Zonaanbidsters wisten toevallig hoe reanimatie werkte
Ontmoetingscentrum Nederlandse Hartstichting
RINGLEVER
Gezellig
energie
besparen
met een
haardkachel
van Ringlever
Het Nieuws Cr) van de Nederlandse Hartstichting
CEBUTO
TOURINGCAR-
REIZEN
Speciale feestdagen
en herfsttrips
April 1981/Pagina-$
BERGEN, april 1981
Op een zonnige pinksterdag installeer
den Mien en Tinie Kayer zich op het
strand van Bergen aan Zee.
Na een drukke tijd in hun meubelzaak in
Hoogwoud en een paar enerverende rit
ten als Eerste Hulp op de ambulance
dienst, hadden ze hun rust wel verdiend.
„Niets doen" was het devies voor deze zo
merse dag, maar het werd de zwaarste
en meest gedenkwaardige dag van hun
leven.
Inspanning
Temidden van de uitbottende bomenpracht in de bosrijke omgeving de dood van zo dichtbij in de dreigt te verdwalen. ten. Ook worden er regelmatig
rona auinoven aoemz ae nanenarK op. z,oais ae ai k van iNoacn eens nei prooi aan hevige angsten Een in zo n week volledig in siagen, nen(i8-2i jaar» met een aangebo-
startpunt van een weer opbloeiend leven op aarde betekende, is deze overbezorgde omgeving, die hen om mensen, die hier binnen kwa- ren hartafwijking georganiseerd.
■nlpk VOCir mpviappv dip ooit door ppn hnrteninfarct aetroffen werd of alles uit handen wil nemen en men en het nauwelijks meer za- "Verder staan op ons programme
pie/C voor menigeen, aie OUll auur een nar leninjur LL yeir ujjen weru, UJ nog geen kopje laat optillen gen zitten een „nieuw hart" voor onder meer orientatiedagen vopr
een hartoperatie heeft ondergaan, tot een dierbaar symbool geworden, maakt dat doorgaans nog een hun verdere leven te bieden. Na beroepskrachten als fysiothera-
dat een nieuw begin aanduidt.
Revalidatie
SYSTEEM OPEN HAARDEN
TOT IN DE PUNTJES VERZORGD TEGEN
BETAALBARE PRIJZEN
CEBUTO
Zusters Mien en Tinie Kayer redden
"verdronken" Wim uit de Noordzee
Van onze verslaggeefster
Mien en Tinie en hun vriendin Nel
waren nog maar net ingesmeerd
om te gaan zonnen, of er werd een
drenkeling uit zee gehaald. Het
was de jonge Wim Ooijevaar uit
Bergen, een uitstekend zwemmer,
die de zee ter plaatse op zijn
duimpje kende, maar door de
koude van het water bevangen
was geraakt. Een Duitse badgast
gooide zijn lichaam moedeloos op
het trand. „Die is dood", zei hij. Al
gauw dromden er mensen om het
witte lichaam, dat geen enkel te
ken van leven meer gaf.
Dit uit het (dagelijks) Leven
gegrepen verhaal laat zien
hoe mensen het leven kunnen
redden van anderen door rea
nimatie toe te passen. Nood
breekt wet is een goed Neder
lands gezegde; zo kan het ge
beuren dat iemand bijvoor
beeld handelingen moet toe
passen, die normaliter door
een medicus verricht zouden
moeten worden.
Als Nederlandse Hartstich
ting willen wij erop wijzen
dat iedere Nederlander in
principe in staat zou kunnen
en moeten zijn reanimatie toe
te passen. Maar dit dient op
verantwoorde wijze te gebeu
ren. Elders in deze krant kunt
u lezen over een gemakkelijk
te volgen reanimatie-cursus.
„We zagen het oploopje en het
slachtoffer, renden er met z'n
drieën op af, en sprongen als een
paar artiesten midden in de ring",
vertellen Mien en Tinie, die de ge
beurtenissen op die tweede pink
sterdag nooit meer zullen verge
ten. Alle lessen en raadgevingen
van hun huisarts dokter Pol over
mond-op-mond-beademing en
hartmassage drongen zich auto- ging meteen de zuurstoftent in,
matisch aan hen op, en Tinie en Mien, Tinie en Nel gingen na
boog zich over de drenkeling om zich een beetje te hebben gewas
te trachten zijn ademhaling te sti- sen - weer op weg naar het inmid-
muleren en Mien begon pogingen dels verlaten strand, waar hun
te doen om zijn hart te activeren, spullen nog lagen. Ze konden het
Toevallig hadden de beide zus- niet laten vanaf het strand nog
ters enkele weken daarvoor erva- even bij het Elisabethziekenhuis
ring opgedaan bij een andere langs te gaan. Maar Wim lag ey zo
drenkeling, die ze hadden probe- slecht bij dat ze vreesden dat alle
ren te redden, en hun bewegin- moeite toch nog voor niets was
gen waren dan ook volkomen op geweest, en ze moe en teneerge-
elkaar afgestemd. Nel, die op het slagen huiswaarts togen,
kantoor van de meubelzaak werk- Vlak voordat ze besloten maar
te en nog nooit iets met EHBO te naar bed te gaan, belde tot hun
maken had gehad, werd geïn- vreugde de vader van Wim Ooije-
strueerd om de bloedsomloop te vaar op om te zeggen dat zijn
De gezusters Kayer nog eens samen met Wim aan het Noordhollandse strand.
stimuleren.
„Terwijl we bezig waren kwam de
vloed opzetten, en dank zij de me
dewerking van een verpleegster
onder de omstanders hoefden we
de massage en beademing niet te
onderbreken, terwijl het slachtof
fer stukje bij beetje verder het
strand werd opgetrokken. On
danks onze inspanningen kregen
we geen reactie van de drenke
ling, maar we hadden allang ge
leerd niet te gauw op te geven.
Daar lieten we ons dus voorals
nog niet door ontmoedigen", al
dus Mien en Tinie.
„Wat ons wel onzeker maakte en
hinderde, was de minachting
waarmee een aanwezige huisarts
onze inspanningen gadesloeg.
„Houdt daar maar mee op, dat
heeft geen enkele zin", zei hij, en
hij lachte ons vierkant uit, toen
we niet van plan bleken te stop
pen. Ik zie hem nog zijn schou
ders ophalen en spottend kijken",
zegt Tinie. „Steeds liep hij weg
om een stukje langs het strand te
wandelen, en dan kwam hij weer
terug. Iedere keer als ik dat ge
zicht van hem zag, kwam er even
een twijfel in me op. We zullen
toch niet met een lijk bezig zijn,
dacht ik dan. Maar dan keek ik
Mien even aan en dan waren we
weer allebei even vastberaden om
door te gaan."
Meer dan anderhalf uur pasten
Tinie en Mien onafgebroken
mond-op-mon-beademing. en
hartmassage toe. En toen, einde
lijk, gebeurde het wonder. Heel
licht ging de buik van de drenke
ling op en neer, ten teken van een
aarzelende ademhaling. „Hij doet
het, hij doet het" juichden de toe-
zoon enkele zeer zware uren had
doorgemaakt, maar nu buiten le
vensgevaar was.
De volgende dag werden de
vriendinnen verzocht Wim op te
zoeken in het ziekenhuis, omdat
het slachtoffer graag kennis wilde
maken met zijn redsters. Hij kon
zich alleen nog maar het afschu
welijke moment herinneren,
waarop hij zich bewust werd dat
hij ging zinken. „Ik keek naar de
kust en dacht: dat ik nu zo dicht
bij het strand moet verdrinken...",
vertelde hij later.
„Zonder de dames-Kayer zou ik
er niet meer zijn geweest", zegt
hij nog vaak tegen wie het maar
wil horen. Tussen de familie Ooij
evaar en de familie Kayer is
sindsdien een hechte band ont
staan en op geen familiegebeurte
nis bij de Ooijevaars hebben Mien
en Tinie totdusverre ontbroken.
Natuurlijk kwam Wim hen ook
feliciteren, toen ze van de Maat
schappij tot Redding van Drenke
lingen eem zilveren en bronzen
medaille kregen aangeboden.
Hoe sterk zo'n gebeurtenis zijn
invloed kan uitoefenen op het
verdere verloop van mensenle
vens, blijkt wel uit de omwente
ling, die zich bij zowel Wim als
Nel voltrok. Wim, die in de groen
tezaak van zijn vader werkte, nam
zich voor verpleegkundige te
worden en werkt nu alweer een
paar jaar in een ziekenhuis.
Nel gaf haar kantoorbaan op en
werd fysiotherapeute. En Mien
Kayer, die al voorzitster was van
de plaatselijke EHBO-vereniging,
is zich meer dan ooit gaan inzet
ten voor de opleiding in reanima
tie, dat wil zeggen: mond-op-
mond-beademing en hartmassa
ge.
schouwers, die in grote spanning „Toen het gebeurde hadden we
al die tijd de verrichtingen van de
zusters Kayer waren blijven vol
gen.
Om kwart over één was de strijd
begonnen, en het was half vier
toen Wim Ooijevaar de eerste te
kenen van leven gaf en een klein
net een nieuwe oefenpop. We
noemden haar altijd „Annie" en
er was van tevoren ernstig over
gepraat of deze grote uitgave
wel verantwoord was. Zodra we
wisten dat Wims leven gered
was, hebben we bij dokter Pol
stukje huid bij zijn kaak weer de e®n briefje in de bus gedaan:
normale kleur begon aan te ne
men. Daarvóór had hij zo'n grie
zelig witte lijkkleur gehad, dat
zijn eigen broer hem niet had er
kend. Al die tijd had hij in de
kring rond de drenkeling gestaan,
en toen de spanning enigszins
was gebroken door de eerste le
venstekenen, ging hij op zoek
naar Wim. Toen hij bij diens bad
laken kwam, zat daar een klein
meisje op te huilen. „De meneer,
die hier zat, ligt nu daar en is
dood", snikte ze. Hoewel hij het
nauwelijks kon geloven, rende hij
naar de ambulance, waar Wim in
middels in was gelegd, en ontdek
te dat het inderdaad zijn eigen
broer was.
In de ambulance waren er nog
een paar angstige momenten,
toen Wims ademhaling wegviel
en Tinie en Mien razendsnel
moesten ingrijpen. Onderweg
werd er een kapelaan opgehaald
om het heilig oliesel te geven.
Bij het ziekenhuis werd het een
vreemde vertoning. Uit de ambu
lance rolden drie vrouwen in biki
ni,'onder het zand, en een priester
in habijt. De patiënt ademde
slechts met horten en stoten en
was nog steeds bewusteloos. Hij
Annie is betaald..."
Hartpatiënten
helpen elkaar
in "Hartenark
Van onze persdienst Lith, hoofd Hartenark in Bilthoven
BILTHOVEN. april 1981
over. En toch vallen mensen, die land. waarin menigeen hopeloos gen, Kruisverenigingen en aieus-
rnrtd RilthmiPn dnpmt dp Hnrtpnnrk nr> 7naU dp ark vnr) Nnnrh PPVïhpt °®en hebben gezien, vaak ten Ik durfgerust te zeggen, dat we er weekends voor de jong volwasse-
„Het begon hier allemaal in 1976",
vertelt het hoofd van de Harte
nark, de heer A.A. Lith. In dat
jaar kon dit complex, mede dank
zij een actie van het damesweek
blad "Margriet" op deze plek wor
den opgetrokken. Direct in de
volgende zomer startten we in
Bilthoven met het organiseren
van recreatieweken voor kinde
ren met ernstige aangeboren hart
afwijkingen. Overigens is het dit
jaar al de tiende keer, dat de Hart
stichting zich daarmee bezig
houdt, maar voor we over deze
ideale accommodatie beschikten
waren we daarvoor aangewezen
op het Henri Dunanthuis in Zeist.
Terwijl we de ouders in zo'n week
eens even van hun voortdurende
zorg en verlossen, proberen we
die zwaar gedupeerde kinderen
ondertussen een onvergetelijke
vakantieweek te bezorgen. Een
uitgebreide staf van deskundi-
gen, zoals cardiologen, kinder
artsen, therapeuten en verpleeg
kundigen zetten daarbij steeds
weer op basis van volledige vrij
willigheid hun beste krachten in.
Zo offert een man als prof. dr. E.
Harinck van het Wilhelmina Kin
derziekenhuis in Utrecht daar elk
jaar een week vakantie voor op.
Voor zo'n hele week rekenen we
65,- per kind, maar als de kos
ten een bezwaar zijn, valt ook
daar nog over te praten.
Behalve in de zomermaanden als
de jeugdige patiëntjes helemaal
centraal staan, vervult de Harte
nark ook gedurende de rest van
het jaar op een hele reeks andere
terreinen een unieke rol in onze
samenleving. Zo worden er regel
matig bijeenkomsten georgani
seerd voor slachtoffers van een
hartinfarct, of mensen, die een
hartoperatie hebben ondergaan.
Voor 55,- per persoon per week
(eten en slapen inbegrepen), kun
nen die patiënten met hun part
ner dan een hele week in de
prachtige Bilthovense omgeving
verblijven.
"De stoot tot dit initiatief', aldus
de heer Lith, "werd eigenlijk ge
geven door een rapport van de
Hartstichting, waaruit bleek dat
het met de nazorg van hartpatiën
ten in ons land met al zijn prachti
ge sociale voorzieningen niet al te
ideaal gesteld is.
Onder behandeling verstond men
eigenlijk niet meer, dan dat ie
mand, die met een hartaandoe-
ning in het ziekenhuis terecht
was gekomen, daar lichamelijk
weer zover werd opgelapt, dat hij
thuis de trap weer op kon komen.
Voor de talrijke psychische pro
blemen, waarmee zulke mensen
vaak zitten, hadden artsen,
geestelijken en andere hulpverle
ners vrijwel geen tijd en aandacht
graadje erger. Zo'n patiënt denkt
dan: ze denken zeker allemaal,
dat ik elk ogenblik dood kan
neervallen. Niet zelden wordt zo
iemand daar dan weer neerslach
tig en agressief van.
Als ik hier in mijn kantoor zit",
zegt de heer Lith, met een weids
gebaar naar het royale venster,
dat uitzicht biedt op een door het
geboomte schemerende parkeer
plaats, "kan ik ze zo zien aanko
men". "Dan weet ik ook direct,
wie de patiënt is". Dat is degene,
die zijn eigen koffertje niet mag
dragen.
afloop van zo'n bijeenkomst gaat peuten en maatschappelijk
dan ook iedereen, weliswaar ver- werkers, waarbij we ook mensen
moeid, maar met een nieuw ver- uit de bedrijven willen inschake
trouwen in de toekomst zijns len", aldus de heer Lith. „Doel
weegs.
Met hoeveel waardering de pa
tiënten en hun partners op zo'n
verblijf in Bilthoven terugkijken
leren de vele brieven, die dage- cursus
lijks bij de Hartenark binnenstro
men. Iemand drukte het als volgt
uit: "Wij willen allen naar een ge
zond en gelukkig leven toe. De
weg daarheen was door het hart
infarct duister en onzeker gewor-
Een van de eerste dingen, die we den. Maar u heeft met uw mede-
de mensen hier leren, is dan ook, werkers deze weg voor ons ge-
dat het woord hartpatiënt eigen
lijk fout is. Iemand, die geope
reerd is, of na een infarct uit het
ziekenhuis ontslagen, is genezen.
Dat is geen patiënt meer, die is
beter en kan in principe alles
weer doen, wat hij vroeger ge
wend was.
markeerd met verlichte richtings-
wijzers."
Maar er gebeurt nog meer in de
Hartenark. Zo zijn er weten
schappelijke bijeenkomsten,
werkbesprekingen en informatie
cursussen voor verpleegkundi-
daarvan is, dat ook "in het veld"
meer aan psycho-sociale begelei
ding van hartpatiënten kan wor
den gedaan.
Tenslotte staat er een revalidatie-
cursus op stapel, terwijl wij
Vrienden van de Hartstichting,
maar ook de leden van voor- en
nazorgverenigingen in Nederland
bijvoorbeeld gesprekstechnieken
willen bijbrengen, zodat ze zich
op de golflengte van een hartpa
tiënt kunnen afstemmen.
Met dat alles willen w&"vooral
duidelijk maken, dat revalidatie
niet alleen het lichamelijk weer
op de been brengen inhoudt.
Naar onze opvattingen is iemand
pas gerevalideerd als hij zowel li
chamelijk als psychisch en so
ciaal weer optimaal functioneert
en zich geen patiënt meer voelt."
Weggeborgen
(ADVERTENTIE)
afb. Scan 5.
breedte 71 cm
diepte 45 cm
hoogte I06cm
bodem en
zijwanden
bekleed met
chamotte steen
groot blokkenvak
De ongelofelijke Scan haardkachel.
Ringlever vond 'm in Denemarken.
Hen allesstoker.gebouwd voorde koude
noordelijke winters.
De Scan is een ideale warmtebron, die u
als kachel (deuren dicht) of als open haard
(deuren open) kunt gebruiken. De zware
stalen mantel zorgt voor een heerlijke
stralingswarmtc.
Hen Scan is niet alleen mooi(Danish
Design), maar ook praktisch, met o.a.
mogelijkheden voor het verwarmen van
water, voedsel,enz. Ook een uitvoering
met ventilator is leverbaar.
I leeft u een schoorsteen? Dan kunt u
de Scan direkt installeren!
Vooralle inlichtingen over de diverse
modellen, accessoires, dealeradressen
.enz.: bel Ringlever.
Ringlever Open I laarden b.v..
Fokkerstraat 18. Postbus 11,
414Ü AA Leerdam.Telefoon (03451) 6944.
Om dat te onderstrepen, begin
nen we de dag hier ook altijd met
een weliswaar aangepast, maar
toch pittig rondje ochtend
gymnastiek. Verder worden de
mensen hier ontvangen in een
prettige ontspannen omgeving,
die vooral niets weg mag hebben
van het ziekenhuis, waar ze soms
spanningsvolle weken hebben
doorgebracht.
Daarom lopen we hier ook niet in
witte jassen en zijn alle medische
hulpmiddelen - zoals een com
plete hartbewakingsapparatuur -
waarover we natuurlijk beschik
ken, veilig achter slot en grendel
weggeborgen en aan het gezichts
veld onttrokken.
In die week proberen we verder
bij onze gasten de angsten, agres
sie en gevoelens van neerslachtig
heid weg te nemen. Dat gebeurt
zowel door het verstrekken van
informatie als mét behulp van
speciale gesprekstechnieken,
waarmee we ze stimuleren om al
les er uit te gooien, wat ze dwars
zit. Andere deskundigen wijzen
hen weer de weg in het doolhof
van sociale voorzieningen in ons
(ADVERTENTIE)
Voor Pasen, Hemelvaartsdag en Pinksteren heeft Cebuto
korte vakantiereizen georganiseerd. Vraag naar de gids.
Boekingen bij uw reisbureau in uw omgeving.
Damrak 34, Amsterdam
Telefoon 020-246340
i