Milieubiologen menen: s
MIDDELBURG BEREIDT JUBILEUM
CARNAVALSFEESTEN VOOR
Folkzangeres in
Vestzaktheater
Rwanda
waterputten
Nieuw
project
van
werkgroep
in
mode
team
Plan Reyershove
in discussie
in Zuiderbaken
1
artip
IN MID GARD
OPEN LESSEN
HATHA
YOGA EN GITAAR
Bilj art-
finale
in Goes
Terrein aan
Verloren -
landstraat gebruiken
als speelterrein
Geen garantie
Onduidelijk
TEXEL/YERSEKE - „Door het besluit de
Oosterschelde niet af te sluiten kan het onder
zoek in de verwatergoten van het Mosselproef
station op Texel worden beëindigd". Deze ene
zin in de memorie van toelichting op de begro
ting van Landbouw en Visserij geeft aan de ene
kant de reden voor de voorgenomen opheffing
van het Mosselproefstation op Texel en wekt aan
de andere kant de indruk dat het met de toe
komst van de natuurlijke verwaterplaatsen in de
Oosterschelde allemaal wel goed zit als de pij-
lerdam er eenmaal ligt. Zo simpel is dat echter
niet.
MIDDELBURG - Op donderdag 2 februari
wordt het provinciaal comité „Zeeland helpt
Rwanda" geïnstalleerd. Dit comité gaat de in
zamelingsactie op poten zetten voor het project
dat op initiatief van do Zeeuwse staten is opge
zet. De bedoeling is voor het geld in samenwer
king met Unicef op het platteland van Rwanda
bronnen voor betrouwbaar drinkwater aan te
leggen.
WUKCOMITÉ BINNENSTAD
DE SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 11 JANUARI 1978
Geen zekerheid over behoud
natuurlijke verwaterplaatsen
in de Oosterschelde
Velen zullen zich de vreugde
in de visserijwereld nog herin
neren toen het pijlerdambe-
sluit vorig jaar afkwam, omdat
daarmee naar ieders inzicht
het voortbestaan van de
mossel- en oestercultuur in
Zeeland verzekerd was. Al in
1976 richtte het wetenschap
pelijk onderzoek zich erop om
voorspellingen te doen over de
toekomst van het Oosterschel-
demilieu. Over de te verwach
ten getijver schillen en
stroomsnelheden zijn be
trouwbare uitspraken te doen.
Er zijn daarover al oriënte
rende proeven genomen in het
Waterloopkundig laborato
rium te De Voorst. Maar hoe de
levende onderwaterwereld
gaat reageren op de ingreep in
het milieu die men gaat plegen
is nog een open vraag. Voor de
schelpdierculturen geldt dat
ook, vooral voor de bufferop
slag van schelpdieren met het
oog op een goede verzending.
Het Rijksinstituut voor Vis-
serijonderzoek (RIVO) kan
geen enkele garantie geven dat
de huidige mosselverwater-
plaatsen ook na 1985 nog
bruikbaar blijven. Men is de
mening toegedaan dat het ge-
tijverschil op dat punt van on
dergeschikt belang is. Het gaat
vooral om de stroomsnelheden
langs de bodem, en die komen
mogelijk onder de waarden
waarbij het slib voldoende
wordt afgevoerd. De kans be
staat dat de natuurlijke verwa
terplaatsen ten zuiden van
Yerseke in korte tijd met een
sliblaag worden bedekt.
Anderzijds vertonen de uit
spraken over de veranderingen
in de cultuurwaarde van de
schelpdierpercelen na 1985
ook nog weinig weterwchappe-
lijke achtergrond. Sommige
plaatsen zullen beter worden,
andere minder. Vóór 1985
moet er wel een theoretische
benadering, uiteraard met
voldoende praktijkervaring
hebben plaatsgevonden, zodat
van kwekerszijde gemakkelij
ker op de nieuwe situatie kan
worden ingespeeld.
De mosselcultuur in de
Waddenzee is ruim 25 jaar ge
leden na vijf jaar experimente
ren van de grond gekomen.
Zo'n lange experimentele be
drijf speriode kan men zich nu
niet meer veroorloven. Er is
geen enkel bedrijf dat enige
jaren met slechte resultaten
kan overbruggen. Van onder-
zoekszijde is men op dit punt
alleen bereid tot uitspraken
die met cijfers kunnen worden
onderbouwd. ,,Wij gaan ons
niet belachelijk maken met
natte vingergissingen", zegt
men daar.
Alleen al vanwege de slibse-
dimentatieproeven zou het
Mosselproefstation op Texel
de eerste jaren nog operatio
neel moeten blijven om de con
sequenties van de proeven in
„De Voorst" nader te kunnen
onderzoeken. Tenslotte is daar
alle benodigde apparatuur en
deskundigheid aanwezig.
In 1969 werd de Zeeuwse af
deling voor de oester- en mos
selcultuur van het RIVO te
Wemeldinge opgeheven en
werd het Mosselproefstation
op Texel gesticht. Dat hield
verband met de afsluitings
plannen voor de Oosterschel
de. Men wilde toen alle mosse-
laktiviteiten naar het Wad
dengebied verplaatsen. Omdat
daar echter geen mogelijkhe
den voor natuurlijke verwate
ring zijn, was de voornaamste
opdracht van het Mosselproef
station het vinden van een
kunstmatige verwaterings-
methode. Voor dat probleem is
in de afgelopen jaren een op
lossing gevonden. Er liggen
complete plannen klaar voor
kunstmatige verwaterplaatsen
in het Waddengebied. Met ge
ringe aanpassingen zouden
deze ook in Zeeland kunnen
worden uitgevoerd, als de na
tuurlijke verwaterplaatsen
toch verloren zouden gaan. De
kosten ervan bedragen rond de
100 miljoen.
Met het verwateren staat en
valt de structuur van het hui
dige florerende mosselbedrijf.
Het gaat daarbij niet alleen om
het ontzanden van de mossels,
maar om zodanig sterke mos
sels aan de markt te brengen
dat ze in optimale conditie de
consument bereiken.
Maar afgezien van het mos-
sélverwaterprobleem is er nog
werk genoeg aan de winkel
voor de schelpdieronderzoe
kers. In de memorie van toe
lichting op de visserijbegroting
staat ook te lezen: „De vrijge
komen onderzoekscapaciteit
wordt aangewend om de
oester- en mosselcultuur te
verbeteren en de biologische
kennis van andere commer
cieel belangrijke schelpdier
soorten te vergroten". In het
Vakblad voor Biologen schrijft
drs. A.C. Drinkwaard, alge
meen projectleider van het
Mosselproefstation: „Aange
zien het commercieel produce
ren van schelpdieren voorna
melijk nog blijkt te berusten op
praktische ervaringsprincipes
ligt er nog een groot terrein
braak voor wetenschappelijk
geschoolde teeltkundigen die
zich onbevangen met deze toch
al vrij oude materie willen be
zighouden. Zij zullen daarbij
overigens bereid moeten zijn
om zich zowel met onderzoek
als ontwikkeling bezig te hou
den. Door het nieuwe Ooster-
scheldebeleid kan dit in Neder
land naast een defensieve taak
echter ook weer een offensieve
taak gaan inhouden. Op dit ge
bied kan Nederland zich ge
lukkig weer enkele jaren reke
nen tot de developing coun
tries".
Ondanks het feit dat er nog
diverse onderzoeksprojecten
lopenonder meer een oecofy-
siologisch onderzoek in sa
menwerking met de Rijksuni
versiteit te Utrecht - wil het
ministerie van Landbouw en
Visserij het Texelse proefsta
tion 1 april sluiten. Men wil het
biologisch schelpdieronder-
zoek dan bij de andere RIVO-
afdelingen in IJmuiden onder
brengen en een dependance in
Yerseke stichten, waar circa
vijf medewerkers zich dan
MIDDELBURG - De gemeente Middelburg heeft plan
nen om een nieuw woongebied te bouwen zuidelijk van de
Spinhuisweg in Middelburg-Zuid. Inwoners van de Magi-
straatwijk hebben tijdens een informatie-avond al kunnen
leren hoe de woonwijk er in grote lijnen uit zal gaan zien.
De wijkvereniging „Zuid" organiseert woensdagavond 11
januari om zeven uur een discussie-avond over het plan en
wel in het wijkcentrum „Het Zuiderbaken" aan de Rent
meesterlaan. De plannen voor de nieuwe woonwijk zijn
ontwikkeld door het stedebouwkundig adviesbureau
„Stad en Landschap". Iedereen die opmerkingen, ideeën,
wrfisen of vragen heeft over de plannen, is op deze avond
welkom. De wijkvereniging zal de resultaten van deze bij
eenkomst aan de gemeente overleggen.
zouden moeten gaan bezig
houden met de begeleiding van
de Zeeuwse mosselaktivitei-
ten. Op Texel wil men wel
kwijt dat men dit een nogal ab
rupte ingreep vindt: „Het
duurt tenminste een paar jaar
voordat je ergens anders weer
iets goeds opgebouwd kunt
hebben, terwijl hier nog alle
mogelijkheden aanwezig zijn.
Het overleg is nu wel beter ge
worden. Maar de werklust en
de motivatie van de medewer
kers is na 9 november - de dag
dat er bericht over de sluiting
kwam - moeilijk gaande te
houden". Zo worden de aktivi-
teiten van het Mosselproefsta
tion danig verlamd door de on
zekere situatie. Sommige me
dewerkers wachten de onge
wisse toekomst niet af en zoe
ken elders werk, onder andere
bij het naburige Nederlands
Instituut voor Onderzoek der
Zee (NIOZ) op Texel.
De vestiging in Yerseke is
ook nog een onduidelijke zaak.
Wethouder H. Comelisse van
Openbare Werken in Rei-
merswaal weet te melden dat
daar alleen nog maar een
oriënterend gesprek is geweest
met een vertegenwoordiger
van het ministerie, maar er zijn
beslist nog geen vaste plannen.
In Yerseke zit men voorlopig
nog met het probleem van de
dijkverzwaring. Alle mossel-
bedrijven die nu nog op de dijk
gevestigd zijn moeten daar
verdwijnen en men wil ze on
derbrengen op een nieuw aan
te leggen buitendijks indus
trieterrein. Daar zou dan ook
een eventueel te bouwen Mos
selproefstation kunnen komen,
maar voordat het zover is
schrijven wel al 1981 volgens
de wethouders. „In die tussen
tijd kunnen ze een plek krijgen
op het binnendijkse industrie
terrein en misschien tijdelijk
een oesterput gebruiken".
Om deze aanbiedingen
wordt door de Texelse onder
zoekers geglimlacht: „Wat
moeten we nu met vijf man in
Yerseke doen? Wemeldinge
had 20 jaar eeleden zelfs al be-
Mosselproefstation
tere mogelijkheden". Overi
gens zien zij onderozek in Zee
land alleen maar zitten binnen
bepaalde samenwerkingsver
banden. „Toen wij in 1955 in
Zeeland begonnen deden wij
daar vrijwel als enigen weten
schappelijk onderzoek op het
gebied van hydrobiologie.
Maar gezien de onderzoeksca
paciteit die er nu in Zeeland is
- het Delta-instituut voor hyd-
robiologisch onderzoek en de
Afdeling milieu-onderzoek
van de Deltadienst van Rijks
waterstaat - is het onzin om
het RIVO daar nog eens naast
te zetten zonder van te voren
een goed samenwerkingspro
gramma vast te stellen en
voorzover het rijksdiensten be
treft, deze samenwerking ook
op te leggen. Daaruit kunnen
de noodzakelijke laborato
riumvoorzieningen pas
blijken".
Het is te hopen dat er snel
duidelijkheid komt over de
onderzoekmogelijkheden en
taken van het RIVO ten be
hoeve van de Zeeuwse schelp-
dierproblematiek. Mogelijk
kunnen richtlijnen vanuit de
Stuurgroep Oosterschelde
daarbij een belangrijke rol spe
len. Bovendien zal het georga
niseerde bedrijfsleven, dat tot
nu toe niet gehoord is, toch ook
zijn eigen inbreng in deze ma
terie willen hebben".
MIDDELB URG - Elf jaar
geleden startte in Middel
burg-Zuid het eerste car
navalsfeest. Omdat elf een
magisch carnavalsgetal is
—denk maar aan de raad van
elf- gaat Middelburg-Zuid
er dit jaar een camavalsju-
bileum van maken met fes
tiviteiten voor jong en oud.
De rij van feesten wordt in
het Zuiderbaken geopend met
een vrolijke revue voor bejaar
den uit Middelburg en omstre
ken. Deze tiende
Lach-in-show begint om elf
minuten over acht op vrijdag
avond 20 januari. Op zaterdag
21 januari is het dubbel feest, 's
Middags worden de kinderen
in het Zuiderbaken verwacht
(om twee uur) voor een vrolijke
show met zang en spel, terwijl
daar zaterdagavond de be
kende grote revue Lach-In '78
wordt opgevoerd. Ook deze
show begint om elf minuten
over acht. Het is langzamer
hand traditie geworden om
ook de pupillen van Vijver
vreugd een show met zang en
dans aan te bieden.
VLISSINGEN - De Engelse zangeres Saffron Summer-
field geeft vrijdag 13 januari een folkconcert in het Vlis-
singse Vestzaktheater aan het Bellamypark.
Saffron Summerfield is een
zangeres die nu al zo'n tien jaar
op de planken staat, het laatste
jaar met bijzonder veel succes.
Ze maakte een succesvol tour
nee door Amerika, waar ze
onder meer in de bekende.Bit
ter End" club optrad. Terug in
Engeland nam ze na een suc
cesvol optreden op het Cam
bridge' Folk Festival een elpee
op, Salisbury Plain geheten.
Deze elpee kwam in Engeland
op de lijst van de vijf best ver
kochte elpees van het jaar. De
muziekkrant Oor deed het in
Nederland nog even dunnetjes
over door de plaat uit te roepen
tot het beste buitenlandse
folkprodukt van het jaar. Saf
fron Summerfield is daarna
verschillende malen in Neder
land opgetreden, onder meer
om haar laatste elpee Fancy
meeting you here te promoten.
Haar optreden aanstaande
vrijdag begint om halfnegen,
kaarten zijn a vijf gulden aan
de zaal verkrijgbaar.
Rwanda behoort volgens de
Verenigde Naties tot de 25
minst ontwikkelde landen ter
wereld. Het land bezit geen na
tuurlijke rijkdommen, ligt niet
aan zee en is dichtbevolkt.
Rwanda telt bijna 4 miljoen
inwoners.
Van die vier miljoen mensen
zijn bijna een miljoen mensen
aangewezen op water uit vieze,
vaak met ziektekiemen be
smette riviertjes en moerassen.
In 1975 is voor het land een
hulpprogramma op gang ge
komen. Unicef heeft toen bijna
twee miljoen gulden voor die
hulp uitgetrokken. Hulp die
behalve uit het aanleggen van
drinkwaterputten, ook bestaat
uit de bouw van opsslagruim-
ten voor voedsel, hulp voor
vrouwenactiviteiten, onder
wijs in voedingsleer, gezond
heidszorg, scholing van jonge
ren buigen het gewone onder
wijs en onderwijs van kinderen
na de lagere school.
Om deze projecten voort te
zetten is in 1979 opnieuw geld
nodig. Tegen het eind van 1978
zullen er zo'n 5600 putten ge
reed zijn. Maar er zijn er daar
naast nog eens 5000 nodig.
Het actiecomité „Zeeland
helpt Rwanda" gaat proberen
in heel Zeeland acties van de
grond te krijgen, op scholen, in
verenigingen enzovoorts om
geld bijeen te zamelen. Ook de
provincie zal een bijdrage le
veren. Om de kans op succes zo
groot tnogelijk te maken, zijn
in het actiecomité vertegen
woordigers van allerlei instel
lingen en overtuigingen opge
nomen.
Voorzitter is de commissaris
van de koningin dr Boertien.
en verder zijn er vertegen
woordigers van alle politieke
partijen in de staten; van de
Unicef-comites; van de bur
gemeesters; van de provinciale
raad van kerken en het huma
nistisch verbond; van de
Zeeuwse vrouwenraad; van de
kamers van koophandel; van
de vakbeweging; van de
Zeeuwse sportraad, van het
onderwijs; en van de Zeeuwse
publiciteitsmedia.
MIDDELBURG - In het jongerencentrum Midgard gaan van
avond weer de cursussen hatha yoga en gitaar van start. Dit
begint zoals gewoonlijk met een open les, die voor beide cursus
sen begint om acht uur.
Voor de tieners organiseert
de carnavalsvereniging op za
terdag 28 januari een gezellige
disco-carnavalsavond, ook
weer in het Zuiderbaken.
De traditionele intocht van
Prins Richard zal op zater
dagmiddag 4 februari plaats
vinden. Om ongeveer één urn-
wordt hij officieel op het
N.S.-station ontvangen,
waarna Prins Richard zich aan
het hoofd stelt van een bonte
optocht met muziek, praalwa
gens, verklede kinderen en an
dere carnavalsvierders. Die
zelfde avond wordt het carna
valsjubileum besloten met een
groot carnavalsbal in het
Zuiderbaken. Twee orkesten
zullen de muziek voor hun re
kening nemen.
De cursus hatha yoga wordt
gegeven door Ina Vlie-
land-Brands. Zij heeft een op
leiding gevolgd aan het insti
tuut Saswitha in Sehevenin-
gen. Deelnemers kunnen zich
uitleven in ademhalingsoefe
ningen, ontspanningsoefenin
gen, concentratie-oefeningen
en oefeningen die het lichaam
soepel maken of - als het als
soepen is - houden. Voor men
sen die mee willen doen, is het
aan te raden een matje of iets
dergelijks mee te nemen en
gemakkelijke niet knellende
kleding te dragen.
Het cursusgeld bedraagt van
januari tot en met april f 52,50
per persoon.
De cursus gitaarspelen
wordt gegeven door Mark de
Bokx, die Pum Linck vervangt.
In deze cursus wordt de alge
mene techniek behandeld voor
GOES De finale biljart
wedstrijden voor de tweede
klas libre klein van het district
Walcheren - Zuid-Beveland
worden gespeeld in café Baar-
ends te Goes. De organisatie
berust bij A.L.M. (Goes).
Begonnen wordt met deze
wedstrijden op vrijdag 20 ja
nuari (aanvang halfacht). Za
terdag en zondag daaropvol
gend begint men om twee uur.
Er wordt op twee biljarts ge
speeld.
De volgende finalisten heb
ben zich geplaatst: J. H. Bran
denburg ALM Hansweert, H.
Kleijkers HBC Heinkenszand,
P. Raas LBV Lewedorp, J.
Nolet ALM Yerseke, A. P. Con-
semulder Dampoort Middel
burg, W. de Schrijver 't Raad
huis Nieuwland, A. Vogel BVM
Middelburg, en P. J. Zuidhof
DOS Ovezande.
Reserves zijn: B. v. d. Dries
LBV Lewedorp, C. H. Verweij
Onder Ons Goes, J. L. Marijs
Dampoort Middelburg. Op de
eerste speelavond wordt be
gonnen met de volgende parti
jen: Brandenburg - Nolet 19.30
uur, Kleijkers - Zuidhof 19.30
uur, Raas - De Schrijver 20.30
uur en Consemulder - Vogel
20.30 uur.
de beginnersgroep, afgestemd
op de behoefte van de deelne
mers. Bij de gevorderden
wordt verder gewerkt aan de
„fingerpicking" stijl. Deelne
mers moeten wel een eigen gi
taar meebrengen.
Het cursusgeld voor de pe
riode januari tot en met april
komt op vijfendertig gulden
per persoon. De open lessen
kunnen gratis en vrijblijvend
door iedereen bezocht worden.
GOES/VLISSINGEN - De
Zeeuwse werkgroep „Steun
aan Israël" gaat een nieuwe
actie beginnen. De werkgroep
wil in Zeeland geld inzamelen
voor de inrichting van een
handenarbeidplaats in het
„Dorp van EUja". Dit is een
dorp dat gebouwd wordt voor
geestelijk en lichamelijk ge
handicapte kinderen van Is
raël. De pupillen en verzorgers
gaan daar in afzonderlijke
huizen wonen. En de jonge
mensen kunnen werken in de
boomgaard, groentetuin,
pluim- en kleinveeteelt en in
verscheidene handenarbeid-
werkplaatsen.
De Zeeuwse werkgroep gaat
in de komende tijd dus geld in
zamelen voor de inrichting van
zo'n werkplaats. Het is de be
doeling dat ook Zeeuwse scho
len mee gaan doen aan het pro
ject.
Wie meer inlichtingen wil,
kan telefonisch inlichtingen
krijgen bij de volgende num
mers: 01100-14216, 01105-
1343, 01180-13535, 01184-
13073 en bij de secretaris van
de werkgroep L. Plieger, Ge
raniumlaan 13 in Vlissingen.
VLISSINGEN - Het wijkcomité Binnenstad uit Vlissingen
vindt dat het gemeentebestuur de verschillende braakliggende
terreinen in de binnenstad beter zou moeten beheren. Volgens het
comité zou bijvoorbeeld het terrein aan de Verlorenlandstraat
voorlopig een bestemming als speelterrein kunnen krijgen, zeker
zo lang er nog geen definitieve bestemming op dit terrein rust.
Het wijkcomité heeft het gemeentebestuur verzocht hieraan
aandacht te schenken. Het comité is op het ogenblik ook bezig te
bekijken hoe het staat met de voorzieningen in de binnenstad en
dan gaat het met name om scholen, speelmogelijkheden en derge
lijke. Het ligt in de bedoeling van het Wijkcomité Binnenstad om
in het voorjaar ideeën aan te dragen om de bewoonbaarheid van
de Vlissingse binnenstad te vergroten.
t
