VORIG JAAR 115 MILJOEN KAARTEN BEZORGD
Wenskaarten vormen
inkomsten voor FIT
flinke bron
en fabrikant
van
Alles over koffiemelk
Verkoop zelfgemaakte spulletjes
levert voor f1.000 speelgoed op
voor kindertehuis „Welgelegen
Gemakzucht
Kerstexpositie
Zeeuws Museum
Kerstcon
cert
Oratorium
vereniging
Jongenshuis
krijgt opbrengst
van spontane
loterij
DE SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 19 DECEMBER 1979
In deze donkere
laatste dagen van het
jaar heeft de PTT haar
handen vol met de
.verwerking van de
jaarlijkse, steeds
massaier wordende,
stroom van wens
kaarten. Vorig jaar be
zorgde Tante Pos on
geveer 115 miljoen
kerst- en nieuwjaars
kaarten en het ziet er
naar uit dat dit jaar op
een minstens even
groot aantal gerekend
moet worden. De alou
de gewoonte om fami
lie, vrienden, kennis
sen en relaties tegen de
feestdagen schriftelijk
het allerbeste toe te
wensen, is nog steeds
in tel.
Wie verloor
autosleutel?
„Is wat Paulus
schreef nog
wel actueel?
Kerstzang in
Marnixkerk
Postzegelmarkt
in Het Anker
Soorten
Verpakking
Koffieroom
Nieuwe
melodieën
klokkenspel
Lange Jan
Politiek
jongerenwerk
onderwerp
vergadering
„Beraadjewer*
Gewijzigde
openingstijden
postkantoren
Projectleider Fase: „We vin
Deze gewoonte bezorgt de
PTT echter niet alleen handen
vol werk. De wenskaarten
vormen immers ook een aardig
meegenomen extra inkomen
voor de posterijen.
Ook de fabrikanten van
wenskaarten hebben niet te
klagen over ons Nederlanders.
Per jaan besteden zij namelijk
voor niet minder dan 110 mil
joen gulden aan kaarten.
Kaarten die ontelbare varia
ties bieden voor wat betreft
prijs, kwaliteit papier en ont
werp.
Bij ons blijken winterland
schappen erg populair te zijn,
alsook kaarten waarop een
kerstboom afgebeeld staat. In
vergelijking met meer zuide
lijk gelegen landen vinden de
kaarten met een religieuze af
beelding niet zo gek veel aftrek
in ons land.
Voor de oorsprong van het
fenomeen wenskaart moeten
we terug naar het jaar 1843. In
dat jaar liet de Brit Henry Cole
een speciale kaart ontwerpen
omdat hij het beu was de tra
ditie van zijn familie voort te
zetten. Die traditie bestond uit
het schrijven van lange brieven
naar familie en vrienden,
waarin het wel en wee van de
familie Cole haarfijn uit de
doeken werd gedaan. Het idee
van de kerstkaart is dus uit
In de periode van 5 tot en met
12 december 1979 zijn aan het
bureau van gemeentepolitie te
Vlissingen de volgende voor
werpen aangegeven: boekje
„Bronnen van Chinese wijs
heid", bruin dekzeil, rechter
piastic blauw-rode hand
schoen, zwarte damesglacé's,
zwarte baret, langwerpige
zwarte portemonnee, groene
klapportemonnee, 2 sleutels
aan sleutelhanger in vorm
hoefijzer, etui met o.a. Daf-
sleutels, 1 sleutel in zwart
mapje, 3 hengelhouders, ge
breide tas met o.a. lappenpop.
Openingstijden: maandag
tot en met vrijdag 9-12 en
14-16 uur.
Aangegeven dieren: in asiel:
bouvier, reu; heidewachtel (of
Drent), reu; langharige Duitse
herder, reu; cypers witte poes
met vlooienband.
In dezelfde periode werden
bij de gemeentepolitie te Oost-
Souburg aangegeven: bronzen
medaille van zwemvierdaagse,
twee bebakeningslampen
wegafzetting.
MIDDELBURG - In het
Zeeuws Museum aan het Ab
dijplein in Middelburg wordt
een kersttentoonstelling ge
houden onder de titel In Dank
Aanvaard.
De tentoonstelling bestaat
uit een keuze van voorwerpen
die sinds 1961 aan het museum
zijn geschonken. De collectie,
bestaande uit de meest uit
eenlopende voorwerpen, zoals
een paar kinderschoentjes,
poppenmeubeltjes, Zeeuwse
kostuumonderdelen, tekenin
gen, grafiek, schilderijen en
dergelijke, zal te zien zijn van
af zaterdagmiddag 22 decem
ber tot en met 24 januari 1980.
Het Zeeuws Museum is deze
maand behalve op werkdagen
van 10.00 tot 17.00 uur ook ge
opend op zaterdag 22 decem
ber, op tweede kerstdag en op
zaterdag 29 december, steeds
van 14.00 tot 17.00 uur. Eerste
kerstdag en nieuwjaarsdag
gesloten.
pure gemakzucht geboren.
Het in die tijd in het tradi
tierijke Engeland opmerkelij
ke initiatief van Henry Cole
had vérstrekkende gevolgen.
Op de eerste plaats natuurlijk
voor posterijen, fabrikanten en
voor het budget van hen, die
jaarlijks vele tientallen wens
kaarten verzenden. Maar ook
verzamelaars stortten zich op
de kaarten. Een lange tijd was
er een rage om kerst- en
nieuwjaarskaarten te verza
melen. In 1890 omvatte de col
lectie van een zekere Jonathan
King al meer dan 163.000
exemplaren.
De grote stroom van kerst
kaarten kwam aanvankelijk
uit Duitsland, waar men het
initiatief van Cole al dadelijk
overnam. Op de Duitste kerst
kaarten komt de sentimentele
gedachte, die onzs oosterburen
over Weihnachten hebben,
duidelijk naar voren.
Frankrijk heeft met zijn Pére
Noël steeds een eigen stijl in
zijn kerstkaarten gehad. En in
de Engelstalige landen is men
echt verzot op Dickensachtige
figuren.
De kerstman - soms met een
rendier afgebeeld - komt veel
voor op Amerikaanse kaarten
in Italië voeren religieuze
voorstellingen de boventoon.
Het grootste deel van onze
kaartenbakken bestaat echter
uit Nederlandse produktie.
Rond 1870 bracht een firma in
Rotterdam de eerste Neder
landse kerstkaarten op de
markt, die meteen gretig aftrek
vonden. Dezelfde firma heeft
sindsdien gezorgd dat zij aan
de bak bleef, want met een
huidige oplage van meer dan
30 miljoen wenskaarten is zij
een van de belangrijkste leve
ranciers van dit produkt in ons
land.
Zowel in Nederland als in
het buitenland is de produktie
van deze prentbriefkaarten
een hele business geworden,
waarin vele mensen hun brood
verdienen.
OOST-SOUBURG - Vrijdag
21 december houdt de heer
Steenhuis uit Meppel zijn eer
ste lezing van een serie van
vier. Het onderwerp is „Is wat
Paulus schreef nog wel actu
eel?".
De bijeenkomsten beginnen
om acht uur en er zal gelegen
heid zijn om vragen te stellen.
Verder is er een goed gesor
teerde boekentafel en kunnen
cassettes van de lezingen be
steld worden.
Voor vervoer of inlichtingen,
kan men terecht bij Hoste,
Zuidsingel 78 in Middelburg,
tel. 25677 of bij de Koning,
Berkenstraat 5 in Oost-Sou
burg, tel. 63341. De lezingen
zullen gehouden worden in het
Rode Kruisgebouw aan de Re-
hobothstraat in Oost-Souburg.
MIDDELBURG - Op zater
dag 22 december houdt de Ko
ninklijke Oratoriumvereni
ging „Tot oefening en uitspan
ning" een kerstconcert met
samenzang.
Men zal werken in de kerst
sfeer uitvoeren van onder meer
Mendelssohn, Haydn, Berlioz
en Bach. Behalve het koor
verlenen medewerking: de so
liste Jorine Samson, sopraan
en de organiste Marian Leijn-
se. Dirigent is Jo Ivens.
Het concert vindt plaats in
de Oostkerk in Middelburg en
begint om 20.00 uur.
WEST-SOUBURG - Op
22 december om 19.30 uur be
gint er een kerstzangavond in
de Marnixkerk in West-Sou
burg. Medewerking aan deze
avond wordt verleend door het
Marnixkoor o.l.v. Wim Hoor
weg, De Jonge Zangers o.l.v.
Hanna de Visser, het meisjes
koor Sjaloom o.l.v. J.M. Zan-
dee, het dubbelkwartet o.l.v.
Wim Hoorweg, de sopraan El
len Beekman en aan het orgel
Bram Beekman.
NIEUWDORP - Op maan
dag 31 december houdt de S.V.
Nieuwdorp de traditionele
Oudejaarscross voor leden en
andere belangstellenden.
Het gaat vooral om het re-
kreatieve element. De cross
wordt gehouden rond en op het
sportveld van de s.v. Nieuw
dorp. Er zijn vijf groepen va
riërend naar leeftijd.
Men kan zich opgeven bij
Hans de Vos, Hertenweg 31,
Nieuwdorp, tel. 12735. De
cross begint om half twee.
VLISSINGEN - Zaterdag 22
december is er weer een post
zegelmarkt in het wijkgebouw
„Het Anker" aan de Bone-
dijkstraat 163 in Vlissingen.
Hier zijn naast de enorme
collectie postzegels van Ne
derland en de rest van de we
reld ook regelmatig andere
materialen op postzegelgebied
aanwezig, zoals bijvoorbeeld
eerste-dag-enveloppen, blok
ken van vier zegels, misdruk
ken, luchtpostenveloppen, en
zovoorts, van Nederland en de
rest van de wereld. Om van het
verzamelen van postzegels
geen exclusieve aangelegen
heid .te maken zijn er door de
vereniging maximum-prijzen
vastgesteld.
De zaal is open van halftwee
tot vijf uur, De organisatie is in
handen van de Postzegelver
eniging „Unicum".
MIDDELBURG - Woensdag
19 december zal burgemeester
Wolters geld overhandigen aan
het jongenshuis „Het Baken"
in Middelburg.
De gemeente Folkestone was
in juni van dit jaar met een
stand aanwezig op de Middel
burgse braderie. Tijdens deze
braderiedagen werden daar
loten verkocht, waarmee een
reuze-zuurstok, een speciali
teit van Folkestone, gewonnen
kon worden. De opbrengst van
de spontane loterij werd be
stemd voor het jongeshuis
„Het Baken" in Middelburg.
Dit jongenshuis heeft een uit
wisseling met een zelfde soort
jongenshuis in deze Engelse
stad. Burgemeester Wolters zal
woensdag 19 december om half
vier de opbrengst van de actie
overhandigen aan de delegatie
van „Het Baken". De bijeen
komst vindt plaats in de
BenW-kamer van het stadhuis.
Koffiemelk of geconden
seerde melk is een zuivelpro-
dukt, dat wordt verkregen
door melk in te dampen. De
grondslagen voor dit procédé
werden omstreeks de helft van
de vorige eeuw gelegd door de
Amerikaan Gail Bordon. Deze
wilde melk houdbaar maken
en in volume zodanig doen
slinken dat hij gemakkelijk
over grote afstanden te trans
porteren was. De grote door
braak voor gecondenseerde
melk kwam - na een aantal
mislukte pogingen een markt
voor dit produkt te vinden - in
de Amerikaanse burgeroorlog,
toen grote aantallen soldaten
moesten worden gevoed. De
eerste condensfabrieken in
Europa werden eveneens in de
vorige eeuw in Zwitserland
opgericht. Nederland volgde al
spoedig; hier werd de eerste
condensfabriek in 1882 in
Vlaardingen geopend.
Aanvankelijk werd gecon
denseerde melk uitsluitend
gebruikt als vervangingsmid
del voor verse melk. De ge
woonte koffiemelk in plaats
van gewone melk aan koffie
toe te voegen heeft zich pas na
de laatste wereldoorlog op
grote schaal ontwikkeld. Het
feit, dat koffiemelk ook nog tal
van andere gebruiksmogelijk
heden heeft, is hierdoor wat op
de achtergrond geraakt. Dat is
jammer, want koffiemelk bezit
een aantal bijzondere eigen
schappen, die het bijzonder
geschikt maken voor allerlei
bereidingen. Tal van gerech
ten, zoals crèmesoepen, ra
gouts en sauzen worden voller
van smaak door er een scheutje
koffiemelk aan toe te voegen.
Bovendien worden de gerech
ten hierdoor enigszins gebon
den.
Er is volle, halfvolle en ma
gere koffiemelk. Van volle
koffiemelk moet het vetgehalte
minimaal 7,8% bedragen.
Soms is het hoger; dat staat
dan op het etiket vermeld.
Halfvolle koffiemelk bevat 4%
en magere koffiemelk 0,2%
vet.
In alle soorten koffiemelk
zitten vrijwel dezelfde voe
dingsstoffen als in verse melk,
zoals dierlijk eiwit, calcium eh
voorzover het vólle en half
volle koffiemelk betreft, de in
vet oplosbare vitaminen A en
D.
De fabrieksmatige bereiding
van koffiemelk geschiedt in
grote lijnen als volgt:
Eerst wordt de melk in een
zogenaamde separator - een
soort centrifuge - afgeroomd,
waarna weer een deel van de
room aan de ondermelk wordt
toegevoegd om hem op het ge
wenste vetgehalte te brengen.
Vervolgens wordt de melk in
een aantal aan elkaar gekop
pelde vacuümketels tot koken
gebracht. Het vacuüm wordt
van ketel tot ketel opgevoerd;
de temperatuur, waarbij de
melk gaat koken, wordt hier
door steeds lager. In de laatste
ketel bedraagt deze 50-60 gra
den Celcius. Door het koken
verdampt het water; de damp
wordt gebruikt om de volgende
ketel te verhitten. De betrek
kelijk lage kooktemperatuur
van 50-60 graden Celcius, is
bijzonder belangrijk voor de
smaak van de koffiemelk, om
dat de melksuiker hierbij
slechts in geringe mate kara-
melliseert.
Na het indikken wordt de
koffiemelk gehomogeniseerd
door hem door een soort zeef
met nauwe openingen te per
sen. Hierbij worden de vetbol
letjes zeer fijn verdeeld, waar
door de koffiemelk niet meer
kan opromen. Vervolgens
wordt de gecondenseerde melk
verpakt in glas of blik en ge
steriliseerd.
De gehele fabricage ge
schiedt in een gesloten sys
teem; nergens komt de melk in
aanraking met de open lucht,
.waardoor de kans op besmet
ting door in de lucht zwevende
"bacteriën uitgesloten is.
Koffiemelk is er in tal van
verpakkingen: glas, blik, en
kunststof. Hij is zelfs in tube
verpakking verkrijgbaar.
Handig als je gaat kamperen of
er met de caravan op uit trekt.
Niet alleen voor het wolkje
in de koffie, maar - verdund
met water - ook ter vervanging
van verse melk (wanneer die
niet voorhanden is) bij de be
reiding van gerechten. In ge
sloten verpakking is koffie
melk buiten de koeling vrijwel
onbeperkt houdbaar.
Koffieroom - niet te ver
warren met koffiemelk - is
echte room met een vetgehalte
van 20%. Hij is uiteraard dun
ner dan slagroom, waarvan het
vetgehalte 35% bedraagt.
Koffie- en slagroom worden
verkregen door het afromen
van de melk in een centrifuge.
De melk wordt hierin in een
snel ronddraaiende beweging
gebracht. Waardoor de melk
tegen de buitenkant wordt ge
drukt en het lichtste deel - de
room - in het midden ach
terblijft en vandaar wordt af
getapt.
Koffieroom wordt altijd ge
steriliseerd en is - net als kof
fiemelk - in gesloten verpak
king vrijwel onbeperkt houd
baar. Is de verpakking een
maal geopend, dan moet hij
binnen afzienbare tijd worden
gebruikt. In de koeling blijft
hij dan zeker nog een dag of
tien goed.
Koffie witmakers zijn pro-
dukten in poedervorm, die aan
zwarte koffie worden toege
voegd in plaats van melk, kof
fiemelk of koffieroom. De
meeste bevatten geen of nage
noeg geen melkbestanddelen.
Op grond van een analyse van
een aantal Nederlandse koffie
witmakers is het Rijkszuivel-
station tot de conclusie geko
men, dat deze produkten in
doorsnee 35% gehard cocosvet
(soms palmpitvet), circa 53%
malto-dextrine (versuikerd
zetmeel), circa 6% natrium- of
kaliumcaseïnaat en ongeveer
1V2di-kalium of -natrium-
fosfaat bevatten.
Het eiwitgehalte varieert
van 4'/2 tot 7%, het vochtge
halte bedraagt 2 a 3%. Voorts
worden bij de bereiding emul-
gatoren en stabilisatoren toe
gevoegd (om een goede verde
ling van het vet in de koffie te
bewerkstelligen).
Koffie witmakers worden
met namefn het horecabedrijf
en bij andere grootverbruikers
gebruikt. Intussen heeft het
zuivelbedrijfsleven ook koffie
witmakers met een hoger ge
halte aan melkbestanddelen,
koffiemelk en koffieroom in
portieverpakkingen speciaal
ten behoeve van het grootver
bruik op de markt gebracht.
MIDDELBURG - De melo
dieën van de Lange Jan in
Middelburg zullen met ingang
van het volgend kwartaal, ja
nuari dus, veranderen. Elk
heel uur kan men dan luisteren
naar „Gij, die alle sterren
houdt in uwe hand" (uit het
leidboek voor de kerken). Elk
half uur staat op het speelwerk
van het carillon „Lazy Louie"
van de componist Jack Foy. De
voor en nazin van het volks
liedje „Als de grote klokke
luidt" zal elk kwartier te horen
zijn.
VLISSINGEN- Het Politiek
Jongeren Kontakt, een lande
lijk samenwerkingsorgaanvan
jongerenafdelingen van poli
tieke partijen, wil ook op ge
meentelijk niveau het politiek
jongerenwerk stimuleren. Het
P.J.K. heeft daarom alle Ne
derlandse gemeenten gevraagd
in het komende vierjarenplan
voor de welzijnsvoorzieningen
een plaatsje m te ruimen voor
dit werk. De Commissie Be-
raadjewel vergadert aan
staande donderdag over het
advies dat zij de gemeente
Vlissingen over deze zaak zal
geven.
Andere agendapuntenzijn
onder meer een bespreking van
een reactie op het verkeerscir
culatieplan en de uitgaven die
nodig zijn voor Speelstad '80.
De vergadering vindt plaats
in het welzijnscentrum Bach-
ten Komme en begint om acht
MIDDELBURG - De PTT
heeft de dienstverlening in de
periode van kerst tot nieuw
jaar enigszins gewijzigd. Zo
zijn de postkantoren op maan
dag 24 december iets eerder
gesloten dan normaal, name
lijk om vier uur. De bestellin
gen worden wel normaal uit
gevoerd. Maandag 31 decem
ber zijn de postkantoren tot
twaalf uur geopend. De hulp
postkantoren zijn, zoals ge
woonlijk, 's morgens open.
De post zal die dag niet be
steld worden, alleen spoedei
sende stukken zoals expresses,
telegrammen en rouwcircu-
laires worden dan rondge
bracht. De rouwe irculaires
voor de bestelling op 24 en 31
december moeten dan wel op
respectievelijk 23 en 30 de
cember op de bus gedaan wor
den. Op 24 en 31 december is
aanbieding en aflevering van
telegrammen per telefoon en
telex continu mogelijk. Aan
bieding van telegrammen aan
het loket is alleen mogelijk ge
durende de openingstijden van
de postkantoren.
SEROOSKERKE - Maandagavond heeft mevrouw
Swagers uit Souburg speelgoed ter waarde van f 1000,- en
daarbij nog een cheque van 607,- overgedragen aan het
gezinsopvangtehuis Welgelegen in Serooskerke. Dit be
drag had mevrouw Swagers bij elkaar gekregen door het
verkopen van allerlei eigengemaakte spulletjes.
Mevrouw Swagers startte
haar actie voor Welgelegen in
april dit jaar. Het was haar be
doeling om door het maken en
verkopen van allerlei dingen
zoals poppen, knuffelbeesten,
kussens, wandkleden en ge
breide kledingstukken een be
drag van duizend gulden bij
elkaar te krijgen. Dit is haar
gelukt, want na aftrek van de
kosten van het materiaal, die
zeer hoog waren, was het re
sultaat 1607,- De eerste dui
zend gulden zijn inmiddels
omgezet in speelgoed, o.a. een
houten commode met blokken,
een trein, een poppenwieg, ta
feltjes en stoeltjes en hobbel
paarden.
Mevrouw Swagers: „Na een
wat moeilijk begin is het me
toch gelukt deze actie tot een
succes te maken. Vooral in het
.begin kostte het me vaak erg
veel moeite om kopers te vin
den voor alle spulletjes. Het
was toen ook bij te weinig
mensen bekend, dat ik dit
deed. Veel mensen durfden ook
niet aan te bellen om eens wat
te komen kopen. Dat vond ik
wel erg jammer. Toen heb ik
echt wel eens gedacht: wat ben
ik begonnen, dit lukt me nooit.
De materiaalkosten waren ook
erg hoog. Later heb ik ook wel
van veel mensen materiaal ge
kregen. Resten wol en stof en
zo".
„Toen zij de kans kreeg om
verkopingen te houden in De
Zwaan en Open Hof ging het
wat beter. Ook bij de vrouwen
vereniging hield zij een ver
koopmiddag. Mevrouw Swa
gers begon toen ook verkoop-
partys te houden bij kennissen
en familieleden. Dit was een
groot succes. De vraag werd zo
groot dat ze het werk bijna niet
meer aan kon. Vooral tegen
Sinterklaas kreeg ze zoveel
bestellingen voor allerlei ori
ginele kado's, dat ze bijna hele
dagen zat te handwerken en
dan nog bijna iedere avond
naar een verkoopparty moest.
Welgelegen is sinds twee
jaar een gezinsopvangtehuis.
Als er in gezinnen grote moei
lijkheden komen, kunnen deze
mensen als het nodig is hier
enige tijd verblijven. De duur
van het verblijf varieert van
enkele dagen tot enkele maan
den. Welgelegen maakt deel uit
van de Stichting Kinderzorg,
Het is een vrij nieuw project,
maar het is wel gebleken dat er
in Zeeland behoefte was aan
een dergelijk tehuis.
den het erg fijn dat mevrouw
Swagers dit voor ons heeft
willen doen. Welgelegen was
vroeger een kindertehuis,
maar met het vertrek van de
kinderen naar het nieuwe te
huis in Middelburg, is ook het
meeste speelgoed meegeno-
men.
Er was voor de kinderen
die hier nu zijn, erg weinig
speelmateriaal. Doordat dit
project nog maar in het begin
stadium was hadden we nog
niet de mogelijkheid om veel te
kopen. Nu hebben we echter de
speelkamer helemaal opge
knapt en door de actie van me
vrouw Swagers zijn we in staat
gesteld om heel wat speelgoed
te kopen."
Mevrouw Swagers wil het bij
deze ene keer niet laten. Ze
gaat gewoom door met het ma
ken van allerlei leuke artike
len.
Ze heeft nu ook hulp ge
kregen van twee andere dames,
zodat er volgend jaar meer
dingen verkocht kunnen wor
den. Er bestaan al plannen om
in het voorjaar een grote ba
zaar te houden in de tuin van
Welgelegen. Ook wil zij weer
graag thuis of door middel van
verkoop avonden bij andere
mensen of instellingen haar
spullen verkopen.
Wie er meer over wil weten,
kan zich wenden to mevrouw
Swagers, Gouwestraat 16
Souburg, telefoon
01184-67532.
1
