het negatief
is zoeK!
zoek de kontrasten!
maak's eenklankdiaserie
geef een film als kado!
SCHELPEBODE VAN WOENSDAG 10 MAART 1976
't Kan de beste gebeuren: u hebt een foto gemaakt en nu
wil iemand er graag ook een afdruk van hebben. Hoe u
ook zoekt: geen negatief te vinden. Kun je van zo'n foto
een afdruk laten maken? Of u hebt een erg oude foto
gezien van iemand, die u dierbaar is. Er is maar één
exemplaar van en geen negatief. De oorspronkelijke foto
wil de bezitter niet afstaan. Wel even uitlenen. Of nóg een
voorbeeld - er is een direkt-klaar foto gemaakt van een
gebeurtenis, die zich niet meer zal herhalen. Van zo'n
foto is vaak geen negatief beschikbaar. En opnieuw is er
de vraag: kan ik van deze opname een kopie-foto laten
maken?
Vreemd eigenlijk, dat veel mensen geloven, dat het ma
ken van dia's erg moeilijk is. En die daar om deze reden
dan ook niet aan beginnen. Toch is dat een misverstand,
want kleurendia's maken is even gemakkelijk als foto's
maken. De enige beperking is, dat je foto's na het ont
wikkelen zo in de hand kunt nemen en bekijken. Voor
dia's heb je een projektor of op z'n minst een viewer
nodig. Maar dat is geen bezwaar voor wie ontdekt, dat
kleurendia's een bijzondere bekoring hebben: het zijn net
schilderijen van licht, die de wereld om ons heen op een
heel eigen manier weergeven.
Tien gouden regels
In de voortreffelijke Focus
IDEE VOOR ORIGINEEL GESCHENK:
Hoe vaak gebeurt het niet: er wordt gezocht naar een echt
origineel kado. Een familielid jubileert. Een wijkzuster
vertrekt. Iemand doet u een bijzonder groot plezier. Men
zoekt zich suf naar een bij zonder geschenk. Een idee: geef
een film! Geef die jubilaris een film over de hele familie,
waaraan iedereen een klein aandeel levert. Aan die wijk
zuster: een film van haar wijk: de huizen, de straten, de
mensen. Aan die persoon, die u zoveel plezier deed: zoek
een onderwerp, dat hem interesseert en maak er een
filmpje vanWe hebben de proef op de som genomenDit
is het verhaal van een film, die een kado werd.
■hpci
emile voogel
peter keyzer
Grachen een dorpje zonder
auto's. Maar wel met een rij
tuigje met een paard ervoor. Zo
iets komt op de film.
natuurlijk. Maar vooral bij dia's
worden vaak natuuropnamen
'gemaakt en dan is het verstandig
om dat landschap door een goed
voorgrondmotief een extra diep
tewerking te geven.
Tip 9: Maak het niet te bont. Hoe
gek het klinkt: hoe meer u zich
beperkt in de kleuren hoe beter
meestal uw dia's worden. Dit be
reikt u o.a. ook door vaak dicht
bij uw onderwerp te gaan staan.
Tip 10: Verwissel uw diafilm in
de schaduw. Want vooral in de
volle zon kan dan dat felle licht
zorgen voor vlekken, die mooie
dia's lelijk maken.
Tot slot: veel sukses met uw
dia-werk. En als u ook benieuwd
bent naar de 190 andere goede
dia-tips uit het boekje, dat we u
hebben genoemd: uw fotohande
laar heeft het waarschijnlijk voor
u in huis. Evenals die andere tip-
boekjes: 200 filmtips, 200 doka-
tips - zwart/wit (allebei ook van
Emile Voogel en Peter Keyzer),
200 fototips (van Günther Spit-
zing) en 200 doka-tips - kleur
(van Jan van Weizen). En voor
diamakers én filmers nog het
boekje van Klaus Unbehaun: 200
titeltips.
Waarbij (als uw fotohandelaar
tenminste over de benodigde ap
paratuur beschikt) het zelfs mo
gelijk is, dat u op uw foto-kopie
kuntwachten, want er zijn kame
ra's, die op basis van het direkt-
klaar principe, zo'n nieuwe foto
kunnen maken. Klaar terwijl u
wacht! Omdat die kamera nog
niet zo lang op de markt is, zal
het in veel gevallen nog niet mo
gelijk zijn, dat u in enkele minu
ten een tweede foto in ontvangst
kunt nemen. Maar 't is in elk
geval goed te weten, dat u van
oude foto's en zelfs van gedeel
ten ervan, in zwart/wit of in
kleur, een afdruk kunt laten ma
ken zonder de meestal wat kost
baarder omweg van een nieuw
negatief. Uw fotohandelaar kan
u alles vertellen over prijs, for
maat en verdere mogelijkheden.
Techniek staat voor niets
De laatste jaren is er een nieuwe
methode ontwikkeld om foto's
van foto's te maken via een di-
rekte afdruk-van-een-foto.
Hierbij komt er geen negatief be
schikbaar; er wordt gewerkt met
z.g. omkeerpapier, dat na slechts
één bewerking een kant-en-klare
foto oplevert.
kado niet toereikend zijn om
naast die kant-en-klare film óók
nog - als dat nodig is - een film-
projektor te schenkenDat is dan
geen nood, want wie zo'n film
ten geschenke ontvangt, zal ze
ker zo nu en dan - als er familie
of vrienden op bezoek zijn - een
filmprojektor willen huren. Voor
een luttel bedrag per week-end
kan men dat bij de fotohandelaar
regelen.
niet zo belangrijk, voor kleu
rendia's wel. Door steeds het
zelfde merk film te gebruiken,
leert u de mogelijkheden van die
film 't beste kennen.
Tip 2: Kies het juiste uur van de
dag. Dat is dan niet de tijd tussen
11 en 2 uur, want dan staat de
zon te hoog.
Tip 3: Belicht nauwkeurig! De
belichtingsspeelruimte is bij een
diafilm kleiner dan bij een film
voor kleurenfoto's. Daarom is
een juiste belichting van groot
belang.
Tip 4: Kom dichtbij. Een raad,
die eigenlijk voor het maken van
alle foto's geldt. U kunt met
bijna elke kamera tot zo'n l'/2
meter van uw onderwerp nog
scherpe foto's of dia's maken.
Dichterbij wordt uw motief on
scherp.
Dat het maken van kleurendia's
populair is blijkt wel uit de cij
fers. In een jaar tijd werden er in
Nederland naar schatting ruim
50 miljoen kleurendia's ge
maakt. Tot voor kort gebeurde
dat vooral met de z.g. klein-
beéldkamera's. Maar sinds er
ook voor de pocketkamera's
diafilms en speciale prpjektors in
de handel zijn, groeit bij de bezit
ter hiervan het verlangen om
kleurendia's te maken.
Elsevier-uitgave van Emile
Voogel en Peter Keyzer "200
diatips" staan veel goede wen
ken voor wie graag met mooie
kleurendia's thuis wil komen.
Misschien is het goed om - als
"smaakmaker" voor dit boek en
voor het maken van kleurendia's
in het algemeen - de tien gouden
regels door te geven, die vóór in
dit praktische boekje zijn opge
nomen. Dit zijn ze:
Tip 1 Houdt u aan één merk
film. Voor kleurenfoto's is dat
Tip 5: Kamera stilhouden!
Nogal logisch, zegt u. Toch
worden vaak mooie diaopnamen
ontsierd door trillingsonscherp-
te. 't Beste is om een statief te
gebruiken of om de kamera er
gens op te zetten of tegenaan te
drukken (b.v. op een paal of
tegen een boom.)
Tip 6: Kamera recht! Ook al
weer zo'n schijnbaar overbodig
advies. Maar een "scheve" foto
kunt u nog wel (laten) korrigeren
door het "rechtsnijden" van de
buitenkanten. Maar een dia
rechtzetten gaat niet zo makke
lijk.
Tip 7: Kies een goed standpunt.
Vooral bij dia's is dat van be
lang, omdat een dia "af" is en
men niet, zoals bij het vergroten
van foto's, achteraf nog een deel
van de afbeelding kan kiezen,
waardoor vaak een betere inde
ling ontstaat.
Tip 8 Streef naar "diepte" in
uw dia's. Geldt ook voor foto's
Allemaal vragen, die over het
zelfde onderwerp gaan: kun je
zonder negatief een afdruk laten
maken van een bestaande foto?
Het antwoord op die vraag is: ja,
dat kan. Het kan zelfs op ver
schillende manieren. De meest-
gebruikte methode is: via een
tussennegatief. Er wordt dan als
het ware opnieuw een foto ge
maakt van de foto, waardoor een
nieuw negatief beschikbaar
komt, waarvan in elk gewenst
formaat één of meer afdrukken
kunnen worden gemaakt.
Ook in kleur?
Ja, het is mogelijk van die leuke
vakantiefoto van vorig jaar of
van dat heel oude, in bruinzwart
uitgevoerde familieportret, op
deze wijze een afdruk in de origi
nele kleuren te laten maken.
U hebt een foto. Bijvoorbeeld
zo'n foto van een stukje
gezinsleven-van-deze-tijd. Maar
er is geen negatief. Kan er dan
toch een extra afdruk gemaakt
wordenIn het artikel: het nega
tief is zoekwordt deze vraag be
antwoord.
Dit is zomaar een foto, gemaakt
door mevrouw Ineke Cramer uit
Emmeloord. 't Was een inzen
ding voor de wedstrijd
V rou w-en-foto-van-het-jaar
en hij werd bekroond met een
prijs. De kombinatie "kinderen
en huisdieren" is vaak een sterk
motief voor boeiende foto's.
Deze foto bewijst ook, dat goede
foto's vaak het resultaat zijn van
rustig kijken en van het zoeken
naar kontrasten. Juist door die
grijze achtergrond en de twee
zwarte Figuren op de voorgrond
ontstond er een duidelijke tegen
stelling tussen licht en donker.
En het is dat kontrast, dat vaak de
werking van de foto vergroot.
Daarom is op dit plaatje een
wijze fotoles in beeld gebracht:
zoek de kontrasten. Uw foto's
worden er beter van.
U bent al een enthousiaste
kleurendia-maker? En u be
schikt dus over een aantal
dia-series, waarin de hoogte
punten van het leven (vakan
tie, een feest, een weekend-
tocht, enzovoort) zijn vastge
legd? Denk dan eens over een
klankdiaserie, waarin u, met
béelden en met geluid zo'n
serie kleurendia's op een heel
bijzondere manier tot leven
kunt brengen.
Het maken van een klankdia
serie is een boeiend werkje,
want u kunt met het maken
van teksten en geluidseffek-
ten, met een muzikale omlijs
ting en andere hulpmiddelen
een heel bijzonder geheel van
zo'n serie maken. Waarbij u
ook, met behulp van een op
wisselsignalen werkend stuur-
apparaat, de diawisseling kunt
automatiseren.
Hebt u belangstelling voor
zo'n voldoening gevende
hobby: het maken van klank
diaseries? Dan is 't verstandig
om bij de Stichting Amateur-
fotografie de mini-kursus
"Klankdiaseries maken" aan
te vragen. De prijs is slechts
2,50 en dan krijgt u - na
bestudering van deze bro
chure - ook nog, als u dat
wilt, het gekorrigeerde kwis-
formulier retour, waarop u
uw kennis kunt testen. U kunt
de mini-kursus aanvragen via
een speciale envelop, die
waarschijnlijk bij uw foto
handelaar klaar ligt. U kunt
ook - met 5 postzegels van 50
ct. in een envelop - de kursus
aanvragen bij bovenge
noemde Stichting. Het adres
is Singel 32 in Amsterdam.
Zet s.v.p. linksboven op de
envelop: "Klankdiaseries
maken"
Een goede aanleiding
Zo'n film als geschenk is trou
wens een goede aanleiding voor
de ontvanger om zélf ook te gaan
filmen. Wie heeft ontdekt, hoe je
al filmend in kleur en in bewe
gende beelden en zelfs in geluid
de wereld om je heen kunt vast
leggen, zal er veel voor voelen
om zélf ook te gaan filmen. Want
één ding is zeker: als je ziet wat
je via de filmkamera kunt over
brengen aan sfeer, als je ontdekt
hoe levensecht zo'n verhaal in
beelden kan zijn, dan wil je
méér. Dan pas zie je, hoe zo'n
kamera kan helpen om je eigen
leven en dat van je gezin voor de
toekomst en voor altijd vast te
leggen.
Film als kado
Een goed idee voor wie zoekt
naar een zeer origineel ge
schenk. Want elk mens is gevoe
lig voor een kado, waarbij de ge
ver zich heeft verdiept in zijn ei
gen leven. En dat kan bijna nooit
beter dan met een film over iets,
dat de bijzondere en zeer per
soonlijke belangstelling heeft
van de man of vrouw, die we met
een geschenk willen verrassen.
De aanleiding was: een
december-vakantie in de sneeuw
en de zon in een klein Zwitsers
chalet. Dat staat in Grachen, een
sober wintersportplaatsje op een
hoogte van 1670 meter ergens in
de Zwitserse Alpen. De eigenaar
bood het ons gratis aan en dan
zoek je naar een toepasselijk ge
schenk. Waar kun je zo'n man,
die alles al heeft, nu blij mee
maken?
Gek op dat dorpje
En dan ontdek je, dat hij hele
maal weg is van dat kleine dorpje
in Zwitserland, waar hij in zijn
veel te drukke bestaan zo nu en
dan rust kan vinden. Die liefde
voor een vakantie-oord met dat
'schitterende decor van be
sneeuwde bergen, met heerlijke
bospaadjes en kleine winkels,
met zo'n romantisch kerkje in
het midden en vriendelijke men
sen, die "Grüss Gott" zeg
gen dat is voor hem het sym
bool van geluk. Als hij.in Hol
land is, droomt hij van Grachen.
Ons kado werd: een zichtbare
uitbeelding van die droom, door
middel van een film over dat
kleine bergdorp.
Fijne vakantie
Het mooie van een filmvakantie
is ook, dat je er méér in beleeft.
Je maakt een plan voor de inde
ling van de film: 'n stukje aan
komst, opnamen van het dorp,
bestijging van de berg met het
ski-baantje, wandelingen in de
omtrek., 't dorp bij avond, de
skilauf-lessen, het vertrek, en zo
voort. Zelf filmen doet je meer
ontdekken. Als je filmt, maar
ook als je thuiskomt en ze dan -
na het ontwikkelen van de films
Wandelen in de sneeuwook
dat hoort bij het vakantie
filmverhaal.
-gaat monteren. Wantje beleeft
dan alles zelf ook opnieuw.
Het gewone leven
En je doet nóg een ontdekking
als je zelf filmt in je vakantie: je
gaat bewust op zoek naar het ge
wone leven van de mensen in
zo'n dorp. Je filmt een boer, die
met een slee vol hooi naar bene
den komt. Of je gaat achter een
groepje leerlingen aan, die sa
men met een leraar hoog op de
berg nog beter leren skiën. En
dat levert dan boeiende filmscè-
nes op, die je in een vakantie
zonder filmkamera niet zo mak
kelijk zou hebben ontdekt.
Projektor een probleem
Soms zal het budget voor een
