J2\
s
In '85 vijf miljoen
ton LPG
over Westerschelde"
heuga
TAPIJT CENTRUM ZEELAND
Kanaalstation
Buitenhaven
Monumentaal
Afstand
SUHfcLUbbUUh VAN WOENSDAG 2 DECEMBER 1981
KARPETTEN
WOLTAPIJT
PARADETAPIJT
VELOURSTAPIJT
BERBERTAPIJT
399.
169.
149.
99.-
289.
p/st.
p/m.
p/m.
p/m.
p/m.
SKANDINAVISCH TAPIJT
119.- p/m.
19.90 pst
DEURMATTEN
TRAP STOFFEREN
SLAAPKAMERTAPIJT
NOVILON
direct uit voorraad in 200, 400 en 275 breed.
Goes - Middelburg - Kruiningen
Depothouder voor Zeeland
Door gezamenlijke inkoop kolossale voorraad
HEUGATEGELS NU MET SPECIALE KORTINGEN
JA\U L
17,90
p/m.
OVERGORDIJNEN
Grote sortering
VELOURS OVERGORDIJNEN
ROLGORDIJNEN uit voorraad leverbaar,
grote sortering kant en klaar op maat leverbaar.
GARDEROBEKASTEN
460.- p/s,
209.-
BANKSTEL
KEUKENBUFFET
590.-
1395.-
798.-
ILADENKASTJES
LEDIKANT
2-PERSOONS BED
MATRASSEN
DEKBEDDEN
VLISSINGEN - Als de LPG-markt niet inzakt,
zal de opslagcapaciteit in het Nederlandse deel van
het Westerscheldegebied tegen '85 de 350.000 ton be
lopen, wat een jaarlijkse aanvoer betekent van 3,5
miljoen ton. Inclusief Antwerpen, waar een ver
gunning is afgegeven voor een terminal van 100.000
ton en de plannen voor nog zo'n terminal rond zijn,
beloopt de aanvoer dan zo'n 5 a 6 miljoen ton, ofwel
jaarlijks 190 grote gastankers van bruto 70.000 ton.
Dit rekensommetje maakt voorzitter Hans Ban-
nink van de Vereniging Milieuhygiëne Zeeland in
de ledenkrant De Gouden Delta.
Het wel en wee van de
HS*ng7 Station
Vergeleken met het eerste
station kreeg het meer bete
kenis door de veerdienst van
en naar Breskens. Het ka
naalstation deed daarna nog
geruime tijd dienst als on
derhoudswerkplaats en
woonverblijf van enkele ge
zinnen. Het havenstation,
met zijn omvangrijk passa-
önicht op Station.
Het momumentale station dat in 1894 aan de buitenhaven werd gebouwd. Op de foto is ook
de „pennyboot" te zien die reizigers van de Scheepjesbrug bij het oude stadhuis naar het sta
tion (en terug) bracht. Penny boot, omdat er een stuiver voor moest worden betaald.
VLISSINGEN - Al vier en een halfjaar besteedt de 34-jarige
Marinus Vermooten uit Den Helder zijn vrije tijd aan het
schrijven van een encyclopedie over alle Nederlandse spoor
wegstations. Volgend jaar moet het boek klaar zijn. In 360 ar
tikelen, zo'n 800 pagina's, zullen dan het heden en verleden
van alle stationsplaatsen zijn beschreven. Met Vlissingen is
Marinus Vermooten klaar, zij het dat mensen die het onder
staande artikel over de Vlissingse stations lezen, eventuele
fouten of nieuwe feiten aan hem kunnen melden. De uitein
delijke versie zal dan alsnog worden aangepast. Het adres: M.
Vermooten, Molenstraat 5, 1781 NJ Den Helder, tel. 02230-
16969.
Vlissingen was oorspron
kelijk een klein vissersdorp
dat zich omstreeks 1220 ont
wikkelde tot een stadje met
een unieke open zeehaven.
De gunstige ligging aan de
mond van de Schelde had tot
gevolg dat reeds in de mid
deleeuwen havens werden
aangelegd. De grootste bloei
op het gebied van handel en
zeevaart beleefde de stad in
de zeventiende eeuw. Né 1879
begon een nieuwe bloei pe
riode, als gevolg van de aan
leg van modernere havens,
het Kanaal door Walcheren,
de komst van het railverkeer
en de oprichting van de B.V.
Koninklijke Maatschappij
„De Schelde".
Op 1 november 1872 was
Vlissingen per spoor bereik
baar en hiermee was in feite
het Zeeuwse railtraject vol
tooid. Aannemer Dirk Dron-
kers die veel voor de aanleg
van dat tracé heeft gedaan,
sprak bij zijn plannen altijd
over de Zeeuws-Limburgse
lijn, doelend op een verbin
ding Vlissingen-Venlo. Het
in 1872 betrokken station
verrees aan de oostzijde van
het Kanaal door Walcheren,
min of meer op de rechteroe
ver van de waterweg, en on
geveer waar men nu de
westelijke Bremweg enkele
spoorwoningen. In de directe
omgeving waren verder de
remise, een watertoren, wa
terputten en enkele kleine
gebouwtjes.
Op 15 september 1894
kwam Vlissingen in aanmer
king voor een tweede station
en wel aan de buitenhaven.
giersverkeer naar Engeland
en het groeiend aantal reizi
gers naar Zeeuwsch Vlaan
deren, zou een vooraan
staande plaats gaan innemen
in het internationaal ver
keer. De D-treinen brachten
reizigers uit Duitsland
rechtstreeks naar de ponton
van de boot naar Engeland
en raasde iedere dag door
Zeeland zonder verder te
stoppen. Vooral de boot naar
Engeland had voordeel van
de verplaatsing van het sta
tion. Deze door de Stoom
vaart Maatschappij Zeeland
(SMZ) geëxploiteerde dienst,
voer namelijk met een dag
en nachtdienst op Folksesto-
ne.
De SMZ had grote invloed
op de spoorwegen. Zij be
heerste in feite de dienstre
geling en mocht bijvoorbeeld
gratis telefoneren via het
station Vlissingen met het
buitenland. De grote steun
voor de exploitatie was het
postverkeer. Daaraan zijn
schatten verdiend. Door de
ontwikkeling van vliegtuig-
post, snelle verbindingen
met andere scheepvaartrou-
te's op Engeland, het teniet
gaan in 1916 van een grote
exportslagerij ter plaatse
enz., is deze scheepvaartlijn
ten onder gegaan. De latere
ligging van het station had
tot nadeel dat de stedelingen
voortaan genoodzaakt waren
verder te lopen. Door de in
stelling van tram- en auto-
busvervoer is getracht aan
de bezwaren tegen de grote
afstand tot de binnenstad
enigszins tegemoet te komen.
Het kanaalstation kwam
qua architectuur vrijwel
overeen met het nu nog be
staande in Middelburg.
Daarentegen zag het tweede,
op de lijndienst naar Enge
land ingestelde station, er
heel momumentaler uit. Be
halve een restauratie waren
er verschillende wachtka
mers, een visitatiezaal, vesti
bule en een aantal dienstver
trekken (zoals bagage-, en
plaatskaarten- en telegraaf
bureaus). In de bovenverdie
ping woonde de chef. Buiten
waren o.a. een locomotie-
floods en drie overkapte per
rons, welke in verbinding
stonden met het hoofdper
ron, dat ter breedte van 10
meter langs het gebouw liep.
In hoge mate werd hiermee
de veiligheid van het verkeer
bevorderd, aangezien het
passeren van rails om de
trein te bereiken, niet hoef
de.
Op 12 mei 1940 werd een
Duitse Messerschmitt 110
jachtkruiser boven Vlissin
gen door luchtafweer ge
raakt. Het vliegtuig stortte
gedeeltelijk op het kanaal
station, dat daardoor ernstig
werd beschadigd. Tijdens de
Het oudste station, (1872) aan het kanaal door Walcheren was vrijwel hetzelfde als dat van
Middelburg.
bezettingsjaren werd het ge
bouw gedeeltelijk water- en
winddicht gemaakt en ge
bruikt als opslagplaats. Na
de bevrijding zijn de oor
logsrestanten opgeruimd.
Ook het havenstation
overleefde het oorlogsgeweld
niet. Als gevolg van een be
schieting vanuit Zeeuwsch-
Vlaanderen, ter inleiding
van de bevrijding van Wal
cheren, in november 1944 en
de daarop volgende gevech
ten ging ook dat station ver
loren, puinhopen bleven
over. Door deze oorlogshan
delingen was reizigersver-
voer niet meer mogelijk,
daar ook de Sloedam, waar
over het spoor liep, totaal
vernield was. Plannen voor
de wederopbouw van de
spoorwegen zijn al vrij snel
na de Duitse capitalatie uit
gevoerd.
venplaats, daar het een idea
le badplaats is met prachtige
boulevards die uniek uitzicht
bieden op de Schelde.
Belangrijk rail-goederen-
voervoer was bij vertrek o.a.
stro, vlasafval (afkomstig
van vlasroterijen in
Zeeuwsch Vlaanderen naar
meubelfabrieken) en vracht
goed. De aanvoer was vooral
op de doorvoer naar Enge
land gericht zoals vleesver-
voer, (poot-) aardappelen,
vlas, uien, fruit, enz. Raccor-
dementen liepen naar de
PZEM, de Kon. Mij. de
Schelde, de buitenhaven en
de beide binnenhavens. Om
streeks 1950 verviel een der
de reizigersperron en er
kwam een nieuwe vracht-
goederenloods in gebruik.
Overige na-oorlogse veran
deringen waren o.a. de elec-
trificatie van het baanvak
Bergen op Zoom-Vlissingen
(1957) en toepassing van de
A.R.-beveiliging. Dit bracht
ingrijpende wijzigingen mee
zoals aanleg dubbelspoor
Vlissingen-Middelburg, ver
plaatsing van wissels, bouw
van een nieuw seinhuis en
het afbreken van twee oude
seinhuizen.
Marinus Vermooten
Bronnen: Gemeentearchief
Vlissingen, E.G. Coevert-
Roosendaal, Nederlandse
Spoorwegen - Vlissingen.
VLISSINGEN
Het is voor de Vlissingers
altijd een grote hinder ge
weest dat het station zover
van de stad verwijderd lag.
In 1947 heeft men de kans ge
had een nieuw station te
bouwen in de bocht van de
weg waar de goederenlood
sen stonden. Dit was een
stuk dichterbij bij de bin
nenstad en had tevens een
ruime opstelling mogelijk
gemaakt voor werk- en op
stelterreinen voor de drukke
Veerdienst over de Schelde.
Dit is n'.et doorgegaan door
enige a :tie van Zeeuwsch
Vlaanderen. Deze wilden di
rect van de veerboot kunnen
lopen naar het station.
Op 19 december 1950 kwam
het huidig stationsgebouw in
dienst. Het is gebouwd op de
plaats van het voormalig ha
venstation. Samenvattend
kan gesteld worden dat Vlis
singen in het verleden een
grote rol heeft gespeeld in
het algemeen, toeristisch en
transitovervoer. Er is in het
zomerseizoen veel toeristi
sche verkeer naar het ha-
Nogmaals het station van 1894.
Het na de oorlog gebouwde station.
KORENDIJK 34 MIDDELBURG TEL. 01180-23632 (vlakbij Boone bouwmat.)
Met vestigingen in Goes Couwervestr. 51, tel. 01100-13525 en Kruiningen Burg. Elenbaasstr. 29, tel. 01130-2626
Complete woninginrichting - Alles onder één dak
Ruime parkeergelegenheid - Aantrekkelijke prijzen.
100% wol, klassiek
nog enkele voor de prijs van
van Louis de Poortere
voor intensief huiselijk gebruik
nu bij ons nog van 209.- voor
grove lus, 400 breed
gratis gelegd voor
van Louis de Poortere, zware kwaliteit
de laatste meters voor
zwaar wollen lus
nu bij ons slechts
400 breed, 8 kleuren
nu bij ons voor
grote maten, naturel
de laatste voor
vakkundig bekleed
bij ons nog steeds voor een SPECIALE LAGE PRIJS
effen kleuren
400 breedIftfa p/m.
JAM l.
2 mooie kleuren overgordijnstof
voor de prijs van
2-, 3-, 4-, 5-deurs met 14 mogelijkheden in 3 ver
schillende hoogten in massief en fineer
2-deurs al vanaf
donkerbruin rib, massief grenen
1-, 2-, 3-zits nu al voor
massief grenen, breed 82 cm
nu al voor
p/st.
met 3 en meer laden
nu al voor
massief grenen 90x200 met zware bodem
nu bij onsLIIÜi p/st.
Kan met 2 laden uitgebreid worden.
140x200 met 2 nachtkastjes en spiegel QQC
nu voorI UUlli
vele soorten goede kwaliteit QQ m
nu vanafILv*
degelijke kwaliteit met fabrieksgarantie
nu bij ons vanafif tf p/st.
U bent van harte welkom van maandag 13.00 uur en elke
dag van 9-18 uur. Donderdag koopavond, graag tot ziens.
p/st.
Eurogas in het Sloegebied
bij Vlissingen mag nu de op
slagcapaciteit uitbreiden tot
240.000 kubieke meter. Vol
gens Eurogas wordt de ter
minal pas winstgevend als
er jaarlijks tien maal de ca
paciteit wordt omgezet, dus
de aanvoer komt op 2,4 mil
joen kubieke meter, is bijna
anderhalf miljoen ton. Het
chemische bedrijf Dow Che
mical in Terneuzen mag in
'85 1,7 miljoen ton LPG aan
voeren en in de Sloehaven
vindt boord-aan-boord
overslag plaats in een hoe
veelheid die vorig jaar was
gegroeid tot 250.000 ton. Cij
fers die aantonen dat de
overheid een heel eind ach
ter de feiten aanloopt, meent
Bannink. Eurogas, die de
eerste gasterminal zonder
vergunning bouwde, heeft
dat uiteindelijk beloond ge
zien met de aanwijzing van
Vlissingen als grootschalige
aanlandingsplaats van LPG
naast Rijnmond. De aanvoer
van dit explosieve gas baart
de ex-loods zorgen.
„Als de toegestane capaci
teit zonder Antwerpen ge
bruikt wordt, is die bijna
vijf maal zo groot als die nu
is toegestaan in Rijnmond.
De Westerschelde is een ge
vaarlijke rivier. De TNO-
studie over grootschalige
LPG-aanlanding noemt de
kans op een ongeluk met een
grote tanker - en daar gaat
het hier om, want LPG
wordt alleen met grote tan
kers aangevoerd - tien maal
zo groot als in de Rijnmond.
Volgens dezelfde studie zou
de omvang van de schade in
het Westescheldegebied 20
maal zo groot zijn als in
Rijnmond, omdat de schepen
vlak langs bevolkingscentra
als Vlissingen, Breskens en
Terneuzen varen om die re
denen trok het TNO dan ook
de conclusie dat de Wester
schelde opgeschikt was voor
grootschalige LPG-aanla-
ding", aldus Bannink.
De aanvoerstroom mengt
zich hier en daar op de Wes
terschelde met de afvoer-
stroom van binnenvaarttan-
kers. „Alles bij elkaar heel
gevaarlijk als je bedenkt dat
een walradarketen er ook
niet meer zal komen, omdat
de Belgen het geld er niet
meer voor hebben". Hoewel
de regering wil dat de afvoer
van LPG per pijpleiding ge
schiedt, als binnenvaart
schepen meer dan 500.000
vervoeren, gelooft Bannink
daar niet zo in. „Dat zou be
tekenen dat Eurogas zo'n
zestig miljoen gulden zou
moeten investeren. Dat zie ik
niet gebeuren. Bovendien
heeft de regering een ont
snappingsmogelijkheid ge
boden, waar zo'n bedrijf na
tuurlijk dankbaar gebruik
van maakt. „Tijdelijk" en
„zolang de pijpleiding er nog
niet ligt", zou er meer LPG
worden afgevoerd. Eurogas
voert dus in '85 rustig ander
half miljoen ton LPG af".
Dat gebeurt dan met hon
derden binnenvaarttankers
en duizenden tankauto's en
spoorwagons. Bannink
vreest bijvoorbeeld voor de
veiligheid van de dorpen, de
sluizen van het Kanaal door
Zuid-Beveland. „In 1978, dus
voor er sprake was van
Eurogas, passeerden al 700
binnenvaartgastankers de
sluizen van Hanswee rt.
Daarvan voer 60 procent af
en aan naar Dow Chemicals.
De aanvoer naar Dow alleen
al zal minstens verdubbe
len".
Bannink vraagt zich ove
rigens af hoe het met de rest
van de scheepvaart op de
Westerschelde zou moeten
als daar de zelfde veilig
heidsvoorschriften zouden
worden toegepast als oor
spronkelijk de bedoeling
was voor de Shell-BP termi
nal aan de Nieuwe Water
weg. Daar zou alle scheep
vaart worden stil gelegd bij
de aankomst van een LPG-
tanker. „190 keer per jaar de
scheepvaart stilleggen op de
Westerschelde? Of het risico
lopen van de grote klap
maar nemen en doorvaren
alsof er niets aan de hand is?
Ik vrees het laatste, want
België zal er nooit mee ak
koord gaan dat de scheep
vaart belemmerd wordt".
i
