Braderie '82
Programma
De beesten staan drie
dagen op de Markt
VANDALISME KOSTTE IN '81
Werkgroep hoopt schade
te beperken met voorlichting
Het grimmige plezier
van het vernielen
Braderie '82
1
Braderie '82
J
Veel muziek
in Segeerstraat
Opvangcentrum
Wensen
Expositie
Engels
theater org el
Schaken met
Van der Wiel
Dubbeldeks
bus
op De Burg
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 16 JUN11982
Middelburg speel stad
vandalen
Kist
Resultaat
aaajaasKs
stopt
Middelburg speel stad
Middelburg speel stad
217
Donderdag: Opening 11.00 uur.
Rondgang reuzen van Vilvoorde
Optreden Albert West in Korte Gere 14.00-16.00 uur.
Rondgang reuzen van Vilvoorde 19.00 uur
Optreden Looporkesten 19.00-21.00 uur.
Vrijdag:
Veronica Promotion team 11.00 uur.
22 Kinderspelen op de markt 14.00-22.30 uur.
Demonstraties korfbal (Swift) 17.30 uur
Basketbal (geh. sportver.) 19.00 uur
Jeu de Boules (Jeu de Boules) 19.45 uur
Handbal (E.M.M.) 20.30 uur.
Optreden looporkesten 19.00-21.00 uur.
Zaterdag:
22 kinderspelen op de markt 10.00-17.00 uur
Demonstraties Judo (Felix Janse) 10.30 uur
Korfbal (Swift) 12.00 uur
Handbal (E.M.M.) 13.30 uur
Jeu de Boules (Jeu de Boules) 14.30 uur
Judo (Felix Jansen) 15.00 uur
Basketbal (geh. sportver.) 16.30 uur
Simultaan schaken Lammerensteeg 13.30-16.00 uur
met schaakgrootmeester John v.d. Wiel
Optreden Looporkesten 14.00-17.00 uur.
yniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiH
MIDDELBURG - In de
afgelopen tien jaar heb
ben al heel wat Middel
burgse kinderen een be
zoek gebracht aan de kin
derboerderij Klepperhoe
ve. Voor wie nog nooit
met de bewoners van deze
boerderij heeft kennis ge
maakt, bestaat die kans
ook op de braderie in
Middelburg. Alle drie de
dagen zal beheerster Ja-
net van Pamelen daar
met een aantal dieren,
onder andere pony's en
jonge geitjes, aanwezig
zijn.
Janet: „ik kan daar wel
alleen op de braderie
gaan staan en vertellen
over de dieren, maar dat
is niet de bedoeling. Ik
vind dat je dieren moet
leren kennen door middel
van je zintuigen. Een
kind moet een dier kun
nen ruiken en zien, voe
len hoe zacht het is. Zo
leren ze de dieren kennen
en dan is het voor hen
ook een waardevolle er
varing".
Als Janet van Pamelen
over de kinderboerderij
begint te vertellen, kan
ze wel uren doorgaan.
Vanaf het eerste begin is
zij bijzonder enthousiast
geweest voor de oprich
ting van een dergelijke
boerderij
Zij vertelt: „Wie mocht
denken dat ik zelf van
boerenafkomst ben, heeft
het mis. Ik kom van een
Rotterdamse flat. Toen
mijn zoontje eenmaal
was geboren, benauwde
het idee dat we de rest
van ons leven op die flat
zouden moeten blijven
wonen me zo zeer dat ik
de kans om naar Middel
burg te verhuizen met
beide handen aangreep.
Hier kwam ik al spoedig
in aanraking met de
wijk vereniging Zuid en
hoorde ik van de plannen
voor een kinderboerderij.
Ik heb me daar direct
voor ingezet en ben hier
als beheerster gekomen.
We begonnen eigenlijk
met niets, alleen de boer
derij stond er en er was
een klein aantal dieren.
De nokken waren nog
niet gebouwd en er was
ook geen omheining, zo
dat we erg veel last had
den van vandalisme en
mensen die de dieren
plaagden en zelfs mis
handelden".
Om hier een eind aan
te maken, wachtte Janet
de boosdoeners een keer
op en had toen een bij
zonder goed gesprek met
ze. Het kwam zelfs zo ver,
dat deze jongens mee
gingen helpen bij de op
bouw van de boerderij.
„Inmiddels is de boer
derij wel verschillende
keren uitgebreid. We
hebben nu een vrij mo
derne inrichting en het
dierenbestand is ook re
gelmatig uitgebreid. We
hebben altijd een groot
aantal bezoekers. In de
morgenuren hebben we
vaak bezoek van kleuter
scholen en groepen en 's
middags de kinderen uit
de buurt en ook wel toe
risten. Overigens zijn er
natuurlijk ook volwasse
nen welkom. We hebben
ook een aantal volières
met vogels en het blijkt
dat veel ouderen hier
voor belangstelling heb
ben".
Eén ding is de kinder
boerderij beslist niet: een
opvangcentrum voor
huisdieren die niet meer
gewenst zijn. Het gebeurt
regelmatig dat cavia's,
konijnen, kippen en der
gelijke over de omhei
ning worden gezet of in
een doos voor de deur.
Vooral tegen de vakan-
tietijd en enige tijd na
Pasen, wanneer die
schattige kuikentjes zijn
uitgegroeid tot lawaaie
rige hanen.
„Dit kan natuurlijk
niet. De dieren hebben
hun eigen territorium.
Zij dulden gewoon geen
indringers. Als je hier zo
maar een vreemde haan
binnen zet, wordt hij
door de anderen doodge-
pikt. We kunnen voor de
boerderij ook alleen
maar echt vriendelijke
dieren hebben en die zoe
ken we dan zelf uit, van
wat hier binnengezet
wordt, moet je maar af
wachten, of ze er tegen
kunnen dat ze steeds
door kinderen worden
aangepakt".
Hoewel de boerderij al
een heel stuk is opge
knapt, bestaan er toch
nog wel een aantal wen
sen voor de toekomst.
Onder andere staat een
nieuw duivenhok op het
verlanglijstje. Ook een
melkhok zou welkom
zijn. Sinds korte tijd
worden de gieten van de
kinderboerderij gemol
ken en wordt er geite
kaas gemaakt. Dit moet
in een schone omgeving
gebeuren en het is nu nog
een beetje behelpen.
Janet van Pamelen:
„De kinderboerderij is
altijd gratis toegankelijk.
(Foto: Cor Schuilwerve)
Wel hebben we een bus
staan voor giften, we
krijgen dan ook wel veel,
ook vanuit het bedrijfsle
ven. Daarnaast hebben
we een aantal donateurs,
die ons een jaarlijkse bij
drage geven. Misschien
dat dit aantal door mid
del van de reclame op de
braderie nog groter
wordt, al is het hoofddoel
van onze aanwezigheid
daar toch wel: de kinde
ren bezig laten zijn met
de dieren".
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiii
De gemeente is tijdens de braderie nogal actief op het gebied van voorlichting
over het vandalisme. Dit in samenwerking met de gemeentepolitie en het re
gionaal bureau voorkoming misdrijven. Naast het stadhuis in de Lange Noord
straat komt een bus te staan waarin bezoekers via foto's en voorwerpen de resul
taten van soms vergaande baldadigheid kunnen aanschouwen. In de maquette
zolder van het stadhuis zijn donderdag en vrijdag vanaf twee uur en zaterdag
vanaf elf uur op elk uur twee harde films te zien over vandalisme. Voor het
stadhuis worden in een kraam stickers verkocht en de plaat van Martin Bro-
zius: Jan Vandaal. Martin Brozius zelf is donderdag van vier tot vijf op het
Plein 1940 om met een kinderkoor van de Zuidburchschool en onder begelei
ding van het jeugdkorps Johan Friso te zingen. Een en ander was aanleiding
voor een gesprek met twee leden van de Werkgroep Vandalisme, namelijk met
chef kabinet van de burgemeester Van Boven en voorlichter De Jonge. Hoe
voorkom je vandalisme?
„situaties", zoals een gemol
de fietsenstalling of een ka
pot bushokje. Dan is er nog
een map, gemaakt door de
landelijke coördinator ter
voorkoming van misdrijven.
Hoewel gering in vergelij
king met grote steden wordt
er ook in Middelburg voor
een lieve som gelds per jaar
vernield. Het probleem is
bekend sinds de politie er in
het jaarverslag over '77 na
drukkelijk de aandacht op
vestigde. Zoals overal in en
buiten Nederland bleek het
verschijnsel toe te nemen en
de gemeente kon niet werk
loos blijven toezien.
Een werkgroep, bestaande
uit politie, horeca, onderwijs
en gemeentevoorlichting,
kreeg de opdracht B. en W.
advies te geven over de be
strijding van dit probleem.
Een tweede werkgroep van
dalisme ging vervolgens met
die aanbevelingen aan het
werk. Op korte termijn wer
den een aantal maatregelen
genomen die direct effect
zouden moeten sorteren. Het
ging dan om voor de hand
liggende zaken als het ver
vangen van lichte of kwest-
bare voorwerpen door niet te
verplaatsen en sterke voor
werpen, meer controle op al
coholmisbruik, vooral in de
weekeinden, enzovoorts.
De meeste aandacht van
de tweede werkgroep is ech
ter gericht op voorlichting in
de hoop te voorkomen dat
jongeren zich gaan uitleven
op spullen van anderen.
„Vooral jongelui tussen de
twaalf en de twintig blijken
voor de vernielingen verant
woordelijk te zijn", vertelt
Van Boven. „Onze voorlich
ting richt zich dan ook op de
hoogste klassen van de lage
re en op de middelbare scho
len. Na het uitkomen van het
rapport van de eerste werk
groep in '79 is de tweede
werkgroep begonnen met
het maken van een project
voor de lagere scholen en in
mei '81 is dat op twee Mid
delburgse scholen van start
gegaan. Het project is samen
met mensen van de gemeen
tevoorlichting, onderwijs en
politie in elkaar gezet."
Met geld dat de gemeente
raad voor dit doel beschik
baar heeft gesteld is er een
uitgebreide documentatie
gemaakt over vandalisme,
waar alle lagere scholen ge
bruik van kunnen maken. Er
is een map met achtergrond
informatie, bestaande uit
publikaties van onder
zoeken, artikelen uit kran
ten en politiebladen. Er is
een map met knipsels uit de
provinciale en regionale bla
den, foto's van Middelburgse
Voor het voortgezet onder
wijs wordt deze documentai
re nog uitgebreid met een vi
deoband van een tv-pro-
gramma over vandalisme.
Samen met een fototoestel
waarmee de kinderen zelf
iets van vandalisme mogen
vastleggen, gaat dat alle
maal in een kist.
Op het ogenblik wordt de
kist ook uitgetest op de ste-
De politie krijgt nauwelijks te maken met meisjes of vrouwen die zich aan
vandalisme schuldig maken. Het zijn jongens en dan voor het overgrote deel in
de leeftijdsgroep van 12 tot 20 jaar. Drie jongens, in leeftijd variërend van acht
tien tot eenentwintig jaar, vertellen hoe zij ertoe komen dingen te vernielen en
alleen om het „grimmige plezier van het vernielen". Namen worden niet ge
noemd. De een is scholier, de andere twee zijn werkloos. Het machtsgevoel van
de vandaal.
„Het gebeurt meestal 's
avonds, als we bij vrienden
zijn geweest of in de kroeg.
Het maakt geen verschil of
het nou leuk geweest is of
niet. 't Hangt van de stem
ming af'.
„Dronken?, Nee, 'n beetje
aangeschoten misschien.
Soms zijn we wat verder weg.
We maken gewoon lol. Er
springt er 'ns een op een
auto. Een ander gaat aan een
verkeersbord hangen en zo
groeit het verder. Niks om je
druk over te maken".
„Als je alleen bent, is het
niet leuk, zo'n strooptocht. Je
moet met meer zijn. Wij vin
den altijd dat we uit het café
rechtdoor naar huis moeten
kunnen lopen. Maar we ko
men allerlei obstakels tegen.
Alles staat in de weg. Bloem
bakken bijvoorbeeld. Dan
zetten we die even opzij:
eene-tweee, hopsakee en baf,
een prachtig geluid geeft dat.
't Is jammer dat ze nou overal
van die grote bloembakken
hebben neergezet. Wat ze ook
altijd willen, is dat je wacht
tot het stoplicht op groen
staat. Flauwekul natuurlijk,
want er is midden in de
nacht geen sterveling op de
weg. Maar je krijgt wel een
bekeuring als je door rood
oversteekt. Dan pakken we
volgende keer is een stop
licht. Dan slopen we het rode
licht eruit, maar het liefst
zouden we hem naar de
grond buigen".
„Het geluid van rinkelend
glas in een doodstille nacht,
dat vind ik wel 't mooiste".
„De blik waarmee voorbij
gangers je aankijken, dat
geeft mij een grimmig ple
zier. Er zit iets van angst in
die ogen en dat geeft mij
toch een gevoel van macht".
„Je moet zoveel. Van je
ouders moet je op tijd thuis
zijn, je (zak)geld zus of zo be
steden, naar school gaan en
zo voort en zo voort, op school
moet je dit en moet je dat en
als je dat dan allemaal ge
daan hebt, krijg je geen
werk. En als je dat wel krijgt,
moet je doen wat de baas
zegt. Ik doe wat ik wil, ik doe
waar ik zin in heb"
„Ik weet wel dat zo'n ver
keersbord er niet voor niets
staat en dat iedereen daaraan
moet meebetalen. Maar ik
heb er zo weinig mee te ma
ken, het is iets uit een andere
wereld".
delijke scholengemeenschap.
De bedoeling is dat in sep
tember ook de stedelijke en
christelijke scholengemeen
schap van de kist gebruik
kunnen maken.
Heeft het resultaat? „Dat
kun je nog moeilijk zeggen",
vindt Van Boven. „Er is in
'81 voor 100.000 gulden ver
nield en dat valt me niet te
gen. Maar ik kan niet met
zekerheid zeggen dat dat
nou ons werk is". Dit bedrag
is overigens de som van de
vernielingen van overheids-
eigendommen. Daar kan
waarschijnlijk nog eenzelfde
bedrag voor particuliere
eigendommen worden bijge
trokken, want uit ervarin
gen elders valt op te maken
dat die schade ongeveer even
groot is. Dit is echter moei
lijk te achterhalen, omdat
dat lang niet altijd aan de
politie wordt doorgegeven.
Een indeling naar het
voorwerp van agressie blijkt
leerzaam. Zo werd in '81 op
scholen het meest vernield,
namelijk voor 52.000 gulden.
„Dat gebeurt door kinderen
die in de buurt van de scho
len wonen, niet per se door
de schoolkinderen zelf. Het
is namelijk meestal in de
avonduren of in de weekein
den dat het een of ander ge
mold wordt", zegt Van Bo-
vert. Op de tweede plaats
stonden parkeermeters en
verlichting met 18.000 gulden
en dan volgen bushokjes met
11.000 gulden. Bij plantsoe
nen, verkeersborden, ban
ken en bloembakken lopen
de bedragen niet zo hoog op.
„We zoeken tot we daar
zijn waar de oorzaak ligt",
verklaart De Jonge. Het zijn
jongeren en doorgaans scho
lieren. „We hebben geen
aanwijzingen dat werkende
en niet-werkende jongeren
er op flinke schaal bij be
trokken zijn."
Het vinden van alle oorza
ken is echter geen gemakke
lijke zaak, vindt Van Boven.
„Er werd bijvoorbeeld altijd
gezegd dat vandalisme voor
al door lagere milieus werd
De in opdracht van de ge
meente gemaakte stickers.
wexscdlsiö SDSG 5®®
De Segeerstraat heeft tijdens de braderie een eigen pro
gramma in elkaar gezet met voornamelijk muziek.
Chivy in de nieuwe bezetting: Kees Daniëlse, basgitaar,
Norman Verhagen drums, Andre Moehijam gitaar en Dim
Dijkgraaf zang en gitaar.
Donderdag is er een Oos
terse modeshow in de loop
van de dag terwijl er 's
avonds bij mooi weer een
gestimuleerd. Een onderzoek
van twee jaar geleden in
Leiden ontzenuwde dat. Het
komt in alle lagen van de be
volking voor, zo luidde de
conclusie. Het zijn een paar
jongelui in een groep bijeen.
Ze jutten elkaar op en zo
gaat het van kwaad tot er
ger. In groepen hebben ze
meer durf". De werkgroep
zal nog lang blijven bestaan,
dat is wel zeker.
In de muziekzaak Melofesta
is gedurende de braderieda-
gen het door de Zeeuwse
Theater Orgel Stichting naar
Zeeland gehaalde Engelse
theaterorgel te zien, althans
delen daarvan. Het orgel
wordt gerestaureerd en de
gerestaureerde onderdelen,
als pijpen, muziekinstru
menten en dergelijke zijn in
de winkel tentoongesteld.
Bezoekers kunnen de stich
ting tevens steunen door do
ting teve
nawur te
worden.
In samenwerking met
de schaakvereniging
Middelburg heeft de
braderiecommissie een
schaaksimultaan geor
ganiseerd. Simultaan-
gever is de snel opgeko
men grootmeester John
van der Wiel. De wed
strijden beginnen za
terdag 19 juni in een
uur op het plein aan de
Lammerensteeg. Bij
ongunstige weersom
standigheden wordt
uitgeweken naar het
verenigingsgebouw De
Schakel, Bachtensteene
14. In verband met de
beperkte deelname - er
zijn niet meer dan veer
tig schaakborden
moeten liefhebbers zich
tijdig melden bij de se
cretaris van de schaak
vereniging, tel. 01186-
1856 (na zeven uur 's
avonds).
optreden volgt van de cultu
rele dansgroep Sinar Mata-
hari. Vrijdag om zes uur be
gint de levende muziek van
af het podium aan het eind
van de Segeerstraat met een
optreden van de Zeeuwse
rockgroep Chivy. Vervol
gens treden achtereenvol
gens The Downhome String-
band, en Chivy afwisselend
op. Zaterdag zijn achtereen
volgens Chivy en John Bress
te horen en treedt er een
dansgroep op.
Op de Burgpromenade staat
de komende drie dagen een
dubbeldeksbus van Playmo-
bil. Het oogmerk is natuur
lijk reclame maken voor
eigen produkt, maar de kin
deren krijgen wel de gele
genheid zo'n merkwaardige
bus eens van binnen te bekij
ken. Ze kunnen er met Play-
mobil spelen onder leiding
van een spelleidster en op de
eerste verdieping is het mo
gelijk een twintig minuten
durende film te zien.