Geen alcohol bij wedstrijden bowlingbond
Biggekerke
CLUBHUIS „MARNIX"
START CURSUSSEN
VOOR VOLWASSENEN
UIT. HET
ZEEUWSE
ZAKENLEVEN
Thema-avonden:
Emancipatie en subsidie
Nieuw Stoffencentrum
in Jacobstraat Vlissingen
Studie
Nazomerrit
Scheldegouwen
Minihockey
T.M. -lezingover
gezondheid
Fietstocht voor
het hele gezin
Kynologen
starten met
ringtraining
Kader
Finse winkel
importeert
grenen meubels
Speeltuin
DE SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 3 SEPTEMBER 1980
*2.1 3
Zeeuws hockey wordt volwassener
MIDDELBURG - Hockey in Zeeland. Er wordt buiten
deze provincie nogal eens smalend over dat Zeeuwse hoc
key gepraat. Het stelt daar tenslotte op die kleigronden
over het algemeen toch niet zoveel voor. Die clubs uit
Zeeland zul je op korte termijn echt niet in de hogere
klassen ontmoeten. En wat verder naar beneden spelen ze
dan nog vaak een min of meer ondergeschikte rol. Zo werd
en wordt nog door velen over het hockeyen in Zeeland
gedacht. Maar er komt, weliswaar geleidelijk, verandering
in.
Om dat aantoonbaar te ma
ken dienen we de ranglijst van
de vierde klasse E van het vorig
seizoen eens nader te bekijken.
Wat we daar zien is een vin
gerwijzing, het bewijs dat het
Zeeuwse hockey een stapje
voorwaarts aan het maken is.
De kopgroep van die ranglijst
bestond maar liefst uit drie van
Zeeland afkomstige ploegen,
te weten het met drie punten
voorsprong kampioen gewor
den en naar de derde klasse ge
promoveerde Vlissingen (25),
gevolgd door Rapide uit Hulst
>(22) en Olympia uit Terneuzen
(20). De grote winst voor Zee
land zit vooral in het feit dat de
genoemde kopgroep een bijna
ongekend ruime voorsprong
(zeven punten) had op de
eerstvolgende (HSD). Er is met
andere woorden kwaliteits
verschil tussen die koplopers
en de rest geweest. Vlissingen,
Olympia en Rapide hebben el
kaar in die situatie hevig be
concurreerd, hetgeen de kwa
liteit zeer ten goede kwam.
HSD-voorzitter Hans Blom
ziet echter meer heil in de ni
velleringsgedachte (niet alleen
kwaliteit in de top, maar ver
deeld over de hele klasse): „Het
is natuurlijk veel beter als er in
een hele afdeling weinig
krachtsverschil is. De bonds-
competitie wordt regionaal in
gedeeld. Je komt dus met het
probleem te zitten, dat je ster
kere verenigingen hebt, die
alle mogelijke moeite doen om
die vierde klasse uit te komen,
wat zelden lukt. Die zullen,
zolang ze in de vierde klasse
zitten, jaar in jaar uit gecon
fronteerd blijven worden met
verenigingen die zeggen van:
gezelligheid staat bij ons voor
op
Het gevolg voor eerstgenoem
de verenigingen is dat ze tij
dens de competitie een aantal
gemakkelijke wedstrijden en
één of twee moeilijke wedstrij
den hebben. Als ze die moeilij
ke achter de rug hebben, en ze
hébben die gewonnen, nou dan
zijn ze kampioen ook".
Kwaliteit, daar draait het
allemaal om. Kwaliteit die
Zeeland echt wel heeft, maar
het ongunstige voor deze pro
vincie is dan dat het door de
bank genomen slechts zelden
bij machte is die kwaliteit voor
zichzelf te behouden.
Denk aan Middelburg dat in
de voorgaande drie seizoenen
steeds een interessante rol
vertolkte in de derde klasse.
Aan het eind van het seizoen
'78-'79 trokken zich acht spe
lers terug. Middelburg kon die
klap uiteraard niet zo gauw
verwerken, heeft het vorig jaar
dan ook erg moeilijk gehad en
eindigde op de laatste plaats
van de derde klasse D.
Bij Middelburg speelt ook
Een plaatje van de wedstrijd Jong Oranje - De Liberoos in
Vlissingen.
MIDDELBURG - Maandag
8 september houdt mevrouw
Boorman van het CRM bureau
Zeeland in het stadhuis in
Middelburg een lezing over het
thema „Emancipatie en subsi
die".
Maandag 15 september
wordt de doorgesproken theo
rie van 8 september praktisch
uitgewerkt. Beide avonden be
ginnen om acht uur en zijn
georganiseerd door de Stich
ting Middelburgse Vrouwen
raad. Belangstellenden kun
nen zich opgeven bij mevrouw
Sandberg-Braat, Churchill-
laan 2 in Middelburg, tel.
01184-14008090.
MIDDELBURG - De Motor
en Autoclub „Scheldegouwen"
uit Middelburg houdt vrijdag 5
september een „Nazomerrit".
Dit is een puzzeloriëntatierit
met een lengte van ongeveer
veertig kilometer.
Inschrijven is mogelijk voor
bestuurders van auto's en mo
toren vanaf half zeven in de
kantine van de v.v. Middel
burg, aan de Nadorstweg in
Middelburg. De eerste deel
nemer start om zeven uur.
VLISSINGEN - Vorige
week donderdag is er in de St.
Jacobsstraat 30 in Vlissingen
een nieuw stoffencentrum
opengegaan.
Eigenaresse mevrouw de
Hond: „We hebben de afgelo
pen week aan de reacties van
de mensen gemerkt dat er in
Vlissingen behoefte bestaat
aan een goede stoffenhandel".
De heer de Hond staat al heel
wat jaartjes op de markten met
stoffen en mevrouw de Hond is
nu in de winkel begonnen. Het
interieur heeft hoofdzakelijk
de kleuren blauw en wit en ziet
er gezellig uit, maar dat mag
dan ook wel na twee maanden
van hard werken en opknap
pen. Er zullen steeds zoveel
mogelijk verschillende stoffen
in de winkel aanwezig zijn.
Het minihockey is in opmars.
mee dat het nog steeds geen ei
gen clubhuis rijk is, als enige
hockeyclub in Zeeland. Dat
betekent vaak dat de echte
clubgeest, het teamverband en
de eigen identiteit naar buiten
toe verre van ideaal zijn. Stu
die is de belangrijkste reden
voor vertrek van de Zeeuwse
hockeyers. Het onderwijsaan
bod in Zeeland is de laatste
jaren wat gevarieerder gewor
den, maar toch nog niet in die
mate dat het vertrek van stu
derenden naar elders in eniger
mate kan worden voorkomen.
Het merendeel gaat in de stu
dieplaats hockeyen. Deze (stu
dentenverenigingen bieden
natuurlijk veel meer mogelijk
heden en de Zeeuwse vereni
gingen betalen de rekening,
zoals bijvoorbeeld Middelburg
dat aan den lijve ondervond.
Er is meer. Er is in Zeeuws
verband een speciale overgang
gevormd van minior (8 tot 10
jaar - zestallen) naar junior
(elftallen). Dat houdt in dat de
al wat meer met de hockeybe-
ginselen bekend zijnde minior
tot de ED-categorie (achttal
len) wordt toegelaten en daar
onder andere weer een stap
verder in de richting van het
„echte" competitiehockey
maakt.
De belangstelling voor de
MIDDELBURG - De T.M.
leraar A. van Dongen houdt
vanavond een lezing over ge
zondheid op het adres Girses-
land 2 in Middelburg.
Van Dongen, die zich be-
wustzijnsdeskundige noemt,
wil de relatie tussen transcen
dente meditatie en gezondheid
uitleggen aan de hand van
wetenschappelijk onderzoek
over onder meer stofwisse
lingsniveau, aantal hartslagen
en bloeddruk tijdens de medi
tatie.
Iedereen kan gratis naar
binnen, het begint om half acht.
MIDDELBURG - De wijk-
vereniging Zuid in Middelburg
heeft voor aanstaande zater
dag een fietstocht georgani
seerd waaraan het hele gezin
kan meedoen. Vanaf half twee
kunnen liefhebbers starten bij
het wijkgebouw Zuiderbaken
aan de Rentmeesterlaan.
De deelnemers en deel
neemsters moeten tijdens de
dertig kilometer lange tocht
allerlei opdrachten uitvoeren.
Het einde van de fietstoer is de
kinderboerderij in Middelburg
waar ruimte is voor een mini-
picknick.
KAPELLE - De Kynolo-
genclub Zeeland gaat dinsdag
9 september van start met
ringtraining voor exposanten
op hondententoonstellingen en
clubmatches.
De theorieavond zal gehou-
den worden in Hotel de Cais
son in Kapelle en begint om
halfacht. De praktijklessen
vinden plaats in Yerseke en
beginnen dinsdag 16 septem
ber.
Voor nadere inlichtingen
kan men bellen naar mevrouw
Rijn-Leijs, tel. 01102-1635.
hockeysport in Zeeland is be
slist nog verre van optimaal te
noemen. Hans Blom verwoordt
de situatie op Schouwen Dui-
veland aldus: „Het wordt be
ter. Het werd natuurlijk beke
ken als een elitesport. Dat
wordt minder, tenminste die
indruk hebben we. En daar
zijn we erg blij om ook. We
hebben er als bestuur toch al
tijd naar gestreefd om te zeg
gen van: jongens, het woord
„elitair" of „elite" komt in ons
woordenboek niet voor. We
hebben altijd geprobeerd ie
dereen erbij te betrekken, zo
veel mogelijk uit alle lagen van
de bevolking".
Het etiket dat op elitair zou
kunnen duiden moet dus ver
wijderd zien te worden. Vooral
bij clubs die nog maar pas be
gonnen zijn, HCGO bijvoor
beeld (heeft haar domicilie
overigens in Middelharnis),
want daar zal hockey in de
meeste gevallen een compleet
nieuw sportverschijnsel zijn,
laat staan dat het ingeburgerd
zou zijn. Ook met het oog daar
op. Het district Zeeland pro
beert de hockeysport bij een
groter publiek onder de aan
dacht te brengen door het
aantrekken van klinkende
namen. Zo speelde zich vorig
jaar maart op het Vlissingse
sportpark „Bonedijke" een
demonstratiewedstrijd af
tussen de hockeydames van
Jong Oranje en De Liberoos,
een uit eersteklassers bestaand
team dat in wisselende sa
menstellingen overal in het
land op uitnodiging speelt ter
bevordering van het (dames)
hockey. Enige tijd terug bleek
ook ex-international en thans
de managersfunctie van het
Nederlands damesteam ver
vullende Nel van Kollenburg
bereid om een demonstratie
zaalhockey te geven. En pas
geleden speelde het eerste da
mesteam van Middelburg als
voorbereiding op de komende
competitie tegen de tweevou
dige ex-landskampioen Were
Di. Wie eens een wedstrijd wil
zien: de hockeycompetitie be
gint deze week.
Zeeland werkt er echter kei
hard voor om uit de schaduw te
treden. Niet in de laatste plaats
met betrekking tot het kader
werk. Behoudens de jaarlijks
terugkerende scheidsrechters-
cursussen zijn ook een jeugd
leiderscursus, een jeugdbege
leiderscursus (voor ouders
vooral), twee oefenmeester A-
cursussen en twee technische
dagen onder leiding van ex-
bondcoach Cees Tania, waar
hoofdzakelijk het minihockey
aan bod kwam, een bewijs van
dat harde werken. Onder lei
ding van de heer Braker, do
cent lichamelijke opvoeding en
lid van de Commissie Sportie
ve Recreatie afdeling Zeeland,
is bovendien in samenwerking
met de hockeybond voor res
pectievelijk de kadermensen
MIDDELBURG - Het Finse
winkeltje aan de Lange Viele
69 in Middelburg heeft sinds
kort een exclusief assortiment
massief grenen meubelen in de
showroom staan. Deze meu
belen worden rechtstreeks
geïmporteerd uit Scandinavië,
zodat de prijs redelijk kan blij
ven. De showroom is ingericht
als een gezellige huiskamer,
waarin iedereen vrijblijvend
een kijkje mag komen nemen.
Het assortiment uit Scandina
vië omvat spiegels, losse kast
jes, houten lampen, wandkas
ten, komplete slaap- en woon
kamers, eethoeken en zitgroe
pen.
en de kinderen zelf eens op
twee avonden aandacht be
steed aan het „Spelen met kin
deren". Deze werden voor
Schouwen Duiveland en Goe-
ree Overflakkee in Zierikzee
gehouden, voor Walcheren in
Vlissingen en voor Zeeuwsch-
Vlaanderen in Hulst en Ter-
neuzen. Of daar een vervolg op
komt is nog niet bekend.
Ook op clubhuisgebied zijn
er verbeteringen aangebracht.
Halverwege oktober 1979
mocht Goes zijn eigen clubhuis
inzegenen. Begin november
kon HSD (Zierikzee) dat even
eens doen, ook al gaat het hier
„slechts" om een van Voorne
overgenomen semi-permanent
clubhuis. Dergelijke huisves
tingsprojecten gaan ook niet
aan Zeeuws-Vlaanderen voor
bij. Rapide heeft laten weten
dat het mogelijk medio 1981
een nieuw complex (met drie
velden en een clubgebouw met
bijbehorende kleedruimten)
kan gaan betrekken in het be
stemmingsplan „Zoetervaart".
Binnenkort hoopt men daar
met de bouw te kunnen begin
nen. Olympia hoopt min of
meer datzelfde een jaar later
(najaar 1981) te kunnen be
werkstelligen in het uitbrei
dingsplan „Oude Vaart" (te
genover sporthal 't Zwaantje).
VLISSINGEN - In het
Clubhuis „Marnix" van de
Stichting Sociaal-Cultureel
Werk Vlissingen (SKW), ge
vestigd aan de Noordbeekse-
weg 18 in West-Souburg, zul
len aan het begin van het
nieuwe seizoen weer diverse
cursussen voor volwassenen
worden begonnen.
Zoals bekend is het clubge
bouw enige tijd geleden uitge
breid waardoor het thans meei
mogelijkheden biedt om aan de
groeiende behoeften van de
wijken te voldoen. Er zijn twee
lokaliteiten, welke gelijktijdig
benut kunnen worden.
Er komen méér mogelijkhe
den voor poppen maken. Eén
cursus is al volgeboekt, maar
het zal goed nieuws zijn dat er
op maandagochtend èn op
maandagmiddag ook een cur
sus poppen maken gaat draai
en onder leiding van Irene
Goesseije.
Er is een nieuwe cursuslei
der aangetrokken voor een
cursus bloemschikken, welke
op maandagavond zal worden
gehouden. Op dinsdagmorgen
komt er een cursus spinnen
onder leiding van Corrie Tilroe
en op dinsdagmiddag komt er
iets heel nieuws, namelijk een
cursus „eigen kleding maken",
waarvoor eveneens een leid
ster is aangetrokken.
Op woensdagmorgen komt
er een contactkoffiemorgen
met creatieve bezigheden.
Gastvrouw zal zijn Janny Ju-
melet. Op woensdagavond zal
de heer Juursema een cursus
eenvoudig conversatie Engels
gaan geven.
Met het bovenstaande pro
gramma is al ingespeeld op de
signalen, die uit de wijk zijn
ontvangen. De deelnemers-
prijs voor de cursussen is veer
tig gulden voor tien lessen. De
contributie voor de koffie-
contactmorgen is 2,50 per
keer. Om precies te weten hoe
veel deelnemers er zullen zijn
kunnen belangstellenden zich
opgeven in het clubhuis „Mar
nix", Noordbeekseweg 18,
West-Souburg, telef. 67022.
Bij geen gehoor kan men me
vrouw Verstraate bellen, telef.
63253. Inmiddels is ook het
programma voor de jeugdclubs
gereed. Dat zal binnenkort na
der worden bekendgemaakt.
BIGGEKERKE - De Bow
lingbond Biggekerke opent
maandag 8 september het
nieuwe seizoen met een ken
nismakingsavond in Bowling
centrum de Kaasboer. Op deze
avond zullen de teams voor de
huiscompetitie worden sa
mengesteld. Het eerste team
van Biggekerke doet dit jaar
mee in de landelijke competitie
van de vierde klas. Er start dit
jaar ook nog een tweede team
in de landelijke competitie.
Nico Claessen, secretaris
van de bowlingbond Bigge
kerke, vertelt wat meer over
deze sterk in populariteit
groeiende bowlingsport. „Veel
mensen zien het niet als een
echte sport, omdat er tijdens
het spelen wel eens een pilsje
wordt gedronken. Dat is na
tuurlijk onzin. Tijdens offi
ciële wedstrijden wordt er be
slist geen alcohol gedronken,
dat is zelfs verboden door de
bowlingfederatie. Er is dan
ook een heel andere sfeer in de
zaal. Maar natuurlijk is het
bowlen ook als recreatiesport
zeer geschikt."
Het bowlen (ofte wel kege
len) wordt in Nederland steeds
populairder. Er worden ieder
jaar vele bowlingbanen bijge
bouwd en nieuwe bow
lingclubs opgericht. Hoewel de
mannen in de meerderheid
zijn, spelen ook veel vrouwen
mee, vaak ook echtparen. In de
Biggekerkse clubs is het jong
ste lid 18 en het oudste 64.
De bowlingbond Biggekerke
telt 115 leden. De bond orga
niseert een verenigingscom
petitie in bowlingcentrum de
Kaasboer op maandag en
dinsdagavond. Alle leden kun
nen er aan meedoen. Men
speelt in teams bestaande uit
vier personen. Er wordt in
teamverband gespeeld maar er
wordt ook een individueel
klassement bijgehouden, ver
deeld in klassen. Om de com
petitie ook voor niet zo geoe
fende spelers interessant te
maken, speelt men met het
handicap-systeem. Dat bete
kent dat men gerekend naar
het behaalde eigen gemiddelde
een aantal extra punten krijgt,
zodat iedereen een kans heeft
om te winnen. De competitie
begint in september en eindigt
in mei.
,,Er bestaat bij veel recrea
tiebowlers toch vaak een soort
drempelvrees om zich aan te
sluiten bij een bowlingbond",
zegt Nico Claessen. „Zij kijken
dan op tegen de leden die daai
spelen met hun eigen bal en ei
gen schoenen. Maar dat is he
lemaal niet nodig. We zijn al
lemaal beginnelingen geweest.
Het gemiddelde resultaat va
rieert bij ons trouwens van 80
tot 180, dus van laag tot hoog.
Indien er voldoende interesse
voor is worden er ook trai
ningsavonden georganiseerd
foto: Cor Schuilwerve.
onder leiding van een erkende
bondstrainer."
Naast de huiscompetitie
speelt de bowlingbond Bigge
kerke ook mee aan de landelij
ke competitie en doet men mee
aan toernooien. Dit jaar zal de
bond ook zelf een groot natio
naal toernooi organiseren en
wel op 29 en 30 november. Wie
meer over de bowlingsport wil
weten kan een kijkje nemen op
de kennismakingsavond of in
lichtingen vragen bij het bow
lingcentrum.
(Vervolg vah pagina 1)
Wanneer het droog was werd
het verbrand, de zoute as werd
met zeewater vermengd en in
ronde, ondiepe ijzeren pannen
werd op grote ovens het water
eruit gedampt. Er bleef dan
een prachtig wit zout over".
Het is verleidelijk om door te
lezen, de draad van het verhaal
is gemakkelijk opgenomen,
zelfs als je met een trefwoord
midden in de tekst begint. Nog
een trefwoord: vrije nering.
„Achter die keurige omschrij
ving ging een verschijnsel
schuil, dat bekend stond als
commissievaart of, nog duide
lijker, kaapvaart. Het was een
toegestane en aangemoedigde
vorm van zeeroverij. Toege
staan in die zin, dat de kapi
teins van schepen „kaapbrie-
ven" konden krijgen: machti
gingen van de overheid om zich
op de vrije zee te gedragen als
een particulier oorlogsschip.
Dat betekende dat men zich in
de eerste plaats moest beper
ken tot het veroveren van
schepen die onder een vlag
voeren van een land waarmee
men in oorlog was. Daarnaast
mochten ook neutrale schepen
veroverd worden wanneer die
contrabande vervoerden: goe
deren bestemd voor de vijand.
Maar de zee was groot en de
buit rijk en als er al iemand
overbleef om te klagen, dan
waren de autoriteiten altijd
nog heel ver uit de buurt.
Vanuit Middelburg en Vlis
singen voeren in de laatste
helft van de zeventiende eeuw
behalve de koopvaarders ook
grote aantallen kaapvaarders
uit. In 1704 nog, tijdens de
Spaanse Successieoorlog, had
Middelburg 22 schepen in de
commissievaart, bemand met
3361 koppen en voorzien van
914 stukken geschut en ook op
de Vlissingse kapers voeren in
de bloeitijd van dit bedrijf te
gen de 4.000 man.
In de geschiedenislessen op
school leerde je vroeger nooit
zo veel over die kapers. Wel
over de wreedheden die de
Duinkerkse kapers begingen,
maar ja, die kaapten dan ook
Nederlandse schepen. Terwijl
kaperkapitein Piet Hein een
nationale figuur werd en het
zelfs tot luitenant-admiraal
van Holland bracht.
Misschien
speelt daarin mee dat hij door
het veroveren van de Spaanse
zilvervloot de zakken van zijn
reders niet onaanzienlijk
spekte
Met het onder water bom
barderen van Walcheren aan
het eind van 1944 verdwenen
de Duitsers, maar ook de tuin
van Zeeland, zoals Walcheren
genoemd werd. Voordat de
bomen en struiken van de
nieuwe en veel minder mooi
aangelegde tuin een beetje om
vang begonnen te krijgen,
waren de Duitsers al weer te
rug. De welvaart bracht ze
Volkswagens waarmee ze zich
in groeiend aantal richting
Walcheren begaven. De mar
ken waren welkom en de
Duitsers bepaalden het gezicht
van het toerisme op Walche
ren, dat de speeltuin van een
veel groter gebied werd.
Rob van Hoek vindt dan ook
de verklaring van de naam
Walcheren als „land van de
vreemdelingen" de mooiste
verklaring.
„In de Germaanse
talen betekende „walh":
vreemdeling, onbekende. Dat
woord komt zowel voor in het
Duits, waar met „wal" een
Romaan wordt bedoeld, als in
het Angelsaksisch, waar een
„wael" een Kelt is. Het ligt
voor de hand dat er een be
paald volk is ingevuld, waar
eerst het begrip „vreemde"
bestond en logischerwijs zijn
dat dan de Romanen voor de
Germanen en de Kelten voor
de Angelsaksen". Maar hij
toont zich niet erg ingenomen
met de nieuwe ontwikkelin
gen; het laatste hoofdstuk
heeft hij genoemd. Het nieuwe
Walcheren het begin van 't
einde Hier somt hij een serie
plannen op die het gebied nog
meer aan schoonheid doen
verliezen, zoals de op handen
zijnde ruilverkaveling, de
aanleg van een snelweg van
Middelburg naar de Ooster-
scheldedam, de verlaging van
het grondwaterpeil en de zo
genaamde verbetering van de
B-wegen, die het eind van een
deel van de wegbeplanting
betekent. Rob van Hoek slaagt
er in de kwalijke invloed die de
nieuwe tijd op het eiland heeft
gehad niet in zijn toon te laten
doorklinken.
Maar hij noemt
het wel. Realistisch is ook de
foeilelijke voorplaat van het
boek: de kerk van Zoutelande,
de zee en duinen erachter en op
de voorgrond auto's, en vooral
volkswagens. Het ziet er uit als
een ansichtkaart, uit pakweg
1959.
HNet boek is uitgegeven
door Zomer Keuning Boe
ken B.V. uit Ede. De penteke
ningen van Inge van der Kooy
hadden niet anders kunnen
zijn en Wil Riemens tekende
voor de foto's.
i
