Kom115 tBtrust<*één Vakantie «rtrken- e^°.nv0nr. 1981 .rt hungaloU,'pa 16 cEhflia 070-469394 RECREATIE Den Oever draait in Hartweek dol van enthousiasme „Bloeddruk regelmatig meten héél belangrijk!" Punt 1 op verlanglijst van Vrienden Hartstichting: De dokter verwisselt witte jas voor een schort, de pollepel en de koekepan Het Nieuws van de Nederlandse Hartstichting Vooreen gastvrij onthaal! Op "bloeddruk gepromoveerde huisarts: COST A BRA VA April 1981/Pagina 6 Welke van de 16? Luxe 5-sterren bungalows. Veel vertier en vermaak. Aanbiedingen in voor- en naseizoen: Paas-vakantie: Reserveren informatie! HILVERSUM, april „Wij zouden graag zien dat meer gemeenten in Nederland het "free call- systeem zouden invoeren. Dat wil zeggen dat een ambulance niet alleen uitrijdt op een telefoontje van een arts, maar ook op dat van een particu lier, die meent een hartaanval te constateren T elefoonnummer Vrijwilligers Schakel Geld Reanimatie Behoefte Routine Verder onderzoek Vrolijke boel Voorlichting Keuze in Nederland: Veluwe, Drente, Noord-Brabant, Twente en Texel. Keuze in Duitsland: Eifel, Moezel, Hunsrück en omgeving Trier. Bijna allemaal vrijstaand. Zeer komfortabel met o.a kleuren-TV en koelkast. Vermaak-voorzieningen te over. Met zwembad, taveerne, tennisbanen enz. Ook bingo- en andere recreatie programma's. Zie folder. 2e week halve prijs (Did.) 3 weken boeken, 2 weken betalen 25% korting op huurprijzen voor 60-plussers weekend verhuur. nu nog enkele mogelijkheden. Maandag tot en met vrijdag 9-5 uur -ennia i ledereen moet zelf hartambulance kunnen bellen Van onze verslaggeefster Mevr. S.M. Botje (links) en mevr. C.F. Chaillet misbruik bij het bellen van een ambulance valt erg mee Deze vurige wens is af komstig van de twee hoofdbestuursleden van de vereniging Vrienden van de Hartstichting, mevr. S.M. Botje en mevr. C.F. Chaillet. Zij zijn re spectievelijk werkzaam bij de afdeling Hilversum en het comité Arnhem. Beide bestuursleden zijn ervan overtuigd dat het uitbreiden van het "free call-systeem" niet alleen een goede zaak zou zijn, maar langzamerhand ook praktisch beter uitvoer baar wordt. In dit verband wijzen zij erop dat er in Ne derland al heel wat men sen een reanimatiecursus hebben gevolgd en daar door wel degelijk in staat zijn een dreigend hartin farct te herkennen. Zij wijzen erop dat de "free call" totnutoe slechts in enkele plaat sen in Nederland mogelijk is. Vrijwel overal rijdt een ambulan ce voor dergelijke zaken uitslui tend uit op een telefoontje van een arts. „Maar omdat bij een hartinfarct iedere minuut kost baar is, staat het vrije bellen voor een haltambulance bij ons als Vrienden van de Hartstichting bovenaan de verlanglijst. Wij wil len er met nadruk op wijzen dat men er in het algemeen bang voor is dat er veel loze meldingen zui len komen, maar juist in de plaat sen waar men proeven heeft ge nomen, blijkt dat niet zo te zijn." De Vrienden van de Hartstichting hebben op plaatselijke niveau ve le activiteiten geëntameerd. Zo staat er in tal van huizen, waar één van de gezinsleden hartpa tiënt is, naast het nummer van de dokter, politie en brandweer nèg een telefoonnummer op het ur gentielijstje: het nummer van een Vriend van de Hartstichting. Patiënten, die nog moeten wor den opgenomen of alweer aan het revalideren zijn, en ook hun fami lieleden hebben het wel eens no dig om te kunnen praten over de zenuwslopende angsten en erva ringen. Wie kan je daarvoor beter hebben dan iemand van de plaat selijke organisatie (afdelingen, comité's en contactpersonen) "Vrienden van de Hartstichting", die de problemen door en door kent en vaak bijna altijd bereik baar is om te luisteren en zo mo gelijk te helpen. „We hebben heel duidelijk een praatpaalfunctie", zeggen me vrouw Botje en haar collega Chaillet. „Mensen die de dichtst bijzijnde plaatselijke organisatie van de Vrienden niet kennen en de Hartstichting in Den Haag bel len, worden altijd doorgestuurd naar de vertegenwoordiging in de betreffende plaats. Dat is een erg goed systeem„.omdat wij de men sen dan ook eens kunnen opzoe ken, of - wanneer er veel dezelfde problemen in één gemeente voor komen - een speciale gespreks groep kunnen beleggen. In zo'n groep kunnen de mensen niet al leen van gedachten wisselen over hun gemeenschappelijk pro bleem, maar krijgen ze ook lezin gen en informatie van een arts, maatschappelijk werker, sociaal raadsman, of een diëtiste". De vereniging van Vrienden van de Hartstichting is ruim veertien jaar geleden ontstaan uit een groep vrijwilligers, die jaarlijks 60.000 collectanten voor de Ne derlandse Hartstichting op de been bracht. Door het collecteren kreeg men een idee van wat er leeft onder mensen die met hart ziekten worden geconfronteerd. In tal van gemeenten werden spontaan afdelingen en comité's opgericht en stelden vele contact personen zich beschikbaar om de begeleiding van patiënten en de voorlichting over hartziekten te bundelen. Momenteel zijn er in totaal 1000 plaatselijke organisa ties verspreid over heel Neder land. De vereniging van Vrienden van de Hartstichting bestaat uit louter vrijwilligers. De doelstellingen van de vereniging zijn het steun verlenen aan de stichting, het ont wikkelen van eigen activiteiten en vooral het vormen van een schakel tussen de Hartstichting en de Nederlandse bevolking. Er is daarom ook een grote wissel werking tussen beide. "De Hartstichting heeft acht be taalde promotoren aangesteld om te coördineren tussen onze plaat selijke organisaties en Den Haag. Zij geven ook lezingen, en probe ren een organisatie van de grond te krijgen in plaatsen waar nog gëen "Vrienden" aan het werk zijn", zegt mevrouw Chaillet. „Wij weten eigenlijk alleen wat er in onze eigen omgeving gebeurt, maar via de promotoren heeft men in Den Haag een compleet overzicht van wat er leeft in het hele land. Dat krijgen wij dan weer van de basis door." de. Nu zijn er altijd wel kinderen in de klas die in hun familie in farcten of andere ellende hebben meegemaakt, en daardoor zeer geïnteresseerd luisteren", aldus mevrouw Botje. „Het geld dat de plaatselijke orga nisaties ophalen met fancy-fairs, wedstrijden, sportdagen, enzo voorts, gaat in principe naar de centrale staf in Den Haag en komt voor een relatief bescheiden deel ten goede aan de plaatselijke pro jecten. Daar worden onder ande re poppen voor gekocht voor de cursussen in reanimatie. Ook is er enkele jaren gelden een aantal conditietestbanen van gekocht, die aan de plaatselijke organisa ties in bepaalde gemeenten zijn overgedragen. Het merendeel der gelden wordt gebruikt voor de preventie en de bestrijding en het daaraan ten grondslag liggende wetenschap pelijk onderzoek." Aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam is bijvoorbeeld mo menteel een onderzoek gaande naar het effect van de reanimatie- cursussen, waarop duizenden Ne derlanders de afgelopen jaren hebben geleerd in te grijpen bij hartstilstand. De afdelingen Vel- sen en Hilversum van de Vrien den van de Hartstichting begon nen vijf jaar geleden als eersten met het organiseren van dergelij ke cursussen voor leken. Dat sloeg enorm aan, en inmiddels zijn er honderden van dergelijke cursussen georganiseerd door de "Vrienden", maar ook door de- EHBO-afdelingen, het, Rode Kruis en in een aantal plaatselijke organisaties van de Nederlandse Hartpatiënten Vereniging. „De Nederlandse Hartstichting vindt die cursussen oo"k zo be langrijk, dat ze al op vier plaatsen in Nederland een instructeursop leiding in de reanimatietechniek heeft ingesteld", aldus de dames Botje en Chaillet. Dokter Jacques Zandvoort bakt ze bruin ten bate van de Hartstichting Van onze verslaggeefster GOES, april In Amerika is bloeddruk meten een rage. Sinds bekend is geworden dat het nuttig is zelfs een licht verhoogde bloeddruk te bestrijden, staan er in bijna alle super markten en warenhuizen openbare bloeddrukmeters. Voor een kwartje kan iedereen die dat wil de al dan niet alarmerende getallen van boven- en onderdruk krijgen. Ook in Nederland wordt de „bloeddrukautomaat" steeds populairder, en het zal niet lang meer duren of ook wij kunnen overal onder het winkelen even onze bloeddruk controleren. Maar heeft dat nu wel zin? Dr. J.A.E. van der Feen De activiteiten die de Vrienden her en der ontplooien, hangen enerzijds af van de behoefte in een bepaalde plaats en anderzijds van de persoonlijke belangstel ling van de mensen in een be stuur. „Ik ben zelf lerares Voe dingsleer geweest en het ligt dus voor de hand dat ik de voorlich ting over voeding voor mijn reke ning neem", zegt mevrouw Botje. Via lezingen voor huisvrouwen, gezinsverzorgsters en op scholen dringt ze aan op een gezonde voe dingswijze, die geen aanslag op ons hart- en vaatstelsel doet. Daar hoort natuurlijk ook voorlichting over roken bij. „Toen ik acht jaar geleden begon, zei het de kinderen op school niet veel als ik voor de gevaren van hart- en vaatziekten waarschuw- „Ik ben bang dat de mensen met die gegevens weinig zullen doen", meent dr. J.A.E. van der Feen uit Goes, die promoveerde op een onderzoek naar te hoge bloed druk in zijn huisartsenpraktijk. „Ik geloof nog steeds dat de con trole van een te hoge bloeddruk het beste bij de huisarts kan ge beuren. Zelf je bloeddruk opne men is niet zo moeilijk. Maar er iets aan doen als hij aan de hoge kant is en dat ook zonder hulp volhouden, dét blijkt voor de meeste mensen wel moeilijk te zijn. Omdat hoge bloeddruk geen klachten veroorzaakt en er pas hoofdpijn of duizeling optreedt bij complicaties is de animo om de bloeddruk onder controle te houden en eventueel op peil te brengen, vaak klein. Als huisarts merkte ik al hoe hard je er achteraan moet om te zorgen dat de mensen een behandeling volhouden. Wanneer mensen - zoals in Amerika - te hooi en te gras hun bloeddruk laten meten bij een automaat of een arts, bij wie ze zomaar aanbellen, zie ik de follow-up van een behandeling somber in." Dr. Van der Feen pleit er al jaren voor dat alle huisartsen in Ne derland er een routine van ma ken hun patiënten op bloeddruk te controleren. „In de afgelopen tien jaar zijn er steeds betere medicijnen gekomen om een te hoge bloeddruk te behandelen en daarnaast is steeds duidelij ker komen vast te staan, dat die behandeling inderdaad hélpt om hersenbloedingen en hartproble men te voorkomen. Volgens de laatste onderzoekingen in de Verenigde Staten en Australië werkt zelfs de behandeling van een licht verhoogde bloeddruk gunstig op het voorkomen van hartinfarcten. Ik vind al die fei ten bij elkaar meer dan voldoen de aanleiding om de bloeddruk- ADVERTENTIE) 17 dagen all-in MP vanaiwuilr" Van mei t/m oktober 17 daagse luxe touringcarreizen. kompleet verzorgdIe klas hotel met vol pension, mklusief 4 schit terende excursies en vele extra's, vanal I 695,- pp, zonder excurcies 635, p p Mogelijkheid tot waterskien, windsurfen, fietstochten enz Een sportieve vakantie met ANVR-garantie. Bel ti|dens kantooruren 01731 9046 ol 9456 voor gratis dokumentalie B V. Reisorganisatie '5feppy 5BoHdays Spanje Holland controle als normale routine voor huisartsen aan te bevelen", zegt hij. Dokter Van der Feen weet uit er varing dat die controle een huis arts helemaal niet zoveel extra tijd hoeft te kosten. „Als je alle patiënten van tussen de 30 en 60 jaar meet, die op het spreekuur komen of bij wie je een visite af legt, kost dat 15 tot 20 minuten per dag. Na 1 jaar heb je op die manier gemiddeld 80 procent van je patiënten gehad, en na 2 jaar 90 procent. Ikzelf wilde ook die 10 procent nog meten, die heel zel den op het spreekuur komt, om dat daar vooral mannen van 30 tot 60 jaar bij zijn, die juist tot de meest kwetsbare groep horen. Die ben ik dus 's avonds of in het weekeinde thuis gaan bezoeken. Sommigen vroegen zich verbaasd af wat de dokter bij ze kwam doen, maar vaak leverde het heel leuke contacten op." Mensen die na hermeting nog steeds een te hoge bloeddruk ble ken te hebben, kwamen bij dr. Van der Feen in aanmerking voor verder onderzoek. „Het eerste wat ik van ze weten wilde was of er in de familie beroertes, hart- of nierziekte, of een oogafwijking voorkwamen. Daarna kwamen we op de leefwijze van de patiënt. Bij mensen met een te hoge bloeddruk die flink roken is het risico op hersenbloeding en on voldoende hartwerking drie keer zo groot, en als daarnaast het cho lesterolgehalte óók nog te hoog is, negen keer". Als ophouden met roken, verma geren, en minder kwistig om springen met de zoutpot niet helpt, moeten er medicijnen aan te pas komen om de bloeddruk te verlagen. „Wie eenmaal begint met medicijnen, moet die meestal altijd blijven slikken", aldus dr. Van der Feen. „Een arts die hart heeft voor zijn patiënten moet Van onze verslaggever Den Oever, april Telkens weer zijn zij de spil, waar alles om draait. Zon der zuster Mien Tijsen en haar man, die in het aan de Afsluitdijk palende dorpje Den Oever alom bekend staat als Meijert van Kees van Maartje Lont de kap- pennaaister, zou het ludieke gebeuren dat de Vrienden van de Hartstichting afdeling Wieringen hier elk jaar opnieuw in de maand juni laten plaatsvinden, vol strekt ondenkbaar zijn. Binnenkort is het weer zo ver. Het huis van Meijert en Mien is dan zoals vanouds het centrum van een dag vol bonte feestelijk heden, waarbij de naam van de Hartstichting in deze Noordhol landse gemeente op ieders lip ligt. Rondom hun stolpboerderijtje liggen dan de waren, die het aan bod van de traditionele rommel markt vormen, hoog opgetast. El ders op de „darsk", (de voormali ge dorpsvloer), is de medisch ad viseur van het vriendencomité, dokter Jacques Zandvoort aan de lopende band bezig met het bak ken van pannekoeken. Buiten draait dan inmiddels - be geleid door de welluidende klan ken van het fanfarekorps Apollo - het rad van avontuur. Ondertussen heeft Meijert, die met zijn 76 jaar de leeftijd der zeer sterken al ruimschoots is gepas seerd, binnen de handen vol aan het tellen van het binnenstromen de geld. „De spullen voor de rommel markt worden het hele jaar door bij mij thuis afgeleverd", vertelt zuster Tijseri, net op het moment, dat er wordt gebeld. Iemand komt al vast een zak met overtol lig speelgoed afleveren, dat bij de schoonmaak boven water is geko men. „Grote stukken, zoa^s ledi kanten, divans en crapeaus die we krijgen aangeboden, gaat voorzitter Kees Bootsman (leraar Engels aan een LTS/Huishoud- school) eens per maand met een vrachtwagentje ophalen. Verder zit hier in de gemeente een groot aantal dames onophoudelijk te haken, borduren, breien en naai en, om poppen, sokken, mutsjes, hemden en noem maar op, voor ons te maken", vertelt de wijkver pleegster, wier naam in Den Oe ver en omstreken al sinds jaar en dag een begrip is. „Al die spullen bewaren we, tot de grote dag weer is aangebro ken, zolang op de darsk. „De dure stukken, zoals antiek, bewaren we voor de veiling, waarbij alles bij opbod van de hand gaat", doet zuster Tijsen verder uit de doeken. „De prijzen voor de loterij kopen we wel", vertelt ze, „maar daarbij hebben we altijd erg veel medewerking van de winkeliers hier op het dorp. Als we een fiets willen heb ben, geven ze die vaak tegen in koopsprijs, als ze wéten dat het om een verloting ten bate van de Hartstichting gaat. hen helpen de behandeling vol te houden door herinneringen te sturen. Als je het aan de mensen zelf overlaat lijkt na een jaar meer dan de helft niet meer te slikken." In Tilburg, Nijmegen, Krimpen, Den Haag, Groningen, Roode- school en nog een aantal plaatsen heeft men inmiddels ook ervaring met routineonderzoek naar de bloeddruk. Daarbij bleek steeds dat zodra het onderzoek massaal werd uitgevoerd, bijvoorbeeld via een bevolkingsonderzoek of een grote groep huisartsen, de nazorg gauw stuk liep. „Binnen de per soonlijke relatie van een huisarts met zijn patiënten is nu eenmaal veel meer te bereiken. In vergelij king met Amerika zijn we in Ne derland juist in zo'n gunstige po sitie, dat iedereen een eigen huis arts heeft. Gebruik maken van die persoonlijke zorg is vooral met het oog op preventie van be lang." Hoewel dr. Van der Feen al her haaldelijk bij de huisartsen heeft aangedrongen op bloeddrukcon trole en dit advies nog eens zal onderschrijven als lid van de Hy- pertensie Commissie van de Ge- zondsraad (die binnenkort advies zal uitbrengen aan de staatssecre taris) is de helft van de huisartsen er nog op tegen. „Ikzelf vind dat je de mensen iets onthoudt, wanneer je in dit geval niet zelf het initiatief neemt om onderzoek en behan deling aan te bieden", zegt dr. Van der Feen. „Als mensen uit zichzelf komen, zijn er meestal al complicaties. Sinds we de we tenschap hebben dat het nuttig is zelfs een licht verhoogde bloeddruk op te sporen en te be handelen om hartinfarcten te voorkomen, vind ik in een land als Nederland waar jaarlijks 40.000 hartinfarcten voorkomen, een opsporingsonderzoek zonder meer gerechtvaardigd. We pra ten dan nog niet eens over het voorkomen van hersenbloedin gen." „Op de dag van de rommelmarKt is het altijd open huis bij zuster Tijsen", sluit de medisch advi seur daarop aan. „Iedereen loopt daar dan gewoon naar binnen om een bal gehakt uit de pan te vis sen, of een stuk brood af te snij den". Ondertussen houdt Meijert, van Kees van Maartje Lont de kappennaaister die in zijn rijke werkzame leven zowel veeboer met 60 koeien, als dorpsomroe per, marktmeester en voorzitter van de „Flora" (een soort vlag getjesdag van de lokale vloot ge combineerd met een bloementen toonstelling) is geweest, onder het verschalken van zijn trouwe neut het financiële gebeuren scherp in het oog. De leden van het comité beschou wen zichzelf trouwens geen van allen als zedenmeesters, die hun gezondheidsboodschap met alle geweld aan de bevolking moeten opdringen. „Tijdens de rommelmarkt is het hier een vrolijke boel en staan we bij wijze van spreken geld te ver dienen voor de Hartstichting met een glas bier in de ene, een oliebol in de andere hand en een grote si gaar in het hoofd," zegt de goed van de tongriem gesneden wijk verpleegster gekscherend. Elk jaar weer probeert het comité ook de feestelijkheden met nieu we evenementen op te luisteren. Zo werd er op een goede keer eens een pannekoekeneetwed- strijd georganiseerd. Tot ontstel tenis van de bestuursleden ble ken de deelnemende kinderen echter al snel gemiddeld een stuk of twaalf van de baksels van dok ter Zandvoort verorberd te heb ben. „Pas later merkten we, dat die kwajongens ze stiekum over de heg mikten, waar de honden ze opvraten", vertelt Gees Bakker grinnekend. Ook het beslag voor de pannekoe ken van dokter Zandvoort krij gen we voor niets van bakker Pluiger hier." „Overigens gaat het ons er niet al leen om, zoveel mogelijk geld binnen te halen", merkt voorzit ter Kees Bootsman op. „Wij vin den het ook heel belangrijk, om het „gezicht" van de Hartstich ting te laten zien. Daarom verto nen we tijdens de rommelmarkt ook voorlichtingsfilms, organise ren we een expositie en nodigen we soms een diëtiste uit, die voe dingsvoorlichting geeft. Dank zij al die activiteiten kun nen de Vrienden van de Hart stichting afdeling Wieringen jaar lijks zo'n 8000 gulden extra aan de stichting afdragen, wat voor een gemeente met 7500 inwoners een respectabel bedrag is. In Wie ringen kennen heel wat mensen dan ook een prachtige uitspraak van de kerkdienaar Secretius La zarus, die bij het verlaten van een herberg in het jaar driehonderd zoveel gezegd moet hebben: „Be hoed uw hart met alle mogelijke bewaking, want juist daaruit openbaart zich uw levenswan del."

Krantenbank Zeeland

Scheldebode | 1981 | | pagina 28