heel bijzondere foto's
fotograferen bij
bestaand licht
heerlijk moment voor elke filmer
zet het hele
jaar op de foto!
de herfst is best veel foto's waard
een streep van licht door de
donkere straat.
Het Havengebouw vlak bij het
Centraal Station: een lichtzuil
in de avond met op de voor
grond de rondvaartboten.
Op deze bladzij wordt geschre
ven over het maken van foto's
bij avond. Wie méér wil weten
over dit onderwerp kan veel
plezier beleven aan het boek
van Paul Petzold: Fotograferen
bij bestaand licht. Want tussen
de vele onderwerpen, die in dit
boek worden beschreven, is ook
een hoofstuk opgenomen over
zo'n avondlijke foto-zwerftocht
door de stad.
Waar moetje aan denken als je
bij bestaand licht wilt fotogra
feren? Wat is eigenlijk be
staand licht? Wat is de beste
filmgevoeligheid voor daglicht
en voor kunstlicht? Wat ge
beurt er als je die twee moet
kombineren? Kun je vuurwerk
op de foto zetten? En sterren?
Hoe maak je foto's van ge
brandschilderde ramen en van
etalages, van TV-opnamen of
kerkinterieurs?
Op deze en nog vele andere
vragen geeft Paul Petzold ant
woord. Veel aandacht wordt
daarbij besteed aan het maken
van portretten. Achterin het
boek is een lijstje opgenomen
van onderwerpen met daarbij
het advies welke film, lensope
ning en tijd in die gevallen
nodig is. Wie belangstelling
heeft voor dit onderwerp: Foto
graferen bij bestaand licht is
verkrijgbaar of te bestellen bij
uw fotohandelaar. Het is een
erg goed verzorgde uitgave van
Focus Elsevier in Amsterdam.
Die tocht is - eerlijk gezegd - al
overdag begonnen. Want wie
bij het tamelijk zwakke licht
van lantaarns en etalages toch
goede resultaten wil bereiken,
moet een extra gevoelig filmpje
hebben, dat voor zwart/wit en
tegenwoordig gelukkig ook voor
kleurenfoto's in diverse merken
verkrijgbaar is. Er komt bin
nenkort zelfs voor dia's zo'n
extra gevoelige film op de
markt. Vraag uw fotohandelaar
of er voor uw kamera een 27
DIN (of 400 ASA-) filmpje ver
krijgbaar is. Deze films zijn niet
voor alle kameratypen verkrijg
baar.
Viermaal zo gevoelig
Het voordeel van deze "snelle"
films is, dat ze viermaal zo
gevoelig zijn als de gemiddelde
film van 21 DIN (of 100 ASA)."
U hebt nu dus veel meer moge
lijkheden, waardoor u opna
men, die anders geen of nauwe
lijks een beeld zouden laten
zien, nu wel kunt maken.-
Toch wel een beetje experimen
teren
Nu is voor wie begint met
avond-foto's, de belichting wel
een kwestie van experimente
ren. Door de lampen en ver
keerslichten zijn de licht/don-
Een avondlijke opname van het
Amsterdamse Centraal Station
Het samenspel van licht en
water in het donker.
kerkontrasten 's avonds name
lijk erg groot. Korte sluiter
tijden en kleine lensopeningen
zijn er dan ook niet bij. De
"lichtkraan" van uw toestel
moet lang en ver open, maar
ook weer niet te veel, zodat de
lichten het beeld niet helemaal
overstralen. Probeer het om te
beginnen met opname-tijden
van bijvoorbeeld één, drie en
vijf sekonden. Die zitten niet op
uw kamera? Zet dan de instel-
knop op de B van tijdopname
en tel de sekonden op de
"één-en-twintig, twee-en-twin
tig-manier". Nog mooier is het
als uw kamera niet direkt na de
belichting blokkeert; u kunt
dan gewoon 2 of 3 maal na
elkaar één sekonde belichten, 't
Resultaat is dan beter, orfrdat
het veel preciezer werkt.
Statief nodig
Natuurlijk kan niemand zulke
tijd-opnamen uit de vrije hand
maken. Al bij één-dertigste se
konde adviseert elke vakman
om de kamera op een statief of
ander steuntje te zetten om
trillingsonscherpte te voorko
men. Neem met de kamera dus
als 't kan ook een statief mee.
Of zet uw toestel op de auto of
op een paaltje. En als u een
draadontspanner hebt, gebruik
hem want dan vermijdt u elke
kans op onscherpte.
En nu op pad
Natuurlijk is al die theorie
nuttig, maar het gaat om de
praktijk. De resultaten van on
ze tocht vindt u in de foto's bij
dit artikel. De eerste foto is er
een van het centrum van Am
sterdam: het Centraal Station
in de avond. De lampen op het
plein zorgen voor een sterk
aksent. Deze opname kreeg een
belichtingstijd van 2 sekonde
bij een geheel open driafragma
van 2.8.
Water en licht
Natuurlijk benut je op zo'n
avond ook de weerschijn van
het water. Dat laten de twee
andere foto's zien: nogmaals
het Centraal Station maar nu
een totaal-overzicht met de
rondvaartboten op de voor
grond. Op de andere foto staat
het Havengebouw centraal. Bei
de foto's hadden dezelfde op
nametijd, namelijk 3 sekonde.
DE PROJEKTIE VAN UW VAKANTIE-FILM:
De vakantie lijkt lang geleden. In veel gezinnen is het
een herinnering, die eigenlijk al wat is vervaagdalleen
de bijzondere momenten zijn nog niet vergeten. Maar
u hebt in de vakantie gefilmd en die spoeltjes vol
vakantieplezier al een keer of meermalen bekeken
tijdens het monteren of toen u ze achter elkaar hebt
geplakt in de goede volgorde. Nu is het ogenblik
aangebroken, dat u aan de familie deze herinnering
aan die zorgeloze dagen gaat vertonen. Dat is een
heerlijk moment in het leven van de filmer, dat best
met zorg mag worden voorbereid. In dit artikel
daarom wat adviezen.
Een eerste belangrijke vraag is
natuurlijk: wat hebt u met de
filmspoeltjes gedaan, die u van
de ontwikkelcentrale hebt te
ruggekregen? 't Mooiste zou
zijn als u de tijd hebt kunnen
vinden om het geheel te monte
ren tot een echte film. Met een
verhaal er in - met als 't kan een
titel er voor en misschien zelfs
tussentitels. En op de een of
andere manier met geluid er
bij: echt opgenomen gëluid,
omdat u e^n geluidskamera
hebt of later toegevoegd geluid
via een na de mortage aange
brachte strip. Of - als u geen
projektor hebt met geluid^weer-
Strepen en licht
Op de laatste foto, die ook bij
avond werd genomen, zien we
het effekt, datje krijgt als je de
lens enkele sekonden open laat
staan op het moment, dat er
een auto door het beeld rijdt.
Het grappige is, dat de auto
zich als het ware onzichtbaar
verplaatst; watje ziet is het licht
van de koplampen, dat een
witte streep tekent in de donke
re straat. Aan de lengte van de
lichtstrepen is te zien, dat hier
de sluiter misschien wel 8 of 10
^ekonden open heeft gestaan.
Wit en rood
Nog mooier wordt zo'n avond
opname als je vanaf een hoger
standpunt een kleurenfoto
maakt van zo'n straat. En dan
natuurlijk ook de rode achter
lichten in het beeld vangt, zodat
er een fraai en kleurig lijnen-
patroon ontstaat.
gave - met toepasselijke mu
ziek, die via een pick-up of
kassetterekorder kan worden
weergegeven en/of met kom-
mentaar op een bandje.
Het scherm is belangrijk
U hebt veel aandacht besteed
aan het filmen en de afwerking.
Dan zou het jammer zijn als een
stuk van de helderheid en
scherpte van de film verloren
zou gaan door projektie op een
niet-ideaal materiaal, bijv. op
een witte muur. Projektiescher-
men zijn gemaakt om de beel
den zo volmaakt en briljant
mogelijk weer te geven en dat
geldt vooral voor de glasparel-
schermen.
Afstand en beeldgrootte
Groot is mooier dan klein! Dat
wordt vaak gedacht maar 't is
niet waar. Er is namelijk een
verband tussen de afstand en de
beeldgrootte op het scherm. Als
vuistregel geldt, dat je niet
dichter bij het scherm moet
zitten dan driemaal de beeld
breedte. Dus als de beeldbreed
te lm is, kunnen de voorste
toeschouwers op 3m afstand
zitten. Anders wordt voor hen
het beeld trilliger en onscherp.
Van te voren opzetten?
Het wordt wel vaak geadvi
seerd, maar 't hangt erg af van
de avond zelf. Als 't een onge
dwongen familie- of vrienden
feestje is, is het helemaal niet
erg om in de loop van de avond
scherm en projektor op te zet
ten als de gasten er zijn. Dat
verhoogt alleen de spanning.
Helemaal gemakkelijk zijn de
zg. daglichtprojektoren; ze lij
ken veel op een klein TV-
toestel. Een scherm opzetten en
de gordijnen dicht doen is
daarbij niet meer nodig.
Enkele tips
Plaats de luidspreker, als u met
geluid projekteert, zo dicht mo
gelijk bij 'het scherm. Werk
snoeren zoveel mogelijk langs
de zijkant van de kamer weg en
knoop het snoer (bij de projek
tor) éérst even om de projektie-
tafel vast. Blijft iemand dan
toch achter het snoer haken,
dan trekt hij in ieder geval niet
de projektor van de projektie-
tafel. Zorg altijd voor een reser
velamp, want niets is vervelen
der dan door lampenpech een
film niet geheel te kunnen
vertonen. De nieuwe lamp voor
al niet direkt met de vingers
aanraken, maar altijd met een
zakdoek ertussen omdat anders
het glas van de lamp sneller
door kan branden.
Dat was het
Een kleine handleiding om uw
films te projekteren voor familie
of vrienden. En vooral als het
een film was van uw vakantie,
dan zal het een sukses zijn
geweest, die projektie. Want
niets :s er mooier dan met
elkaar op zo'n donkere avond in
de herfst terug te zien wat je
samen hebt beleefd in de vakan
tie. Zulke beelden zijn waarde
vol en worden door de jaren
heen steeds mooier.
Zo'n film van een spelend kind
aan het strand... 't is fijn om
aan zo'n onbezorgde vakantie
een herinnering te bewaren en
die scène later thuis nog vaak
op het scherm te kunnen zien.
Spelen met het licht
Avondfoto's maken in de stad,
er ook met de flitser op uit
trekken om te zien wat er met
dat licht en donker te bereiken
is... het wordt een boeiend
avond-uur en avontuur, dat veel
meer voldoening geeft dan al
leen maar via de beeldbuis te
kijken naar wat anderen via een
kamera hebben vastgelegd.
zijn gemaakt! En daar gaat uw
dochter op schoolreis - haar
eerste zelfgemaakte foto's zitten
in het album. En kijk... toen
was u aardbeienjam aan 't
maken... wat een lekker kleurig
plaatje.
Zet het hele jaar op de foto
Wie zo fotografeert, kan elk
ogenblik alle belangrijke mo
menten van 't jaar opnieuw
beleven. Gewoon regelmatig de
kamera pakken en foto's ma
ken. Of - als u een filmkamera
hebt - hetzelfde doen door vaak
boeiende momenten te filmen,
want ook dan ontstaat er bijna
vanzelf een journaal van uw
leven, zo mooi en bijzonder, dat
het TV-journaal er bij ver
bleekt.
Boekje met adviezen
Bij vele fotohandelaren ligt het
boekje: "Breng het hele jaar in
beeld", 't Geeft adviezen over
allerlei praktische foto-onder-
werpen en motieven. Het wan
delt met de kamera het jaar
door en staat boordevol boeien
de foto's. Wie dat boekje leest,
zal enthousiast worden en graag
gaan starten met het aanleggen
van zo'n heel persoonlijke foto
verzameling, waarmee je elke
dag van het jaar kunt zien hoe
het allemaal is geweest - in de
lente en de zomer, nu in de
herfst en straks in de winter.
Het ophangen van de Advents-
ster: ook een goede aanleiding
voor een foto.
Hebt u dat nou ook? Als 't
herfst is, verlang je naar
de lente met zijn lichte
dagen en jonge groen. Als
't winter is, denk je met
weemoed aan de zomerse
vakantie-weken. En in
andere seizoenen zou je
best eens zo 'n lekkere
gezonde winterwandeling
willen maken over een
bevroren bospad.
Wie daaraan twijfelt, moet de foto hierboven maar
eens bekijken. De herfst is mooianders mooi dan de
zomer. Maar zo'n donkere avond in de stad met wat
afgewaaid blad op de grond... zo'n sfeervol plaatje
hoort bij de herfst. Koeien in de mist... een park met
herfstkleuren... paddestoelen en het fijne spel van
dauwdruppels in een spinneweb... wie er op uittrekt als
het najaar is kan thuiskomen met veel moois. Geniet
eens van zo'n gezonde voettocht door de herfst. En leg
al die dingen vast in foto's, dia's of met de filmkamera.
'T IS AVOND IN DE STAD: VOOF
De klok is weer verzet op zijn jiormale stand. Dat
betekent: avonden, die ineens veel langer lijken. Tijd
om fijn bij de buis-met-de-bewegende-beelden te
zitten. Inderdaad, maar elke avond TV kijken is
volgens de deskundigen niet goed. Een idee: pak de
kamera en een vervoermiddel en ga uw dorp of stad
eens in. Want van het vele licht in de straten en op de
pleinen en van het verkeer valt best iets te foto
graferen. Dit is het verslag van onze fotoreis door de
avond.
Het jaar vasthouden
Dat zouden we graag willen: de
seizoenen vasthouden, zodat
het, naar onze stemming van
dat moment, lente is of sneeuwt,
de bloemen bloeien of we de
pittige geur van de herfst kun
nen opsnuiven.
Dat kan
Niet helemaal natuurlijk, maar
wel een heel eind. Want voor
iemand, die het hele jaar door
zijn foto- of filmkamera ge
bruikt, duren de seizoenen een
heel jaar lang. Je ziet dan in je
fotojournaal de eerste krokus
sen bloeien. Of die wandeling in
de sneeuw, net dat ene week
end, dat het die winter heeft
gesneeuwd. Dat was op 12
februari, staat er bij de foto. En
kijk, dat zijn de foto's van de
vakantie in Frankrijk: zo nat en
zo druk was het.
Alles opnieuw beleven
Dat fotoboek - als u dat zou
bezitten - laat u zo'n heel jaar
opnieuw beleven. De intocht
van het nieuwe hondje - wat
is-ie intussen gegroeid! En dat
feestje in de familie dit voor
jaar - goed, dat er toen foto's
Druk met de aardbeien.een
van die momenten in het jaar,
die beslist een foto verdienen.
Vandaar het advies: zet het hele
jaar op de foto!
