
overal nog groter, zo blijkt
uit veel reacties.
Werknemers leggen de
schuld bij de RSV-top en
ook wel bij de eigen direc
tie. De werknemers zelf
wisten nauwelijks wat er
gaande was, want zo
werkte RSV en zo werken
veel grote bedrijven. De
top beslist en de maatrege
len gaan via kader naar de
vloer en onderweg wordt
het gemor steeds luider,
zoals uit onderstaand ver
haal blijkt.
De mensen voelen zich
nummers, nummers die er
nu worden uitgegooid. Je
kunt je afvragen of alles
bij RSV ook zo zou zijn ge
gaan als de mensen in de
bedrijven hadden geweten
wat er allemaal gaande
was. Je kunt je ook afvra
gen of samenwerking en
volstrekte openheid van
zaken niet altijd een beter
fundament vormt voor een
bedrijf. De Schelde is van
ons, zeggen de werkne
mers. Maar ze weten alle
maal dat dat maar flauwe
kul is, een kreet voor het
brood op de plank.
Hieronder vertellen en
kele werknemers over hun
liefde-haat-verhouding
met de Schelde.
VLISSINGEN - „Als
kind, als ik door Vlissin
gen liep, dan zag ik de
Schelde, net een gevan
genis. Daar ga ik nooit
werken, dacht ik". Het
kan raar lopen. Veertig
jaar later werd Jacques
Schinkel klokkenist bij
de scheepswerf De Schel
de en negen jaar daarna
vecht hij met de anderen
voor behoud van de
werkgelegenheid. Wel
met een tweeslachtig ge
voel. Hij is voor behoud
van de Schelde, maar om
zijn ontslag zal hij zeker
niet huilen.
Als oude (59) socialist zegt
Schinkel dat hij vecht voor een
bedrijf waar hij niets te ver
tellen heeft. „Een prachtig be
drijf zeggen er daar veel. Ze
zeggen: mijn grootvader
werkte er, mijn vader, maar
slaven waren het. De Schelde
was slecht van betalen en de
bazen waren God. In de oorlog
bouwden ze vissersboten om
voor de Duitse marine en
maakten ze onderdelen voor
Duitse vliegtuigen. Toen
Hoechst en Péchiney er kwa
men, ja, toen moesten ze meer
gaan betalen. Tot dan waren
ze het enige bedrijf hier. De
mensen hebben 't altoos ge
pikt. Ik pikte het vanaf het be
gin niet. Aan de andere kant,
als je geen Schelde had, was
het een nog grotere ramp, dan
moest je bij de boeren wer
ken".
Er is nu sociaal veel verbe
terd, vindt Schinkel. Hij doelt
dan op betaling en arbeidsom
standigheden. De baas/
knecht-verhouding is wel ver
soepeld, maar toch weer niet
veranderd. Droevig zet hij één
en ander in historisch per
spectief: „Na de oorlog moest
je je bek houden, braaf wezen,
de zaak opbouwen. Met 55, 60
ga je met pensioen, zeiden ze
toen. Het NVV zei: Zoals vóór
de oorlog wordt het nooit
meer. De kapitalisten hebben
ook in de concentratiekampen
gezeten, die hebben geleerd.
Dat geloofde je. De Eenheids
Vak Centrale niet, maar die
werd verdacht van communis
tische sympathieën, dus die
werd flink gewantrouwd".
„Maar goed, je liet het zit
ten. Je was braaf. Maar het
komt niet uit. Ik krijg bij ont
slag nu zelfs geen pensioen,
omdat ik meer werkgevers
heb gehad. Je moet ergens tien
C DE SCHJTJDEBODE J
MTVttaSADWA^^jP/TlKKtAVOCRGAAl 2ITTIN
Verschijnt wekelijks gratis huis
aan huis op geheel Walcheren.
Editie Vlissingen (V). Oplage
21.602, in de gemeenten
Valkenisse, Vlissingen en
Westkapelle.
Editie Middelburg (M). Oplage
19.397, in de gemeenten
Arnemuiden, Domburg,
Mariekerke, Middelburg en
Veere.
Openingsuren kantoor:
maandag t/m vrijdag van 8.30-
17.00 uur.
Advertentie-exploitatie en
-administratie: J. v. Emden,
privé Bossenburg-10,
Vlissingen, tel. 01184-60369; Jos
Rentmeester, privé Hoofdstraat
36, Ovezande, tel. 01195-379.
Redacteur Ad de Jong, privé
tel. 01180-26043.
Correspondent: Rina Savic,
privé tel. 01184-64630.
jaar werken om pensioen te
krijgen, ook al betaal je tien
tallen jaren je premie. Dat
noem ik gewoon diefstal".
Meer dan negen jaar loopt
Schinkel nu tussen de mensen
van de vloer, zoals dat bij de
Schelde heet. De kantoormen
sen zijn de beambten. Eigen
lijk is Schinkel, zoals alle
klokkenisten, ook beambte.
„We hadden enig aanzien op
de vloer. Dan zagen ze je in je
glazen hokje zitten, met dat
witte boordje om, hè". Hij
grinnikt: „Maar, ik heb een
keer mijn loonbriefje opge
hangen en sinds die tijd zijn
wij ons aanzien kwijt".
Schinkel zit in de laagste
loonklasse, klasse zes. Collega-
klokkenist Henk Francooys
begrijpt ook niet waarom. „Ik
zit twee klassen hoger, ik werd
wel opgetrokken en Schinkel
niet. Het is nog nooit duidelijk
gemaakt, waarom de één ho
ger zit dan de ander voor het
zelfde werk. Toch staat er ja
ren op onze verlanglijst gelij
ke betaling voor klokkenisten.
De bevordering geeft trou
wens overal veel geharrewar".
Misschien is Schinkel te las
tig. Hij heeft in elk geval wei
nig goede woorden voor het
kader en maakt daar geen ge
heim van. „Management", hij
zegt 't met Nederlandse a's, „ik
kan er wel een poep van la
ten". Een lange trek aan zijn
shaggie nemend, verduidelijkt
hij„Ik ben klokkenist, dat wil
zeggen van de tijdverantwoor-
ding. Er wordt voor een klus
een begroting gemaakt. Een
calculator berekent dan per
onderdeel hoe lang iemand
over zijn aandeel moet doen,
de man op de vloer krijgt een
bon waarop het allemaal staat
en wij klokken elk onderdeel".
Dan fel: „Het is een belache
lijk systeem, dat uit de jaren
vijftig dateert. Je reinste kapi
talisme. Vroeger stonden ze
met een klokkie achter de
mensen. Het werk zou niet met
klokjes moeten gebeuren. Het
zijn mensen. Ze moeten leren
met mensen om te gaan. De
man op de vloer heeft geen
moer te vertellen. Komen ze
met een idee, dan is't: Dat ma
ken wij wel uit. Als er meer
samenwerking was, zou de
produktie veel beter en sneller
kunnen gaan. Maar wat krijg
je nu? De werkman is tevre
den als hij zijn bonnetje op tijd
klaar heeft, de baas is dan ook
tevreden, de calculator is te
vreden en op kantoor waar de
begroting is gemaakt, zijn ze
ook tevreden. Iedereen is te
vreden. Bureaucratie! En dat
zal bij alle grote bedrijven wel
zo gaan".
Naar vakmensen wordt te
weinig geluisterd, vindt ook
Jan de Witte (45). Evenals
Francooys is hij naar café De
Schelde gekomen op honderd
meter van de fabriekspoort,
want bezoekers krijgen geen
toegang op het terrein (is nog
steeds een gevangenis zegt
Schinkel).
„Iemand van de vloer moet z'n
hele leven sappelen en haalt
maximaal loongroep 7. Hij
heeft dan wel veel vakkennis".
„HTS'ers, ze komen
net kijken, gaan meteen in
loongroep acht. Ze horen wel
eens wat van een praktijk
man, maar die weet er toch
niks van. Ze kunnen geen af-
Hplinp leiden".
De Schelde in betere tijden:
Een koopvaardijschip op de
helling
Jan is de vierde generatie
De Witte bij de Schelde, sinds
zijn overgrootvader er bij de
oprichting ruim honderd jaar
geleden begon. Hij heeft dertig
jaar Schelde achter de rug,
letterlijk, want aan de draai
bank liep hij hernia op.
„Ik kreeg twee jaar geleden
een plaats op het inkoopkan
toor. Zo zijn ze bij de Schelde
ook weer". Liefde overweegt
in zijn verhouding met de
Schelde: „Toen ik begon, dat
was een slechte tijd, 22 cent
per uur. Maar het werd steed§
beter. Ik heb nu stereo, video,
kleurentelevisie en weet ik
wat al niet. Wat wil ik nog
meer?
Daar staat tegenover dat ik
mijn auto weg heb moeten
doen. Een kwestie van kiezen.
Ik zit liever thuis met een
potje bier.
MIDDELBURG - Wie geen
auto heeft, kan voortaan toch
naar toneel, ballet of concert
in Middelburg. Vanaf deze
week staat er namelijk na elke
voorstelling een theatertaxi
klaar om de mensen naar huis
te brengen.
Het tarief is in Middelburg
twee gulden vijftig en voor
overig Walcheren vier gulden.
Vooral voor de mensen uit de
dorpen kan dit een handige
oplossing zijn voor het ver
voersprobleem.
Uit in Zeeland, samen met
de Taxicentrale Middelburg
initiatiefnemer, wil het expe
riment voorlopig een half jaar
aankijken. Als blijkt dat er
voldoende mensen gebruik
van maken, zal de taxi een
Wiiverti'1
En conflicten heb je
overal, je komt daar, je ver
huurt jezelf voor veertig uur
per week en daar doe je wat je
moet doen".
Henk Francooys („Als er
voor mij een jongere in komt",
dan zeg ik: „Ik heb het wel ge
zien hoor") is zestig en werkt
nu twaalf jaar bij de werf. Hij
verbaasde zich in het begin
wel elke dag: „Als je zag wat
er kon en wat er aan de andere
kant niet kon. Alleen al het
verschil tussen de vloer en de
beambten. De beambten wer
den in de watten gelegd. Ze
konden in de baas z'n tijd naar
de kapper. De vloer kreeg zó
een boete als ze te laat kwa
men, bij beambten lette dat
niet zo nauw. Bij stakingen zie
je de witte boorden ook nooit.
Wij zeggen altijd onder el
kaar: „Je moet je hier over
niks meer verwonderen dan
over een zwangere man".
Hoewel Schinkel net als de
anderen en onvoorwaardelijke
solidariteit met de Schelde be
toont, gaat hij in zijn huis in
Souburg verder in zijn kritiek,
al kun je volgens hem voor de
Schelde elk ander grootbedrijf
invullen. Over de inspraak die
via de afdelingscommissies
loopt: „Ik zat in mijn glazen
kooitje midden in de pijpen-
loods. Er waren al pijpen door
het plafond en drie ruiten ge
gaan, alleen waar ik zat nog
niet. Doorgegeven aan de af-
VLISSINGEN - Reggae en ska uit Engeland deze week in de
Piek in Vlissingen.
De groep Reality uit Birmingham geeft aanstaande vrijdag een
concert dat fris en vrolijk genoemd wordt door degenen die de
groep eerder aan het werk zagen. Vrolijk en oppeppend noemt
Pieter Franssen het in de Muziekkrant Oor.
Het concert begint om negen uur. Organisatie Uit in Vlissin
gen.
in de Cat. brons, zilver, goud en wedstrijd klasse
Zaterdag 19 maart 1983, in de Prins van Oranje te Goes
Inschrijving staat open voor iedereen. Sluitingsdatum
inschrijving 12 maart, bij:
Wijngaardstraat 6 te Goes.
Tel. 01100-23265 of b.g.g. 01135-2134
Entree en/of deelnameprijs 12.50 per persoon
Zaal open 19.00 uur Aanvang wedstrijd 19.30 uur
z. -:^= <£ansscfuxf
en (uóe rm'irxffwverL;
MIDDELBURG - Zaterdag is het feest in de veilinghallen van
Middelburg. Voor de tiende maal wordt daar de Walcherse
snuffelmarkt gehouden.
FOTO: COR SCHUILWERVE
delingscommissie. Ik zei jon
gens, elke maand moet het op
de agenda staan, denk erom.
Vier, vijf jaar heeft het ge
duurd, want die commissie
heeft niets te vertellen. Alleen
als het om koffie gaat".
Maar Schinkel heeft zich
aangepast. Met bazen en vloer
kan hij prima opschieten. Hij
dicht en schrijft het leed van
zich af onder het pseudoniem
Jan Min Modaal en bindt de
boekjes zelf in. „Allemaal bij
de Schelde", meldt hij. Bij het
afscheid laat hij nog even zijn
collectie houtsnijwerk zien.
Vele tientallen poppen, beel
den en tableaus, in alle forma
ten. „Ook allemaal gemaakt
bij de Schelde". Een grote
grijns nu.
VLISSINGEN - De Jonge
ren Organisatie voor Vrijheid
en Democratie viert zaterdag
19 februari het eerste lustrum
in hotel Piccard in Vlissingen.
Het feest wordt om halfvier
geopend met een lustrumrede
door de voorzitter. Darna
wordt de lustrumnota gepre
senteerd. Verder wordt er deze
dag gesproken door W. Geert-
sema, commisaris van de ko
ningin in Gelderland, over li
beralisme in de jaren '80 en
door J. de Voogd, lid van het
College van Gedeputeerde
Staten voor de VVD in Zee
land, over actuele Zeeuwse po
litiek.
Ed Nypels zal 't hebben over
actuele politiek en Eric
Brinckman, landelijk voorzit
ter van de JOVD, neemt de
JOVD in de jaren '80 onder de
loep. Na iedere rede is er gele
genheid tot discussie. Na af
loop van het officiële pro
gramma kunnen de aanwezi-
cron een dAT1""0 Hnon
Zoals bekend is de snuffel
markt er voor iedereen die zijn
niet meer gebruikte spulletjes
voor een leuk prijsje van de
hand wil doen. Voor dat doel
kan men dan een kraam hu
ren.
De animo is groot. Dat blijkt
wel uit het feit dat ook deze
MIDDELBURG - Donder
dag 17 februari wordt in Mid
delburg voorde derde keer een
Stille Tocht gehouden om in
solidariteit met de „Dwaze
moeders" in Argentinië te be
tuigen. Na het vinden van drie
massagraven in november
1982 wordt steeds duidelijker
wat er in Argentinië de afge
lopen jaren gebeurd is.
De moeders van de Plaza de
Mayo blijven daarom door
gaan met vragen: „Waar zijn
onze vermisten". De tocht be
gint in Middelburg om kwart
over tien. Men vertrekt vanaf
de Loskade. Om elf uur zal een
petitie aangeboden worden op
het Abdijplein aan Dr. Boer-
tien.
Daarna is er een gebeds
dienst in de Hofpleinkerk in
Middelburg met medewerking
van mevrouw De Boer-Hessel
uit Sint Laurens.
keer weer alle kramen - ge
plaatst op de 1.500 m' vloerop
pervlakte van de veilinghallen
-zijn bezet.
Dat het evenement ook bij
de bezoeker aanslaat, blijkt uit
het grote aantal mensen dat
steeds de Walcherse snuffel
markt bezoekt.
Aan iedere 250ste bezoeker
zal een schitterende slagroom
taart worden aangeboden.
Omdat zaterdag weer een
groot aantal bezoekers wordt
verwacht, zal tevens aan
iedere duizendste bezoeker
een waardevol geschenk wor
den overhandigd.
Voor elk kind ligt er verder
nog een versnapering te wach
ten. Het begint om negen uur
's morgens.
VEERE - De Zeeuwse Wan
delsport Bond houdt zaterdag
19 februari de vierde en laat
ste winterwandeling van dit
seizoen in Veere.
Er wordt gestart om half-
twee bij de Waterherberg
(Jachthaven Oostwatering).
De afstanden zijn vijf, tien en
vijftien kilometer. Voor de
deelnemers is een medaille
met lint beschikbaar.
Het startlokaal is geopend
vanaf één uur.
*T WEEKBLAD WAAR
llMSil.il
LEKKER VOOR GAAT ZITTEN
