Seriand: hét recreatiegebied en
zonnigste deel van Noorwegen
Eten van een „Noorse tafel
een kunst die je moet leren
VARIA
FRED. OLSEN BERGEN LINE BIEDT ENIGE DIRECTE ZEEROUTE VANUIT AMSTERDAM 9
Door René van der Velden
Het „op vakantie gaan" is jaarlijks aan vele
veranderingen onderhevig. In 1980 lijkt dit nog
meer te spelen dan anders. Mensen zijn duidelijk
op zoek naar een alternatieve vakantiebestem
ming. Uit cijfers blijkt dat de Scandinavische
landen meer in trek komen. Voor degenen die in
Zuid-Europa al te vaak hebben ervaren dat ze
door de Hollandse bomen het buitenlandse bos
niet meer konden zien, blijkt een land als Noor
wegen een ideale nieuwe vakantiebestemming.
Zee route
Het Scandinavische „koude buffet" ofwel het „koldtbord" geniet zo
langzamerhand een zekere faam in ons land. De lekkerbekken onder
de Noorse vakantiegangers kunnen er vaak niet genoeg van krijgen
hun vrienden en kennissen breeduit verslag uit te brengen over de
culinaire geneugten van de Noorse eettafels, die plunderklaar staan
aan boord van de naar en van Noorwegen varende passagiersschpeen
van de Fred. Olsen-Bergen Line.
Straatbeeld in het oude gedeelte van Bergen, de tweede stad
van Noorwegen.
Als je niet om de haverklap
een landgenoot tegen het lijf
wil lopen is Noorwegen nog
een land met volop perspectie
ven. Er is volop ruimte, wat
van het grootste belang is voor
de kwaliteit van de vakantie
bezigheid. Aan de fjorden,
bergen en eilanden weten
steeds meer Nederlanders veel
genoegen te beleven. Vorig jaar
werd een nieuw rekord in het
toeristenverkeer van Neder
land naar Noorwegen geboekt.
Cijfers van het Noorse Cen
traal Bureauvoorde Statistiek
wijzen op een toename van het
aantal Nederlandse overnach
tingen in hotels van 8,4%. On
geveer 145.000 Nederlanders
ontdekten of herontdekten
Noorwegen vorig jaar, wat een
verdubbeling betekent in tien
jaar tijd.
Het Noorse Sorland (de zuidkust) is het zonnigste deel van Noorwegen. Het
heuvelachtige gebied is een landschap „om te gebruiken", zoals Helge Sundsvik,
de VW-directeur van Kristiansand het uitdrukt: om te watersporten, te zonnen,
wandelingen te maken of om activiteiten met de kinderen te ondernemen. „De
idyllische plekjes liggen als het ware als een parelsnoer aan elkaar geregen. We
noemen Sorland daarom graag hét Noorse recreatiegebied", waar onze verslag
gever het roerend mee eens is na een verblijf van vier dagen aan de Noorse
zuidkust.
De belangrijkste steden in
Sorland zijn Bergen, Stavan-
ger en Kristiansand. Bergen is
een mooie vrij grote stad met
twee havens en volop attrac
ties: vismarkt, aquarium, mu
sea, kabelbaan naar de berg
Ulrikken en niet te vergeten
een aantal genoeglijke rond
ritten.
Aan te bevelen is de bustocht
naar de geboorteplaats van
Edward Grieg, de grootste
Noorse componist. Op de te
rugweg wordt een 800 jaar ou
de Fantoft Staafkerk bezocht,
een uniek voorbeeld van Vi-
kingse bouwkunst, die men
alleen in Noorwegen vindt.
Deelname aan deze drie uur
durende tocht kost ongeveer
twintig gulden.
Op de zuidwest-kust van
Noorwegen ligt de meer dan
850 jaar oude industrie- en
handelsstad Stavanger. Het is
een centrum geworden voor de
steeds meer uitgebreide olie-
aktiviteiten in het Noorse deel
van de Noordzee. Stavanger is
een van de ingangspoorten van
vakantieland Noorwegen.
De stad is een combinatie
van oud en nieuw. Het oude
gedeelte, dat geheel in tact is
gehouden, is werkelijk een be-
Een van de attracties van Stavanger: een bustocht naar „De
Preekstoel" in Rogaland. Deze uitspringende rots „duikt" recht
in de Lysefjord.
zoekje waard. In het centrum
van de stad zijn de laatste jaren
vele moderne gebouwen met
kantoren en winkels als pad
destoelen uit de grond gerezen.
Midden in het centrum ligt de
markt met een gezellige be
drijvigheid en een prachtig
uitzicht over het hart van Sta
vanger: de haven. Men vindt er
ook de Domkerk uit 1125, die
tot een van de best bewaarde
kerken in Noorwegen behoort.
De veerhaven Kristiansand
is de zuidelijkste haven van
Noorwegen en in het hoofdsei
zoen derhalve een toeristen
plaats bij uitstek.
35 Procent van de toeristen
per auto komt hier Noorwegen
binnen. Op de eerste plaats
Duitsers, maar direct daarna
zijn het Nederlanders die van
uit Kristiansand hun vakan
tieland gaan ontdekken. In de
statistiek van de overnachtin
gen staan de Nederlanders
zelfs aan de spits.
De meeste bezochte attractie
in Kristiansand is het „Dyre-
parken", maar ook de vijf ki
lometer lange spoorbaan met
een stoomlocomotief uit 1895
is vermeldingswaard evenals
het openluchtmuseum met bij
na dertig gebouwen uit stad en
dorp en met Noorse tradities
en cultuur.
„Ontdek de vrijheid", zegen
de reisfolders over Noorwegen.
„En begin in Sorland", voegen
wij eraan toe voor degenen die
het een en ander in praktijk
willen gaan brengen...
De haven van Bergen met op de achtergrond de berg Ulrikken (700 meter hoog) die te bereiken is met een kabelbaan.
„Vooral belangrijk voor ons
is de gunstige prijsontwikke
ling de laatste jaren en de uit
stekende kwaliteit van de
overnachtingsplaatsen, maal
tijden en transport", aldus di
recteur Agnar Romberg Be-
rentsen van het Noors Natio
naal Verkeersbureau. „Maar
we denken natuurlijk ook aan
de overweldigende natuur, het
uitstekende klimaat (bedenk
dat Zuid-Noorwegen een ho
gere gemiddelde temperatuur
en veel meer zonne-uren heeft
dan Nederland), de schone,
frisse lucht, de geweldige
ruimte en mogelijkheden voor
een actieve en natuurlijk van
zelfsprekend de Noorse gast
vrijheid, die borg staat voor
een plezierig verblijf", aldus
Agnar Romberg Berentsen.
Noorwegen is dan ook meer
dan een „redelijk alternatief"
voor de Nederlandse vakantie
ganger. Misschien wel omdat
Noorwegen meerdere over
eenkomsten vertoont met Ne
derland. „Nederlanders voelen
zich hier thuis omdat ze overal
water zien", vertelt de
V.V.V.-directeur van Kris
tiansand, de zuidelijkste ha
venstad van Noorwegen.
Een van de diverse banden
die Nederland in het verleden
met Noorwegen heeft gevormd
is nog altijd terug te vinden in
de taal. In een restaurant bij
voorbeeld sla je na het nuttigen
van lunch of diner beslist geen
gek figuur als je de gebruike
lijke beleefdheidsvraag van de
kelner beantwoord met „Da
smokte goed". Dialect-Neder
lands is in dit geval zuivers
Noors.
„Noorwegen is Limburg in.
het groot" is een vergelijking
die echter volledig de mist in
gaat bij het aanschouwen van
het werkelijk overweldigende
natuurschoon: indrukwek
kende fjorden (de langste is de
Sognefjord: 180 km. lang, ge
middeld vijf km. breed en een
grootste diepte van 1245 me
ter), machtige bergen (de
Galdhoppigen in de Jatunhei-
men is met 2469 meter de
hoogste), uigestrekte bossen en
lieflijke valleien.
Afgezien van een kostbare
vliegreis is Noorwegen goed
bereikbaar met de auto. Vanuit
Hanstholm en Wirtshal in De
nemarken kan met de zogehe-
tenSkagerak-expressen de
overtocht gemaakt worden
naar Kristiansand of Arendal
in Noorwegen. Een van de be
tere mogelijkheden om in dit
nog onbedorven vakantieland
te geraken wordt echter sinds
1976 geboden door de Fred.
Olsen-Bergen Line. Deze
Noorse rederij verzorgt met
een drietal schepen de enige
directe zeeroute van Amster
dam naar Noorwegen.
De retourreis met de Fred.
Olsen-Bergen Line is een
vakantiebelevenis op zich: een
mini-cruise op een varend ho
tel! Afhankelijk van de be
stemming in Noorwegen
(Kristiansand of Stavanger/
Bergen) hebben de zeevarende
21 uur of 3 2 uur volop gelegen
heid om onbezorgd te relaxen,
zodat ze al wat uitgerust aan
hun vakantieactiviteiten be
ginnen en ook weer fit thuis
komen om hun dagtaak te her
vatten.
Tijdens de zeereis beschikt
men over alle moderne facili
teiten voor comfort en ont
spanning aan boord: lounges,
bars, restaurant, cafetaria,
winkel (voor de voordelige in
koop van drank en sigaretten)
en de mogelijkheid om zich 's
avonds uit te leven op een
dansvloer.
Naast deze veerdienst biedt
de Fred. Olsen-Bergen Line
ook veel kant-enklaar-vakan-
ties. Nieuw in het aanbod is
onder andere de Noordzee mi
ni-trip: een bootreisje van vier
of vijf dagen om even kennis te
maken met varen én met
Noorwegen (kosten 335.- of
f 442.-).
Zowel een regeling van de
veerdienst als een folder over
dergelijke kant-en-klaar-rei-
zen van de Fred. Olsen-Bergen
Line is gratis verkrijgbaar bij
VCK-Zeereizen, Overtoom 1,
Amsterdam, tel. 020-165151.
Het Noorse „Koldtbord" geniet als paradijs voor lekkerbekken" steeds meer bekendheid
in Nederland.
Het eten van een „Noorse tafel" is een kunst die je moet leren. Veel mensen weten
meestal geen weg te vinden in de werkelijke rijstebrijberg van heerlijk Noors
voedsel. Ze stapelen hun borden in willekeurige volgorde vol. Sommige nemen in
één keer zelfs veel te veel, omdat ze vrezen een tweede keer niet te mogen terugko
men.
De Noren hebben alle begrip voor deze onervarenheid, want elk land heeft nu
eenmaal zijn eigen eetgewoonten. De Noren kijken er vreemd van op dat je erwten
soep en hutspot niet samen kunt eten en dat heel grote pannekoeken met kaas,
vrachten, jam, gember e.d. lekker kunnen smaken.
„Noors eten moet je leren om er extra van te kunnen genieten" zeggen ze bij de
Noorse rederijen. Daarom verstrekken ze enige richtlijnen voor „lekker Noors
eten".
Zo dient aan de langwerpige tafel, die „koldtbord" heet, een keuze gemaakt te
worden uit de drie hoofdbestanddelen: vis, vlees en gevogelte en toetjes. Deze
volgorde moet worden gevolgd, dus nooit vis en vlees samen op één bordje. Voor
elke gang wordt een schoon bord gebruikt en men mag zo vaak langs de tafel gaan
om „bij te tanken" als men wil. Er mag zoveel gegeten worden als men maar
verwerken kan. Alleen de drankjes worden apart afgerekend.
DE FLEV0H0F:
KIJK SPEEL EN DOE PARK
Een educatief recrea
tiepark, ofwel een kijk-
speel-doepark. Dat is de
beste omschrijving van
de Flevohof, in oostelijk
Flevoland. Altijd goed
voor een leerzaam en
prettig dagje uit, voor
jong en oud.
Op een terrein van 150
ha kan de Flevohof-op-
zet in twee hoofddelen
woeden gesplitst. Een
zeer belangrijk deel be
staat uit het educatief
centrum, dat wordt ge
vormd door normaal
functionerende agrari
sche bedrijven alsmede
een ring van expositie-
palviljoens. Een andere
publiekstrekker op de
Flevohof is het kinder
dorp.
De agrarische bedrij
ven, die volledig zijn
aangepast aan dagbe-
zoek, zijn toeristisch ge
zien een schot in de roos.
Jong en oud verdringen
zich hier om de zeldzame
hoenderrassen, jonge
biggetjes, rundveestal,
champignonkwekerij of
tuinbouwkassen. De ex-
positiepalviljoens om
vatten onder meer een
boerenkaasmakerij, een
warme bakkerij, slagerij
(met mogelijkheid tot
b.v. barbecuen) brouwe
rij, veiling.
De exposities
wisselen regelmatig.
Ook het park en de
plantsoenen (met thema-
tuinen) zijn voor geïnte
resseerden een lust voor
het oog.
Het tweede onderdeel
van de Flevohof is dus
het kinderdorp waar het
zelf doen en bezig zijn
van de jeugd voorop
staat. Zo is er een kin
derboerderij,! ndianen-
dorp, speeltuin en klein
lunapark.
Verder is er
een spartelbad van 2.500
m2 met ligweiden en een
kinderrestaurant. Vol
gend jaar komt daar een
verwarmd overdekt
zwembad bij.
Dank zij de agrarische
bedrijven en de exposi-
tiepalviljoens is de Fle
vohof ook geschikt voor
een dagje-uit met slecht
weer.
Het park is het ge
hele jaar geopend van
8.30 tot 18.00 uur. De
toegangsprijs bedraagt
f 8,- voor volwassenen
enf 5,50 voor kinderen.
NOORWEGEN: NIEUWE
VAKANTIEBESTEMMING
VOOR NEDERLANDERS
